UZASADNIENIE

do wyroku z dnia 25 marca 2014 roku

Powód J. J., w pozwie wniesionym w dniu 4 października 2013 roku (data stempla pocztowego) domagał się zobowiązania pozwanego do zaniechania działania naruszającego dobra osobiste powoda oraz usunięcia skutków powstałego już naruszenia tj. przeniesienia powoda do jednostki penitencjarnej bądź celi, w której jego dobra nie będą naruszane, zobowiązanie pozwanych do przeproszenia powoda poprzez umieszczenie na ich koszt w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia na stronie internetowej (...)w dziale „Ogłoszenia i komunikaty” czcionką Verdana, rozmiar „small” z pojedynczą interlinia tekstu :”Wyrażam ubolewanie, że Centralny zarząd Służby więziennej dopuścił się naruszenia dóbr osobistych pana J. J. poprzez umieszczenie go w jednostkach penitencjarnych nie spełniających standardów cywilizowanego Państwa i za wszystkie wyrządzone panu J. J. szkody niematerialne szczerze przepraszam” dostępnego na stronie przez 30 dni, zasądzenia na swoją rzecz od pozwanych Skarbu Państwa – Dyrektora Aresztu Śledczego w Z. oraz Skarbu Państwa – Dyrektora Zakładu Karnego w Z., kwoty 40.000zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu z tytułu zadośćuczynienia za naruszenia dóbr osobistych, zasądzenie kwoty 5000zł na cel społeczny – na rzecz Fundacji (...), a nadto obciążenie pozwanego kosztami procesu.

W uzasadnieniu zgłoszonego żądania powód podał, że odbywa karę pozbawienia wolności, a jednostki penitencjarne, w których przebywał naruszały jego dobra osobiste, mianowicie był izolowany w celach, które nie spełniały standardu 3m2 powierzchni mieszkalnej na osobę. W takich warunkach najprostsze czynności jak poruszanie się, przygotowywanie posiłków itp. wiązało się z poważnymi trudnościami. Przeludnienie przyczyniło się do braku komfortu psychicznego i utrudniało zachowanie prywatności i intymności. Powodowało także częste konflikty i agresje więźniów osadzonych razem z powodem. W celach, w których przebywał powód kąciki sanitarne nie były dostatecznie odseparowane od cel mieszkalnych, były zabudowane do połowy i nie posiadały drzwi. W związku z tym w celach utrzymywał się nieprzyjemny zapach, co przy trudnościach zdrowotnych powoda związanych z astmą było szczególnie uciążliwe. Konieczność korzystania z nienależycie odseparowanych kącików sanitarnych powodowała konieczność rozbierania się, mycia i załatwiania potrzeb fizjologicznych praktycznie w obecności współosadzonych, co doprowadziło do naruszenia dobra osobistego powoda w postaci jego intymności. Dodatkowo w celach brak było dostępu do ciepłej, bieżącej wody, brak dostatecznej ilości światła dziennego, cele były brudne, zagrzybione i panowała w nich wilgoć, w wyposażeniu cel brakowało podstawowych elementów jak zabezpieczenia łóżek piętrowych, drabinek przy łóżkach itp., cele nie były wietrzone.

Pozwani Skarb Państwa – Dyrektor Aresztu Śledczego w Z. i Skarb Państwa – Dyrektor Zakładu Karnego w Z., reprezentowani przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa, wnieśli o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany zgłosił zarzut przedawnienia roszczeń w okresie powyżej trzech lat wstecz od daty wniesienia pozwu .

Niezależnie od powyższego pozwani wskazali na bezzasadność roszczeń albowiem brak jest przesłanek do zasądzenia zadośćuczynienia czy też przeprosin. Strona pozwana podniosła, że powód nie wykazał żadnej z okoliczności podniesionych w pozwie oraz aby na skutek działania reprezentantów Skarbu Państwa poniósł jakakolwiek krzywdę czy szkodę, zaś wykazanie tych okoliczności, stosownie do art.6kc, spoczywa na powodzie. Pozwany zaprzeczył jakoby powód przebywał w warunkach przeludnienia w pozwanych jednostkach penitencjarnych. W istocie w trakcie pobytu powoda w Zakładzie Karnym w Z. okresowo, za zgodą sędziego penitencjarnego, w celach mogło przebywać więcej osób niż przewiduje to norma. Były to jednak przekroczenia niewielkie, oscylujące wokół powierzchni 3m2. fakt, że w tym okresie jednostka była przeludniona nie oznacza, że powód przebywał w takich warunkach w trakcie swego pobytu. W zakładzie karnym w Z. w okresie od dnia 6 grudnia 2009 roku powód przebywał w celi o zmniejszonej powierzchni jedynie w okresie od 9 maja 2013 roku do dnia 6 czerwca 2013 roku, na podstawie decyzji Dyrektora Zakładu Karnego za zgodą sędziego penitencjarnego. Powód nie wykazał, by na skutek przebywania w celach doszło do pogorszenia jego stanu zdrowia fizycznego i psychicznego. Pozwany podkreślił, że jego zachowania miały podstawę w obowiązujących przepisach prawa, stąd powództwo w przedmiotowej sprawie jest nieuzasadnione. Pozwany zaprzeczył by wskutek jego działań doszło do jakiegokolwiek naruszenia dóbr osobistych powoda, warunki pobytu powoda w placówkach odpowiadały wymogom prawnym. W tym stanie rzeczy powództwo winno zostać oddalone.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Powód był osadzony w Areszcie Śledczym w Z. w latach 2006-2008. W okresie pobytu powoda w pozwanej placówce każda cela posiadała wydzielony za pomocą płyt OSB kącik sanitarny. Warunki architektoniczne budynku nie pozwalają by we wszystkich celach zamontować drzwi do kącika sanitarnego, dlatego w niektórych wejście przesłonięte jest zasłoną. Nie zmienia to faktu, że usytuowania kącika sanitarnego i sposób jego wydzielenia zapewnia pełną intymność podczas korzystania. Kącik sanitarny wyposażony jest w wc, umywalkę, lustro i szafkę na przybory toaletowe. Wszystkie cele wyposażone są w odpowiednią ilość sprzętu kwaterunkowego, a to zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 17.10.2003r w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych. Nigdy nie brakowało dla osadzonych łóżek, materacy, taboretów, pościeli, sztućców. Każdy osadzony miał własne miejsce do spania i miejsce przy stole. Wszystkie sprzęty znajdujące się w celach posiadają stosowne atesty i zabezpieczenia. Powód nie wymagał specjalnych zabezpieczeń przy łóżku i te stosowane u pozwanego spełniają swe funkcje. Powód miał zapewniony dostęp do ciepłej wody przy najmniej raz w tygodniu, a dodatkowo w celach osoby osadzone posiadają za zgodą dyrektora własne czajniki i grzałki. Każda cela posiada przy najmniej dwa otwierane okna. Istnieje też możliwość posiadania wentylatorów. W każdej celi funkcjonuje telewizyjna sieć kablowa i radiowęzeł. W każdej celi znajdują się dwa punkty świetlne – lampa sufitowa (100 luksów) oraz boczna lampka nocna (200 luksów). Każdy osadzony miał zapewniony dostęp do zajęć kulturalno-oświatowych i możliwość kontaktowania się z rodziną, dostęp do prasy i biblioteki, świetlicy, możliwość brania udziału w konkurach. Miał też zapewnioną właściwą opiekę medyczną i nie przebywał w warunkach przeludnienia.

Powód był osadzony w Zakładzie Karnym w Z. w okresie od 13 maja 2009 roku do dnia 25 stycznia 2014r. W latach 2003-2007 wszystkie pawilony mieszkalne jednostki przeszły kapitalny remont obejmujący: wymianę instalacji elektrycznej, wodnej, kanalizacyjnej oraz centralnego ogrzewania, wymianę tynków we wszystkich pomieszczeniach wraz z wykonaniem nowych powłok malarskich, wymianę stolarki drzwiowej oraz okiennej, ocieplenia zewnętrznego budynków, ułożenia nowych pokryć dachowych.

W trakcie remontu wydzielono ogólnodostępne pomieszczenia takie jak: kuchnia, pralnia wraz z suszarnią, palarnia, łaźnia oraz WC. Pomieszczenie WC wyposażone jest w odrębne, zamykane kabiny ustępowe, pisuary, umywalki oraz kabinę dla osób nie pełnosprawnych. Pomieszczenie łaźni składa się z 3 wyodrębnionych części – łazienki z umywalkami, pomieszczenia z wieszakami i taboretami oraz trzeciego, gdzie znajdują się kabiny z natryskami. Sanitariaty i pomieszczenia umywalni są udostępnione przez 24h na dobę. Wszystkie cele wyposażone są w odpowiednią ilość sprzętu kwaterunkowego, a to zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 17.10.2003r w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych. Wszystkie sanitariaty zapewniają pełną intymność osobom z nich korzystającym. Po remoncie kąciki sanitarne zostały wydzielone z cel mieszkalnych i całkowicie zabudowane. Przeprowadzono też całkowitą modernizację kuchni i stołówki. Wszystkie pomieszczenia przebadano pod kątek natężenia i równomierności oświetlenia elektrycznego, cele poddawano okresowym zabiegom dezynfekcji i dezynsekcji, wszystkie pomieszczenia są wyposażone w wentylację, a okna są uchylno-rozwieralne. Powód miał także zapewnione środki utrzymania higieny osobistej (otrzymywał środki higieny w ilości określonej przez obowiązujące przepisy) i czystości w celi mieszkalnej. Niezależnie od tego, w przypadku zgłoszenia przez osadzonego uzasadnionej potrzeby wydania dodatkowej ilości środków czystości, istniała możliwość ich otrzymania na prośbę zainteresowanej osoby. Pawilony mieszkalne są zaopatrywane w ciepłą wodę 3 razie dziennie. Powód miał zapewnione odpowiednie wyżywienie i opiekę medyczną.

Powód w żaden sposób nie był szykanowany przez pozwanych w warunkach w jakich ówcześnie odbywał karę pozbawienia wolności czy tymczasowe aresztowanie.

Powód w zakładzie karnym w Z. nie przebywał w warunkach przeludnienia, z tym, że w okresie od dnia 6 grudnia 2009 roku powód przebywał w celi o zmniejszonej powierzchni jedynie w okresie od 9 maja 2013 roku do dnia 6 czerwca 2013 roku, na podstawie decyzji Dyrektora Zakładu Karnego za zgodą sędziego penitencjarnego.

Dowody z: ankiety wypełnionej przez powoda (k.8), notatki powoda z 4 czerwca 2013 roku (k.9), zeznania świadka R. Z. (e-protokół z 25.02.2014r k.90), sprawozdania z wizytacji Zakładu Karnego (k.33-45), z notatki z dnia 13 listopada 2013 roku (k.46-47), z zarządzenia Dyrektora ZK z 2 stycznia 2009 roku wraz z informacją z 2 stycznia 2009 roku , z zarządzenia z 1 kwietnia 2009 roku wraz z informacją z 1 kwietnia 2009 roku, zarządzenia z 1 lipca 2009 roku wraz z informacją z, zarządzenia z 1 października 2009 roku wraz z informacją (k.48-55), decyzji Dyrektora ZK z 23 maja 2013 roku, wniosku Dyrektora z ZK 16 maja 2013, decyzji Dyrektora ZK z 9 maja 2013 (k.56-58), zeznań powoda (e-protokół z 25.03.2014r k.104).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedstawionego w toku procesu materiału dowodowego. W zakresie ustaleń dokonanych w oparciu o dowody z dokumentów Sąd dał im wiarę albowiem ich prawdziwość nie została zaprzeczona w trakcie procesu. W zakresie dowodu z zeznań świadka Sąd dał im wiarę jako spójnym, logicznym i przez to przekonujących. Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda odnośnie naruszeń jego dóbr osobistych, jako nie przekonującym i pozostających w sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd oddalił (k.67) wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego psychiatry, albowiem dowód ten był nieprzydatny, okoliczności na jakie został powołany wykazywane były innym materiałem dowodowym (w szczególności przesłuchaniem powoda), a jego przeprowadzenie mogłoby spowodować nadmierna, niepotrzebną zwłokę w postępowaniu.

Sąd oddalił (k.88) wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka K. Ś., albowiem powód nie sprecyzował tezy dowodowej, na którą świadek był wnioskowany, wbrew zobowiązaniu sądu (k.67). Pismo powoda opatrzone datą 11.12.2013r. zostało zwrócone na zasadzie art. 132 par.1 kpc (k.82). Nadmienić należy, iż w sytuacji gdy zeznania tego świadka miałyby dotyczyć okresu pobyty powoda w Areszcie Śledczym w Z. (do kwietnia 2008r.), przesłuchanie świadka było zbędne jako odnoszące się do okresu, co do którego nastąpiło przedawnienie a przy tym przeprowadzenie dowodu spowodowałoby zbędną zwłokę w postępowaniu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Przede wszystkim podnieść należy, że za zasadny należało uznać zarzut przedawnienia co do okresu osadzenia powoda w okresie powyżej trzech lat wstecz od daty wniesienia pozwu. Stosownie do art.442 ¹§1kc, roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Zgodnie z utrwalonym poglądem termin przedawnienia dotyczy wszystkich roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym, w tym szkody niemajątkowej. Termin trzyletni biegnie od daty uzyskania informacji o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia, nie zaś od daty, gdy powód dowiedział się iż dane okoliczności mogą stanowić podstawę domagania się przez niego zadośćuczynienia. Skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia jest wystarczające do oddalenia powództwa bez potrzeby ustalania, czy zachodzą wszystkie inne przesłanki prawnomaterialne uzasadniające jego uwzględnienie, a ich badanie w takiej sytuacji staje się zbędne (uzasadnienie uchwały pełnego składu I C SN z 17 lutego 2006 roku, III CZP 84/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 14; wyrok SN z 11 sierpnia 2010 roku, I CSK 653/09). Pozew został wniesiony w dniu 4 października 2013 roku, zatem w stosunku do pozwanego Aresztu Śledczego w Z., gdzie powód przebywał w latach 2006-2008, roszczenie jest przedawnione w całości. Powód we wniesionym pozwie domagał się zapłaty określonej kwoty pieniężnej i przeprosin, zatem jego roszczenie ma charakter majątkowy i niemajątkowy, zatem ulegało przedawnieniu. O charakterze roszczenia – jako majątkowego, bądź niemajątkowego – decyduje żądanie, a nie wskazane przez stronę okoliczności, z których wywodzone jest roszczenie. Skoro powód upatrywał źródła swego pieniężnego (majątkowego) roszczenia w zachowaniu niedozwolonym, jakiego miał się dopuścić pozwany, to do określenia terminu przedawnienia zastosowanie miał art.442¹§1 zd.1 k.c., zgodnie z którym roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Skoro powód odbywał karę pozbawienia wolności w pozwanym Areszcie Śledczym w Z. w określonym w pozwie okresie w rzekomo złych warunkach, które miały stanowić uciążliwości dnia codziennego, to z obiektywnego punktu widzenia, który decyduje o wymagalności roszczenia, powód nie mógł mieć wątpliwości zarówno co do tego kiedy jego dobra osobiste były naruszane oraz kiedy powstały okoliczności uzasadniające żądanie zadośćuczynienia, jak również kto tego dokonywał i jest zobowiązany do zadośćuczynienia. W tej sytuacji wymagalność roszczenia z tytułu zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych, powstawała z chwilą zachowywania się przez pozwanego w sposób, który zdaniem powoda naruszał jego dobra osobiste, a skoro pozew wniesiony został 4 października 2013 roku, to roszczenia dotyczące zdarzeń, które wystąpiły w okresie poprzedzającym 3 lata przed w/w datą wniesienia pozwu, uległy przedawnieniu.

W pozostałym zakresie (pobyt w Zakładzie Karnym w Z. od 13 maja 2009 roku) powód nie udowodnił, aby pozwany w bezprawny sposób naruszył dobra osobiste powoda. Przepis art. 417 k.c. przewidujący odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa w przypadku wyrządzenia szkody przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej, podobnie jak w przypadku roszczeń opartych na art. 23 i 24 k.c. w związku z art. 448 k.c., dających podstawy do żądania zadośćuczynienia, jako przesłanki odpowiedzialności Skarbu Państwa wskazują wystąpienie szkody, przez którą należy rozumieć tak uszczerbek o charakterze majątkowym, jak i niemajątkowym ( krzywda ), bezprawność rozumiana jako niezgodne z prawem działanie bądź zaniechanie oraz istnienie związku przyczynowego między określonym zachowaniem a szkodą.

Zgodnie z ogólną regułą dowodową, wyrażoną w art. 6 k.c., powinność wykazania faktu naruszenia dóbr osobistych spoczywała na powodzie. Bezprawne działanie pozwanego, jak wynikało z twierdzeń powoda, miało przede wszystkim polegać na umieszczaniu go w celach, które nie spełniały wymogu dotyczącego minimalnej powierzchni przypadającej na jednego osadzonego (3m2). W trakcie pobytu powoda w Zakładzie Karnym w Z. zasadniczo nie występowało zjawisko przeludnienia, przy czym, okresowo, za zgodą sędziego penitencjarnego, w celach mogło przebywać więcej osób niż przewiduje to norma. Były to jednak przekroczenia niewielkie, oscylujące wokół powierzchni 3m2. W zakładzie karnym w Z. w okresie od dnia 6 grudnia 2009 roku powód przebywał w celi o zmniejszonej powierzchni jedynie w okresie od 9 maja 2013 roku do dnia 6 czerwca 2013 roku, na podstawie decyzji Dyrektora Zakładu Karnego za zgodą sędziego penitencjarnego.

Zwrócić przy tym należy uwagę na fakt, iż w europejskiej przestrzeni prawnej nie funkcjonuje wiążące pojęcie standardów europejskich w zakresie wykonywania kary pozbawienia wolności, a zwłaszcza nie ma ścisłego i wiążącego określenia norm powierzchni mających przypadać na każdego osadzonego. Każdy kraj w swoich przepisach określa m.in. warunki odbywania kary, w tym normy powierzchni. Unia Europejska nie narzuca państwom członkowskim ujednolicenia norm powierzchni celi przypadających na skazanego. Europejski Komitet przeciwdziałania torturom oraz nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu jedynie zaleca, a nie narzuca podejmowanie określonych kroków dotyczących funkcjonowania jednostek penitencjarnych. Europejskie reguły więzienne nie przewidują żadnych wiążących norm powierzchni. Podkreślić przy tym należy również, iż Europejski Trybunał Praw Człowieka na gruncie przepisu art. 3 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wartości nie wskazał konkretnej normy powierzchni, której przekroczenie automatycznie oznaczałoby naruszenie w/w przepisu. Co więcej, z jego orzecznictwa wynika, że powierzchnia celi przysługująca osadzonemu nie jest samoistną i wystarczającą przesłanką do oceny czy doszło do naruszenia praw zagwarantowanych w Konwencji. Przy ustaleniu, czy warunki pobytu w zakładzie przekraczają zakres dolegliwości uzasadniających stwierdzenie, że doszło do naruszenia art. 3 Konwencji Trybunał posługuje się kryterium tzw. kumulatywnej oceny zaistniałych warunków, polegającej na kompleksowej ocenie wszelkich aspektów warunków oraz rygorów pozbawienia wolności, takich jak powierzchnia celi, liczba osadzonych osób w celi, warunki sanitarne, możliwość zapewnienia minimum prywatności, ilość czasu spędzanego poza celą, możliwość pracy, czas i częstotliwość zajęć sportowych i rekreacyjnych, wiek i płeć osadzonych, ich prawidłowy dobór itp. Zastosowanie tego kryterium ma to znaczenie, iż braki i nieprawidłowości w jednej z wymienionych okoliczności, jeżeli są „zrekompensowane” pewnymi udogodnieniami w zakresie innych, nie muszą powodować oceny negatywnej i stwierdzenia naruszenia praw człowieka. Europejski Trybunał Praw Człowieka za traktowanie nieludzkie uznał złe traktowanie, które jest zamierzone, stosowane nieprzerwanie przez dłuższy czas, jeśli spowodowało u ofiary obrażenia ciała albo intensywne cierpienie fizyczne lub psychiczne. W sprawach rozpatrywanych przez Trybunał najczęściej zwracano uwagę ( generalnie przy przeludnieniu celi) na złe warunki sanitarne, niehigieniczność i brak prywatności przy korzystaniu z urządzeń sanitarnych, permanentną niemożliwość zaspokajania potrzeb snu spowodowaną niewystarczającą liczbą łóżek, jak i nieustannie zapalonym światłem, niedostateczne oświetlenie uniemożliwiające czytanie, czy warunki prowadzące do rozprzestrzeniania się chorób, bądź brak możliwości leczenia. Tylko działania stwarzające niegodziwe, poniżające dla każdego osadzonego warunki lub ich tolerowanie przez dłuższy okres uznane są za bezprawne rodzące prawo do ochrony godności na podstawie art. 24 k.c. Zarówno przepisy Konstytucji, jak i przepisy prawa międzynarodowego, które zostało ratyfikowane przez Polskę, dozwalają na pozbawienie wolności, choć tylko na zasadach i w trybie określonym w ustawie, tj. kodeksie postępowania karnego oraz w kodeksie karnym wykonawczym. Odbywający karę pozbawienia wolności musi się liczyć z pewnymi ograniczeniami swobód i praw, mieszczących się w granicach prawnych, regulujących odbywanie kary pozbawienia wolności. Ochronę z art.24 k.c. można bowiem przyznać tylko w przypadkach działań bezprawnych, a bezprawność tę wyłącza działanie mające uznanie w przepisach prawa ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2003r. wydany w sprawie o sygn. akt I CKN 480/01, LEX nr 137619 ), nawet gdy Trybunał Konstytucyjny uznał za celowe usunięcie w przyszłości określonej regulacji prawnej z porządku prawnego. W każdym wypadku o naruszeniu godności skazanego można mówić wtedy, gdy cierpienia i upokorzenie przekraczają konieczny element cierpienia wpisanego w odbywanie kary pozbawienia wolności, zwłaszcza przy bierności zakładu karnego, który nie dba o poprawę warunków obywania kary i godzi się na przepełnienie cel, nie dba o zwiększenie ich ilości, o remonty, o polepszenie warunków racjonalnych, żywieniowych, czy wreszcie kulturalnych. Takiego zaś zachowania nie można było przypisać jednostce, w której odbywał karę powód, bowiem podejmowano w nich wszelkie możliwe działania by zagwarantować osobom pozbawionym wolności jak najlepsze warunki odbywania kary. Poziom dolegliwości powoda związany z czasowym przebywaniem w przeludnionych celach, bez zamierzenia, by go przez to poniżyć i upokorzyć, nie prowadził zatem do poniżającego traktowania jego osoby w stopniu uzasadnionym dla osoby pozbawionej wolności, potrzebę sądowej ochrony jego godności i to poprzez przyznanie odpowiedniego zadośćuczynienia pieniężnego (por. wyrok ETPC z dnia 4.10.2005r. Savbam v Moldawvia nr 3456/105 LEX nr 157851). Wyraźnie podkreślić należy, że ocena czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego nie może być jednoznacznie dokonywana według miary indywidualnej wrażliwości osoby, która czuje się dotknięta określonym zachowaniem, czy działaniem innej osoby ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2002r., wydany w sprawie o sygn. akt II CKN 953/00, LEX nr 55098 ). Zapewnienie przez prawo godziwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności jest jednym z podstawowych wymagań demokratycznego państwa prawnego, jednakże osadzenie skazanego w celi w warunkach, w których powierzchnia na jedną osobę wynosiła mniej niż 3m^{(

2)}, przy spełnieniu przesłanek określonych w art.248§1 k.k.w. było z wyżej wskazanych przyczyn w dacie osadzenia powoda zgodne z prawem, a ponieważ powód nie udowodnił, aby okoliczności tej towarzyszyło jakiekolwiek inne bezprawne zachowanie strony pozwanej, które prowadziłoby do większego ograniczenia praw powoda i jego godności niż wynika to z zadań ochronnych i celu zastosowania wobec powoda kary w postaci pozbawienia wolności, jego powództwo nie mogło zostać uwzględnione nawet w części. Powód jako osoba przebywająca w warunkach izolacji więziennej musi zdawać sobie sprawę z ograniczeń i dolegliwości, jakie się z tym wiązały ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2007r., wydany w sprawie o sygn. akt II CSK 269/07, LEX 315849 ), a wszakże były następstwem zachowania pozwanego.

Jeśli chodzi o pozostałe zarzuty powoda – kąciki sanitarne nie były dostatecznie odseparowane od cel mieszkalnych, były zabudowane do połowy i nie posiadały drzwi, brak dostępu do ciepłej, bieżącej wody, brak dostatecznej ilości światła dziennego, cele były brudne, zagrzybione i panowała w nich wilgoć, w wyposażeniu cel brakowało podstawowych elementów jak zabezpieczenia łóżek piętrowych, drabinek przy łóżkach itp., cele nie były wietrzone, także nie zasługują one na uwzględnienie.

W Zakładzie Karnym w Z. wszystkie pawilony mieszkalne jednostki przeszły kapitalny remont obejmujący: wymianę instalacji elektrycznej, wodnej, kanalizacyjnej oraz centralnego ogrzewania, wymianę tynków we wszystkich pomieszczeniach wraz z wykonaniem nowych powłok malarskich, wymianę stolarki drzwiowej oraz okiennej, ocieplenia zewnętrznego budynków, ułożenia nowych pokryć dachowych.

Jeśli chodzi o Areszt Śledczy w Z. - w okresie pobytu powoda w pozwanej placówce każda cela posiadała wydzielony za pomocą płyt OSB kącik sanitarny. Warunki architektoniczne budynku nie pozwalają by we wszystkich celach zamontować drzwi do kącika sanitarnego, dlatego w niektórych wejście przesłonięte jest zasłoną. Nie zmienia to faktu, że usytuowania kącika sanitarnego i sposób jego wydzielenia zapewnia pełną intymność podczas korzystania. Kącik sanitarny wyposażony jest w wc, umywalkę, lustro i szafkę na przybory toaletowe. Wszystkie cele wyposażone są w odpowiednią ilość sprzętu kwaterunkowego, a to zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 17.10.2003r w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych. Nigdy nie brakowało dla osadzonych łóżek, materacy, taboretów, pościeli, sztućców. Każdy osadzony miał własne miejsce do spania i miejsce przy stole. Wszystkie sprzęty znajdujące się w celach posiadają stosowne atesty i zabezpieczenia. Powód nie wymagał specjalnych zabezpieczeń przy łóżku i te stosowane u pozwanego spełniają swe funkcje. Powód miał zapewniony dostęp do ciepłej wody przy najmniej raz w tygodniu, a dodatkowo w celach osoby osadzone posiadają za zgodą dyrektora własne czajniki i grzałki. Każda cela posiada przy najmniej dwa otwierane okna. Istnieje też możliwość posiadania wentylatorów. W każdej celi funkcjonuje telewizyjna sieć kablowa i radiowęzeł. W każdej celi znajdują się dwa punkty świetlne – lampa sufitowa (100 luksów) oraz boczna lampka nocna (200 luksów). Każdy osadzony miał zapewniony dostęp do zajęć kulturalno-oświatowych i możliwość kontaktowania się z rodziną, dostęp do prasy i biblioteki, świetlicy, możliwość brania udziału w konkurach. Miał też zapewnioną właściwą opiekę medyczną i nie przebywał w warunkach przeludnienia.

Podczas pobytu powód nie był traktowany przedmiotowo ani nie naruszono jego godności. Funkcjonariusze pozwanej placówki szanują prawa i godność osadzonych, a przy wykonywaniu czynności służbowych kierują się zasadami praworządności, bezstronności i humanitaryzmu.

Nie sposób oprzeć się ocenie, że wniesiony przez powoda pozew w istocie świadczy o fiskalnym i majątkowym nastawieniu powoda i próbie znalezienia sobie źródła dochodu, zwłaszcza, że powód w bezkrytyczny sposób domaga się zasądzenia wysokiego zadośćuczynienia w sytuacji gdy od wielu lat będąc pozbawionym wolności pozostaje na wyłącznym utrzymaniu Państwa nie ponosząc z tego tytułu żadnych kosztów.

W tej sytuacji Sąd oddalił w całości powództwo w niniejszej sprawie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na zasadzie art.98kpc, zgodnie z zasada odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 120zł tytułem zwrotu kosztów procesu, zgodnie z przewidzianą taryfą

Przewodniczący:	SSO Andrzej Kieć
Protokolant:	protokolant sądowy Łukasz Rusinek

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE