UZASADNIENIE

H. S. w dniu 23 kwietnia 2015 r. wniósł do Sądu, za pośrednictwem organu rentowego, odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 18 marca 2015 r., znak: ENMS/15/(...), na mocy której organ rentowy odmówił mu przyznania prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że faktycznie wykonywał pracę w gospodarstwie rolnym należącym wówczas do jego rodziców położonym w miejscowości Ś. w okresie od 14.11.1970 r. do 08.07.1974 r., a więc po ukończeniu przez niego 16 roku życia. Ubezpieczony wskazywał, że we wskazanym okresie pracował w gospodarstwie co najmniej 4 godziny dziennie, zaś w wakacje całe dnie. Ponadto pracował tam w soboty i w niedziele. Ubezpieczony podnosił także, że fakt, iż musiał także dojeżdżać do szkoły oddalonej o 35 km, ale nie stanowiło to żadnego argumentu do zwolnienia z pracy w gospodarstwie oraz, że czasami musiał zrezygnować z wyjazdu do szkoły. W ocenie odwołującego jego praca w gospodarstwie rodziców we wskazanym okresie powinna wliczać się do 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego wymaganego od osób, które chcą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę. (, k.. 2 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 22 maja 2015 r. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. W ocenie organu rentowego odwołujący nie udowodnił 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Wykazał on jedynie 23 lata, 6 miesięcy i 11 dni okresów składkowych oraz 7 miesięcy i 27 dni okresów nieskładkowych, z zatem udokumentował łącznie 24 lata, 2 miesiące i 8 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Jak wskazał organ rentowy do wskazanego stażu pracy nie został zaliczony okres wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od 14.11.1970 r. do 08.07.1974 r., bowiem w tym okresie ubezpieczony uczęszczał do szkoły oddalonej od miejsca zamieszkania o 35 km. W związku z czym pracę przy pracach rolnych świadczył jedynie w czasie wolnym od zajęć szkolnych, a zatem w sposób doraźny. Zaś doraźna pomoc w wykonywaniu typowych obowiązków domowych, zwyczajowo wymaganych od dzieci jako członków rodziny rolników nie stanowi stałej pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwrócił ponadto uwagę na to, iż z przedłożonych dokumentów nie wynika, żeby praca wykonywana była na pełen etat, ponieważ nauka i dojazdy do szkoły wykluczały możliwość pracy w gospodarstwie rolnym w pełnym wymiarze godzin. Organ wytknął także uchybienia

ubezpieczonego w kwestii wymogów formalnych przedłożonego przez niego oświadczenia w sprawie braku dokumentów. Nie spełniało ono bowiem wymogu poświadczenia własnoręczności podpisu świadków i wnioskodawcy przez właściwą osobę wskazaną w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. z 1983 r. nr 10, poz. 49 ze zm.) tj. przez pracodawcę, notariusza, konsula RP lub pracownika oddziału/inspektoratu ZUS spisującego lub potwierdzającego zeznania bądź odbierającego oświadczenie wnioskodawcy zostało bowiem poświadczone jedynie przez Wójta Gminy K. ( k. 4-5 a. s.).

Na rozprawie w dniu 30 maja 2016 r. strony podtrzymały swoje stanowiska w niniejszej sprawie (k. 91 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Odwołujący H. S., urodzony (...), złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w dniu 31 października 2014 r. wniosek o wcześniejszą emeryturę. Do powyższego wniosku ubezpieczony dołączył kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentacją potwierdzającą te okresy (k. 1-100 a. r.)

Organ rentowy po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego ustalił, że ubezpieczony wykazał łączny staż pracy na dzień 1 stycznia 1999 r. w wymiarze 24 lat, 2 miesięcy i 8 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Organ na mocy zaskarżonej decyzji z dnia 25 maja 2015 r., znak: ENMS/15/(...) nie zaliczył odwołującemu okresu składkowego i nieskładkowego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od dnia 14 listopada 1970r. do dnia 08lipca 1974r. ponieważ zakład

wskazał, że ubezpieczony we wskazanym okresie z powodu uczęszczania do szkoły

wykonywał jedynie doraźne prace na gospodarstwie rodziców wobec czego nie można uznać, iż okres ten można zaliczyć do stażu pracy. Wobec czego ZUS odmówił prawa do wcześniejszej emerytury.

W dniu 18 marca 2015 r. organ rentowy wydał decyzję odmowną. Na co ubezpieczony złożył odwołanie, które do Sądu wpłynęło dnia 23.04.2015 r. Zaś w dniu 25.05.2015 r. do Sądu wpłynęła odpowiedź ZUS na wyżej wskazane odwołanie.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie złożonych do akt

dokumentów przedłożonych przez strony niniejszego postępowania, które stanowią obiektywny oraz w pełni wiarygodny materiał dowodowy. W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stanowił wystarczającą podstawę do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie H. S. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 18 marca 2015 r., znak: ENMS/15/(...) jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Na wstępie rozważań niniejszej sprawy Sąd Okręgowy wskazuje, iż elementem spornym niniejszego postępowania było ustalenie czy odwołujący udowodnił 25-Ietni okres składkowy i nieskładkowy.

Zgodnie z art. 184 ust.l ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2015 poz. 748 j. /., zwana dalej „ustawą”) -ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych jest spełnienie przesłanki posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 i przesłanki stażu pracy w szczególnych warunkach w dniu wejścia w życie ustawy emerytalnej, tj. 1 stycznia 1999 r., nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenie wniosku

0 przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wykaz prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze o których mowa w powołanym art. 184 ustawy nie podlega wykładni rozszerzającej. Prace te ściśle i

jasno zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie

wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (zwanym dalej rozporządzeniem w sprawie wieku emerytalnego). Jednakże nabycie uprawnień z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze podlega dalszym ograniczeniom. Aby daną pracę uznać za wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik ma obowiązek wykonywać ją stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, na danym stanowisku pracy. W myśl ustępu 2 art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz

0 znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia, przy czym wiek emerytalny powyższej kategorii pracowników, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których pracownikom tym przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Zgodnie z powyższym rozporządzeniem, aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1. posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 Rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego);

2. wykonywać pracę wymienioną w wykazie A ( Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego;

3. osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego); oraz

4. być zatrudniony przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt.3 rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego)

Sąd nie miał podstaw ku temu, aby zmienić zaskarżoną decyzję organu rentowego. Zgodnie z linią orzeczniczą Sądu Apelacyjnego, „za punkt wyjścia analizy, czy ubezpieczony spełnia przesłanki do przyznania mu prawa do emerytury przyjąć należy założenie, że przepisy regulujące system zabezpieczenia społecznego ze względu na swoją istotę

1 konstrukcję podlegają wykładni ścisłej i nie powinno się stosować do nich żadnych innych metod wykładni. Regulacja dotycząca emerytur w obniżonym wieku ma przy tym jak już wskazano charakter szczególny i wszelkie przesłanki nabycia prawa do tego świadczenia powinny być również ściśle interpretowane.” ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 30 września 2013 r., sygn. akt 111 AU a 256/13)

Bezspornym w sprawie było, że odwołujący w dniu 13 listopada 2014 r. ukończył 60 lat i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999 r. okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 24 lat, 2 miesięcy i 8 dni.

Przeprowadzone postępowanie w sprawie wykazało, że wnioskodawca nie legitymuje się wymaganym na dzień 1 stycznia 1999 r. okresem zatrudnienia wynoszącym 25 lat dla mężczyzn. Okoliczność tą Sąd ustalił na podstawie zalegającej w aktach rentowych dokumentacji potwierdzającej przebieg zatrudnienia H. S., z której wynika, że odwołujący udowodnił okres składkowy w wysokości 23 lat, 6 miesięcy i 11 dni i okres nieskładkowy w wymiarze 7 miesięcyi27 dni.

W związku z powyższym, Sąd zważył, że H. S. nie spełnił pierwszej i zarazem najważniejszej przesłanki do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury, tj. nie udowodnił 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Sąd Okręgowy podkreśla, że mimo udowodnienia przez ubezpieczonego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, nie uzyskałby przedmiotowego świadczenia, gdyż nie posiada 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Nie można bowiem uznać, że we wskazanym okresie ubezpieczony pracował w gospodarstwie prowadzonym przez jego rodziców w pełnym wymiarze czasu pracy bowiem jak przyznał sam ubezpieczony spoczywał wtedy na nim obowiązek szkolny, a poza tym sam dojazd do szkoły oddalonej od jego miejsca zamieszkania o 35 km. zajmował mu dużo czasu. Dlatego uznać należy, że nauka i dojazdy do szkoły i z powrotem wykluczały możliwość pracy w gospodarstwie rolnym w pełnym wymiarze czasu pracy. Wobec tego należy przyznać rację Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, który uznał, iż ubezpieczony świadczył jedynie doraźną pomoc w wykonywaniu typowych obowiązków domowych, zwyczajowo wymaganych od dzieci jako członków rodziny rolników i wobec tego nie może być to uznane za świadczenie stałej pracy. Także świadkowie powołani na wniosek ubezpieczonego nie potrafili czy wykonywana przez niego praca miała charakter stały czy sezonowy. Wobec powyższego niepodobna stwierdzić, że praca ubezpieczonego we wskazanym okresie miała charakter pracy stałej i podlega zaliczeniu na poczet okresu składkowego i nieskładkowego, wymaganego do tego by móc ubiegać się o wcześniejszą emeryturę.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: (...)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE