Sygnatura akt VI Ka 505/16
Dnia 8 lipca 2016 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący SSO Ewa Trzeja-Wagner
Sędziowie SSO Grzegorz Kiepura
SSO Krzysztof Ficek (spr.)
Protokolant Aleksandra Studniarz
przy udziale Grzegorza Popławskiego Prokuratora Prokuratury Rejonowej w T. Ośrodek (...) w P.
po rozpoznaniu w dniu 8 lipca 2016 r.
sprawy 1. M. S. syna R. i M.,
ur. (...) w T.
oskarżony art.62 ust. 2 ustawy z dn. 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 62 ust. 1 ustawy z dn. 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 59 ust. 1 ustawy z dn. 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 58 ust. 1 ustawy z dn. 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 59 ust. 1 ustawy z dn. 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii
2. F. U. syna K. i U.,
ur. (...) w I.
oskarżonego art. 59 ust. 1 ustawy z dn. 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art.12 kk, art. 59 ust. 1 ustawy z dn. 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii
na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego
od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach
z dnia 16 marca 2016 r. sygnatura akt VI K 735/15
na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk i art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 633 kpk
1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
- w punkcie 4 w zakresie czynu opisanego w części wstępnej w punkcie VIII przyjmuje, iż oskarżony M. S. udzielił środka odurzającego czterokrotnie po jednym gramie, zaś co do czynu opisanego w punkcie X przyjmuje czterokrotne udzielenie marihuany przez tego oskarżonego,
- uchyla rozstrzygnięcie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego F. U. zawarte w punkcie 6 oraz uchyla punkt 7 w zakresie dotyczącym tego oskarżonego,
- przyjmuje, że podstawę rozstrzygnięć zawartych w punktach 4, 5, 6, 7, 8, 9 i 10 stanowią przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed 1.07.2015 r., ustalając jednocześnie, że rozstrzygnięcie z punktu 5 w zakresie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności oparte jest o art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk w tym brzmieniu;
2. w pozostałej części utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
3. zasądza od oskarżonego F. U. na rzecz Skarbu Państwa połowę wydatków za postępowanie odwoławcze w kwocie 10 zł (dziesięć złotych) i wymierza mu jedną opłatę za obie instancje w wysokości 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych);
4. kosztami procesu za postępowanie odwoławcze w zakresie dotyczącym oskarżonego M. S. obciąża Skarb Państwa.
Sygn. akt VI Ka 505/16
Od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 16 marca 2016 roku sygn. akt VI K 735/15 apelację wniósł prokurator. Orzeczenie Sądu I instancji zaskarżył w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonych M. S. i F. U.. Wyrokowi zarzucił:
błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku przez niezgodne z wiedzą i doświadczeniem życiowym wnioskowanie, że warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności wobec M. S. i F. U. umożliwi osiągnięcie wobec nich celów kary, a w szczególności zapobiegnie ich powrotowi do przestępstwa, podczas gdy właściwe wnioskowanie prowadzi do przeciwnego wniosku;
obrazę art.72 § 1 pkt 1-8 kk przez brak w wyroku skazującym M. S. i F. U. na karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania obligatoryjnego zobowiązania ich do wykonania przynajmniej jednego z wymienionych w tym artykule obowiązków.
Podnosząc te zarzuty oskarżyciel publiczny wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach Wydział VI Karny zamiejscowy w P. do ponownego rozpoznania.
W odpowiedzi na apelację obrońca oskarżonego M. S. wniósł o przyjęcie w oparciu o art.4 § 1 kk, że podstawę wydanych w punktach 4, 5, 7, 8, 10 i 11 wyroku rozstrzygnięć stanowią przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu przed nowelizacją dokonaną ustawą z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015r., poz.396), a w pozostałym zakresie o utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.
Sąd Okręgowy stwierdził, co następuje :
Apelacja prokuratora zasługiwała na częściowe uwzględnienie, a mianowicie w zakresie w jakim zakwestionowała orzeczenie wobec oskarżonego F. U. kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres próby 3 lat. W pozostałym zakresie okazała się niezasadna.
Ponieważ apelacja nie kwestionuje ustaleń faktycznych związanych z przypisanymi oskarżonym przestępstwami wystarczy wskazać, że te ustalenia Sądu Rejonowego są prawidłowe. Mają one oparcie w przeprowadzonym na rozprawie materiale dowodowym, a następnie ocenionym w zgodzie z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Wyjaśnienia oskarżonych przyznających się do winy, w połączeniu z pozostałymi dowodami wprowadzonymi do procesu, wystarczają do przyjęcia wniosku o winie i sprawstwie oskarżonych. W środku odwoławczym nie zakwestionowano kwalifikacji prawnej czynów przypisanych oskarżonym, a zatem i w tym zakresie należało zaakceptować zaskarżone rozstrzygnięcie.
Przechodząc do rozstrzygnięcia o karze na samym początku zauważyć trzeba, że mimo tego, iż obaj oskarżeni przyznali się do winy i do tej pory nie byli karani, nie da się uznać w całości ich sytuację za identyczną, a tym samym przyjąć, że obaj zasługują na dobrodziejstwo probacji. Na tle realiów sprawy jako wysoce pozytywna jawi się sylwetka oskarżonego M. S., zaś po stronie oskarżonego F. U. nie występuje tak wiele plusów.
Oskarżony M. S. w toku całego postępowania, również na rozprawie apelacyjnej, zaprezentował skruchę i żal z powodu popełnionych przestępstw. W odczuciu Sądu odwoławczego było to zachowanie szczere, a nie wyłącznie obliczone na wywołanie dobrego wrażenia. M. S. nie tylko przyznał się do tego do czego został zatrzymany „na gorącym uczynku” (dwa zarzuty posiadania marihuany), ale podał okoliczności popełnienia innych przestępstw, o których nie wiedziała Policja (sprzedaż lub udzielenie narkotyków innym osobom – osiem zarzutów), a przede wszystkim wskazał od kogo narkotyki zakupił i osobę tę, którą okazał się oskarżony F. U., rozpoznał na zdjęciu (k.39-40). Niewątpliwie pozwoliło to oskarżyć i w konsekwencji skazać F. U.. Są to okoliczności istotne, które musiały mieć wpływ na łagodniejsze potraktowanie M. S.. Oczywiście oskarżony ten dopuścił się poważnych przestępstw, ale oprócz wskazanych okoliczności są i inne, które wzmacniają wniosek, że M. S. zasługuje na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.
Oskarżony powołał się na motywację, która towarzyszyła jego zachowaniu. Wyjaśnił, że potrzebował pieniędzy na leczenie. Przedstawił dokumenty, z których wynika, że jest przewlekle chory na boreliozę. Nawet jeżeli najpoważniejsza choroba nie usprawiedliwia dopuszczania się poważnych przestępstw, to wskazana okoliczność znacząco łagodzi negatywny wydźwięk zachowania oskarżonego. Ma rację obrońca, gdy na korzyść oskarżonego M. S. powołuje również jego niekaralność, prowadzenie ustabilizowanego trybu życia i wykonywanie pracy w charakterze ratownika medycznego. Nie ma racji prokurator, że M. S. nie pracuje. W postępowaniu sądowym zostały przedstawione umowy zlecenia, zaś oskarżony wyjaśnił, że obecnie pracuje u brata. W pełnym postępowaniu kontradyktoryjnym, akt oskarżenia wpłynął do Sądu I instancji po 1 lipca 2015 roku, oskarżyciel nie przedstawił dowodów przeciwnych. Jednocześnie oskarżony podał, że leczy się prywatnie, co niewątpliwie wiąże się z dużymi kosztami. Potwierdzenie tego stanowi dokumentacja medyczna (k.205 i nast.). Natomiast twierdzenia prokuratora, że motywy działania oskarżonego M. S. były inne nie zostało dowiedzione przez apelującego.
Sąd odwoławczy zgodził się z obrońcą oskarżonego M. S., że postawa i sposób życia oskarżonego wskazują, że pomimo niewykonania kary pozbawienia wolności, zostaną osiągnięte cele tej kary, a w szczególności oskarżony nie powróci ponownie na drogę przestępstwa. Zachodzi zatem wobec niego pozytywna prognoza kryminologiczna.
Do innych wniosków doszedł Sąd odwoławczy co do oskarżonego F. U., który do tej pory karany nie był i również przyznał się do popełnienia zarzucanych mu przestępstw. Niemniej jednak jego sytuacja wygląda odmiennie, gdyż nie zdecydował się na pełną współpracę z Policją i nie ujawnił u kogo zaopatrywał się w marihuanę, a z całą pewnością ta osoba jest mu znana. W przeciwieństwie do F. U. drugi oskarżony nie zataił żadnej istotnej okoliczności swojej przestępczej działalności. Ładunek społecznej szkodliwości popełnionego przez F. U. przestępstwa jest wysoki. Ostatecznie Sąd Rejonowy przyjął, że oskarżony ten działał w warunkach art.12 kk sprzedając M. S. ponad 600 gram marihuany. Jest to duża ilość narkotyków, a tego twierdzenia nie umniejsza, że chodziło o tzw. narkotyki miękkie. Sąd Rejonowy trafnie zauważył, że o ile motywacja oskarżonego M. S. przemawiała w pewnym stopniu na jego korzyść, o tyle F. U. działał wyłącznie z chęci zysku, czyli z niskich pobudek. Nie ma zatem po jego stronie takich przesłanek, które przy wysoce nagannym przestępstwie i wysokim stopniu zawinienia przemawiałyby za karą pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Nie ma podstaw do premiowania sprawcy poważnego przestępstwa. W przypadku F. U. tzw. kara w zawieszeniu nie osiągnęłaby celów kary, o których mowa w art.53 § 1 kk. Wątpliwe jest, by wpłynęła na sprawcę zapobiegawczo, a zwłaszcza wychowawczo, a także by w społecznym przekonaniu nie była odebrana jako nieuzasadnione pobłażliwe traktowanie. Dlatego Sąd Okręgowy w zakresie oskarżonego F. U. nie stwierdził pozytywnej prognozy kryminologicznej i uchylił rozstrzygnięcie z punktu 6 zaskarżonego wyroku o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej w tym samym punkcie kary 1 roku pozbawienia wolności, a w konsekwencji punkt 7 w części dotyczącej oddania tego oskarżonego pod dozór kuratora sądowego.
Takie rozstrzygnięcie o karze należy uznać za spełniające wszystkie przesłanki jej wymiaru i adekwatne do popełnionych czynów, a także uwzględniające sylwetki oskarżonych i ich sytuację procesową.
Sąd odwoławczy dokonał jeszcze innych zmian zaskarżonego. Z urzędu dostrzegł potrzebę korekty czynów z punktu VIII i X w zakresie ich opisów (czyny przypisane w punkcie 4 wyroku), na korzyść oskarżonego M. S.. W punkcie VIII nie wskazano w jakiej ilości czterokrotnie M. S. udzielił marihuany D. K.. Działając w myśl art.5 § 2 kpk należało przyjąć, że było to po 1 gramie cztery razy (z wyjaśnień M. S. wynika, że udzielił 1-2 gramy za każdym razem k.23). Natomiast w punkcie X błędnie wskazano siedmiokrotne udzielenie marihuany S. N., gdy z dalszego fragmentu opisu wynika „raz 2 gramy … i trzykrotnie po 3 gramy”, czyli czterokrotnie.
Ostatnia zmiana jest odpowiedzią na drugi zarzut apelacji prokuratora, który okazał się nietrafny. W sytuacji obowiązkowego orzeczenia - od dnia 1 lipca 2015 roku - w razie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, co najmniej jednego z obowiązków wskazanych w art.72 § 1 kk, względniejsze dla oskarżonego M. S. są przepisy obowiązujące w dacie czynu, czyli przed 1 lipca 2015 roku, gdyż nie przewidywały takiego obligatoryjnego orzeczenia (art.4 § 1 kk). Podzielając zatem w pełni dotyczące tego wywody odpowiedzi obrońcy na apelację Sąd odwoławczy przyjął, że podstawę rozstrzygnięć zawartych w punktach 4, 5, 6, 7, 8, 9 i 10 stanowią przepisy Kodeksu Karnego w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku, a to wymagało przyjęcia, że postawą warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego M. S. jest art.69 § 1 i 2 kk w zw. z art.70 § 1 pkt 1 kk w tym brzmieniu (nowy art.70 kk ma dwa paragrafy bez podpunktów).
W pozostałym zakresie Sąd odwoławczy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy, nieznajdując podstaw do korekty rozstrzygnięć o przepadku dowodów rzeczowych i korzyści osiągniętych z popełnienia przestępstwa.
Sąd Okręgowy kosztami procesu za postępowanie odwoławcze w zakresie dotyczącym oskarżonego M. S. obciążył Skarb Państwa (nie uwzględniono w tej części apelacji prokuratora), zaś oskarżonego F. U. obciążył połową wydatków za postępowanie odwoławcze i jedną opłatą za obie instancje (co do tego oskarżonego apelację na jego niekorzyść uwzględniono).