UZASADNIENIE

W dniu 19 lipca 2011r w sprawie I Ns 149/11 toczącej się przed Sądem Rejonowym w Mińsku Mazowieckim, wnioskodawca A. B. zgłosił żądanie zasądzenia od uczestnika postępowania (...) S.A. Oddział w W. kwoty 30.240 zł tytułem odszkodowania oraz kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Postanowieniem z dnia 19 lipca 2011r Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim wyłączył żądanie powoda do odrębnego postępowania procesowego (k. 2).

Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2011r Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim uznał się niewłaściwym i przekazał do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Siedlcach sprawę z powództwa A. B. przeciwko (...) S.A. Odział w W. o zapłatę (k. 67).

Z pisma powoda z dnia 30 listopada 2010r wynikało, że kwota 30.240 zł dochodzona była przez niego tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z części działek gruntu, położonych w miejscowości B. i oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...), zaś kwota 20.000 zł dochodzona była tytułem zadośćuczynienia z powodu „pogorszenia gruntu”. W uzasadnieniu pisma podniósł, że jest właścicielem obu działek gruntu, działki (...) od dnia 28 października 2000r, a działki (...) od dnia 22 października 2004r. Stwierdził, że zakład energetyczny wybudował na tym gruncie linię energetyczną i korzysta z niej, nie regulując żadnych zobowiązań w stosunku do właściciela gruntu (k. 3-5).

Na rozprawie w dniu 5 grudnia 2011r – przed SR w Mińsku Mazowieckim – powód rozszerzył powództwo i wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 151.632 zł tytułem odszkodowania oraz podtrzymał żądanie zasądzenia kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia (k. 61).

W dniu 2 marca 2012r wpłynęło do akt sprawy pismo procesowe pełnomocnika pozwanego, w którym nie uznano powództwa, wniesiono o jego oddalenie w całości i zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pisma podniesiono, że korzystanie przez pozwaną z części gruntów powoda miało oparcie w tytule prawnym. Pierwotnie linia niskiego napięcia biegnąca nad częścią działek powoda posadowiona została w 1958r. Przedmiotowa linia została zmodernizowana w 1982r w oparciu o prawomocną decyzję administracyjną z dnia 1 grudnia 1981r wydaną przez Wojewódzką Dyrekcję (...)w S., zatwierdzającą jednocześnie plan realizacji inwestycji w miejscowości B.. Linia została oddana do eksploatacji protokołem odbioru nr (...) z dnia 4 maja 1982r. Pełnomocnik pozwanej stwierdził, że sporna infrastruktura elektroenergetyczna przebiegająca przez grunt powoda, została przebudowana po dotychczasowej trasie linii niskiego napięcia posadowionej w 1958r. Zdaniem pozwanej, tytułami prawnymi do korzystania z gruntu były prawomocne decyzje administracyjne przywołane powyżej. Pozwana zakwestionowała również przedstawione przez powoda wyliczenie ewentualnego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu. Pozwana podniosła, że zgłoszone przez powoda żądanie zasądzenia zadośćuczynienia jest całkowicie bezzasadne i pozbawione podstaw faktyczno-prawnych. W zakresie żądania zasądzenia zadośćuczynienia pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia (k. 73-75).

W kolejnych pismach procesowych powód A. B. kwestionował twierdzenia pełnomocnika pozwanej i podawał, że linia elektroenergetyczna wybudowana w 1982r nie jest tożsama z tą, która znajdowała się na działkach objętych pozwem od 1958r.

Na rozprawie w dniu 9 maja 2012r pełnomocnik pozwanej złożył do akt sprawy pismo procesowe, w którym podniesiony został zarzut zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej służebności przesyłu, najpóźniej w dniu 1 stycznia 1985r. W piśmie przedstawiono również przekształcenia własnościowe, które miały miejsce po stronie pozwanej od lat 50-tych XX wieku, kiedy to posadowiona została na przedmiotowych działkach infrastruktura elektroenergetyczna. Pozwana stwierdziła, że obecnie służebność gruntowa odpowiadająca w swojej treści służebności przesyłu – przysługuje właśnie jej (k. 127-130v).

Na rozprawie w dniu 16 stycznia 2014r powód ponownie zmodyfikował swoje powództwo, przy czym uczynił to ustnie na rozprawie. Wniósł o zasądzenie od pozwanej spółki – tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z jego nieruchomości – w przypadku działki nr (...) kwoty 108.000 zł za okres od 16 stycznia 2004r do 16 stycznia 2014r, w przypadku działki (...) kwoty 97.200 zł za okres od 22 października 2004r do dnia 16 stycznia 2014r. Wniósł o zasądzenie ustawowych odsetek od powyższych kwot od dnia 15 kwietnia 2010r do dnia zapłaty. Powód podtrzymał również żądanie zasądzenia kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za poniesione koszty remontu dachu i rozbudowy domu ( stanowisko powoda zarejestrowane na rozprawie w dniu 16 stycznia 2014r).

W dniu 7 października 2014r wpłynęło do akt sprawy pismo procesowe pełnomocnika pozwanej, w którym ponownie podniesiono, że korzystanie przez pozwaną spółkę z części nieruchomości powoda, miało oparcie w tytule prawnym i nie było bezprawne. Pełnomocnik pozwanej zakwestionował również wskazaną przez biegłego wysokość wynagrodzenia za rzekome bezumowne korzystanie z nieruchomości. Ponadto, pełnomocnik pozwanej stwierdził, że nieruchomości objęte pozwem są własnością majątkową małżeńską małżonków B., a zatem domniemany udział powoda wynosi ½, co nie uprawnia go do dochodzenia całej wskazanej przez biegłego kwoty (k. 506-506v).

Postanowieniem z dnia 30 listopada 2015r Sąd Okręgowy w Siedlcach uznał za niedopuszczalną dokonaną przez powoda zmianę powództwa i w części nowych zgłoszonych przez powoda roszczeń – przekazał je do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Mińsku Mazowieckim (k. 670).

Na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2016r powód A. B. ograniczył powództwo. Odnośnie działki numer (...) wniósł o zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie w kwocie 23.891,30 zł za okres od 29 stycznia 2004r do dnia 29 stycznia 2014r, zaś w przypadku działki (...) w kwocie 16.530,12 zł za okres od 22 października 2004r do 29 stycznia 2014r. Ponad powyższe kwoty – w części dotyczącej żądania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości – cofnął pozew i rzekł się roszczenia. Powód wniósł o zasądzenie odsetek ustawowych od powyższych kwot od dnia 19 kwietnia 2010r. Podtrzymał żądanie zasądzenia odszkodowania w kwocie 20.000 zł tytułem poniesionych kosztów remontu dachu i budynku mieszkalnego ( stanowisko powoda zarejestrowane na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2016r).

Pełnomocnik pozwanej nie uznał powództwa, wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu, w tym od cofniętej części pozwu ( stanowisko pełnomocnika pozwanej zarejestrowane na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2016r).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód A. B. wraz z żoną M. B. jest właścicielem działek gruntu, położonych w miejscowości B. i oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...). Prawo to przysługuje małżonkom na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej. Obie powyższe działki są częścią nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim prowadzi księgę wieczystą oznaczoną numerem (...).

Działka numer (...) nabyta została przez małżonków B. umową sprzedaży z dnia 28 października 2002r, a działka numer (...) – umową sprzedaży z dnia 22 października 2004r.

Działka numer (...) stanowi nieruchomość gruntową zabudowaną o powierzchni 0,11 ha. Na działce znajduje się jeden budynek drewniany mieszkalny oraz dwa murowane budynki gospodarcze. Nad terenem działki przebiegają: napowietrzna linia elektroenergetyczna niskiego napięcia (0,4 kV), długość linii w granicach działki wynosi około 27 m oraz napowietrzne przyłącze elektroenergetyczne do budynku gospodarczego, długość przyłącza w granicach działki wynosi około 11 m. Działka numer (...) stanowi nieruchomość gruntową niezabudowaną o powierzchni 1,16 ha. Nad terenem działki przebiegają: napowietrzna linia elektroenergetyczna niskiego napięcia (0,4 kV), długość linii w granicach działki około 28,5 m oraz napowietrzne przyłącze elektroenergetyczne do budynku gospodarczego, długość przyłącza w granicach działki około 18,5 m.

W okresie od 18 marca 1958r do 27 maja 1958r w miejscowości B. miała miejsce budowa linii elektroenergetycznej niskiego napięcia. Z kolei w 1982r doszło do modernizacji przedmiotowej linii, która polegała na częściowej zmianie przebiegu pierwotnej linii. Modernizacja polegała na wymianie słupów i linii. Dokonana ona została w oparciu o decyzję nr (...)z dnia 1 grudnia 1981r Wojewódzkiej Dyrekcji (...)w S.. Sprawdzenie techniczne zmodernizowanej linii miało miejsce w dniu 4 maja 1982r i w związku z tą czynnością sporządzony został protokół nr (...). Wykonawcą zmodernizowanej w 1982 roku linii było Przedsiębiorstwo (...) W.-W..

Obecnie właścicielem opisanej powyżej infrastruktury elektroenergetycznej jest pozwana spółka, a wcześniej byli nimi jej poprzednicy prawni.

Pozwana (...) S.A. z siedzibą w L. korzysta z części działek gruntu należących do powoda i jego żony, w zakresie eksploatacji, przeglądów, remontów, konserwacji i usuwania awarii linii elektroenergetycznych.

W 2008r na skutek klęski żywiołowej, A. B. dokonał remontu dachu na budynku mieszkalnym, a ponadto częściowo przebudował budynek mieszkalny.

W piśmie z dnia 15 kwietnia 2010r powód wezwał poprzedniczkę prawną pozwanej do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z jego działek, w przypadku działki (...) kwoty 11.340 zł, a w przypadku działki (...) – kwoty 8.613 zł. Pismo wpłynęło do (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 19 kwietnia 2010r.

Postanowieniem z dnia 23 grudnia 2013r wydanym w sprawie I Ns 149/11, Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim ustanowił na rzecz pozwanej służebność przesyłu na działkach gruntu, położonych w miejscowości B. i oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...). Przedmiotowa służebność ustanowiona została na czas nieoznaczony. Powyższe postanowienie uprawomocniło się w dniu 8 maja 2014r.

Na mocy Zarządzenia nr 228 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 25 listopada 1958r utworzone zostało przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakłady (...) z siedzibą w W.. Zarządzeniem nr (...)Naczelnego Dyrektora Zakładów (...) z dnia 6 czerwca 1977r wyodrębniono Zakład (...) z siedzibą w W.. Następnie Zarządzeniem nr (...)z dnia 16 stycznia 1989r Minister Przemysłu utworzył przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...) w W.. Aktem przekształcenia z dnia 12 lipca 1993r przekształcono przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...) w W. w jednoosobową Spółkę Akcyjną Skarbu Państwa – Zakład (...) S.A. z siedzibą W.. Z dniem 1 lipca 2007r nastąpił podział i wyodrębnienie do oddzielnych podmiotów sprzedaży energii elektrycznej (obrót) i jej dostarczania (dystrybucja). Umową z dnia 30 czerwca 2007r Zakład (...) S.A. z siedzibą w W. przeniósł na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. przedsiębiorstwo sieciowe. W dniu 31 sierpnia 2010r Sąd Rejonowy w Lublinie dokonał wpisu podmiotu – (...) S.A. z siedzibą w L.. Z odpisu KRS wynika, że w trybie art. 492 par. 1 pkt 1 ksh doszło do połączenia spółek i przeniesienia całego majątku przejmowanych spółek (m.in. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.) na rzecz spółki przejmującej.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów: protokołu nr (...) z dnia 4 maja 1982r (k. 80-80v), decyzji Wojewódzkiej Dyrekcji (...)w S. z dnia 1 grudnia 1981r (k. 81-81v), kopii umowy sprzedaży z dnia 28 października 2002r (k. 103-106) i umowy sprzedaży z dnia 22 października 2004r (k. 108-112), wezwania do zapłaty z dnia 15 kwietnia 2010r (k. 207), zeznań świadka A. J. (k. 216-216v), częściowo zeznań świadka M. O. (k. 216v-217), opinii biegłego G. K. z dnia 10 września 2014r (k. 460-489), opinii uzupełniającej z dnia 2 grudnia 2014r (k. 530-534), opinii uzupełniającej ustnej zarejestrowanej na rozprawie w dniu 22 kwietnia 2015r, postanowienia SR w Mińsku Mazowieckim z dnia 23 grudnia 2013r wydanego w sprawie I Ns 149/11 (k. 635-636), postanowienia SO w Siedlcach wydanego w dniu 8 maja 2014r w sprawie V Ca 196/14 (k. 646), częściowo zeznań powoda A. B. zarejestrowanych na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2016r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie ponad wszelką wątpliwość wynika, że nad działkami stanowiącymi własność powoda A. B. i jego żony, przebiegają napowietrzne linie energetyczne niskiego napięcia, a ponadto znajdują się również napowietrzne przyłącza elektroenergetyczne do budynków.

Powód A. B. stał na stanowisku, że przeprowadzenie napowietrznych linii elektroenergetycznych i korzystanie z nich, a co za tym idzie korzystanie z jego działek, odbywa się bez tytułu prawnego, co w konsekwencji rodzi po stronie pozwanej spółki obowiązek zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Co do zasady stanowisko i argumentację powoda A. B. należy podzielić. Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie przekonuje, że do dnia 8 maja 2014r korzystanie przez pozwaną spółkę z części działek, położonych w miejscowości B. i oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...) – odbywało się bez tytułu prawnego.

Zgodnie z art. 292 kc „ służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia; przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio”. Z kolei art. 352 par. 1 kc stanowi, iż „ kto faktycznie korzysta z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności, jest posiadaczem służebności”. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się zgodnie możliwość ustanowienia służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu, a także dopuszczalność nabycia jej w drodze zasiedzenia. W szczególności można przytoczyć uchwałę pełnego składu Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2007r (III CZP 30/07), w której stwierdzono, iż „ władanie cudzą nieruchomością przez Skarb Państwa, uzyskane w ramach sprawowania władztwa publicznego, może być posiadaniem samoistnym prowadzącym do zasiedzenia”.

Z akt sprawy wynika, że już w 1958r Skarb Państwa wszedł w posiadanie części działek gruntu, położonych w miejscowości B. i oznaczonych numerami (...), wybudował na nich trwałe urządzenia do przesyłu energii elektrycznej, a następnie eksploatował je i konserwował. Władztwo takie niewątpliwie odpowiadało zakresowi służebności gruntowej przesyłu, a działanie przedsiębiorstwa państwowego Zakładu (...) podjęte było w ramach działalności gospodarczej państwa. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 17 grudnia 2008r (I CSK 171/08) „ objęcie w posiadanie służebności przesyłu przez poprzedników prawnych wnioskodawcy oraz jej posiadanie odbywało się w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa działającego w ramach dominium, a nie imperium i wnioskodawca może, na podstawie art. 176 par. 1 kc w zw. z art. 292 kc, doliczyć do okresu swojego posiadania służebności przesyłu posiadanie tej służebności przez jego poprzedników prawnych”. Z kolei w postanowieniu z dnia 17 grudnia 2009r (I CSK 171/08) Sąd Najwyższy stwierdził, iż „ Nie ma żadnych podstaw do przyjęcia, że posiadanie służebności przesyłowej przez przedsiębiorstwo państwowe przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizacyjnej kc z 1989r nie było posiadaniem w rozumieniu art. 352 par. 1 kc i nie mogło prowadzić do zasiedzenia”. W orzecznictwie Sądu Najwyższego za ugruntowane należy uznać stanowisko, że przedsiębiorstwo państwowe mogło być traktowane jako właściciel oraz jako posiadacz. Zatem nabycie przez przedsiębiorstwo państwowe prawa majątkowego następowało właśnie na rzecz tego przedsiębiorstwa.

W ocenie Sądu Okręgowego, nie ma jednak podstaw do uwzględnienia stanowiska pozwanej spółki, zgłaszanego w początkowej fazie przedmiotowego procesu, że mamy do czynienia z nabyciem przez zasiedzenie służebności gruntowej odpowiadającej w swej treści służebności przesyłu. Z dokumentacji przedstawionej przez pozwaną spółkę wynika, że w 1982r doszło do modernizacji przedmiotowej linii, która polegała na wymianie słupów oraz przewodów elektroenergetycznych. Odbyła się ona również w obrębie działek małżonków B.. Przedmiotowa modernizacja odbyła się w oparciu o decyzję administracyjną Wojewódzkiej (...)w S. z dnia 1 grudnia 1981r. Okoliczność ta była przedmiotem badania Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim, który w sprawie I Ns 149/11 procedował w przedmiocie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu. W powyższej sprawie zostało ustalone, że przedmiotowa modernizacja polegała m.in. na zmianie dotychczasowego przebiegu napowietrznej linii elektroenergetycznej niskiego napięcia. Nie sposób poddać w wątpliwość ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim. Doprowadziły one do wydania w dniu 23 grudnia 2013r postanowienia, mocą którego ustanowiona została na przyszłość, na czas nieoznaczony, na rzecz (...) S.A z siedzibą w L. – służebność przesyłu obciążająca działki małżonków B., tj. działki (...).

Należy zatem stwierdzić, aprobując w tym zakresie ustalenia Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim w sprawie I Ns 149/11, że jeżeli chodzi o aktualny zakres korzystania przez pozwaną spółkę z części działek powoda, to miało to miejsce dopiero od dnia 4 maja 1982r, kiedy to odbył się odbiór urządzeń elektroenergetycznych. Skutkuje to uznaniem, że w związku z posiadaniem przez pozwaną spółkę części działek powoda w złej wierze, termin zasiedzenia mógł skutecznie upłynąć dopiero z dniem 4 maja 2012r. Tymczasem, już w grudniu 2010r powód A. B. złożył w Sądzie Rejonowym w Mińsku Mazowieckim wniosek o ustanowienie służebności przesyłu, w którym zawarł również żądanie zapłaty wynagrodzenia (błędnie nazwanego odszkodowaniem) za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Doszło w ten sposób do przerwania biegu zasiedzenia, a to oznacza, że dopiero z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim w przedmiocie ustanowienia służebności przesyłu, co miało miejsce w dniu 8 maja 2014r, pozwana spółka uzyskała tytuł prawny do posiadania części działek gruntu powoda. Od tej daty pozwana spółka posiada tytuł prawny i tym samym jest uprawniona do przetrzymywania na działkach powoda A. B. urządzeń elektroenergetycznych i eksploatowania ich.

Roszczenie właściciela o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy przysługuje przeciwko posiadaczowi w dobrej wierze od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy (art. 224 par. 2 kc) oraz przeciwko posiadaczowi w złej wierze (art. 225 kc) bez różnicowania sytuacji obu grup, gdy chodzi o przesłanki i zakres tego roszczenia. Posiadaczem w dobrej wierze jest ten, kto władając rzeczą pozostaje w błędnym, ale usprawiedliwionym okolicznościami przeświadczeniu, że przysługuje mu prawo do rzeczy. Należy oczywiście zastrzec, że dobrą wiarę posiadacza wyłącza zarówno jego wiedza o przeciwnym stanie prawnym, jak też niedbalstwo – nie dołożenie należytej staranności (patrz E. Gniewek, Kodeks cywilny. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze 2001).

Jak podniesiono powyżej, na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2016r powód A. B. ostatecznie skonkretyzował powództwo, wnosząc o zasądzenie wynagrodzenia za korzystanie z działki (...) w okresie od 29 stycznia 2004r do 29 stycznia 2014r, a przypadku działki (...) – w okresie od 22 października 2004r do 29 stycznia 2014r.

Celem ustalenia wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, Sąd Okręgowy przeprowadził dowód z opinii biegłego do spraw szacowania nieruchomości G. K.. W pisemnej opinii z dnia 10 września 2014r biegły ustalił, że łączna kwota wynagrodzenia wynosi 2.231 zł. Z uwagi na to, że powód A. B. modyfikował swoje roszczenie również w części okresów, za które domagał się wynagrodzenia, opinia biegłego dotyczy okresów czasu nieznacznie różniących się od ostatecznego stanowiska powoda. Chodzi jednak zaledwie o kilkanaście dni, co – w ocenie Sądu Okręgowego – czyniło zbędnym przeprowadzanie w tym zakresie dowodu z opinii uzupełniającej. Sąd w całości podzielił opinię i ustalenia biegłego G. K., uznając, że została sporządzona fachowo, rzetelnie, przez osobę dysponującą wymaganą wiedzą i doświadczeniem zawodowym, a ponadto została obszernie i przekonywująco uzasadniona. Do zastrzeżeń zgłoszonych przez obie strony procesu, biegły przekonywująco odniósł się w pisemnej opinii uzupełniającej z dnia 2 grudnia 2014r oraz opinii ustanej złożonej na rozprawie w dniu 22 kwietnia 2015r.

Mając na uwadze powyższą argumentację, Sąd Okręgowy na podstawie art. 224 i 225 kc zasądził na rzecz powoda A. B. łączną kwotę 2.231 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z działek (...), położonych w miejscowości B., w okresach wskazanych przez powoda. Powyższa kwota została zasądzona wraz z odsetkami od dnia 17 stycznia 2014r, a więc od następnego dnia po upływie okresu, za który powód dochodził zapłaty wynagrodzenia. Tym samym, nie było podstaw do zasądzenia odsetek od kwietnia 2010r, jak o to wnosił A. B., ponieważ w tej dacie roszczenie nie było jeszcze wymagalne.

Nie było podstaw do uwzględnienia argumentacji pozwanej spółki, że powodowi przysługuje ewentualnie połowa kwoty oszacowanej przez biegłego G. K., ponieważ jego domniemany udział w działkach (...) wynosi 1/2. Oczywistym jest, że w sprawie nie ma mowy o żadnym domniemanym udziale, ponieważ własność małżonków B. jest bezudziałowa (małżeńska). Czynność polegająca na dochodzeniu roszczenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, zdecydowanie może być uznana za tzw. czynność zachowawczą, co oznacza, że powód A. B. był uprawniony do dochodzenia całej należności. Ponad zasądzoną kwotę roszczenie powoda w zakresie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie, jako nieudowodnione podlegało oddaleniu.

Ponad łączną kwotę 40.421,42 zł powód A. B. cofnął pozew i zrzekł się roszczenia, co skutkowało, w części ponad tę kwotę, umorzeniem postępowania.

Formułując żądanie zasądzenia kwoty 20.000 zł, zamiennie określanym przez powoda zadośćuczynieniem lub odszkodowaniem, powód twierdził, że dochodzi go tytułem zwrotu kosztów remontu dachu i przebudowy budynku mieszkalnego.

W celu skutecznego dochodzenia roszczenia odszkodowawczego należy wykazać zdarzenie wywołujące szkodę, istnienie szkody, jej wysokość oraz związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem a szkodą. W ocenie Sądu Okręgowego, nie ma absolutnie podstaw, aby działanie poprzednika prawnego pozwanej spółki, polegające na posadowieniu w 1982r na części działek (...) infrastruktury elektroenergetycznej, poczytywać jako czyn niedozwolony. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowane jest stanowisko, że właścicielowi nieruchomości nie przysługuje wobec nieuprawnionego posiadacza służebności przesyłu roszczenie o naprawienie szkody z powodu obniżenia jej wartości, związanego z normalnym korzystaniem z nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści takiej służebności. Zatem uszczerbek właściciela związany z pogorszeniem nieruchomości tylko w następstwie zbudowania na niej i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych, jest rekompensowany wynagrodzeniem za bezumowne korzystanie z nieruchomości bądź świadczeniem w związku z ustanowieniem służebności przesyłu.

Należy również stwierdzić, że powód nie podjął jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej w celu ewentualnego wykazania, że koszty poniesione na remont dachu i rozbudowę budynku mieszkalnego, miały związek ze znajdującymi się na części jego działek urządzeniami elektroenergetycznymi. Dlatego też roszczenie powoda w części dotyczącej żądania zasądzenia kwoty 20.000 zł, jako nieudowodnione podlegało oddaleniu.

Biorąc pod uwagę, że pierwotnie powód dochodził zasądzenia kwoty przeszło 200.000 zł, a powództwo ostatecznie zostało uwzględnione zaledwie do kwoty 2.231 zł, powoda A. B. należy uznać za stronę przegraną. Stosownie jednak do treści art. 102 kpc Sąd odstąpił od obciążania powoda kosztami niniejszego procesu. Jak wynika ze składanych w toku sprawy oświadczeń majątkowych, powód utrzymuje się ze świadczenia rentowego, które nie przekracza kwoty 1.000 zł miesięcznie. W takich okolicznościach nałożenie na powoda obowiązku zwrotu kosztów procesu przekraczających łącznie kwotę około 10.000 zł, byłoby nieuzasadnione.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE