Sygn. akt VIII Pa 245/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w G. VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.)

Sędziowie:

SSO Jolanta Łanowy

SSR del. Renata Stańczak

Protokolant:

Ewa Gambuś

po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2016r. w G.

sprawy z powództwa A. K. (K.)

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o przywrócenie do pracy

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w G.

z dnia 3 września 2015 r. sygn. akt VI P 263/15

1)  zmienia zaskarżony wyrok w całości i oddala powództwo;

2)  odstępuje od obciążania powódki kosztami procesu.

(-) SSO Jolanta Łanowy (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.) (-) SSR del. Renata Stańczak

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt VIII Pa 245/15

UZASADNIENIE

Powódka A. K. domagała się od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy, ewentualnie zasądzenia na swoją rzecz od pozwanej kwoty 9.300 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę. Nadto powódka wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana domagała się oddalenia powództwa i zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Rejonowy w G. wyrokiem z dnia 3 września 2015 roku przywrócił powódkę do pracy u pozwanej na poprzednich warunkach pracy i płacy, zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.860 zł tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka była zwolniona.

Sąd Rejonowy ustalił, że powódka była zatrudniona u pozwanej od dnia 2 września 1996 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach: specjalisty ds. kadr i płac (do dnia 31 maja 1999 roku) i specjalisty ds. kadr. Strony ustaliły ostatnio wysokość miesięcznego wynagrodzenia za pracę w kwocie 3.100 zł.

Schemat organizacyjny pozwanej (obowiązujący do dnia 26 lutego 2015 roku) przedstawiał się w ten sposób, że działem płac zajmowała się główna księgowa, zaś pracownikami jej podległymi był zastępca głównego księgowego, księgowa oraz księgowa-obsługa sekretariatu. Sprawy kadrowe prowadzone były przez kierownika działu administracji specjalistę ds. bhp, któremu bezpośrednio podlegał specjalista ds. kadr oraz pracownik techniczny.

Do obowiązków księgowego należało przede wszystkim rozliczanie wynagrodzeń i sprawy związane z księgowaniem. U pozwanej stanowisko to od 1998 roku zajmuje K. M. (1).

Powódka, będąc zatrudnioną na stanowisku specjalisty ds. kadr, zajmowała się wszystkimi sprawami związanymi z zatrudnieniem, przede wszystkim sporządzaniem umów o pracę, świadectw pracy, ewidencją czasu pracy, prowadzeniem archiwum związanego z zatrudnieniem, wystawieniem zaświadczeń o zatrudnieniu. Powódka wcześniej w latach 1996-1999 zajmowała się także sprawami księgowymi pozwanej spółki.

Działy księgowości i kadr były ze sobą ściśle związane, tak blisko, że to powódka wdrażała nowoprzyjętego pracownika działu księgowości w grudniu 2013 roku. Oprócz tego w okresach nieobecności w pracy K. M. (2) (między innymi trzykrotnie w trakcie przebywania księgowej na urlopie macierzyńskim) to powódka zajmowała się płacami. Przez cały okres zatrudnienia powódka była cenionym pracownikiem, bezkonfliktowym, pracodawca nie zgłaszał wobec niej żadnych uwag. Powódka z powodzeniem zastępowała również swojego bezpośredniego przełożonego w czasie jego nieobecności.

W związku ze złą sytuacją finansową pozwana od kilu lat stopniowo zmniejsza zatrudnienie.

Oświadczeniem woli z dnia 27 lutego 2015 roku pozwana rozwiązała z powódką umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na dzień 31 maja 2015 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia podano likwidację stanowiska pracy – specjalisty ds. kadr w związku z ogólnym spadkiem zatrudnienia u pozwanej na przestrzeni ostatnich lat, konieczność optymalizacji kosztów przedsiębiorstwa oraz przekazanie zadań przypisanych do tego stanowiska osobie na stanowisku księgowej. Pouczono powódkę o prawie odwołania do Sądu Pracy.

Wypowiedzenie umowy o pracę złożył osobiście powódce prezes zarządu pozwanej spółki (...). Podczas rozmowy poinformował on powódkę, że następuje likwidacja jej stanowiska pracy. Nie wytłumaczył jej dlaczego następuje likwidacja jej stanowiska pracy i dlaczego akurat ją się zwalnia z pracy, a nie na przykład K. M. (1).

Jeszcze tego samego dnia J. C. udał się do księgowej K. M. (1), informując ją, że powódka już nie pracuje i odtąd to K. M. (1) będzie prowadzić sprawy kadrowe. Formalnie K. M. (1) przejęła obowiązki powódki z dniem 2 marca 2015 roku, to jest z dniem zawarcia porozumienia zmieniającego jej warunki umowy o pracę.

K. M. (1) przejęła wszystkie dotychczasowe obowiązki powódki, której stanowisko pracy uległo rzeczywistej likwidacji. Od dnia 27 lutego 2015 roku u pozwanej obowiązuje nowy schemat organizacyjny, w którym brak jest stanowiska specjalisty ds. kadr, w dalszym jednak ciągu figurują stanowiska kierownika działu administracji oraz podległego mu pracownika technicznego .

Powódka ma 57 lat, z uwagi na swój wiek ma problemy ze znalezieniem pracy, nie posiada uprawnień do emerytury i aktualnie pobiera zasiłek dla bezrobotnych.

W oparciu o przeprowadzone postępowanie dowodowe Sąd I instancji uznał, że roszczenie powódki o przywrócenie do pracy zasługuje na uwzględnienie. Tym samym rozstrzyganie w zakresie zgłoszonego w toku procesu roszczenia ewentualnego (o odszkodowanie) było bezprzedmiotowe.

Sąd Rejonowy wskazał, że rozwiązanie umowy o pracę w drodze wypowiedzenia jest zwykłym sposobem zakończenia stosunku pracy i pracodawca ma prawo kształtować politykę kadrową, o ile jednak wskazuje właściwie przyczynę wypowiedzenia.

Pozwana wypowiedziała powódce umowę o pracę, wskazując przyczynę w postaci likwidacji stanowiska pracy – specjalisty ds. kadr w związku z ogólnym spadkiem zatrudnienia u pozwanej na przestrzeni ostatnich lat, konieczności optymalizacji kosztów przedsiębiorstwa oraz przekazania zadań przypisanych do tego stanowiska osobie na stanowisku księgowej.

Sąd I instancji zauważył, że nie jest kompetencją Sądu badanie zasadności czy konieczności dokonywania zmian organizacyjnych w zakładzie pracy. Zgodnie ze stanowiskiem orzecznictwa Sądu Najwyższego zmiany organizacyjne zmierzające do zracjonalizowania zatrudnienia pozostają w wyłącznej strefie kompetencji pracodawcy i w tym zakresie nie podlegają ocenie Sądu orzekającego (zob. wyrok z dnia 8 sierpnia 2006 roku I PK 50/06, Pr. Pracy z 2006/12/39). Na podstawie art. 45 k.p. likwidacja stanowiska pracy w ramach rzeczywistych zmian organizacyjnych, polegających na zmniejszeniu zatrudnienia, uzasadnia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę”, natomiast same decyzje co do przydatności i celowości utrzymywania danego stanowiska mieszczą się w uprawnieniach pracodawcy i nie podlegają ocenie sądów pracy (wyrok z dnia 23 maja 1997 roku, I PKN 176/97, OSNAPiUS 1998/9/263). Ponadto zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego likwidacja stanowiska pracy w ramach rzeczywistych zmian organizacyjnych, polegających na zmniejszeniu zatrudnienia, uzasadnia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę, natomiast same decyzje co do przydatności i celowości utrzymywania danego stanowiska mieszczą się w uprawnieniach pracodawcy i nie podlegają ocenie sądów pracy (wyrok SN z dnia 23 maja 1997 roku, I PKN 176/97, OSNAPiUS 1998, Nr 9, poz. 263). Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2001 roku, I PKN 675/00 opublikowanym w Monitorze Prawniczym z 2002 roku, nr 10, poz. 438 , w razie podjęcia przez pracodawcę indywidualnej decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn organizacyjnych, wybór pracownika do zwolnienia powinien być dokonany w oparciu o porównanie sytuacji pracowników w ramach tej samej grupy pracowniczej (osób wykonujących pracę podobną, zajmujących podobne stanowiska), nie zaś z uwzględnieniem sytuacji wszystkich pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy albo w jego określonej komórce organizacyjnej.

W orzecznictwie wskazuje się także, że rozdzielenie zadań związanych ze zlikwidowanym stanowiskiem pracy między pracowników pozostałych po rozwiązaniu stosunku pracy z pracownikiem zatrudnionym na tym stanowisku, nie daje podstaw do uznania niezasadności wypowiedzenia umowy o pracę temu pracownikowi (art. 45 § 1 k.p.). Pracodawca ma bowiem prawo do tego, aby np. w celu bardziej racjonalnego wykonywania zadań zakładu i racjonalizacji kosztów zmniejszyć liczbę pracowników przez likwidację stanowiska i dokonać innego rozdziału związanych z nim zadań ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2014 roku, I PK 127/13, M.P.Pr. (...)).

Na gruncie niniejszej sprawy wskazał, że funkcjonalna więź, wzajemna zależność i ścisła współpraca pomiędzy działami kadr i księgowości u pozwanej, a nadto zbliżony charakter pracy powódki z K. M. (1) prowadzi do wniosku, że przed likwidacją stanowiska pracy powódki należało dokonać doboru pracownika do zwolnienia spośród dwóch działów, ściślej mówiąc pomiędzy powódką i K. M. (1). U pozwanej stanowisko specjalisty ds. kadr rzeczywiście zajmowała tylko powódka i pozwana miała niczym nieskrępowaną możliwość dojścia do przekonania o potrzebie likwidacji tego stanowiska. Słusznie jednak powódka podnosiła, że pozwana nie przedstawiła jej kryterium doboru akurat jej osoby do zwolnienia. Powódka i K. M. (1) z powodzeniem wzajemnie się zastępowały w razie nieobecności którejś z nich i z całą pewnością powódka mogłaby z powodzeniem przejąć obowiązki księgowej, tym bardziej, że w latach 1996-1999 zajmowała się płacami. Wbrew formalnemu przyporządkowaniu powódki i K. M. (1) do różnych stanowisk pracy, ich charakter pracy był podobny. W konsekwencji pozwana wbrew spoczywającemu na niej obowiązku nie przedstawiła powódce kryterium doboru zwolnienia, chociaż wskazana przyczyna, w ocenie Sądu, spełnia wymóg rzeczywistej.

Wskazać należy, że na skutek wyboru powódki do zwolnienia z pracy u powódki doszło do konsternacji. Powódka nie rozumiała przyczyn takiego doboru pracownika do zwolnienia tym bardziej, że przez cały okres długoletniego zatrudnienia dobrze wykonywała swoje obowiązki. W tym miejscu trzeba podkreślić, że w razie konieczności wyboru jednego pracownika spośród większej liczby pracowników zajmujących podobne stanowiska pracy jest jednak oczywiste, że pracodawca, decydując się na wypowiedzenie umowy konkretnemu pracownikowi, ma na uwadze nie tylko likwidację stanowiska pracy, lecz także to, że dany pracownik jest ze znanych mu względów mniej przydatny dla pracodawcy od innych. Wobec tego należy uznać, że w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z powodu likwidacji jednego z analogicznych stanowisk pracy powinna być wskazana także przyczyna wyboru pracownika do zwolnienia z pracy (kryteria doboru) chyba, że jest ona oczywista lub znana pracownikowi (art. 30 § 4 k.p.) (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 2014 roku, I PK 244/13 LEX nr 1498580).

Należy podkreślić, że nie jest rolą pracownika ingerować w strukturę zatrudnienia i organizację pracy, ale rolą pracodawcy jest nie tylko przedstawienie konkretnej i zrozumiałej dla pracownika przyczyny, ale i przyczyny wyboru pracownika, czego w niniejszej sprawie zabrakło.

Zgodnie z art. 45 § 1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, Sąd Pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W ocenie Sądu Orzekającego pozwana naruszyła przepisy o wypowiadaniu umów o pracę i w związku z tym z uwagi na spełnienie przesłanek zawartych w art. 45 § 1 k.p. roszczenie powódki jest zasadne.

W oparciu o powyższe, na podstawie art. 45 § 1 k.p. w związku z art. 30 § 4 k.p. Sąd orzekł o przywróceniu powódki do pracy na poprzednich warunkach. W tym miejscu wskazać należy, że o wyborze roszczenia decyduje pracownik zwolniony z pracy, albowiem to on jest jego dysponentem. Swobodzie sądu pracy pozostawiono decyzję odnośnie zasądzenia odszkodowania zamiast przywrócenia pracownika do pracy, gdy sąd pracy na podstawie materiałów zgromadzonych w trakcie postępowania dowodowego uzna, że zaspokojenie słusznego żądania pracownika jest niemożliwe lub niecelowe. Odmawiając zaspokojenia słusznego żądania pracownika sąd pracy orzeka w oparciu o zasady słuszności i własne rozeznanie.

Po dogłębnym rozpatrzeniu wszystkich okoliczności sprawy Sąd uznał, że przywrócenie powódki do pracy jest słuszne i celowe. Sąd nie widzi żadnych przeszkód do dalszego zatrudnienia powódki u pozwanej. W szczególności uwadze Sądu nie mogło umknąć, że powódka znajduje się w wieku przedemerytalnym, ma problemy ze znalezieniem pracy. Nieuwzględnienie zatem tak sprecyzowanego żądania powódki byłoby niewątpliwie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nadto zauważa się, że likwidacja stanowiska pracy, jako jedyna przesłanka, nie stanowi przeszkody do przywrócenia do pracy pracownika, z którym pracodawca rozwiązał umowę o pracę z naruszeniem prawa.

O kosztach zastępstwa procesowego strony pozwanej orzeczono na podstawie
art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 roku, poz. 490).

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., art. 13 (i a contrario
z art. 96 ustęp 1 punkt 4) ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005 roku, Nr 167, poz. 1398 ze zm.)

Pozwana zaskarżyła wyrok apelacją w całości. Rozstrzygnięciu zarzuciła:

I.  mające wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów prawa procesowego to jest:

1.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów i przyznanie waloru prawdziwości zeznaniom powódki, a odmówienie takiego samego waloru prawdziwości dowodom zawnioskowanym przez pozwaną,

2.  naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niedostateczne uzasadnienie faktów, na których sąd się oparł, lakoniczne i wybiórcze uzasadnienie dowodów, na których sąd się oparł i którym odmówił wiary;

II.  mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku, błędy sądu w ustaleniach faktycznych polegające na:

1.  uznaniu, iż stanowisko powódki - specjalisty ds. kadr oraz stanowisko K. M. (1) - księgowej, są stanowiskami podobnymi, dla których potrzebne są te same kwalifikacje, podczas gdy stanowiska te wymagają od pracownika innych kwalifikacji i predyspozycji,

2.  przyjęcie, iż w okresach nieobecności K. M. (1) powódka w pełni ją zastępowała, podczas gdy powódka nie ma ani uprawnień, ani wiedzy w dziedzinie księgowości, która pozwalałaby na takie zastępowanie, a zastępstwo ograniczało się tylko do naliczania płac, ale nie ich księgowania,

3.  uznanie, iż pracodawca nie zgłaszał żadnych uwag wobec powódki, podczas gdy zmiana stanowiska powódki w 1999 roku wynikała z faktu, iż nie radziła sobie z obowiązkami i spowodowało to stan, gdzie pozwana przekazała dodatkowe obowiązki K. M. (1),

4.  uznanie, iż prezes zarządu pozwanej nie poinformował powódki o powodach jej zwolnienia, pomimo iż z treści wypowiedzenia umowy o pracę z dnia 27 lutego 2015 roku jasno wynika, iż powodem zwolnienia są: ogólny spadek zatrudnienia oraz konieczność optymalizacji kosztów przedsiębiorstwa,

5.  nie uwzględnieniu, iż w obowiązującym u pozwanej schemacie organizacyjnym księgowa oraz specjalista ds. kadr zajmują zupełnie inne miejsca, przełożonymi są inne osoby, a zakres obowiązków nie pokrywa się,

6.  przyjęcie, iż działy księgowości i kadr i były ze sobą ściśle związane, na podstawie faktu, iż powódka wdrażała nowo przyjętego pracownika działu księgowości w grudniu 2013 roku, podczas gdy była to czynność, która zawężała się wyłącznie do nauki naliczania płac,

7.  uznaniu, iż przed likwidacją stanowiska należało dokonać doboru pracownika do zwolnienia spośród dwóch działów, podczas gdy sytuacja w zakładzie pozwanej nie pozwalała, ani nie pozwala dalej na likwidację stanowiska księgowej, a więc w chwili zwolnienia powódki pozwana nie miała realnej możliwości wybierania spośród pracowników, tylko dokonała likwidacji konkretnego stanowiska;

III.  naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 45 § 1 i 2 k.p. poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, iż wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, to zaś skutkowało przywróceniem pracownika do pracy na poprzednich warunkach.

Mając na względzie powyższe pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obydwie instancje wg norm prawem przepisanych ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

Powódka w odpowiedzi na apelację wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, iż ustalenia i rozważania Sądu są prawidłowe.

Sąd Okręgowy w G. zważył, co następuje: apelacja jest zasadna i podlega uwzględnieniu.

Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji w przeważającej części są prawidłowe i Sąd Okręgowy podzielając je, przyjmuje za własne. Nie podziela Sąd II instancji ustalenia Sądu Rejonowego polegającego na przyjęciu, że stanowiska księgowej K. M. (1) i powódki są podobne oraz, że powódka wykonywała obowiązki księgowej. Z zeznań świadka K. M. (1) wynika, że do jej obowiązków należało m.in. rozliczanie wynagrodzeń, księgowanie. Do końca czerwca 1999 roku zajmowała się tylko kasą i księgowaniem. Od 1 lipca 1999 roku dodatkowo powierzono jej rozliczanie płac oraz składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Wcześniej rozliczaniem płac zajmowała się powódka (karta 29). Z kolei z zeznań powódki wynika, że do 30 czerwca 1999 roku zajmowała stanowisko specjalisty ds. kadr i płac. Od 1 lipca 1999 roku pracuje na stanowisku specjalisty ds. kadr. Do obowiązków powódki należały wszystkie sprawy związane z zatrudnieniem to jest: umowy o pracę, ewidencja czasu pracy, świadectwa pracy, prowadzenie archiwum związanego z zatrudnieniem, wystawianie zaświadczeń o zatrudnieniu. Kiedy K. M. (1) korzystała z urlopu macierzyńskiego powódka zajmowała się płacami. T. F. przyjęty w grudniu 2013 roku miał liczyć płace w dziale księgowości (karta 29 – 30). Z akt osobowych powódki wynika, iż ma ona wykształcenie średnie i ukończyła liczne kursy w zakresie BHP, kadr oraz ubezpieczeń społecznych. Zatem z powyższych dowodów wynika, iż powódka do 30 czerwca 1999 roku zajmowała się sprawami kadrowymi oraz płacowymi. Powódka nigdy nie zajmowała się księgowaniem, a w jej aktach osobowych brak jakichkolwiek dokumentów wskazujących, iż posiadała kwalifikacje w zakresie księgowania. Pracownik przyjęty w grudniu 2013 roku miał zajmować się tylko naliczaniem płac. Oczywistym jest, że powódka mogła go wdrażać jedynie do naliczania płac. Dysponując przedstawionymi dowodami Sąd I instancji błędnie ustalił, iż stanowiska powódki i K. M. (1) są stanowiskami podobnymi oraz, że powódka w pełni zastępowała K. M. (1).

Zasadny był zarzut zawarty w apelacji, który dotyczył naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

Zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, wyrażoną w tym przepisie, sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie "wszechstronnego rozważenia zebranego materiału", a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. potwierdza zasadę swobodnej oceny dowodów, dokonywanej przez pryzmat własnych przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego zasobu doświadczeń życiowych. Ramy tej oceny wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego oraz zasadami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Zatem omawiany przepis wyznacza reguły oceny dowodów. Sąd Rejonowy z przeprowadzonych dowodów wywiódł wnioski, które z nich nie wynikają przy zastosowaniu zasad logiki i doświadczenia życiowego. Szczegółowo błędne ustalenia Sądu I instancji zostały opisane wyżej.

Chybiony jest zarzut dotyczący naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Uzasadnienie Sądu Rejonowego zawiera wszystkie elementy wymienione w cytowanym przepisie i umożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej wykładni przepisu art. 45 § 1 i 2 k.p., trafnie przytoczył także orzeczenia Sądu Najwyższego. Poglądy wyrażone w tych orzeczeniach Sąd Okręgowy podziela. Pomimo tego Sąd I instancji naruszył przepis art. 45 § 1 k.p. uznając, że wypowiedzenie umowy o pracę zostało dokonane powódce z naruszeniem przepisów prawa. Takie stanowisko zajął Sąd Rejonowy w konsekwencji przyjęcia, że powódka i K. M. (1) wykonywały podobne obowiązki. Założenie powyższe było błędne i wynikało z nieprawidłowych ustaleń. W rzeczywistości powódka nie wykonywała nigdy księgowań, a z dowodów zgromadzonych w postępowaniu przed Sądem I instancji nie wynika aby miała do tego kwalifikacje formalne, potwierdzone świadectwami lub dyplomami ukończenia szkoły bądź świadectwami pracy. Prawdą jest, że powódka naliczała płace - jednak jest to jedynie część obowiązków K. M. (1). Ponadto obowiązek naliczania płac został jej przydzielony dodatkowo od 1 lipca 1999 roku ponad obowiązki wypełniające już pełny etat. Do naliczania płac został zatrudniony w grudniu 2013 roku inny pracownik. Powyższe okoliczności prowadzą do wniosku, że naliczanie płac nie było zasadniczym obowiązkiem K. M. (1). W konsekwencji należało ustalić, że powódka i K. M. (1) nie zajmowały podobnych stanowisk. Skoro tak, to pozwana nie miała obowiązku wskazywać w piśmie zawierającym oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę kryteriów doboru pracownika do zwolnienia. Sąd Rejonowy słusznie przyjął, że wypowiedzenie umowy o pracę powódce było prawidłowe po względem formalnym, zawierało konkretną, rzeczywistą i uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę – jak wymagają tego przepisy art. 30 § 3-5 k.p. i art. 45 § 1 k.p. Powtarzanie trafnej argumentacji Sądu I instancji, popartej orzeczeniami Sądu Najwyższego jest zbędne. Reasumując powództwo podlegało oddaleniu na podstawie art. 45 § 1 k.p.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z dokumentów wykazujących kwalifikacje K. M. (1). Zgodnie z przepisem art. 381 k.p.c. sąd II instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. W ocenie Sądu Okręgowego dowody z dokumentów pozwana mogła powołać w postępowaniu przed Sądem I instancji, zaś uwzględnienie powództwa nie jest okolicznością uzasadniającą twierdzenie, że potrzeba powołania ich powstała po zakończeniu postępowania przed tym Sądem.

Apelacja została uwzględniona na podstawie art. 386 § 1 k.p.c.

O kosztach procesu orzeczono na postawie art. 102 k.p.c. uznając, że zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek uzasadniający odstąpienie od obciążania powódki tymi kosztami albowiem utraciła ona źródło utrzymania.

(-) SSO Jolanta Łanowy (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.) (-) SSR del. Renata Stańczak

Sędzia Przewodniczący Sędzia