WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2016r. w S.

odwołania H. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 31 grudnia 2013 r. Nr (...)

w sprawie H. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 96/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 31 grudnia 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.57 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił H. D. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 listopada 2013r. wskazując, że u ubezpieczonej nie stwierdzono niezdolności do pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła H. D. wnosząc o jej zmianę i ustalenie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu stanowiska wskazała, że organ rentowy mało wnikliwie i krótkowzrocznie rozpoznał jej sprawę i doszedł do błędnego ustalenia, że nie jest niezdolna do pracy. Na rencie przebywa od 1992r. i od tego czasu stan jej zdrowia nie uległ żadnej poprawie (odwołanie k.2-3 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując iż zaskarżona decyzja wydana została na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 16 grudnia 2013r., która nie stwierdziła u ubezpieczonej niezdolności do pracy, a odwołanie nie wnosi do sprawy żadnych nowych dowodów faktycznych lub prawnych, które uzasadniałyby zmianę tej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona H. D. do 31 października 2013r. uprawniona była do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (decyzja z 25 października 2010r. o ustaleniu prawa do renty na okres do 31 października 2013r. k.206 akt rentowych). W dniu 3 października 2013r. ubezpieczona wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (wniosek k.209 akt rentowych). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczoną na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 25 października 2013r. ustalił, że ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy (orzeczenie lekarza orzecznika z 25 października 2013r. k.211 akt rentowych).

Na skutek sprzeciwu ubezpieczonej od powyższego orzeczenia lekarza orzecznika ubezpieczona skierowana została na badanie przez komisję lekarską ZUS, która w orzeczeniu z 16 grudnia 2013r. ustaliła, że ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy (sprzeciw ubezpieczonej od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS k.212 i orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z 16 grudnia 2013r. k.219 akt rentowych). Na podstawie powyższego orzeczenia, zaskarżoną decyzją z 31 grudnia 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 listopada 2013r. (decyzja z 31 grudnia 2013r. k.220 akt rentowych).

Ubezpieczona 55 lat i ma wykształcenie zawodowe rolnicze. Przed ustaleniem prawa do renty przez 11 lat pracowała w Zakładach (...) w S. na stanowisku krojczego, nawarstwiacza dzianin, pomocy w szwalni (świadectwo pracy z 4 listopada 1991r. k.4 akt rentowych). Od sierpnia 1994r. ubezpieczona była uprawniona do renty inwalidzkiej trzeciej grupy, a następnie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (pierwsza decyzja z 30 sierpnia 1994r. o ustaleniu prawa do renty rolniczej trzeciej grupy k.21-22 akt rentowych).

Ubezpieczona od kilku lat cierpi na nadciśnienie tętnicze umiarkowane oraz na napadowe zaburzenia rytmu serca w wywiadzie. Podwyższone od kilku lat wartości ciśnienia tętniczego są dobrze kontrolowane przy systematycznej farmakoterapii. Schorzenie przebiega bez powikłań narządowych, a zaburzenia rytmu występują okresowo. W czasie badania na potrzeby opinii sądowej ciśnienie tętnicze było na górnej granicy normy i wynosiło 150/90 mm Hg. Osłuchowa akcja serca była miarowa o częstości 80/min, bez zaburzeń rytmu serca. Tony serca były głośne, czyste, o prawidłowej akcentacji. Taki stan schorzeń kardiologicznych nie powoduje niezdolności ubezpieczonej do pracy (opinia biegłego kardiologa D. W. k.27-28 akt sprawy i opinia biegłego kardiologa A. M. k.85 i 87 akt sprawy).

Ubezpieczona cierpi ponadto na nerwicowe zaburzenia somatyzacyjne i bóle głowy w wywiadzie. Od 1992r. leczy się w (...) w S. z rozpoznaniem organiczne zaburzenia osobowości i zachowania. Stosuje kurację farmakologiczną. Podczas badań sądowo-psychiatryczno-psychologicznych stwierdzono u ubezpieczonej przeciętną sprawność intelektualną – bez cech upośledzenia umysłowego, brak cech organicznego uszkodzenia (...) oraz brak objawów organicznych zaburzeń osobowości i zachowania. Stwierdzono natomiast nerwicowe (czynnościowe) zaburzenia somatyzacyjne - zaburzenia adaptacyjne z objawami somatycznymi. Od początku leczenia psychiatrycznego dolegliwości ubezpieczonej miały podłoże sytuacyjne i nie były związane np. z organicznym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Wizyty ubezpieczonej w (...) odbywały się z różną częstotliwością, w tym były dłuższe przerwy w leczeniu i stosowaniu leków. Kuracja odbywała się na niewielkich dawkach leków i ubezpieczona nie była kierowaną na diagnostykę np. w warunkach leczenia szpitalnego. Ubezpieczona przejawia postawę agrawacji, oczekuje wsparcia i opieki innych osób. Ma niską motywację do podejmowania aktywności oraz niską odporność na stres i może reagować nasileniem objawów somatycznych. Z uwagi na opisany stan psychiczny ubezpieczonej wymaga ona wsparcia ambulatoryjnego, brak jest natomiast podstaw do stwierdzenia niezdolności do pracy z przyczyn psychiatrycznych. Przeprowadzone u ubezpieczonej w lipcu 1998r. badanie EEG wykazało umiarkowanego stopnia nieprawidłowości w okolicach skroniowych, istnienie nieprawidłowości potwierdziło badanie EEG wykonane w 2000r. Natomiast badanie EEG przeprowadzone w dniu 4 lutego 2014r. nie ujawniło żadnych zmian patologicznych. Ponadto brak jest dalszej diagnostyki neurologicznej. Opisany stan neurologiczny nie powoduje niezdolności ubezpieczonej do pracy (opinia biegłych psychiatry M. D., psychologa A. B. i neurologa W. D. k.10 i 12-15 akt sprawy oraz opinia biegłych psychiatry J. U. i psychologa M. K. k.61-64 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej H. D. okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art.57 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w czasie zatrudnienia, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania zatrudnienia, przy czym ostatniego wymogu nie stosuje do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art.12 ust.1, 2 i 3 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania ubezpieczonej od decyzji organu rentowego odmawiającej jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymagało ustalenia, czy u ubezpieczona jest niezdolna do pracy, a jeżeli tak to w jakim stopniu. W tym celu Sąd zasięgnął opinii specjalistów z zakresu medycyny o specjalizacjach odpowiednich do oceny stanu zdrowia ubezpieczonej z uwagi stwierdzone u niej schodzenia. Sporządzone na tę okoliczność opinie biegłych z zakresu kardiologii, neurologii, psychologii i psychiatrii dały podstawy do ustalenia, że ubezpieczona nie jest osobą niezdolną do pracy. Dwaj niezależnie opiniujący biegli z zakresu kardiologii w osobach D. W. i A. M. rozpoznali u ubezpieczonej nadciśnienie tętnicze oraz napadowe zaburzenia rytmu serca w wywiadzie stwierdzając, że schorzenia te nie powodują niezdolności ubezpieczonej do pracy. Nadciśnienie tętnicze jest dobrze kontrolowane farmakologicznie, przebiega bez powikłań narządowych, a zaburzenia rytmu serca występują okresowo. Również stan psychiczny i neurologiczny ubezpieczonej nie daje podstaw do orzeczenia u niej niezdolności do pracy. Dwa zespoły biegłych, pierwszy w składzie psychiatra M. D., psycholog A. B. i neurolog W. D. (opinia k.10 i 12-15 akt sprawy) oraz drugi zespół w składzie psychiatra J. U. i psycholog M. K. (opinia k.61-64 akt sprawy) rozpoznały u ubezpieczonej nerwicowe zaburzenia somatyzacyjne (zaburzenia adaptacyjne z objawami somatyzacyjnymi) oraz bóle głowy w wywiadzie, a ponadto funkcjonowanie intelektualne na poziomie przeciętnym (drugi z wymienionych zespołów na poziomie niższym niż przeciętny), ale bez objawów upośledzenia umysłowego. Oba zespoły stwierdziły, że u ubezpieczonej brak jest cech organicznego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego oraz objawów organicznych zaburzeń osobowości i zachowania, z którym to rozpoznaniem ubezpieczona była dotychczas leczona psychiatrycznie. Biegli wskazali, że badania psychiatryczne i psychologiczne (przeprowadzane m.in. skalą inteligencji W., metodą testów do badania organicznych uszkodzeń mózgu, zestawem prób badania procesów poznawczych u osób z organicznym uszkodzeniem mózgu – omówienie wyników badań psychologicznych na k.14 akt sprawy) nie potwierdzają powyższego rozpoznania, przy czym wyników wyższych niż realnie istniejące nie można zafałszować. Ujawniane przez ubezpieczoną objawy nerwicowe – napięcie, lęk, w tym również somatyczne np. bóle głowy wpływają negatywnie na jej samopoczucie oraz funkcje poznawcze, ale mają one charakter przejściowy. Zaburzenia te mają przy tym od samego początku podłoże sytuacyjne – niezwiązane z uszkodzeniem (...). Biegli podkreślili, że w dotychczasowym procesie leczenia psychiatrycznego, w którym zdarzały się dłuższe przerwy, ubezpieczona nie była hospitalizowana, w tym również nie przeprowadzono diagnostyki w warunkach oddziału psychiatrycznego. Z tych wszystkich względów brak jest przesłanek do uznania ubezpieczonej za osobę niezdolną do pracy, a stwierdzone zaburzenia wymagają terapii ambulatoryjnej. Analizując przedstawione opinie biegłych Sąd doszedł do przekonania, że stanowią one wiarygodny materiał dowodowy. Każda opinia była poprzedzona badaniem przez biegłego (biegłych) oraz analizą dokumentacji medycznej ubezpieczonej. Opinie są jasne i przekonująco uzasadnione, a wnioski biegłych zbieżne.

Należy zauważyć, że obok przedstawionych wyżej dwóch opinii biegłych z zakresu psychiatrii i psychologii, w sprawie opiniował jeszcze jeden zespół biegłych w składzie psychiatra B. G. i psycholog L. S., który rozpoznał u ubezpieczonej organiczną chwiejność afektywną przy współistniejącym globalnym deficycie intelektualnym na poziomie dolnej granicy normy – w dawnych klasyfikacjach pogranicze upośledzenia umysłowego i stwierdził, że istniejące u ubezpieczonej dysfunkcje mózgowe na podłożu zmian organicznych w ośrodkowym układzie nerwowym ujawniające się w sferze emocjonalno-motywacyjnej oraz poznawczej powodują, że ubezpieczona jest nadal częściowo niezdolna do pracy, a przewidywany termin trwania tej niezdolności to 31 października 2016r. (opinia k.39-41 i 43-45 akt sprawy). Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd nie podzielił jednak wniosków płynących z powyższej opinii. Należy podkreślić, że przedstawiona w powyższej opinii ocena stanu zdrowia psychicznego ubezpieczonej jest odosobniona. Po złożeniu przedmiotowej opinii, z uwagi na jej odmienność w rozpoznaniu oraz wnioskach w porównaniu do pierwszej opinii (psychiatry M. D., psychologa A. B. i neurologa W. D. - na k.10 i 12-15 akt sprawy) i w celu zweryfikowania tych ustaleń Sąd dopuścił dowód z kolejnej opinii biegłych - psychiatry J. U. i psychologa M. K. (postanowienie k.59 akt sprawy), którzy dokonali rozpoznania i oceny stanu zdrowia ubezpieczonej zbieżnych z ustaleniami biegłych, którzy opiniowali jako pierwsi. Przedstawione wyżej zgodne wnioski obu zespołów biegłych Sąd uznał za przekonująco uzasadnione, a przez to wiarygodne.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc odwołanie ubezpieczonej oddalił.