UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 października 2015 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim po rozpoznaniu sprawy z powództwa (...) z siedzibą w G. przeciwko M. S. (1) o zapłatę

1. zasądził od pozwanego M. S. (1) na rzecz powoda (...) z siedzibą w G. kwotę 2.445,20 z tym, że co do kwoty 2.362,80 z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 18.12.2014r. do dnia zapłaty, a co do kwoty 62,40 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 18.12.2014r do dnia zapłaty,

2. zasądził od pozwanego M. S. (1) na rzecz powoda (...) z siedzibą w G. kwotę 31,39 zł (trzydzieści jeden złotych i trzydzieści dziewięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 16 czerwca 2014 r. M. S. (1) zawarł z (...) z siedzibą w G. umowę pożyczki nr (...). Zgodnie z § 1 umowy (...)udzieliła M. S. (1) pożyczki pieniężnej na warunkach określonych w niniejszej umowie. Zgodnie z umową (...) udzieliła mu pożyczki w wysokości 2.362,80 zł. Zgodnie z § 4 ust. 1 umowy M. S. (1) zobowiązał się zwrócić całkowitą kwotę pożyczki w 12 miesięcznych równych ratach w wysokości 196,90 zł zgodnie z harmonogramem spłat stanowiącym załącznik do umowy. Datę płatności pierwszej ustalono na dzień 16 lipca 2014 roku.

Zgodnie z § 6 umowy: W razie zwłoki Pożyczkobiorcy z zapłatą dwóch pełnych rat pożyczki w terminach, o których mowa w § 4 ust. 2 niniejszej umowy i wskazanych w Harmonogramie spłaty. (...) może wypowiedzieć umowę pożyczki z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia, po uprzednim bezskutecznym listownym wezwaniu Pożyczkobiorcy do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Po skutecznym upływie terminu wypowiedzenia, (...). ma prawo dochodzić od Pożyczkobiorcy całości niespłaconych należności, wynikających z niniejszej umowy oraz domagać się od Pożyczkobiorcy zapłaty odsetek karnych za opóźnienie w zapłacie wszelkich kwot należnych (...)zgodnie z Art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego (ust. 1). (...)ma prawo do naliczania odsetek karnych za opóźnienie w zapłacie wszelkich kwot należnych (...) po rozwiązaniu lub wygaśnięciu niniejszej umowy (ust. 2). Roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, tj. stopa odsetek karnych za opóźnienie, o których mowa w § 6 ust. 1 i 2 niniejszej umowy, jest stopą zmienną i równa się czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, wskazanej każdorazowo w uchwale Rady Polityki Pieniężnej, publikowanej w Dzienniku Urzędowym Narodowego Banku Polskiego. Zmiana rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego następuje automatycznie w przypadku zmiany wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej. W dacie zawarcia niniejszej umowy roczna stopa zadłużenia przeterminowanego wynosi 16,00%. Aktualna roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego prezentowana jest na stronie internetowej (...) (ust. 3). W przypadku opóźnienia w spłacie przez Pożyczkobiorcę którejkolwiek z rat pożyczki, o których mowa w § 4 ust. 1 niniejszej umowy, (...) może w czasie trwania niniejszej umowy podjąć działania windykacyjne, obejmujące w szczególności: wezwania do zapłaty wysyłane listami zwykłymi i listami poleconymi, monity telefoniczne, monity sms oraz wykonywanie wizyt terenowych. W przypadku podjęcia przez (...) powyższych działań Pożyczkobiorca zobowiązany jest do zapłaty na rzecz (...)kosztów działań windykacyjnych naliczonych zgodnie z § 6 ust. 6 niniejszej umowy (ust.5). W czasie trwania niniejszej umowy, (...) może naliczyć koszty działań windykacyjnych, o których mowa w § 6 ust. 5 w następującej wysokości: nie więcej niż 20 złotych łącznie za korespondencję wysyłaną listami poleconymi. Koszty te naliczane będą w następujący sposób: 10 złotych – w terminie wysyłki pierwszego wezwania do zapłaty kierowanego do Pożyczkobiorcy listem poleconym oraz 10 złotych – w terminie wysyłki ostatecznego przedsądowego wezwania do zapłaty kierowanego do Pożyczkobiorcy listem poleconym (ust.6).

Umowa w § 5 ust. 1 zawierała ustalenia odnośnie możliwości odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia. rozwiązanie umowy pożyczki, jej uzupełnienia lub zmiany.

M. S. (1) podpisał umowę.

M. S. (1) nie spłacił żadnej raty z tytułu umowy pożyczki.

Pismami z dnia 25 sierpnia 2014 r. (...) wypowiedziała umowę pożyczki z 30-dniowym terminem z powodu zwłoki w spłacie oraz wezwała M. S. (1) do zapłaty.

M. S. (1) nie zgłaszał na Policji ani w Prokuraturze żadnej okoliczności związanej z podpisaniem umowy pożyczki.

(...) z siedzibą w G. jest następcą prawnym (...) z siedzibą w G..

Sąd Rejonowy zważył, iż powództwo jest zasadne.

Zgodnie z art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy, albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do niniejszej umowy zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawa Bankowego (Dz. U. z 2002 roku nr 72 poz. 665 ze zm.). I tak zgodnie z art. 78 Prawa Bankowego do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu, a zatem odpowiednie zastosowanie do umów o bankową pożyczkę pieniężną mają art. 70, 74 – 77 oraz 99 Prawa Bankowego. Zgodnie z treścią art. 75 ust. 1 Prawa Bankowego w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu, albo wypowiedzieć umowę kredytu. Natomiast zgodnie z art. 75 ust. 2 Prawa Bankowego termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni.

Z ustalonego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, iż pozwany zawarł z powodem umowę pożyczki z dnia 16 czerwca 2014 r. i że na podstawie tej umowy powód udzielił pozwanemu pożyczki w kwocie 2.362,80 zł, zaś pozwany zobowiązał się do spłaty powyższej pożyczki w 12 ratach począwszy od 16 lipca 2014 r. Pozwany nie uregulował żadnej z rat pożyczki, w związku z czym powód pismem z dnia 25 sierpnia 2014 roku wypowiedział umowę z powodu zwłoki na podstawie § 6 ust. 1 umowy z zachowaniem 30-dniowego terminu.

Zgodnie § 6 ust. 1 umowy łączącej strony po skutecznym upływie terminu wypowiedzenia, powód prawo dochodzić od pozwanego całości niespłaconych należności, wynikających z niniejszej umowy oraz domagać się od pozwanego zapłaty odsetek karnych za opóźnienie w zapłacie wszelkich kwot należnych (...) zgodnie z art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego.

Skoro umowa pożyczki została rozwiązana, to pozwany był zobowiązany do spłaty całości zadłużenia z tytułu przedmiotowej pożyczki. Pozwany podnosił, iż miał zostać oszukany przez pośrednika pozwanego przy zawieraniu umowy pożyczki, jednakże nie przedstawił on żadnych dowodów na tę okoliczność. W toku postępowania natomiast potwierdził on własnoręczne podpisanie umowy oraz przyznał, iż nie zgłosił organom ścigania żadnej okoliczności związanej z zawarciem tej umowy. Z ustalonego przez Sąd stanu faktycznego wynika natomiast, iż sprzeciw wniesiony w niniejszej sprawie jest pierwszą czynnością pozwanego mającą na celu stwierdzenie nieistnienia umowy. Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, iż stanowisko pozwanego wynika jedynie z chęci uchylenia się od obowiązku zapłaty. Ponieważ pozwany nie uregulował zadłużenia na podstawie art. 720 § 1 kc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę 2.362,80 zł. Od powyższej kwoty Sąd zasądził zgodnie z żądaniem pozwu odsetki umowne w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 18.12.2014 r. do dnia zapłaty. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 2 zd. 2 kc, zgodnie z którym gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy, która to sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie. Zgodnie z paragrafem § 6 ust. 3 umowy na dzień zawarcia umowy była to czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP w wysokości 16%.

Ponadto powód domagał się zasądzenia odsetek karnych w wysokości 62,40 zł naliczonych od kwoty 2.362,80 zł za okres od 17 lipca 2014 r. do dnia 17 grudnia 2014 r. oraz kosztów czynności windykacyjnych w wysokości 20 zł. Powyższe kwoty zostały naliczone przez powoda na podstawie § 6 umowy pożyczki, na które to postanowienie powód wyraził zgodę w chwili podpisania umowy.

Zgodnie z § 6 ust. 2 umowy powód ma prawo do naliczania odsetek karnych za opóźnienie w zapłacie wszelkich kwot należnych po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy. Artykuł 481 § 1 kc stanowi zaś, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie, jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne, także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia, chyba że wierzyciel wyraził zgodę na zmianę tego terminu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1994 roku, I CRN 121/94, OSNCP 1995, nr 1, poz. 21).

Natomiast zgodnie z § 6 ust 6 umowy powód ma prawo naliczyć koszty działań windykacyjnych, jednak nie więcej niż 20 zł. W niniejszej sprawie powód wykazał poniesienie kosztów korespondencji.

Na tej podstawie Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 62,40 zł oraz 20 zł. Sąd zasądził odsetki ustawowe od kwoty 62,40 zł zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 18.12.2014 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 kpc i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 31,39 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W/w wyrok zaskarżył pozwany. Zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę faktycznego rozstrzygnięcia. Podniósł, że nie zawierał umowy pożyczki a w konsekwencji, że nie jest dłużnikiem powoda. Przyznał jednocześnie, że na przedmiotowej umowie figuruje jego podpis. Zakwestionował również rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek, uważając, że z uwagi na swoją sytuację osobista i rodzinną nie powinien ich płacić.

Wskazując na powyższe wnosił o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez oddalenie powództwa w całości, względnie w części dotyczącej zasądzonych odsetek.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest częściowo uzasadniona.

Na akceptację zasługuje rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w zakresie zasądzonej na rzecz powoda kwoty 2.362,80 zł.

Wbrew twierdzeniom skarżącego nie można przyjąć w realiach rozpoznawanej sprawy, że dochodzona kwota w w/w wysokości nie znajduje oparcia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Ustalenia Sądu w tej mierze są prawidłowe, zaoferowane dowody zostały poddane należytej i wnikliwej ocenie, która nie jest dowolna i pozostaje w zgodzie z regułami logicznego rozumowania i zasadami doświadczenia życiowego. Ocena ta mieści się w granicach swobodnej nie naruszając dyspozycji art. 233 § 1 kpc.

Twierdzenia autora apelacji, że nie zawierał umowy pożyczki są gołosłowne i nie zostały poparte jakimkolwiek dowodem. W tym miejscu należy podnieść, że teza pozwanego winna - zgodnie z regułą wyrażoną w przepisie art. 6 kc. - zostać udowodniona. Na stronie bowiem spoczywa ciężar udowodnienia faktów i okoliczności, z których wywodzi dla siebie korzystne skutki prawne.

Jak trafnie podnosi Sąd I instancji w toku postępowania skarżący potwierdził, że własnoręcznie podpisał umowę kredytową. Jednocześnie przyznał, że nie zgłaszał organom ścigania żadnej okoliczności związanej z zawarciem umowy. Podkreślenia także wymaga to, iż pozwany zarzuty co do nieistnienia umowy zgłosił dopiero w sprzeciwie.

Mając powyższe na uwadze nie sposób nie zgodzić się z sądem meriti, że przedmiotowa czynność faktyczna została dokonana, a jej stroną był pozwany, który ów fakt potwierdził składając na umowie swój podpis.

Treść apelacji wskazuje, iż jej autor w zasadzie okoliczności tej nie kwestionuje, akceptując spłatę należności głównej, z pominięciem odsetek oraz kosztów postępowania. W istocie potwierdził również, że złożył podpis na umowie kredytowej.

Powyższe okoliczności w zestawieniu z bezspornie stwierdzonym faktem niewywiązania się z umowy pożyczki trafnie skłoniły Sąd Rejonowy do uwzględnienia w powyższym zakresie powództwa.

Jurydycznego znaczenia pozbawione są okoliczności dotyczące obecnej sytuacji osobistej i majątkowej skarżącego. Wierzycielem jest powód i on jest gospodarzem sporu. Wyłącznie w jego gestii było ewentualne ograniczenie żądania.

Z tych więc przyczyn i na podstawie art. 385 kpc. należało apelację w tej części oddalić.

Wniesiony środek odwoławczy odnosi skutek jedynie w zakresie kwoty 62,40 złotych stanowiącej sumę odsetek karnych naliczonych od kwoty 2.362,80 złotych za okres od 17 lipca 2014 roku do dnia 17 grudnia 2014 roku oraz kosztów czynności windykacyjnych w wymiarze 20 złotych. Poniesienie kosztów windykacyjnych nie zostało udowodnione. Wyliczenie sumy skapitalizowanych odsetek karnych było natomiast bezpodstawne, nie znajdują oparcia w treści art. 482 § 1 i § 2 kc.

W konsekwencji apelację w tej części należało uwzględnić i zmienić zaskarżony wyrok oddalając w tej mierze powództwo (art. 386 § 1 kpc.).

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 kpc. skoro apelacja została uwzględniona jedynie w części.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE