UZASADNIENIE

Fundacja im. K. H. z siedzibą w W. w dniu 13 maja
2013 r. złożyła odwołanie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział
w W. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 7 marca 2013 r., nr: (...). Odwołująca wniosła o stwierdzenie, że jako Ł. K. pracownik u płatnika składek, tj. Fundacji im. K. H.
z siedzibą w W. podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 3 września 2012 r. Odwołująca podniosła, że
w przypadku nie uwzględnienia powyższego wnosi o unieważnienie przedmiotowej decyzji
z uwagi na oparcie się na nieprawdziwych ustaleniach faktycznych oraz błędnej interpretacji przepisów i w związku z czym o zobowiązanie organu rentowego do wydania nowej decyzji zgodnie ze stanem faktycznym oraz prawnym ( k. 2-6 a. s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 12 czerwca 2013 r. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. Organ rentowy w uzasadnieniu wskazał, że wynagrodzenie pobierane przez Ł. K. zostało ustalone w rażąco wygórowanej wysokości przy uwzględnieniu celu działania fundacji oraz wynagrodzenia drugiego pracownika w wysokości 750,00 złotych, który był jedynym oprócz ubezpieczonego członkiem zarządu zgłoszonym do ubezpieczeń z tytułu umowy o pracę. Oddział stwierdził, że drugi członek zarządu wykonywał czynności tylko
i wyłącznie z tytułu sprawowanej funkcji, a co za tym idzie nie świadczył pracy na podstawie umowy o pracę. Powyższe w ocenie organu rentowego podważa twierdzenia odwołującej Fundacji, jakoby kontakty z klientami i inne czynności, które zwykle wykonuje członek zarządu, potwierdzały fakt wykonywania stosunku pracy na podstawie zawartej umowy
o pracę. Organ rentowy podniósł również, że nie zostały przedstawione dowody potwierdzające faktyczne wykonywanie pracy przez Ł. K.. Zdaniem Oddziału
z historii rachunku bankowego fundacji za okres od dnia 3 września 2012 r. do dnia
15 listopada 2012 r. wynika, że wpływy na przedmiotowy rachunek pochodzą wyłącznie od (...) Sp. z o.o., w której Ł. K. posiada 99% udziałów. Organ rentowy stwierdził, że
w stosunku pracy łączącego Ł. K. z Fundacją brak jest podstawowego elementu stosunku pracy zawartego w dyspozycji art. 22 k.p., tj. podporządkowania pracowniczego
( k. 7-11 a. s.).

Sąd w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2013 r. wezwał do udziału w postępowaniu
w charakterze zainteresowanego Ł. K. ( k. 15 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. pismem z dnia 14 stycznia 2013 r. zawiadomił odwołującą i zainteresowanego na podstawie art. 61 § 1 i § 4 k.p.a.
w związku z art. 38 ust. 1, art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i art. 123 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych o wszczęciu postępowania, zmierzającego do ustalenia prawidłowości zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych Ł. K. z tytułu zatrudnienia w Fundacji im. K. H. ( k. 4-5 akt ZUS).

Fundacja im. K. H. z siedzibą w W. została ustanowiona przez zainteresowanego aktem notarialnym z dnia 22 marca 2012 r. sporządzonym przed asesorem notarialnym M. K., zastępcą D. C., notariusza
w W., w Kancelarii Notarialnej przy Alei (...) w W.. Na działalność gospodarczą Fundacji przeznaczono środki majątkowe w kwocie 1000,00 złotych. ( k. 10-11 akt ZUS i k. 154-156 a. s.).

Fundacja im. K. H. została wpisana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 30 lipca 2012 r. Prezesem Zarządu Fundacji został Ł. K.,
a członkiem zarządu A. D. ( k. 14 akt ZUS i k. 163-167 a. s.).

Na podstawie umowy o pracę z dnia 3 września 2012 r. Fundacja im. K. H. z siedzibą w W. przy ulicy (...) reprezentowana przez Członka Zarządu A. D., zatrudniła Ł. K. na czas nieokreślony w wymiarze pełnego czasu pracy, na stanowisku dyrektora ds. organizacyjnych za wynagrodzeniem 14000,00 złotych brutto miesięcznie ( k. 34 akt ZUS).

Zainteresowany w dniu 3 września 2012 r. ukończył szkolenie wstępne w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zapoznał się z przepisami zakładowymi, zasadami BHP
i zakresem informacji objętych tajemnicą ( k. 15-16 akt ZUS).

W dniu 5 września 2012 r. ubezpieczony złożył oświadczenie o zapoznaniu się
z treścią przepisów o równym traktowaniu w zatrudnieniu ( k. 17 akt ZUS).

Zainteresowany będąc zatrudnionym w Fundacji podpisywał listę obecności
( k. 194-196 a. s.).

Ł. K. był osobą samodzielnie prowadzącą Fundację oraz pełnił funkcje prezesa zarządu w (...) Sp. z o.o. nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia. Zainteresowany w Fundacji w ramach umowy o pracę prowadził sprawy dotyczące fundacji poprzez zawieranie umów, przyjmowanie darowizn w imieniu Fundacji i zajmowanie się bieżącą obsługą administracyjną. Ubezpieczony samodzielnie prowadził Fundację i zajmował się większością jej spraw. Z członkiem zarządu Fundacji w osobie A. D. piastującej stanowisko doradcy ds. prawnych, ubezpieczony konsultował większe przedsięwzięcia. A. D. nie angażowała swojego czasu na cele fundacji ( zeznania świadka A. D.
i przesłuchanie zainteresowanego k. 72-73 i k. 134-136 a. s.).

Z zestawienia należności i zobowiązań Fundacji wynika, że wpływy pochodziły tylko i wyłącznie od (...) Sp. z o.o. ( k. 99-106 a. s.).

Zainteresowany otrzymywał wynagrodzenie za pracę na rzecz Fundacji przelewem na konto bankowe ( k. 18-21 akt ZUS).

Ubezpieczony zgodne z deklaracją PIT-11 w 2012 r. uzyskał dochód z tytułu zatrudnienia w Fundacji im. K. H. w kwocie 37908,82 złotych
( k. 173-174 a. s.).

Zgodnie z listą płac za okres od września do grudnia 2012 r. dokonano rozliczenia wynagrodzenia otrzymywanego przez odwołującego, w tym także za wrzesień i październik 2012 r. pracownika D. M. ( k. 23-27 akt ZUS).

Według faktur VAT z dnia 31 lipca 2012 r. (...) Sp. z o.o. zakupiła od Fundacji katering – obsługę spotkań w okresie od czerwca do listopada 2012 r. i zaliczkę na poczet Wigilii, moduły elektryczne oraz obuwie sportowe ( k. 168-172 a. s.).

Za październik i listopad 2012 r. Fundacja rozliczyła się z Urzędem Skarbowym W.-T. w W. ( k. 34-35 akt ZUS).

W związku z nieobecnością z powodu zaistniałej choroby, zainteresowany w dniu
14 listopada 2012 r. udzielił pełnomocnictwa D. M. do reprezentowania jego osoby i funkcji wynikającej ze stanowiska Dyrektora ds. Organizacyjnych ( k. 39 akt ZUS).

W dniu 20 grudnia 2012 r. został zawarty akt notarialny pomiędzy A. M. działającą w imieniu spółki pod firmą (...) S.A. z siedzibą
w W. a Ł. K. uprawnionym do samodzielnej reprezentacji w imieniu Fundacji im. K. H. z siedzibą w W., na mocy którego dokonano umowy sprzedaży i oświadczenia o ustanowieniu służebności gruntowych ( k. 213-232 a. s.).

Fundacja dokonała sprawozdania finansowego za okres od dnia 22 marca 2012 r.
do dnia 31 grudnia 2012 r. ( k. 241-257 a. s.).

W dniu 20 grudnia 2012 r. do organu rentowego wpłynął wniosek o wypłatę zainteresowanemu zasiłku chorobowego od dnia 15 grudnia 2012 r. W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wykazano kwoty: 0,00 złotych za wrzesień 2012 r., 14000,00 złotych brutto za październik i listopad 2012 r., 1866,67 złotych brutto za grudzień 2012 r. oraz 0,00 złotych za styczeń 2013 r. Od dnia 1 grudnia 2012 r. do dnia
7 grudnia 2012 r. płatnik składek wypłacił ubezpieczonemu wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy ( okoliczność bezsporna).

W oparciu o powyższe ustalenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział
w W. wydał decyzję z dnia 7 marca 2013 r., nr: (...), w której na podstawie art. 83 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 13 pkt 1 i art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy
z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, art. 58 § 1 i art. 83 § 1 k.c. oraz art. 22 k.p. stwierdził, że Ł. K. jako pracownik u płatnika składek Fundacji im. K. H. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 3 września 2012 r. W zaskarżonej decyzji organ rentowy stwierdził, że kopie dokumentacji kadrowej, podatkowej i ubezpieczeniowej stanowią jedynie środek uwiarygodnienia działania stron, które przez zawartą umowę o pracę dążyły do obejścia przepisów prawa. Zdaniem organu rentowego z historii rachunku bankowego Fundacji obejmującego okres od dnia 3 września 2012 r. do dnia 15 listopada 2012 r. wynika, że wpływy pochodzą wyłącznie od firmy (...) Sp. z o.o., gdzie jedynym wspólnikiem jest ubezpieczony. Oddział podniósł również, że od dnia 6 marca
2012 r. do dnia podjęcia przedmiotowego zatrudnienia ubezpieczony nie był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z jakiegokolwiek tytułu ( k. 60 akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy oraz w aktach organu rentowego, gdyż ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony niniejszego postępowania. Sąd wskazuje, że co prawda uznał za wiarygodne dokumenty złożone przez Fundację i zainteresowanego w toku postępowania administracyjnego i sądowego w postaci umowy o pracę, listy obecności, karty szkolenia wstępnego, przelewów na konto, listy płac, faktur VAT, aktów notarialnych i sprawozdania finansowego, jednak same w sobie nie decydują o zaistnieniu wszystkich przesłanek świadczących o stosunku pracy.

Sąd oceniając osobowy materiał dowodowy, dał wiarę w przeważającej części zeznaniom świadka A. D. oraz przesłuchania zainteresowanego. Wiarygodność dokumentów została potwierdzona przez wyżej wymienionych w zakresie faktycznego wykonywania pracy zainteresowanego na rzecz Fundacji, a co za tym idzie otrzymywania przez niego składników wynagrodzenia, a także okoliczności ustanowienia Fundacji oraz wykonania szeregu czynności związanych z zatrudnieniem takimi, jak min. zawarcie umowy o pracę czy ukończenie szkolenia w dziedzinie BHP. Sąd jedynie uznał za niewiarygodne zeznania ww. w zakresie nadzorowania pracy ubezpieczonego przez A. D.. Rzekome podleganie kierownicze ubezpieczonego w stosunku do A. D. stoi w opozycji do treści wynikających wprost z ich zeznań. Strony zeznały, że zainteresowany w ramach umowy
o pracę prowadził wszystkie sprawy dotyczące Fundacji i samodzielnie ją prowadził zajmując się większością jej spraw. Z członkiem zarządu Fundacji w osobie A. D. ubezpieczony co prawda konsultował większe przedsięwzięcia, ale to on był osobą decydują i kierującą sprawami Fundacji. A. D. w protokole rozprawy zeznała, iż nie angażowała swojego czasu na cele fundacji, a więc nie mogła w istocie kierować, a następnie sprawdzać poprawności wykonanej pracy przez Ł. K..

Sąd jednocześnie nie oparł się na zeznaniach świadka M. C., ponieważ nie posiadała ona wiedzy dotyczącej osób zatrudnionych w Fundacji, jej przychodów oraz wynagrodzenia, jakie otrzymywał odwołujący. Jej obecność w Fundacji sprowadzała się jedynie do pomocy ubezpieczonemu.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stanowił wystarczającą podstawę do wydania orzeczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie Fundacji im. K. H. z siedzibą w W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 7 marca 2013 r., nr: (...) jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Jedyna kwestia sporna w niniejszym postępowaniu dotyczyła ustalenia, czy zainteresowany Ł. K. od dnia 3 września 2012 r. podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek Fundacji im. K. H. z siedzibą w W.. Aby tę kwestię rozstrzygnąć, należało dokonać szczegółowej wykładni przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2015 r. poz. 121 j.t.), zwanej dalej ustawą.

Art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. Ponadto w myśl art. 13 pkt 1 w/w ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, tj. pracownicy – od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Zgodnie z cytowanym przepisem art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – ubezpieczeniu społecznemu podlegają pracownicy. Stosownie zaś do zawartej w art. 2 k. p. definicji – pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie m.in. umowy
o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie między pracownikiem a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym, tj. stosunku pracy.

W myśl art. 22 § 1 k. p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W niniejszej sprawie Sąd zważył, że decyzja organu rentowego w przedmiocie wyłączenia zainteresowanego z ubezpieczeń społecznych była prawidłowa i odpowiadała prawu, bowiem zatrudnienie u płatnika składek nie wykazało wszystkich cech stosunku pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Mając na uwadze wyrok Sądu Najwyższego, ,,w doktrynie przyjmuje się, że następujące cechy są właściwe dla stosunku pracy: pracownikiem jest osoba fizyczna, która zobowiązuje się do pracy w zamian za wynagrodzenie, przedmiotem umowy ze strony pracownika jest samo pełnienie (wykonywanie) pracy, przy wykonywaniu której nie jest on obciążony ryzykiem realizacji zobowiązania, obowiązany jest on świadczyć pracę osobiście, będąc w realizacji zobowiązania podporządkowany pracodawcy. (…) Fakt, że oświadczenia stron umowy zawierają określone w art. 22 k.p. formalne elementy umowy o pracę nie oznacza jednak, że umowa taka jest ważna.’’ ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2006 r., sygn. akt II UK 164/05) Sąd co do zasady uznał przedstawione dokumenty na okoliczność świadczenia pracy przez zainteresowanego i odwołującą Fundację za wiarygodne. Jednakże należało oddalić odwołanie, ponieważ charakter pracy zainteresowanego nie wyczerpał wszystkich przesłanek zawartych w art. 22 k.p. Sąd stwierdza, że co prawda Ł. K. faktycznie wykonywał czynności realizując same w sobie cele Fundacji. O powyższym jednoznacznie świadczą podpisane akty notarialne o ustanowieniu Fundacji czy też dokonanie umowy sprzedaży
i oświadczenia o ustanowieniu służebności gruntowych. Także świadczenie pracy za wynagrodzeniem było realizowane, na co jednoznacznie wskazują przelewy wynagrodzenia dokonywane przez Fundację na konto zainteresowanego. Jednakże Sąd doszedł do przekonania, że praca Ł. K. nie była wykonywana pod kierownictwem pracodawcy, co oznacza, że przesłanki objęte dyspozycją art. 22 k.p. nie zostały spełnione kumulatywnie. Sąd nie dał wiary przesłuchiwanemu w sprawie świadkowi A. D. i zainteresowanemu
w zakresie podlegania stosunkowi podporządkowania. Sąd w niniejszej sprawie ustalił, że
w Fundacji zainteresowany pełnił funkcję Prezesa Zarządu, a co za tym idzie do jego obowiązków należała reprezentacja spółki na zewnątrz i podejmowanie kluczowych decyzji mających na celu dobro Fundacji. Świadek A. D. nie kontrolowała pracy odwołującego, gdyż nie była w żadnej mierze odpowiedzialna za jej efekty. Ponadto nie posiadała wiedzy
w zakresie ilości czasu świadczonej przez Ł. K. pracy. Z treści zeznań A. D. wynika, że zainteresowany konsultował z nią jedynie większe przedsięwzięcia, a więc Sąd doszedł do przekonania, że świadek nie posiadał wiedzy w zakresie wszystkich podejmowanych działań przez Prezesa Zarządu.

Mając na uwadze całość okoliczności, należy uznać, że zatrudnienie zainteresowanego w Fundacji było rzekome także również z uwagi na fakt, że płatnik składek nie zatrudnił innego pracownika na zastępstwo, a więc stanowisko pracy było pozorne i zostało stworzone tylko dla celu uzyskania wysokich świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd na marginesie rozważań prawnych stwierdza, że w niniejszej sprawie doszło do nieważności postępowania. W dniu 21 lipca 2014 r. Sekretariat Sądu wysłał zawiadomienie
o wyznaczeniu terminie rozprawy na dzień 17 listopada 2014 r. do pełnomocnika radcy prawnego E. B. na błędny adres korespondencyjny. Sąd powielając powyższy błąd uznał na rozprawie w dniu 17 listopada 2014 r. zawiadomienie za doręczone. W związku z tym odwołująca spółka jako strona w niniejszej sprawie była pozbawiona możliwości obrony swoich praw.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak
w sentencji.

Zarządzenie: (...)

(...)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE