Sygn. akt III AUa 75/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Elżbieta Gawda

Sędziowie:

SA Elżbieta Czaja (spr.)

SA Barbara Hejwowska

Protokolant: protokolant sądowy Joanna Malena

po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2016 r. w Lublinie

sprawy H. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji H. O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 6 listopada 2015 r. sygn. akt IV U 328/15

oddala apelację.

Barbara Hejwowska Elżbieta Gawda Elżbieta Czaja

Sygn. akt III AUa 75/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 lutego 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., odmówił H. O. wypłaty emerytury wcześniejszej o symbolu(...)nr (...) przyznanej decyzją z dnia 24.02.1997 r., wskazując, że ustalając wysokość świadczenia emerytalnego ubezpieczonej w 1997 r., organ rentowy przyjął wymiar okresów składkowych wyższy od rzeczywistego na skutek błędnego wykazania przez pracodawcę okresów przebywania przez wnioskodawczynię na urlopie wychowawczym. Zgodnie zaś z art. 134 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypłatę świadczenia wstrzymuje się, jeżeli powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczenia lub ustanie tego prawa.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła H. O., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i nakazanie ZUS wypłacenia świadczenia emerytalnego przyznanego decyzją z dnia 24 lutego 1997 r. W uzasadnieniu wskazano, że ZUS zobligowany jest do wypłaty świadczenia z tytułu wcześniejszej emerytury przyznanej decyzją z dnia 24 lutego 1997 r. na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 3 grudnia 2014 r. Zdaniem wnioskodawczyni, ww. wyrokiem Sąd przyznał jej prawo do tego świadczenia, który zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c. jako orzeczenie prawomocne wiąże ZUS. Nadto, w ocenie wnioskodawczyni, organ rentowy błędnie zastosował art. 7 ust. 5 ustawy emerytalnej i w ten sposób ograniczył zaliczony na poczet przyznanego świadczenia okres przebywania na urlopie wychowawczym. Decyzja, na podstawie której ustalone zostało prawo do emerytury wcześniejszej(...), wydana została przed wejściem w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, zatem ustalanie zasad zaliczenia okresów pracy, w tym okresów przebywania na urlopie wychowawczym winno być ustalone według zasad obowiązujących w dacie wydania decyzji o przyznaniu prawa do świadczenia.

Na rozprawie w dniu 6 listopada 2015 r. ubezpieczona wskazała, że chce otrzymywać emeryturę na dotychczasowych zasadach, w wysokości wcześniejszej emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 6 listopada 2015 roku Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił odwołanie.

Podstawą wyroku były następujące ustalenia:

Od 16 marca 1993r. ubezpieczona H. O. pobierała rentę inwalidzką drugiej grupy.

W dniu 7 stycznia 1997r. ubezpieczona wystąpiła z wnioskiem o przeliczenie renty na emeryturę. Decyzją z 24 lutego 1997r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej od 1 stycznia 1997r. emeryturę. Świadczenie oznaczone było symbolem (...) (...). Jednocześnie wobec tego, że emerytura okazała się świadczeniem korzystniejszym od renty inwalidzkiej organ rentowy poinformował ubezpieczoną, że zawiesza wypłatę renty inwalidzkiej. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy przyjął 28 lat i 2 miesiące okresów składkowych oraz 5 lat okresów nieskładkowych. Ubezpieczona pobierała to świadczenie w wysokości uwzględniającej kolejne waloryzacje. Na mocy decyzji z 13 marca 2009r. organ rentowy ustalił, że po waloryzacji od 1 marca 2009r. wysokość świadczenia do wypłaty wynosi 1 050,84 złotych. W dniu 24 kwietnia 2009r. ubezpieczona wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o przeliczenie emerytury załączając zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione w dniu 22 kwietnia 2009r. przez(...) Spółkę z o.o. w M.. W dniu 3 czerwca 2009r.(...) Spółka z o.o. w M. wystawiła kolejne zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Wskazane zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione przez (...) Spółkę z o.o. różniły się w zakresie okresów przebywania przez ubezpieczoną na urlopie wychowawczym od zapisów zawartych we wcześniejszej dokumentacji. Decyzją z 31 lipca 2009r., wydaną w wyniku rozpoznania wniosku ubezpieczonej z 24 kwietnia 2009r., organ rentowy odmówił ubezpieczonej przeliczenia emerytury wskazując, że przy przyjęciu danych wynikających ze złożonych dokumentów, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury jest niższy od dotychczasowego.

W dniu 31 lipca 2009r. ubezpieczona wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o emeryturę, który to wniosek został załatwiony decyzją 18 sierpnia 2009r. przyznającą ubezpieczonej emeryturę od 1 lipca 2009r., tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku, na podstawie art.27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy przyjął 22 lata i 9 miesięcy okresów składkowych oraz 6 lat i 2 miesiące okresów nieskładkowych. Wysokość tak obliczonej emerytury wyniosła do wypłaty 942,75 złotych miesięcznie, a więc okazała się niższa od wysokości emerytury dotychczas pobieranej przez ubezpieczoną. Organ rentowy podjął wypłatę na rzecz ubezpieczonej emerytury przyznanej ww. decyzją. Ubezpieczona złożyła odwołanie od powyższej decyzji z 18 sierpnia 2009r., kwestionując ustaloną wysokość świadczenia i wnosząc o wypłatę emerytury pobieranej uprzednio – w wysokości ustalonej decyzją o waloryzacji z 13 marca 2009r. - w kwocie 1 050,84 złotych netto miesięcznie. Prawomocnym wyrokiem z 2 grudnia 2009r. wydanym w sprawie IV U 858/09 odwołanie ubezpieczonej zostało oddalone.

W dniu 13 grudnia 2013r. ubezpieczona wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o ponowne przeliczenie świadczenia emerytalnego z powodu błędnych wyliczeń poczynionych przy wydawaniu decyzji z 18 sierpnia 2009r. Podniosła, że decyzja z 18 sierpnia 2009r. zmniejszyła wysokość jej świadczenia w stosunku do emerytury o symbolu(...) (...)., Decyzją z 3 stycznia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. umorzył postępowanie z wniosku H. O. w sprawie ponownego przeliczenia pobieranego świadczenia wskazując, że decyzją z 18 sierpnia 2009r. przyznano jej prawo do emerytury na podstawie art.27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W decyzji tej (z 18 sierpnia 2009r.) dokonano korekty stażu na podstawie złożonego przez firmę (...) zaświadczenia, które uwzględniało inne niż dotychczas podano okresy opieki nad dziećmi, dlatego zmianie uległa ilość okresów składkowych i nieskładkowych. Od decyzji z 18 sierpnia 2009r. ubezpieczona wniosła odwołanie do Sądu Okręgowego w Siedlcach, które zostało oddalone. Rozpoznając odwołanie H. O. od decyzji z dnia 3 stycznia 2014 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach wyrokiem z dnia 3 grudnia 2014 r. wydanym w sprawie o sygn. akt IV U 224/14, na podstawie art. 477 ( 14) § 3 k.p.c., zobowiązał Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. do wydania w terminie 30 dni od uprawomocnienia się wyroku decyzji w przedmiocie wniosku ubezpieczonej z 13 grudnia 2013 r. o wypłatę emerytury o symbolu (...) (...) przyznanej decyzją z 24 lutego 1997 r. w wysokości ustalonej kolejnymi decyzjami o waloryzacji.

Realizując ww. wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 3 grudnia 2014 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję z dnia 5 lutego 2015 r., w której odmówił ubezpieczonej H. O. wypłaty emerytury wcześniejszej o symbolu (...) nr (...) przyznanej decyzją z dnia 24.02.1997 r., wyjaśniając, że na skutek błędnego wskazania przez pracodawcę okresu przebywania wnioskodawczyni na urlopach wychowawczych organ rentowy wydając decyzję z dnia 24 lutego 1997 r. przyjął wymiar okresów składkowych wyższy od rzeczywistego.

Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie H. O. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 5 lutego 2015 r. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy stwierdził, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. zasadnie odmówił wnioskodawczyni wypłaty emerytury wcześniejszej o symbolu (...) nr (...) przyznanej decyzją z dnia 24.02.1997 r.

Stosownie do treści art. 134 ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub ustanie tego prawa. Organ rentowy po uzyskaniu nowych zaświadczeń od(...) sp. z o.o. z siedzibą w M. dotyczących zatrudnienia ubezpieczonej powziął informację, że ustalając wysokość świadczenia emerytalnego ubezpieczonej w 1997 r., przyjął wymiar okresów składkowych wyższy od rzeczywistego, bowiem we wcześniejszej dokumentacji pracodawca błędnie wskazał okresy przebywania ubezpieczonej na bezpłatnym urlopie udzielonym w związku z opieką nad dzieckiem. W zaświadczeniach z 2009 r. pracodawca zawał dodatkową informację o przebywaniu wnioskodawczyni na urlopie wychowawczym w okresie od 07.09.1974 r. do 31.01.1980 r. Ubezpieczona H. O. nie kwestionowała okoliczności przebywania w ww. okresie na bezpłatnym urlopie udzielonym na wychowanie dzieci, nie złożyła także żadnych merytorycznych wniosków w tym zakresie. W związku z rozbieżnościami wynikającymi z dokumentacji pracowniczej ubezpieczonej w zakresie urlopu wychowawczego, organ rentowy dokonał weryfikacji stażu pracy wnioskodawczyni, uznając za udowodniony staż pracy w łącznej ilości 30 lat i 11 miesięcy, przy czym wymagany staż pracy do wcześniejszej emerytury o symbolu(...)wynosi dla kobiet 35 lat. Wobec powyższego organ rentowy doszedł do słusznego przekonania, że ustalając prawo do emerytury decyzją z dnia 24.02.1997 r. przyjął wymiar okresów składkowych wyższy od rzeczywistego oraz niewłaściwie ustalił ilość okresów nieskładkowych, co było spowodowane błędnym wskazaniem przez pracodawcę okresów urlopu wychowawczego we wcześniejszej dokumentacji. Wnioskodawczyni nie spełnia zatem warunku do uzyskania emerytury o symbolu(...), co skutkowało odmową wypłaty emerytury przyznanej decyzją z dnia 24.02.1997 r. Tym samym organ rentowy rozpoznał wniosek ubezpieczonej z dnia 31.07.2009 r. o prawo do emerytury na podstawie przepisów art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, decyzją z dnia 18.08.2009 r. przyznając ubezpieczonej prawo do ww. świadczenia emerytalnego od dnia 1.07.2009 r.

Ubezpieczona pozostawała w błędnym przekonaniu, iż wyrokiem z dnia 3 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach (sygn. akt IV U 224/14) przyznał jej prawo do świadczenia emerytalnego w wysokości wcześniejszej emerytury o symbolu(...)nr (...) ustalonej decyzją z dnia 24 lutego 1997 r. Omawianym wyrokiem Sąd zobowiązał organ rentowy do wydania w zakreślonym terminie decyzji w przedmiocie wniosku H. O. z 13 grudnia 2013 r. o wypłatę emerytury o symbolu (...) (...) przyznanej decyzją z 24 lutego 1997 r. w wysokości ustalonej kolejnymi decyzjami o waloryzacji, nie orzekając przy tym co do istoty sprawy. Organ rentowy nie był zatem zobowiązany do wydania decyzji uwzględniającej wniosek ubezpieczonej i wypłaty emerytury o symbolu(...)nr (...), lecz do wydania decyzji w przedmiocie tego wniosku po przeanalizowaniu okoliczności sprawy oraz dokonaniu oceny możliwości i zasadności wypłaty ubezpieczonej świadczenia emerytalnego przyznanego decyzją z 24.02.1997 r. Co za tym idzie, ZUS Oddział w S., rozstrzygając wniosek H. O. z dnia 13 grudnia 2013 r. wydał odmowną decyzję z dnia 5.02.2015 r.

W ocenie ubezpieczonej, wydając zaskarżoną decyzję organ rentowy błędnie powołał się na przepis art. 7 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS jako podstawę odmowy wypłaty wcześniejszej emerytury (...) nr (...), bowiem decyzja na podstawie której ustalone zostało prawo do emerytury wcześniejszej wydana została dnia 24.02.1997 r., czyli przed wejściem w życie ww. ustawy. Stosownie do treści art. 186 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, rozpatrzeniu na podstawie ww. ustawy podlegają wnioski osób, które przedłożyły nowe dowody mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. Zgodnie z art. 11 ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (która utraciła moc z wejściem w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.) za okresy równorzędne z okresami zatrudnienia uważa się okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących, opiekujących się małymi dziećmi, oraz innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych i trwania przerw w pracy spowodowanych opieką nad dzieckiem w wieku do lat 4 – łącznie nie dłużej jednak niż 6 lat. Wobec powyższego bezpodstawny jest zarzut ubezpieczonej, iż organ rentowy, stosując przepis art. 7 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r., błędnie ograniczył zaliczony na poczet przyznanego świadczenia okres przebywania wnioskodawczyni na urlopie wychowawczym.

Mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy, Sąd doszedł do przekonania, iż zaskarżona decyzja organu rentowego z dnia 5 lutego 2015 r. jest prawidłowa. Wobec powyższego, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., odwołanie podlegało oddaleniu.

Apelację od powyższego wyroku wniosła wnioskodawczyni jej pełnomocnik zaskarżając wyrok w całości zarzucając:

- naruszenie prawa materialnego art. 7 ust 5 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez jego błędne zastosowanie i w konsekwencji bezpodstawne ograniczenie zaliczonego na poczet przyznanego świadczenia okresu przebywania ubezpieczonej na urlopie wychowawczym. Wskazując na powyższe wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wydanie orzeczenia zobowiązującego Zakład Ubezpieczeń Społecznych do wypłaty świadczenia przyznanego decyzją ZUS z dnia 24 lutego 1997r., ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył.

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i wydał trafne, odpowiadające prawu rozstrzygnięcie przedstawiając logiczną argumentację prawną. Ustalenia sądu I instancji i wyprowadzone na ich podstawie wnioski Sąd Apelacyjny w podziela i przyjmuje za własne. Sprawia to, że nie zachodzi potrzeba powtarzania szczegółowych ustaleń faktycznych oraz dokonanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku interpretacji przepisów prawa mających zastosowanie w niniejszej sprawie.

Sąd Apelacyjny nie stwierdza naruszenia przez Sąd Okręgowy przepisu art. art. 7 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z tym unormowaniem - okresami nieskładkowymi są przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresy niewykonywania pracy - z powodu opieki nad dzieckiem: w wieku do lat 4 - w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie - bez względu na liczbę dzieci - do 6 lat. Nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczność , że decyzja na podstawie której ustalone zostało prawo do emerytury wcześniejszej wydana została dnia 24.02.1997 r., czyli przed wejściem w życie ww. ustawy. W poprzednio obowiązującym stanie prawnym obowiązywały analogiczne unormowania, zgodnie bowiem z art. 4 ust 1 pkt 6 ustawy z dnia 17. 10. 1991 o rewaloryzacji emerytur i rent o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (obowiązującej w dniu wydania decyzji z dnia 24. 02. 1997 roku) - przy ustalaniu prawa i wysokości świadczeń uwzględnia się jako okresy nieskładkowe - okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących, opiekujących się małymi dziećmi, oraz innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych i trwania przerw w pracy spowodowanych opieką nad dzieckiem w wieku do lat 4 – łącznie nie dłużej jednak niż 6 lat.

Stosownie do treści art. 134 ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub ustanie tego prawa. Organ rentowy po uzyskaniu nowych zaświadczeń od (...) sp. z o.o. z siedzibą w M. dotyczących zatrudnienia ubezpieczonej powziął informację, że ustalając wysokość świadczenia emerytalnego ubezpieczonej w 1997 r., przyjął wymiar okresów składkowych wyższy od rzeczywistego . W zaświadczeniach z 2009 roku pracodawca zawał dodatkową informację o przebywaniu wnioskodawczyni na urlopie wychowawczym w okresie od 07.09.1974 r. do 31.01.1980 r.

W tym stanie rzeczy zaskarżony wyrok i poprzedzająca go decyzja odpowiada prawu.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w sentencji.