UZASADNIENIE

M. N. został oskarżony o to, że:

w dniu 18 czerwca 2012 roku w W. przy ul. (...) znieważył funkcjonariuszy publicznych - pracowników (...): M. D. i P. W. podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych polegających ną przeprowadzaniu kontroli wniesienia opłat w strefie płatnego parkowania w ten sposób, ża używał wobec nich słów wulgarnych powszechnie uznanych za obelżywe, tj. jest o czyn z art] 226 § 1 k.k.;

w tym samym miejscu i czasie jak w pkt I groził pracownikom (...) M. D. i P. W. pozbawieniem życia przy czym groźby te wzbudziły w' pokrzywdzonych uzasadnioną obawę ich spełnienia, tj. o czyn z art. 190 § Ik.k. Wyrokiem z dnia 19 grdunia 2012 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie, II Wydział Karny orzekł:

oskarżonego M. N. uznał za winnego tego, że w dniu 18 czerwca 2012 roku przy ul. (...) w W., województwa (...), publicznie znieważył M. D. i P. W., używając wobec nich słów powszechnie uznanych za wulgarne i obelżywe, który to czyn wyczerpuje dyspozycję art. 216 § 1 k.k. i skazał go na podstawie art. 216 § 1 k.k. w zw. z art. 33 §1 k.k. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając, na podstawie art. 33 § 1 k.k. wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

oskarżonego M. N. uznał za winnego tego, że w dniu 18 czerwca 2012 roku, przy ul. (...) w W., województwa (...), groził M. D. i P. W. zabójstwem, która to groźba wzbudziła w zagrożonych obawę, iż zostanie spełniona, który to czyn wyczerpuje dyspozycję art. 190 § 1 k.k. i skazał go na podstawie art. 190 § 1 k.k. wymierzył mu karę 9 (dziewięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności orzeczonej w pkt II warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 3 lata;

na podstawie art. 63 § 1 i § 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. na poczet wymierzonej oskarżonemu M. N. w pkt 1 wyroku kary grzywny zaliczył okres

rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 18 czerwca 2012 roku przyjmując, ż i jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm dziennym stawkom grzywny;

Nadto sąd orzekł w przedmiocie kosztów postępowania w sprawie.

Apelację od wyroku złożył prokurator, zaskarżając wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o czynie opisanym pkt I wyroku na niekorzyść oskarżonego. Oskarżycie zarzucił:

błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego] treść poprzez błędne przyjęcie, iż pokrzywdzeni pracownicy (...) M. D. i P. W. nie są funkcjonariuszami publicznymi w rozumieniu art. 115 § 13 pkt 4 k.k., podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy prowadzi do wniosku przeciwnego, które to ustalenie doprowadziło do przyjęcia błędnej kwalifikacji prawnej czynu oskarżonego z art. 216 § 1 k.k., zamiast prawidłowej art. 226 § 1 k.k. W związku z tym Prokurator wniósł o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Oskarżony nie wniósł apelacji od wyroku.

Sąd Okręgowy zważył co następuje: Apelacja prokuratora okazała się zasadna.

Stanowisko sądu I instancji w części dotyczącej rozstrzygnięcia zarzutu publicznego znieważenia pracowników (...) w W. M. D. i P. W. należy poddać ponownej ocenie, bowiem ta warunkuje przyjętą kwalifikację prawną zarzucanego oskarżonemu czynu.

Nietrafnie zdaniem skarżącego sąd I instancji zmienił kwalifikację czynu z art. 226 § 1 k.k. na prywatnoskargowy występek z art. 216 §1 kk wadliwie przyjmując , że pracownicy (...) w osobie M. D. i P. W. zatrudnieni na stanowisku odpowiednio starszego kontrolera i referenta ds. kontroli nie są funkcjonariuszami publicznymi, o których mowa w art. 115 § 13 pkt 4 k.k.

Czyniąc rozważania w tej kwestii w pierwszym rzędzie należało zwróci uwagę na zawartą w art. 115 §1 3 definicję znamienia „funkcjonariusza publicznego" , która to jak dostrzega skarżący jest definicją zakresową pełną wymienia bowiem wszystkie elementy definiowanego pojęcia. Oznacza to, że funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu przepisu kodeksu karnego nie może być uznana osoba, która nie należy do żadnej kategorii osób wskazanych w tym przepisie, ale też, że i możność przypisywania statusu jednej z nich przesądza o uznaniu danej osoby za funkcjonariusza publicznego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 roku, II KK 337/10, opublikowany w bazie orzeczeń LEX nr 847145).

W tych warunkach normatywnych obowiązkiem sądu I instancji było rozważenie czy kontrolerzy opłat parkingowych - pracownicy (...) zatrudnieni na stanowiskach starszego kontrolera i referenta ds. kontroli nie należą do jednej z tych kategorii, implikującej udzielenie im szczególnej ochrony jaka przysługuje funkcjonariuszom publicznym. Bezspornym jest, iż definicja funkcjonariusza publicznego zawarta w przedmiotowym przepisie jest definicją zakresowa pełną, a tym samym osoba, która nie należy do żadnej \ kategorii osób wskazanych w art. 115 § 13 k.k. nie jest funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu przepisów kodeksu, chociażby nawet przepisy szczególne gwarantowały jej taką ochronę prawną jaką przewidziano dla funkcjonariuszy publicznych (tak SN w uzasadnieniu] wyroku z 27 listopada 2000 r., (...) 27/00, OSNKW 2001, z. 3-4, poz. 21). Oczywistym jest, iż pracownicy (...) nie są zaliczeni w sposobi bezpośredni w cytowanym przepisie do kategorii funkcjonariuszy, nie są tez pracownikami organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego, niemniej dogłębnej analizy wymaga, czy osoby te, zatrudnione w (...), pozostają pracownikami organów samorządu terytorialnego, których czynności nie ograniczają się wyłącznie do usługowych - vide art. 115 1 § 13 pkt. 4 kpk. Zważyć przy tym należało, iż sąd I instancji wyjaśnił status prawny (...) przyznając, że zgodnie z Uchwałą nr XXXIV/1023/2008 Rady (...) W. z dnia 29 maja 2008 roku w sprawie Statutu (...) (zmieniona Uchwałą nr XCIV/2771/2010 Rady (...) W. z dnia 9 listopada 2010 r. zmieniającą uchwałę w sprawie statutu (...)) (...) jest jednostką organizacyjną (...) W., która nie posiada osobowości prawnej i działa w formie jednostki budżetowej; w dalszej zaś kolejności nie kontynuował rozważań w tym zakresie.

Akceptując stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z 17 lutego 2010 roku (III KK 333/09, opublikowane OSNKW 2010/7/62, Biul, SN 2010/6/14), że funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu art. 115 § 11 pkt 4 k.k. jest pracownik samorządu terytorialnego w ujęciu określonym w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, Dz.U. Nr 223, poz. 1458 (poprzednio ustawa z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych, Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593 ze zm.), o ile nie pełni wyłącznie funkcji usługowych, w ocenie sadu odwoławczego należało rozważyć czy istnieją normatywne podstawy do zaliczenia pokrzywdzonych- pracowników (...) do korpusu „pracowników samorządowych", a w dalszej kolejności ocenić, czy nie pełnią oni wyłączenie czynności usługowych. Zarząd Dróg Miejskich, jak wskazano wyżej, jest jednostką organizacyjną (...) W. nieposiadającą osobowości prawnej, działającą w formie jednostki budżetowej, nad którego działaniem nadzór sprawuje Prezydent (...) W.. Stosunek pracy z Dyrektorem (...) nawiązuje i rozwiązuje Prezydent (...) W., który udziela

niezbędnych pełnomocnictw i upoważnień oraz wykonuje wszelkie czynności z zakresu prawa pracy wobec Dyrektora (...). (...) jest natomiast pracodawcą w rozumieniu Kodeksu pracy w imieniu którego Dyrektor (...) wykonuje wszelkie czynności z zakresu prawa pracy. (...) jako jednostka budżetowa działa na podstawie statutu nadanego uchwałą rady (...) W.. Zgodnie z § 3 pkt 3 Statutu do zdań (...) należy realizacja zadań w zakresie| poboru opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych i drogach gminnych w strefie płatnego parkowania niestrzeżonego, w tym wykonywanie kontroli uiszczania opłat za parkowanie oraz pobieranie opłat dodatkowych. Zgodnie z § 5 pkt 3 (...) jest pracodawcą w rozumieniu Kodeksu pracy, w imieniu którego Dyrektor (...) wykonuje wszelkie czynności z zakresu prawa pracy. Zgodnie z § 2 pkt 3 ustawy o pracownikach samorządowych z dnia 21 listopada 2008r. ustawę stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych. Wszystkie te względy - związane z podstawą funkcjonowania (...) jak również utworzenie przez organ stanowiący gminy, jak i nadzorowanie wspomnianej jednostki przez Prezydenta (...) W. może przemawiać za zakwalifikowaniem (...) do kategorii „samorządowej jednostki organizacyjnej", a tym samym ich pracowników do pracowników zgodnie z ustawą o pracownikach samorządowych (porównaj: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 r., II KK 337/10, opublikowany w bazie orzeczeń LEX nr 847145). W dalszej części należało rozważyć, czy pracownicy ci nie wykonują funkcji usługowych, co jak słusznie podniósł skarżący w apelacji, uszło uwadze sądu I instancji.

Sąd ma na uwadze, że kwestia, czy dany pracownik jest funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu 115 § 13 k.k., musi być badana każdorazowo na podstawie danego stanu faktycznego, co potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego w przedmiocie kwalifikacji danego pracownika jako funkcjonariusza publicznego. I tak zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 16 czerwca 2010 r.; II KK 337/10, opublikowany w bazie orzeczeń LEX nr 847145) egzaminator wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego jest pracownikiem samorządu terytorialnego w ujęciu pragmatyki samorządowej, stosownie do treści art. 115 § 13 pkt 4 k.k. Ponadto zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 21 września 2005 roku, (I KZP 28/05, opublikowany: OSNKW 2005/10/94, Biul.SN 2005/9/22, Wokanda 2006/6/22) strażnik miejski jest funkcjonariuszem publicznym zgodnie z art. 115 § 13 pkt 4 k.k. Takiego statusu nie można jednak przypisać leśniczemu Lasów Państwowych (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2004 roku, IV KK 126/04, opublikowany OSNKW 2005/1/9,0 Biul.SN 2005/1/23, Wokanda 2005/7-8/36).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE