Sygn. akt IX Ka 498/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny - Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Dagmara Pusz- Florkiewicz

Sędziowie: SO Grzegorz Fidrysiak

SO Piotr Kluz (spr)

Protokolant: st. sekretarz sądowy Iwona Dzięcioł

przy udziale Prokuratora Bogumiły Fudalewicz - Fusiek

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2016 r.

sprawy M. F. syna A. i K., urodz. (...) w N.

oskarżonego o czyny z art. 288 § 1 k.k. i art. 157 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy –Żoliborza w Warszawie

z dnia 29 stycznia 2016 r., sygnatura akt IIIK 557/15

orzeka

1.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. U. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych, powiększoną o stawkę podatku Vat, tytułem opłaty za obronę z urzędu oskarżonego w instancji odwoławczej;

3.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Sygnatura akt IX Ka 498/16

UZASADNIENIE

M. F. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 20 stycznia 2014 roku w D. przy ul. (...) w wyniku uderzenia drewnianym przedmiotem dokonał uszkodzenia przedniej szyby pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) powodując wartość strat 580 złotych na szkodę L. C., tj. o czyn z art. 288 §1 kk

II.  w dniu 20 stycznia 2014 roku w D. przy ul. (...) poprzez uderzanie rękoma po twarzy i głowie dokonał uszkodzenia ciała powodując urazy twarzy w postaci stłuczenia powiek i okolicy oka oraz powierzchownych urazów powłok głowy L. C., tj. o czyn z art. 157 §2 kk

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie w III Wydziale Karnym wyrokiem z dnia 29 stycznia 2016r., sygnatura akt III K 557/15, orzekł:

I.  ustalając, iż czyn zarzucany oskarżonemu M. F. w punkcie 1 polegał na tym, że w dniu 20 stycznia 2014 roku w D. przy ul. (...) w wyniku uderzenia drewnianym przedmiotem oskarżony dokonał umyślnie uszkodzenia przedniej szyby pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) powodując wartość strat 450 złotych na szkodę L. C., przyjął, iż czyn ten stanowi wykroczenie z art. 124 §1 kw w brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 27 września 2013r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z dnia 25 października 2013r.) i na podstawie art. 5 §1 pkt 4 kpw w zw. z art. 45 §1 kw umorzył postępowanie w zakresie tego czynu co do oskarżonego M. F.;

II.  uznał oskarżonego M. F. za winnego popełnienia zarzucanego mu w punkcie 2 czynu stanowiącego występek z art. 157 §2 kk i za to na podstawie art. 157 §2 kk skazał go i wymierzył mu karę 10 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

III.  na podstawie art. 63 §1 kk na poczet orzeczonej w punkcie II kary ograniczenia wolności zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach od 20.01.2014r. do 22.01.2014r., przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy dwóm dniom kary ograniczenia wolności i uznał karę ograniczenia wolności za wykonaną w wymiarze 6 dni;

IV.  na podstawie art. 230 §2 kpk zwrócił oskarżonemu dowody rzeczowe szczegółowo opisane w Wykazie dowodów rzeczowych Nr(...) pod poz. 1-4 i zarejestrowane pod numerami (...) (...)

V.  na podstawie art. 618 §1 pkt 11 kpk zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat A. U. kwotę 420 zł podwyższoną o stawkę 23% podatku od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną oskarżonemu z urzędu;

VI.  na podstawie art. 624 §1 kpk zwolnił w całości oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych, w tym opłaty, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Od powyższego orzeczenia apelację wywiodła obrońca oskarżonego, która na podstawie art. 444 i 425 §1, 2, 3 kpk powyższy wyrok zaskarżyła w części dotyczącej pkt II sentencji wyroku, w oparciu o treść art. 427 §2 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła na podstawie art. 438 pkt 4 kpk orzeczenie kary rażąco niewspółmiernej do stopnia szkodliwości społecznej czynu, która nie jest znaczna, z uwagi na fakt, że czyn jest ścigany w postępowaniu prywatnoskargowym, a obrażenia doznane przez pokrzywdzonego były niewielkie, oskarżony chciał przeprosić pokrzywdzonego tuż po nawiązaniu się kłótni, zaś popełnienia czynu było w przeważającej mierze konsekwencją uzasadnionego silnego wzburzenia oskarżonego powodowanego problemami rodzinnymi oskarżonego.

Podnosząc powyższy zarzut, na podstawie art. 427 §1 kpk i 437 §1 i 2 kpk obrońca wniosła o:

i.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie w stosunku do skazanego wyroku w dolnych granicach ustawowego zagrożenia;

ii.  zasądzenie na rzecz obrońcy adw. A. U. kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokata i jednocześnie oświadczyła, że ww. koszty nie zostały pokryte w całości ani w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na wstępie rozważań podnieść należy, że dokonane przez sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne w pełni odpowiadają zebranym w sprawie dowodom, są wynikiem ich wszechstronnej oraz wnikliwej analizy; stanowią wynik rozważenia wszystkich okoliczności, które zostały wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania – uwzględnione w pisemnych motywach wyroku. Skarżący nie neguje dokonanej w sposób prawidłowy przez Sąd Rejonowy oceny dowodów ani nie kwestionuje ustaleń faktycznych.

Odnosząc się do podniesionego zarzutu niewspółmierności kary pozbawienia wolności należy podnieść, że według dominującego w orzecznictwie i doktrynie poglądu „rażąca niewspółmierność kary”, o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 kpk, oznacza sytuację, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną a karą, która byłaby prawidłowa w świetle dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w dyspozycji art. 53 kk. Za czyn przypisany oskarżonemu w wyroku Sąd Rejonowy wymierzył mu karę 10 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, a więc mieszczącą się w ustawowych granicach zagrożenia z art. 157 §2 kk, który przewiduje karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Już sam wybór kary nie izolacyjnej przemawia za stanowiskiem, że nie jest ona rażąco niewspółmierna. Z pewnością o jej niewspółmiernej surowości nie może świadczyć to, iż jej długość zbliża się do maksymalnego okresu wskazanego w art. 34 §1 kk w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2015r., przy czym – co pomija obrońca – obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne (będący jedyną realną dolegliwością dla oskarżonego), został orzeczony w minimalnym wymiarze tj. 20 godzin w stosunku miesięcznym. Nadto wymierzając kwestionowaną przez skarżącego karę, sąd pierwszej instancji uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru, czyli wówczas, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego nie zostały przekroczone. Sąd Rejonowy określając wobec oskarżonego wymiar kary ograniczenia wolności, w sposób wolny od błędów ocenił wszystkie okoliczności wskazane w art. 53 §1 i 2 kk (także motywację oskarżonego i wysokość spowodowanej szkody), a stanowisko w tym przedmiocie należycie uzasadnił (k. 376). W rezultacie Sąd Okręgowy akceptuje orzeczony przez Sąd Rejonowy wymiar kary ograniczenia wolności i nie znajduje podstaw do jej złagodzenia.

Odnosząc się szczegółowo do argumentacji zawartej w uzasadnieniu apelacji, w pierwszej kolejności stwierdzić trzeba, iż Sąd Rejonowy nie ustalił, aby po „kłótni” (która polegała na trzymaniu głowy pokrzywdzonego i kilkukrotnym go uderzeniu), M. F. chciał przeprosić kierowcę taksówki – okoliczność ta wynikała jedynie z wyjaśnień oskarżonego. Przy czym jak wynika z ustaleń poczynionych przez sąd orzekający, pokrzywdzony nie tyle nie chciał podejść do oskarżonego (jak to przedstawiał on w swoich wyjaśnieniach), lecz w tym czasie dzwonił na policję, co spowodowało jeszcze większą agresję u napastnika. Nieprzekonujące jest także twierdzenie obrońcy, że w momencie czynu oskarżony był pod wpływem ogromnych emocji. Jakkolwiek sam przebieg rozmowy z członkiem rodziny był burzliwy, to M. F. zaczął się agresywnie zachowywać wobec taksówkarza dopiero po powrocie do D., kiedy kierowca zażądał dopłaty do kursu. Niewątpliwie L. C. nie miał nic wspólnego z relacjami rodzinnymi oskarżonego, zaś przebieg zdarzenia nie pozostawia żadnych wątpliwości co do przyczyny napaści oskarżonego, stąd bezpodstawnie obrońca próbuje tłumaczyć jego zachowanie problemami osobistymi. Co też istotne, nawet z wersji forsowanej przez oskarżonego nie wynika, ażeby w chwili czynu zrozumiał, że źle się zachowuje i chciał za to przeprosić, skoro po prostu miał on się przestraszyć wezwania policji. Argument, iż czyn z art. 157 §2 kk ścigany jest z oskarżenia prywatnoskargowego nie przesądza jeszcze tego, że zawsze będzie on charakteryzował się nie znacznym stopniem szkodliwości społecznej, przy czym prokurator zarzucony oskarżonemu czyn postanowił objąć ściganiem z urzędu z uwagi na uzasadniony interes społeczny. Tak więc słusznie podkreślił Sąd Rejonowy, że działanie oskarżonego było zuchwałe i nacechowane znacznym stopniem nieakceptowalnej agresji (popełnione pod wpływem alkoholu). Samo spowodowanie naruszenia czynności narządów ciała i rozstrój zdrowia na czas nieprzekraczający siedmiu dni, przesądzający o kwalifikacji z art. 157 §2 kk, nie może żadną miarą być uznane za okoliczność łagodzącą, gdyż pokrzywdzony w wyniku zachowania M. F. posiadał liczne siniaki na twarzy, krwiak pourazowy zlokalizowany tuż pod powieką dolną lewą, które spowodowały jego niezdolność do pracy na okres aż 5 dni.

Reasumując powyższe stwierdzić trzeba, że orzeczona kara nie jest rażąco surowa, a wręcz może być uznana za łagodną w świetle poczynionych ustaleń faktycznych i brak jest jakichkolwiek podstaw do jej dalszego złagodzenia.

Na podstawie art. 618 §1 pkt 11 kpk zasądzono wynagrodzenie na rzecz obrońcy oskarżonego z urzędu, określając jego wysokość zgodnie z §17 ust. 2 pkt 4, §4 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2015r., poz. 1801).

W oparciu o treść art. 624 §1 kpk oskarżony został zwolniony od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze – w tym zakresie sąd odwoławczy kierował się tożsamymi przesłankami co sąd pierwszej instancji.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.