Sygn. akt IV U 484/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sąd. Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 września 2015r. w S.

odwołania C. L. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 25 lutego 2015r., znak: (...)

w sprawie C. L. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo C. L. (1) do emerytury od 20 lutego 2015r.

Sygn. akt: IV U 484/15 UZASADNIENIE

Decyzją z 25 lutego 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił C. L. (1) prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 25-letni okres ubezpieczenia oraz 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że do 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego nie został zaliczony okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 21 lutego 1971r. do 7 lipca 1975r., gdyż w tym okresie ubezpieczony uczęszczał do szkoły oddalonej o około 58 km od miejsca zamieszkania. Konieczność codziennych dojazdów do szkoły, uczestnictwa w zajęciach oraz przygotowania się do zajęć wyklucza przyjęcie, aby wykonywał on pracę w stopniu znaczącym dla funkcjonowania tego gospodarstwa, ponadto w okresie zimowym ubezpieczony mieszkał na stancji.

Odwołanie od w/w decyzji złożył C. L. (2) wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał m.in., że wbrew twierdzeniom organu rentowego do ogólnego stażu pracy zaliczyć należy okres jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, gdyż było to gospodarstwo o dużym areale (ponad 11 ha). Spośród domowników, matka ubezpieczonego oraz jego starszy brat pracowali zawodowo, przez co większość prac w tym gospodarstwie wykonywał ojciec. Osobą, która pomagała ojcu w pracy na gospodarstwie był on, przy czym z uwagi na wielkość gospodarstwa praca ta była niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa. Pracę tę wykonywał w okresie od kwietnia do października każdego roku, gdyż w miesiącach tych mieszkał razem z rodzicami. Z uwagi na motocykl, który zakupił mu ojciec miał możliwość szybkiego przemieszczania się między miejscem zamieszkania a szkołą, przez co był w stanie pracować w gospodarstwie rolnym przez co najmniej 4 godziny dziennie. Pracę w gospodarstwie rolnym wykonywał również we wszystkie weekendy w okresie zimowym, kiedy to przyjeżdżał ze stancji do rodzinnego domu. Zaliczenie okresu pracy w gospodarstwie rolnym do okresu ubezpieczenia sprawi, że spełni on przesłankę 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. W zakresie pracy w szczególnych warunkach ubezpieczony wskazał, że do stażu pracy w takich warunkach należy zaliczyć okres pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w okresie od 8 lipca 1975r. do 30 kwietnia 1992r., gdzie pracował na stanowisku technika budowy, majstra budowy, kierownika obiektu i kierownika budowy. Praca na w/w stanowiskach polegała na dozorze i kontroli pracowników zatrudnionych na budowach prowadzonych przez w/w przedsiębiorstwo i jako taka podlega zaliczeniu do stażu pracy w szczególnych warunkach. Ponadto pracę w szczególnych warunkach wykonywał w okresie zatrudnienia w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. od 1 maja 1992r. pracując na stanowisku kierownika działu remontowo-budowlanego i nadzorując pracę wykonywaną przez zbrojarzy, dekarzy, betoniarzy, montażystów, spawaczy (odwołanie k.1-10).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.11-12).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony C. L. (1) w dniu 20 lutego 2015r. ukończył 60-ty rok życia. W dniu 6 lutego 2015r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 6 lutego 2015r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 23 lata, 4 miesiące i 22 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 23 lata, 3 miesiące i 20 dni, a okresy nieskładkowe 1 miesiąc i 2 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że ubezpieczony nie wykazał, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat. Organ rentowy wskazał, że do ogólnego stażu ubezpieczenia nie zaliczono okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 21 lutego 1971r. do 7 lipca 1975r., gdyż w tym okresie ubezpieczony uczęszczał do szkoły oddalonej od miejsca zamieszkania o 58 km, a ponadto w okresie zimowym mieszkał na stancji (notatka kolegialna w sprawie uznania okresu pracy w gospodarstwie rolnym k.33 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 25 lutego 2015r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 25 lutego 2015r. k.34 akt emerytalnych).

Ubezpieczony urodził się w dniu (...) w miejscowości W. gmina R., powiat S.. Rodzice ubezpieczonego E. i J. małż. L. w latach 70-tych XX wieku byli właścicielami gospodarstwa rolnego położonego na terenie wsi B. J. i R. gmina B. powiat S. o powierzchni 11,10 ha. Własność tego gospodarstwa nabyli w trybie ustawy z 26 października 1971r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (zaświadczenie Starostwa Powiatowego w S. z 23 lipca 2013r. k.14 akt emerytalnych). Ubezpieczony od urodzenia mieszkał z rodzicami na terenie powyższego gospodarstwa (zaświadczenie o zameldowaniu z 18 lipca 2013r. k.15 akt emerytalnych). W czerwcu 1970r. ubezpieczony ukończył szkołę podstawową. Od września 1970r. rozpoczął naukę w pięcioletnim Technikum Budowlanym w M., którą ukończył w dniu 5 czerwca 1975r. uzyskując świadectwo dojrzałości i tytuł technika budowlanego (świadectwo dojrzałości z 5 czerwca 1975r. k.8-9 akt emerytalnych). W czasie nauki w technikum, w miesiącach od drugiej połowy kwietnia do połowy października każdego roku (6 miesięcy), ubezpieczony zamieszkiwał razem z rodzicami na terenie gospodarstwa rolnego, a w okresach zimowych - od drugiej połowy października do połowy kwietnia zamieszkiwał na stancji w M.. Mieszkając w gospodarstwie rolnym ubezpieczony codziennie dojeżdżał do szkoły w M.. W przypadku złej pogody dojeżdżał autobusem z S. do M. (odległość około 60 km), a z B. do S. (odległość 8 km) podwoził ubezpieczonego motorem jego ojciec. Taka podróż trwała do 1,5 godziny. Po ukończeniu 16. roku życia (20 lutego 1971r.), w dniu 8 kwietnia 1971r. ubezpieczony uzyskał prawo jady na motocykl i od tego momentu w przeważającej większości przypadków dojeżdżał do szkoły motorem marki J. zakupionym przez ojca (kopia prawa jazdy ubezpieczonego k.7 akt emerytalnych i zaświadczenie Wydziału Komunikacji Starostwa Powiatowego w S. z 10 lutego 2015r. o zarejestrowaniu w latach 70-tych XX wieku motocykla marki J. na ojca ubezpieczonego k.32 akt emerytalnych). Dojeżdżając motocyklem ubezpieczony jeździł do M. trasą przez R. i W. o długości 58 km, co zajmowało mu około 50-55 minut w jedną stronę. Zajęcia w szkole rozpoczynały się o różnych godzinach, w poniedziałki i piątki były to zajęcia praktyczne i zaczynały się po południu - około godziny 15 i trwały do godziny 18.30, natomiast od wtorku do czwartki zajęcia w szkole rozpoczynały się o godzinie 8 i trwały do godziny 13. Jeżdżąc motorem do szkoły na godzinę 8 ubezpieczony wyjeżdżał z domu krótko przed godziną 7. Po szkole był w domu po godzinie 14. Po ukończeniu 16. roku życia, w miesiącach, w którym zamieszkiwał z rodzicami ubezpieczony pracował w prowadzonym przez rodziców gospodarstwie rolnym. W gospodarstwie uprawiane było zboże, siano, warzywa oraz prowadzona była hodowla zwierząt – 12 do 15 sztuk trzody chlewnej równocześnie, 6 do 9 krów, 2 konie do prac polowych. Stale w gospodarstwie rolnym pracował ojciec ubezpieczonego. Matka ubezpieczonego w rozpatrywanym okresie pracowała zawodowo GS w B. jako księgowa. Pracę tę wykonywała od godziny 8 do 16. Ubezpieczony ma o 3 lata starszego brata, który w tym okresie pracował zawodowo w (...) w S. jako mechanik. Brat ubezpieczonego wracał z pracy w godzinach od 16 do 18. Oprócz brata ubezpieczony ma o 4 lata młodszą siostrę, która w rozpatrywanym okresie uczyła się w szkole podstawowej. Obok ojca ubezpieczony był członkiem rodziny, który w największym stopniu był zaangażowany w pracę w gospodarstwie rolnym. Matka ubezpieczonego z uwagi na pracę zawodową i obowiązki domowe w mniejszym stopniu wykonywała prace w gospodarstwie. Podobnie brat ubezpieczonego. Do stałych obowiązków ubezpieczonego należał obrządek zwierząt. Ubezpieczony wstawał około godziny 5 rano i przed wyjściem matki do pracy pomagał jej przy dojeniu krów i obrządku. Zajmowało mu to nie mniej jak godzinę dziennie. Jeżeli do szkoły miał na godzinę po obiednią prace w gospodarstwie kontynuował przez około 5-6 godzin, po czy jechał do szkoły (vide: wcześniejsze ustalenia). Jeżeli do szkoły jeździł na godzinę 8, to pracę w gospodarstwie rolnym wykonywał w dalszym ciągu po powrocie ze szkoły - od godziny 14-15 przez około 4, 5 go 6 godzin. Po zakończonej pracy – po godzinie 20 lub 21 zasiadał do nauki i odrabiania lekcji. Oprócz pracy przy obrządku ubezpieczony wykonywał wszystkie prace polowe oraz inne aktualnie potrzebne prace. W okresie wakacji ubezpieczony pracował w gospodarstwie rolnym nawet po kilkanaście godzin. Z uwagi na dużą powierzchnię gospodarstwa i brak mechanizacji (rodzice ubezpieczonego ciągnik nabyli w 1976r.) w rozpatrywanym okresie praca ubezpieczonego miała istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania tego gospodarstwa. Ubezpieczony wykonywał pracę w gospodarstwie rolnym do 7 lipca 1975r. Od 8 lipca 1975r. podjął pierwszą pracę zawodową w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. (zeznania świadków: H. P. k.29v-30 – nagranie od godziny 1 minuty 13 do godziny 1 minuty 26, W. K. (1) k.30v – nagranie od godziny 1 minuty 31 do godziny 1 minuty 41 oraz zeznania ubezpieczonego k.31v – nagranie od godziny 1 minuty 53 do godziny 1 minuty 57 i k.26v-27v – nagranie od minuty 3 do 25).

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. w okresie od 8 lipca 1975r. do 30 kwietnia 1992r., a zatem przez 16 lat, 9 miesięcy i 22 dni w pełnym wymiarze czasu pracy, przy czym w okresie od 24 kwietnia 1976r. do 15 kwietnia 1978r. odbywał zasadniczą służbę wojskową (świadectwo pracy z 30 kwietnia 1992r. k.16 akt emerytalnych, akt osobowych, kopia książeczki wojskowej k.4 akt o ustalenie kapitału początkowego).

Z chwilą zatrudnienia ubezpieczonego w powyższym przedsiębiorstwie powierzono mu stanowisko stażysty (pismo z 7 lipca 1975r. o przyjęciu ubezpieczonego do pracy od 8 lipca 1975r. - w części B akt osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował przez 3 miesiące. W dniu 8 października 1975r. ubezpieczony i pracodawca zawarli umowę o pracę na czas nieokreślony, przy czym ubezpieczony objął stanowisko technika budowy (umowa o pracę z 8 października 1975r. - w części B akt osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do 22 kwietnia 1976r. ,tj. do chwili powołania do wojska (karta obiegowa – w części B akt osobowych), a następnie od 15 maja 1978r. - po powrocie do pracy po odbyciu zasadniczej służby wojskowej (pismo z 12 czerwca 1978r. o przyjęciu ubezpieczonego do pracy na stanowisku technika budowy po odbyciu zasadniczej służby wojskowej – w części B akt osobowych). Na stanowisku technika budowy ubezpieczony pracował do 30 września 1979r. Z dniem 1 października 1979r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko majstra budowy, na którym ubezpieczony pracował do 31 stycznia 1982r. (pismo z 24 października 1979r. o powierzeniu ubezpieczonemu obowiązków majstra budowy – w części B akt osobowych). Z dniem 1 lutego 1982r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko kierownika obiektu, na którym pracował do 31 maja 1986r. (pismo z 18 lutego 1982r. o powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska kierownika obiektu – w części B akt osobowych). Z dniem 1 czerwca 1986r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko kierownika budowy, na którym pracował do 31 marca 1991r. (pismo z 28 czerwca 1986r. o powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska kierownika budowy). Z dniem 1 kwietnia 1991r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko kierownika grupy robót (pismo z 25 kwietnia 1991r. o powierzeniu ubezpieczonemu obowiązków kierownika grupy robót – w części B akt osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do końca zatrudnienia w w/w przedsiębiorstwie ,tj. do 30 kwietnia 1992r.

(...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w S. realizowało budowy na terenie S. i okolicznych powiatów, w szczególności w zakresie budownictwa mieszkaniowego, budownictwa szkół, przedszkoli i innych obiektów użyteczności publicznej. Pracując na stanowisku technika budowlanego ubezpieczony miał za zadanie nadzorowanie prac budowlanych na terenie budowy szpitala w S.. Nadzorował wszystkie etapy prac budowlanych poczynając od wykopów poprzez prace zbrojarskie, betoniarskie, montażowe, kończąc na dekarskich. Nadzorował ilość pracy, jej jakość – zgodność z projektem i sztuką budowlaną, bezpieczeństwo pracy, odbierał prace zanikające. Pracując na kolejnych stanowiskach – majstra, kierownika obiektu, kierownika budowy i kierownika grupy robót merytoryczny zakres pracy ubezpieczonego nie zmieniał się. Zwiększał się natomiast zakres odpowiedzialności (poczynając od stanowiska kierownika budowy do odpowiedzialności za ilość, jakość i bezpieczeństwo pracy dochodziła odpowiedzialność materialna) oraz ilość obiektów – budynków do jednoczesnego nadzoru. Jako majster ubezpieczony mógł nadzorować prace równolegle na dwóch obiektach, a jako kierownik budowy i kierownik grupy robót na kilku budowach równocześnie. W okresie pracy na stanowiskach kierowniczych do obowiązków ubezpieczonego – obok nadzoru nad pracownikami należało również dokonywanie wpisów do dziennika budowy, udział w odbiorze prac przez inspektora nadzoru. Z uwagi na rodzaj wykonywanych prac i konieczność zachowania właściwej ich jakości oraz koordynacji prac na kilku budynkach jednocześnie ubezpieczony przez cały czas przebywał na terenie budowy nadzorując wykonywane prace. Podlegali mu m.in. operatorzy sprzętu ciężkiego (spychaczy, koparek), betoniarze, zbrojarze, cieśle, spawacze, montażyści konstrukcji wielkiej płyty na wysokości, dekarze. W ramach nadzoru ubezpieczony przebywał bezpośrednio przy stanowiskach w/w pracowników fizycznych sprawdzając jakość pracy i decydując o przejściu do dalszego etapu pracy, odbierał prace zanikające. Prace budowlane trwały również w zimie. Jeżeli temperatura osiągała niskie wartości wykonywano tzw. parce suche – prace zbrojarskie, prace wewnątrz budynków np. montowano ściany wewnętrzne, stolarkę okienną. Stanowiska brygadzistów funkcjonowały jedynie w ramach prac montażowych, byli to tzw. brygadziści pracujący. Ubezpieczony nie prowadził list obecności podległych pracowników ani nie rozliczał czasu ich pracy, zajmowały się tym ekonomistki zatrudnione na poszczególnych budowach (zeznania świadków: C. J. k.28v-29 – nagranie od minuty 55 do godziny 1 minuty 8, Z. M. k.29-29v – nagranie od godziny 1 minuty 8 do godziny 1 minuty 13, W. K. (1) k.30 – nagranie od godziny 1 minuty 26 do godziny 1 minuty 31 oraz zeznania ubezpieczonego k.31v – nagranie od godziny 1 minuty 53 do godziny 1 minuty 57 i k.27v-28 – nagranie od minuty 25 do 37).

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ż. w okresie od 1 maja 1992r. do 26 marca 2002r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 29 marca 2002r. k.28 akt emerytalnych). Na początku zatrudnienia ubezpieczonego w powyższym przedsiębiorstwie funkcjonowało ono jako (...) Ośrodek (...) w Ż.. Nowy właściciel tego przedsiębiorstwa, który zatrudnił ubezpieczonego, utworzył na bazie dawanego (...)u przedsiębiorstwo niezwiązane z rolnictwem. Z chwilą zatrudnienia ubezpieczonego powierzył mu stanowisko kierownika grupy remontowo-budowlanej, której zadaniem był budowa infrastruktury technicznej dla nowego przedsiębiorstwa oraz remont już istniejących obiektów. Ubezpieczony kierował grupą pracowników, w skład której wchodzili zbrojarze, betoniarze, spawacze, montażyści konstrukcji żelbetowych na wysokości, dekarze. Grupa ta budowała wolnostojące stacje transformatorowe, stację diagnostyczną, (...) na potrzeby nowego przedsiębiorstwa, wykonywała remonty istniejących budynków np. w zakresie wymiany dachów, rozbiórki starych obiektów. Ubezpieczony kierował pracą w/w pracowników oraz nadzorował wykonywane prace pod względem ilości, jakości, zgodności z normami techniczności i projektem, kontrolował przestrzeganie norm bezpieczeństwa pracy. Na stanowisku tym ubezpieczony był zatrudniony do 31 grudnia 1998r. i przez pozostały okres trwania tego zatrudnienia. Pracę tę wykonywał w terenie razem z podległymi mu pracownikami (umowa o pracę z (...) Ośrodkiem (...) w Ż. będącym wówczas przedsiębiorstwem prywatnym z 1 maja 1992r. na stanowisku kierownika grupy remontowo-budowlanej – w części B akt osobowych, zeznania świadków: A. J. k.30v-31 – nagranie od godziny 1 minuty 41 do godziny 1 minuty 48 i M. T. k.31 – nagarnie od godziny 1 minuty 48 do godziny 1 minuty 52 oraz zeznania ubezpieczonego k.31v – nagranie od godziny 1 minuty 53 do godziny 1 minuty 57 i k.28-28v – nagranie od minuty 37 do 50).

Ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. W wniosku o emeryturę wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa (k.2 akt emerytalnych i raport z analizy konta k.31 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie C. L. (1) podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego ogólnego stażu ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 25 lat, a także stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat. Ubezpieczony podnosił, że posiada 25-letni okres ubezpieczenia, gdyż do okresu zatrudnienia uwzględnionego przez organ rentowy w wymiarze 23 lata, 4 miesiące i 22 dni należy zaliczyć okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od ukończenia przez niego 16. roku życia ,tj. od 20 lutego 1971r. do 7 lipca 1975r. ,tj. chwili podjęcia przez niego pierwszej pracy zawodowej, co nastąpiło w dniu 8 lipca 1975r. Analizując okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że twierdzenie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie w zakresie, w jakim wskazywał on na zasadność uzupełnienia okresu wymaganego do emerytury okresem pracy w gospodarstwie rolnym, przy czym w ocenie Sądu, do okresu wymaganego do emerytury mogły być uwzględnione te okresy na przestrzeni nauki ubezpieczonego w szkole średniej (po ukończeniu przez 16. roku życia ,tj. po 20 lutego 1971r.), w których ubezpieczony zamieszkiwał razem z rodzicami, a zatem okresy od połowy kwietnia do połowy października w roku 1971, 1972, 1973 i 1974, a także okres od połowy kwietnia 1975r. do 7 lipca 1975r. Suma tych okresów stanowi 2 lata, i ponad 2 miesiące, a zatem przewyższa brakujący okres w wymiarze 1 roku, 7 miesięcy i 8 dni. Sąd nie podzielił stanowiska organu rentowego, że za niezaliczeniem wskazanych okresów do okresu wymaganego do emerytury przemawia znaczna odległość między miejscem zamieszkania ubezpieczonego a szkołą w M.. Z ustaleń Sądu wynika, że odległość ta wynosi 60 km w jedna stronę i istotnie jest to odległość dość znaczna w świetle konieczności pokonywania jej codziennie. Niemniej jak wynika z dalszych ustaleń Sądu, opartych o zgromadzone dowody z dokumentów oraz logiczne i spójne zeznania świadków oraz samego ubezpieczonego, niedługo po ukończeniu 16. roku życia – już w kwietniu 1971r. ubezpieczony zdobył prawo jazdy na motocykl, co pozwoliło mu dojeżdżać do szkoły takim właśnie środkiem lokomocji. Ubezpieczony przedstawił dowody na posiadanie takiego motocykla. Nie ulega wątpliwości, że dojeżdżanie takim środkiem lokomocji znacznie usprawniało i skracało proces podróży. Ubezpieczony wyjeżdżał do szkoły bezpośrednio spod domu i zajeżdżał pod samą szkołę, podobnie było w drodze powrotnej. Unikał w ten sposób oczekiwania na autobus, przesiadkę i mógł ominąć przeszkody na drodze. W ten sposób podróż w jedną stronę zajmowała mu niespełna 1 godzinę. W ocenie Sądu przy takich dojazdach i ustalonych wyżej godzinach zajęć w szkole ubezpieczony był w stanie stale – codziennie w wymiarze co najmniej 4 godzin pracować w gospodarstwie rolnym rodziców. Co do potrzeby pracy ubezpieczonego w tym gospodarstwie nie może być wątpliwości. Gospodarstwo rolne rodziców ubezpieczonego było gospodarstwem dużym (ponad 11 ha) i w rozpatrywanym okresie niezmechanizowanym. Prowadzona w nim uprawa ziemi oraz hodowla zwierząt wymagała dużego codziennego nakładu pracy. Zeznania świadków – długoletnich (...) oraz ubezpieczonego potwierdzają, że ubezpieczony zarówno rano, czasami również przed południem - przed wyjazdem do szkoły, jak i po powrocie ze szkoły wykonywał wszystkie konieczne prace w gospodarstwie. Były to prace przy zwierzętach, prace polowe, prace w obejściu i inne aktualnie potrzebne. Nie może być przy tym wątpliwości, że praca ta miała istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa, szczególnie, że matka ubezpieczonego i jego starszy brat pracowali równolegle zawodowo. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika ponadto, że po zakończeniu codziennych obowiązkowych prac w gospodarstwie, już w godzinach wieczornych ubezpieczony dysponował czasem na naukę lub odrobienie lekcji. Mając na uwadze powyższe, zgodnie z art.10 ust.1 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Sąd uznał, że wskazany wyżej okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym podlega doliczeniu do okresu wymaganego do emerytury, sprawiając że ubezpieczony legitymuje się wymaganym 25-letnim okresem ubezpieczenia.

W odniesieniu do stażu pracy w szczególnych warunkach ubezpieczony podniósł, że posiada wymagany 15-letni okres zatrudnienia w takich warunkach, a to z tytułu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S., a następnie w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S., gdzie jak podnosił wykonywał prace polegające na sprawowaniu dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace zaliczane do prac w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe wykazało słuszność twierdzeń ubezpieczonego. I tak, dowody z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego oraz ze spójnych i logicznych zeznań świadków w osobach Z. M. będącego zastępcą dyrektora (...) w S. (później prezesem zarządu) oraz C. J. i W. K. (2) zatrudnionych na analogicznych jak ubezpieczony stanowiskach, a także z logicznych zeznań samego ubezpieczonego wynika bezspornie, że poczynając od 8 października 1975r. ,tj. od chwili powierzenia ubezpieczonemu stanowiska technika budowy poprzez okresy pracy na kolejnych stanowiskach – majstra budowy, kierownika obiektu, kierownika budowy i kierownika grupy robót aż do chwili ustania stosunku pracy w dniu 30 kwietnia 1992r. ubezpieczony wykonywał prace polegające na kierowaniu pracami budowlanymi i nadzorem jakościowym na tymi pracami, przy czym z uwagi na zakres wykonywanych prac i obowiązek zachowania wymogów bezpieczeństwa pracy oraz bezpieczeństwa budowanych obiektów, przez cały okres pracy ubezpieczony pracował bezpośrednio na budowach w miejscu, gdzie swoją pracę wykonywali podlegli mu pracownicy. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że podstawowe prace, którymi kierował i które nadzorował ubezpieczony, będące jednocześnie podstawowymi pracami dla przedsięwzięcia budowlanego, były wykonywane przez maszynistów ciężkich maszyn budowlanych, zbrojarzy, betoniarzy, spawaczy, montażystów konstrukcji żelbetonowych na wysokości, dekarzy. Nie ulega wątpliwości, że prace wymienionych grup zawodowych są zaliczane do prac w szczególnych warunkach – vide: wykaz A: dział V poz.3, 4, 5, 9 i dział XIV poz.12 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Nadzorując prace wymienionych grup pracowników ubezpieczony pracował w tych samych warunkach, co wskazani pracownicy, a zatem zarówno na wysokości, jak i w wykopach przez co - podobnie jako oni – narażony był na szkodliwe dla organizmu warunki pracy. W tych okolicznościach w pełni uzasadnione jest zakwalifikowanie pracy ubezpieczonego wykonywanej w okresie od 8 października 1975r. do 30 kwietnia 1992r., a zatem przez 16 lat, 6 miesięcy i 22 dni do pracy, o jakiej mowa w wykazie A dział XIV poz.24 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. a polegającej na sprawowaniu dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Analogicznie ocenić i zakwalifikować należy również pracę wykonywaną przez ubezpieczonego w okresie od 1 maja 1992r. do 31 grudnia 1998r., a zatem przez 6 lat i 8 miesięcy w czasie zatrudnienia w (...) Spółce z o.o. w Ż.. Z przedstawionych wyżej ustaleń faktycznych wynika, że we wskazanym okresie ubezpieczony był kierownikiem grupy remontowo-budowlanej, w ramach której kierował i nadzorował prace budowlane wykonywane przez zbrojarzy, betoniarzy, spawaczy, montażystów konstrukcji żelbetonowych na wysokości. Rodzajowo praca ubezpieczonego odpowiadała zatem pracy wykonywanej przez niego uprzednio w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S..

Kończąc wskazać jeszcze należy, że wykonywanie prac z zakresu dozoru inżynieryjno-technicznego wymaga niekiedy wykonywania przez pracownika sprawującego taki nadzór czynności niebędących czynnościami stricte nadzorczymi w procesie budowy, jak np. dokonywanie wpisów w dzienniku budowy, czy innych czynności administracyjnych, jednakże fakt wykonywania tego rodzaju czynności nie podważa ustalenia co do wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Czynności tego rodzaju są bowiem ściśle związane z powierzonymi funkcjami, a jednocześnie nie stanowią głównego zakresu prac (stanowią uboczne zajęcie).

Mając na uwadze całokształt przedstawionych okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił prawo C. L. (1) do emerytury od 20 lutego 2015r. ,tj. od chwili ukończenia przez ubezpieczonego 60. roku życia.