UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją (...) Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu T. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową.

Przyczynę odmowy stanowiło orzeczenie komisji lekarskiej ZUS, która nie stwierdziła u ubezpieczonego niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową.

Odwołanie od decyzji złożył ubezpieczony nie zgadzając się z jej treścią i wniósł o przyznanie renty z tytułu choroby zawodowej.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany (...) Oddział w B. podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony T. R. w dniu 28.10.2014 roku złożył w pozwanym organie rentowym wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku ze stwierdzoną u niego decyzją z dnia 5.08.2014 r. (...)w I. chorobą zawodową. Ubezpieczony pracował jako operator maszyn, ślusarz, spawacz. Pozwany organ rentowy poddał go badaniom przez lekarza orzecznika i komisję lekarską ZUS, którzy w wydanych orzeczeniach nie uznali go za osobę niezdolną do pracy w związku z chorobą zawodową.

-okoliczności bezsporne

W celu zweryfikowania ustaleń dokonanych przez organ rentowy Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy o specjalnościach: otolaryngologa i specjalisty medycyny pracy.

Biegła T. S. w opinii z dnia 22 kwietnia 2014 roku opinii stwierdziła u ubezpieczonego obustronny niedosłuch odbiorczy znacznego stopnia.

Biegła oceniła, że ubezpieczony jest częściowo, trwale niezdolny do pracy w związku z chorobą zawodową od daty złożenia wniosku w ZUS. Niedosłuch w sposób istotny upośledza wydolność społeczną słuchu i aktualnie ubezpieczony nie jest zdolny do pracy w hałasie, przy maszynach w ruchu, ani na wysokości. Zdaniem biegłego powoduje to niemożność wykonywania pracy w zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji, co spełnia kryterium częściowej niezdolności do pracy. Niedosłuch nie rokuje poprawy, wobec czego częściowa niezdolność do pracy ma charakter trwały.

-dowód opinia biegłego k. 30-31 akt sądowych, audiogram k.29

W opinii uzupełniającej wydanej na skutek zastrzeżeń organu rentowego z pisma z dnia 27.05.2015 r. biegła potrzymała swoją opinię w całości.

-dowód opinia biegłego k. 54 akt sądowych

Po zapoznaniu się z opinią wydaną przez biegłego, pozwany organ rentowy zgłosił do niej zastrzeżenia, w których wskazał, że nie podziela powyższej opinii biegłego a nadto zarzucił, że biegła wystawiła druk N-9 i wniósł o powołanie w sprawie nowego biegłego.

Sąd dopuścił więc w sprawie dowód z II zespołu biegłych o tych samych specjalnościach.

W opinii z dnia 23.10.2015 r. biegły specjalista audiolog, foniatra i laryngolog wskazał, że ubezpieczony przepracował 42 lata, w tym 30 lat w narażeniu na hałas jako ślusarz, spawacz i operator maszyn. Skarży się na osłabienie słuchu i trudności w pełnym zrozumieniu mowy od 40 roku życia. Jest pod wieloletnią opieką laryngologa. Ponadto choruje na nadciśnienie tętnicze.

Biegły dokonał analizy audiogramów zawartych w aktach sprawy z dnia 22.04.2015r i z dnia 24.10.2014 roku i stwierdził, że u ubezpieczonego występuje niedosłuch czuciowo-nerwowy obustronny w stopniu umiarkowanym (średni ubytek słuchu UP 61,66dB UL 63,33dB).

We wnioskach opinii biegły stwierdził, że ubezpieczony T. R. jest trwale częściowo niezdolny do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia złożenia wniosku do ZUS. Niezdolność do pracy jest bezpośrednio związana z wieloletnim narażeniem na ponadnormatywny hałas. Obecnie przeciwwskazana jest praca w hałasie i przy wirujących maszynach. Podjęcie pracy jest niemożliwe zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Niedosłuch jest trwały i nie rokuje poprawy. Komunikacja werbalna odbywa się na drodze wzrokowo-słuchowej,

Wydolność słuchu jest znacznie upośledzona i nie spełnia kryterium wydolności społecznej.

-dowód opinia biegłego k.106-107akt sądowych

W opinii z dnia 7.12.2015 r. biegły specjalista z zakresu medycyny przemysłowej wskazał, że u ubezpieczonego zdiagnozowano obustronny ubytek słuchu typu ślimakowego, lub czuciowo nerwowego spowodowany hałasem.

Zdaniem biegłej ubezpieczony jest częściowo, trwale niezdolny do pracy zgodnej z posiadanym poziomem kwalifikacji oraz wykonywanym dotychczas zawodem, a niezdolność ta ma związek ze stwierdzoną chorobą zawodową. Za datę przyjętej częściowej niezdolności do pracy należy uznać, w ocenie biegłego, wniosek lekarza leczącego tj 24.10.2014r.

Dodatkowo biegły podkreślił, że T. R. pracował 38 lat w hałasie przekraczającym dopuszczalne normy, co stało się podstawą rozpoznania choroby zawodowej. Schorzenie nie rokuje poprawy i jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do wszelkich prac na stanowiskach o podwyższonym poziomie hałasu oraz przy maszynach w ruchu i na wysokości. Jest trwale częściowo niezdolny do pracy w związku z chorobą zawodową na stałe.

-dowód opinia biegłego k.110 akt sądowych

Po zapoznaniu się z opinią wydaną przez biegłych, pozwany organ rentowy zgłosił do niej zastrzeżenia, w których wskazał, iż u ubezpieczonego występuje średni ubytek słuchu ok.60 dB i nie spełnia kryteriów głuchoty.

W opinii uzupełniającej wydanej w dniu 12.02.2016 roku, biegły foniatra w całości podtrzymał wcześniej wydane orzeczenie, dodatkowo wskazując, iż niezdolność do pracy jest bezpośrednio związana z wieloletnim narażeniem na ponadnormatywny hałas i wynosi ponad 60 dB-co jest zaliczane do niewydolności socjalnej słuchu. Niedosłuch u ubezpieczonego jest trwały i nie rokuje poprawy. Wydolność słuchu jest znacznie upośledzona i nie spełnia kryterium wydolności społecznej ani socjalnej.

-dowód: opinia uzupełniająca k. 143 akt sądowych

W opinii uzupełniającej wydanej w dniu 22.02.2016 roku, biegły specjalista medycyny przemysłowej w całości podtrzymał wcześniej wydane orzeczenie.

Po zapoznaniu się z wydaną przez biegłego opinią uzupełniającą, pozwany organ rentowy ponownie wniósł do niej zastrzeżenia, w których wskazał, iż nie podziela stanowiska wyrażonego w opinii biegłych ponownie podnosząc, brak głuchoty ubezpieczonego. Organ rentowy wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych bądź oddalenie odwołania.

Sąd uznał, że wobec braku konkretnych zastrzeżeń do opinii biegłych nie ma podstaw do dalszego prowadzenia postepowania i oddalił wniosek organu rentowego.

Sąd zważył, co następuje:

Sąd podzielił w całości wydaną przez biegłych opinię. Opinie biegłych foniatry i specjalisty medycyny przemysłowej wraz z opiniami uzupełniającymi ta są wyczerpujące, logiczna i zgodna z zakresami fachowej wiedzy medycznej, odpowiadają też na zastrzeżenia organu rentowego dlatego Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do ich podważenia pomimo zastrzeżeń zgłoszonych przez pozwanego. Podkreślić też trzeba, że opinie biegłych tworzących drugi zespół są w pełni zgodne z opinia biegłej T. S., której opinie organ rentowy zakwestionował z przyczyn formalnych, co nie umniejsza merytorycznej wartości tej opinii. W ocenie Sądu zastrzeżenia pozwanego organu rentowego są powtórzeniem poprzednich zastrzeżeń na które biegli odpowiedzieli już w opinii ach podstawowych i uzupełniających. Zarzut organu rentowego, iż u ubezpieczonego nie występuje całkowita głuchota nie zasługiwał na uwzględnienie, skoro przepisy prawa ubezpieczeniowego nie ustalają jako kryterium przyznania prawa do renty całkowitej utraty słuchu.

Biegły wydający opinię w przedmiotowej sprawie są doświadczonymi specjalistami z tych dziedzin medycyny, które odpowiadają schorzeniom powoda. Opinię wydali po zapoznaniu się z dokumentami leczenia i po przeprowadzeniu badań ubezpieczonego. Wbrew twierdzeniom pozwanego, u ubezpieczonego został rozpoznany obustronny ubytek słuchu typu ślimakowego, lub czuciowo nerwowego spowodowany hałasem, co powoduje trwałą niezdolność do pracy a niezdolność ta ma związek ze stwierdzoną przez (...)w I. chorobą zawodową. Ubezpieczony utracił zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, co odpowiada definicji częściowej niezdolności do pracy, która nie wymaga wystąpienia całkowitej głuchoty jako następstwa choroby zawodowej.

Prawo do otrzymania renty z tytułu niezdolności do pracy związanej z chorobą zawodową reguluje przepis art. 17 ust.1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ( Dz. U. Nr 199, poz.1673).

Zgodnie z brzmieniem art.17 ust. 1 przy ustaleniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy renty szkoleniowej, renty rodzinnej (...) do ustalenia wysokości tych świadczeń oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednie przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.

Ustęp 2 cyt. wyżej art. mówi zaś, iż świadczenia, o których mowa w ust.1 przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę potwierdzenia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

Natomiast art.16 cytowanej ustawy przewiduje, że stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ustala lekarz orzecznik.

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego w przedmiotowej sprawie Sąd uznał, iż powód spełnia wszelkie warunki wymagane w art. 17 ustawy z 30.10.2002r o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ( Dz. U. z 2009 roku nr 167, poz. 1322 ).

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd zmienił decyzję na mocy art. 477¹⁴§ 2 k.p.c.

Wobec faktu, iż biegli sądowi dysponowali szerszym materiałem dowodowym, niż ten, który był analizowany przez organ rentowy ( aktualnym audiogramem wykonanym przez biegłego ( k.29 ), Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 118 ust. 1a powołanej wyżej ustawy emerytalnej o braku odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Stosownie bowiem do art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, z uwzględnieniem tego, iż w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji; organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego (ust. 1a). Jeżeli na podstawie przedstawionych środków dowodowych nie jest możliwe ustalenie prawa lub wysokości świadczenia, za datę wyjaśnienia ostatniej okoliczności, o której mowa w ust. 1, uważa się datę końcową dodatkowego terminu do przedstawienia niezbędnych dowodów, wyznaczonego przez organ rentowy, albo datę przedstawienia tych dowodów (ust. 3).

W niniejszej sprawie, przyznanie ubezpieczonemu z opóźnieniem prawa do dalszej renty z tytułu niezdolności do pracy, nie było następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność. Zgodnie z art. 14 ustawy o emeryturach i rentach oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia: daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowego – dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu (ust. 1). Komisja lekarska, rozpatrując sprzeciw lub zarzut wadliwości, dokonuje oceny niezdolności do pracy i jej stopnia oraz ustalenia okoliczności, o których mowa w ust. 1 (ust. 2e). Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji (ust. 3). Pozwala to na przyjęcie, że zarówno lekarz orzecznik, jak i komisja lekarska, są organami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zobowiązanym do ustalania niezdolności do pracy, jako przesłanki prawa do renty, a tym samym niewłaściwe działanie lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej jest okolicznością, za którą odpowiedzialność ponosi organ rentowy. W niniejszej sprawie biegły sądowy przy wydaniu opinii opierał się na szerszym materiale dowodowym, uzasadniającym przyznanie renty, którym nie dysponował organ rentowy, dokonując oceny stanu zdrowia ubezpieczonego.

SSO Ewa Milczarek

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE