Sygn. akt III RC 117/16

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów S. O. i D. M. O. wniosła o zasądzenie na rzecz małoletnich alimentów od pozwanego K. O. w wysokości 600 zł miesięcznie na rzecz S. O. i 500 zł miesięcznie na rzecz D. O..

W uzasadnieniu podała, że przed wyjazdem w 2010 r. do (...) pozwany nigdy nie podejmował się legalnej pracy, a nawet działał w świecie przestępczym. W czasie pobytu w (...) pracował i utrzymywał dom, jednakże przebywał też w tamtejszym zakładzie karnym. Po powrocie do Polski, w dniu 25 marca 2016 r. pozwany został tymczasowo aresztowany. Przedstawicielka ustawowa wskazała, że utrzymuje rodzinę z zasiłku w wysokości 118 zł na dziecko. Miesięczne wydatki związane z wynajmowaniem mieszkania wynoszą ok. 950 - 1000 złotych. Początkowo opłaty te były pokrywane z oszczędności uzyskanych z pracy w (...), jednak obecnie wymienione środki wyczerpały się. Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów pozostaje zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w S. jako osoba bezrobotna. Bieżące koszty wynikające z potrzeb dzieci (m. in. ubrania, jedzenie) wymieniona oszacowała na kwotę 900 złotych miesięcznie. Dodatkowo ponosi ona koszt związany z dowożeniem dzieci samochodem z miejscowości D. do S..

Pozwany K. O. wniósł o oddalenie powództwa. Podał, że obecnie przebywa w (...), nie ma żadnego majątku, a od momentu powrotu do Polski był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna. Podniósł, że po opuszczeniu aresztu będzie osobą bezdomną, z małą szansą na znalezienie pracy. W związku z tym nie jest w stanie płacić alimentów na rzecz swoich małoletnich dzieci. Dodatkowo pozwany wskazał, że jeszcze na przełomie marca i kwietnia 2016 r. miał z żoną oszczędności w kwocie ok. 4000 złotych, kosztowny telewizor i telefon oraz samochód. Przyznał, że w przeszłości dopuszczał się kradzieży, z których utrzymywał rodzinę.

Na rozprawie dnia 22 czerwca 2016 r. przedstawicielka ustawowa powodów ograniczyła żądanie do kwot po 400 zł miesięcznie na każde dziecko.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia S. O. urodziła się (...), małoletni D. O. urodził się (...).

(dowody: odpisy aktów urodzenia dzieci k. 7-8)

Rodzice małoletnich są małżeństwem. W dniu 13 lipca 2007 r. zawarli majątkową umowę małżeńską, na podstawie której ustanowili rozdzielność majątkową jako ustrój obowiązujący w ich małżeństwie od daty jego zawarcia.

(dowód: umowa z dnia 13.07.2007 r., rep. A nr 5143/2007, k. 30)

W latach 2010-2015 wymienieni razem z dziećmi przebywali na terenie (...). K. O. podjął się stałej pracy, dzięki czemu ponosił wszelkie opłaty związane z utrzymaniem domu. Matka małoletnich podejmowała się prac dorywczych, takich jak sprzątanie. Za uzyskiwane pieniądze kupowała m. in. artykuły spożywcze. Pozwany przebywał w zakładzie karnym w (...), w związku z czym utracił pracę.

(bezsporne)

Jeszcze w (...) w dniu (...) pomiędzy małżonkami została orzeczona separacja.

(dowód: orzeczenie Wojewody O. H. z dnia 18.11.2014 r., k. 31-32)

Po powrocie do Polski małżonkowie zamieszkali w miejscowości D., gdzie wynajęli dom. Utrzymywali się z oszczędności uzyskanych z pracy w (...) oraz ze sprzedanych ruchomości, które nabyli przebywając za granicą. W dniu 25 marca 2016 r. pozwany K. O. został tymczasowo aresztowany i do chwili obecnej przebywa w (...) w S..

(bezsporne)

M. O. ma wykształcenie podstawowe, nie pracuje, zajmuje się wychowaniem małoletnich powodów. Dzieci są zdrowe. Dotychczas utrzymywała je z oszczędności, które jednak obecnie skończyły się. W związku z tym, że dzieci są w wieku szkolnym (...), a w pobliżu domu nie ma przystanku autobusowego, matka dowozi je z D. do S., ponosząc koszt zakupu paliwa. W związku z tym, że rodzina zamieszkuje na stancji, przedstawicielka ustawowa powodów opłaca czynsz w wysokości 600 złotych oraz ponosi opłaty związane z utrzymaniem mieszkania w kwocie ok. 400 złotych. M. O. pobiera na małoletnich powodów zasiłek rodzinny w wysokości po 118 zł miesięcznie. We wrześniu 2016 r. otrzyma dodatek do zasiłku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego w wysokości po 100 zł na każde z dzieci. Wymieniona otrzymuje także świadczenia w ramach programu 500+.

(dowód: decyzja z dnia 23 lutego 2016 r. w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego, znak SR.4700.2.710.2016, k. 9)

Pozwany K. O. od 25 marca 2016 r. do chwili obecnej przebywa w (...)w S.. Przed zatrzymaniem nie pracował. Wymieniony posiada pojazd mechaniczny marki I. i nie ma innego majątku. Poza małoletnimi powodami pozwany nie ma nikogo na utrzymaniu.

(bezsporne)

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie małoletnich powodów, po ograniczeniu żądania przez ich przedstawicielkę ustawową, zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł rozstrzygnięcie na dowodach przedłożonych przez stronę powodową w postaci dokumentów urzędowych, które zostały sporządzone w przepisanej formie i przez kompetentne organy, dlatego korzystają z domniemania prawdziwości (art. 244 k.p.c.) i z tego względu Sąd dał im wiarę oraz na bezspornych twierdzeniach stron.

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Art. 135 k.r.o. stanowi, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.

Z powyższego przepisu wynika, że oboje rodzice mają obowiązek utrzymywania małoletniego dziecka, przy czym obecnie M. O. wypełnia ten obowiązek głównie własnymi staraniami o ich utrzymanie i wychowanie.

Małoletnia S. O. ma (...) lat, a małoletni D. O. (...) lat. Ich potrzeby są przeciętnymi potrzebami dzieci w wieku szkolnym. Dodatkowo jednak dochodzą koszty dojazdów do S. na zajęcia szkolne przez 5 dni w tygodniu. Choć koszt zakupu paliwa w wysokości 500 złotych podany przez przedstawicielkę ustawową powodów jest zawyżony, z pewnością ponosi ona co najmniej połowę wymienionej kwoty na ten cel. Przede wszystkim jednak M. O. jest obowiązana do bieżącego regulowania czynszu i opłat związanych z utrzymaniem mieszkania w łącznej wysokości ok. 1000 zł.

Pozwany ma obecnie (...) lat. Od dnia 25 marca 2016 r. przebywa w (...) w S., gdzie jest tymczasowo aresztowany. Choć kwestia odpowiedzialności karnej pozwanego pozostaje nierozstrzygnięta, należy zauważyć, że w pismach procesowych w niniejszej sprawie kilkukrotnie przyznawał, że dopuścił się kradzieży. Wymieniony przebywał również w zakładzie karnym na terenie (...). Podejmując się działalności przestępczej pozwany doprowadził do sytuacji, w której się obecnie znajduje z własnej winy. Dlatego też powoływanie się przez w/w, na okoliczność pobytu w (...) i brak osiągania dochodów, nie może stanowić przyczyny nieuwzględnienia powództwa. Pozwany doprowadzając ze swej winy do utraty możliwości zarobkowych nie może równocześnie żądać w tym zakresie ochrony przed Sądem, bowiem pozostawało by to w sprzeczności z ogólnie przyjętymi zasadami współżycia społecznego.

Zauważyć należy, iż zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 136 k.r.o., jeżeli w ciągu ostatnich trzech lat przed sądowym dochodzeniem świadczeń alimentacyjnych osoba, która była już do tych świadczeń zobowiązana, bez ważnego powodu zrzekła się prawa majątkowego lub w inny sposób dopuściła do jego utraty albo jeżeli zrzekła się zatrudnienia lub zmieniła je na mniej zyskowne, nie uwzględnia się wynikłej stąd zmiany przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych. Nie można zatem wykluczyć dopuszczalności zastosowania wyżej powołanego przepisu również do sytuacji jaka ma miejsce w niniejszej sprawie, czyli wówczas, gdy osoba, która była już zobowiązana do świadczeń alimentacyjnych dopuściła do zawinionej utraty dobrze płatnej pracy za granicą, która umożliwiała ponoszenie bieżących opłat związanych z utrzymaniem domu.

Małoletni powodowie są jedynymi osobami pozostającymi na utrzymaniu pozwanego i kwota przeznaczona na ich utrzymanie nie może być symboliczna. W ocenie Sądu zasądzone kwoty po 400 zł mieszczą się w możliwościach zarobkowych oraz majątkowych pozwanego, który po opuszczeniu (...) może podjąć się pracy, która pozwoli mu nie tylko na utrzymanie siebie, ale także zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletnich dzieci. Zdaniem Sądu łączna kwota 800 zł miesięcznie pozwoli na pokrycie kosztów związanych z ich wyżywieniem, ubiorem, zakupem przyborów szkolnych, a także części kosztów związanych z zapewnieniem im mieszkania.

Mając na uwadze powyższe okoliczności na podstawie art. 133§1 i art.135§1 i §2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego Sąd orzekł jak w punkcie I.

W pozostałym zakresie Sąd na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. i 203 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie wobec częściowego cofnięcia powództwa przez przedstawicielkę ustawową małoletnich powodów.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 100 ust.2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, mając na względzie, że ich poniesienie przez pozwanego byłoby połączone z uszczerbkiem dla małoletnich powodów, uprawnionych do zaspokajania ich usprawiedliwionych potrzeb.

W pkt IV na podstawie art. 333 §1 pkt 1 k.p.c. Sąd orzekł o rygorze natychmiastowej wykonalności rozstrzygnięcia zawartego w pkt I.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S., dnia 18 lipca 2016 r.