Sygn. akt II C 35/14

a)W Y R O K

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. Wydział II Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marta Kucharczyk Gemza

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Pinior

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 stycznia 2015r. w R.

sprawy z powództwa Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w J.

przeciwko L. S. (1), L. S. (2)

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

I.  uznaje:

a) umowę sprzedaży z dnia 22 stycznia 2012 r na mocy której Przedsiębiorstwo (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w J. przeniosła na rzecz kupującego L. S. (1) prawo własności samochodu L. (...) 400 h P. rok produkcji 2008 numer nadwozia (VIN) (...) nr rej (...) typ silnika 3MZ za kwotę 60.000 zł,

b) umowę darowizny z dnia 24 stycznia 2012 r na mocy której L. S. (1) darował L. S. (2) prawo własności samochodu L. (...) 400 h P. rok produkcji 2008 numer nadwozia (VIN) (...) nr rej (...) typ silnika 3MZ w której to umowie strony przyjęły wartość przedmiotu darowizny na 110.000 zł

- za bezskuteczne wobec Skarbu Państwa, któremu przysługuje wobec zobowiązanego Przedsiębiorstwa (...) spółka zoo z siedzibą w J. :

a)  wierzytelność z tytułu zaległych zobowiązań podatkowych w podatku od towarów i usług w kwocie 899.562,10 zł, wierzytelność z tytułu należnych odsetek od tych zalęgłości w kwocie 269.891 zł które to wierzytelności opiewają łączne na kwotę 1.169.453,10 zł , w związku z którymi wystawiono tytuły wykonawcze : (...), (...) , (...) , (...) , SM5 (...) , SM5/62/12 , SM5 911/12 , SM5/913/12 , SM5/914/12, SM5/915/12, SM5/916/12 , SM5/918/12 , (...), SM5 (...) , (...) ,

b)  wierzytelność z tytułu zaległych zobowiązań podatkowych w podatku dochodowym od osób prawnych w kwocie 485.145 zł , wierzytelność z tytułu należnych odsetek od tych zaległości w kwocie 161.623 zł , które to wierzytelności opiewają łącznie na kwotę 646.748 zł w związku z którymi wystawiono tytuły wykonawcze ; (...), (...) , (...), (...) , SM4/917/12 , (...),

c)  wierzytelność z tytułu zaległych zobowiązań podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych w kwocie 329.031,44 zł , wierzytelność z tytułu należnych odsetek od tych zaległości w kwocie 92.669 zł , które to wierzytelności opiewają łącznie na kwotę 421.700,44 zl w związku z którymi wystawiono tytuły wykonawcze : SM3/907/12 , SM3/908/12 , (...), SM3/910/12 ,SM3/912/12

d)  wierzytelność z tytułu zaległych zobowiązań podatkowych w podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 2.403 zł , wierzytelność z tytułu należnych odsetek od tych zaległości w kwocie 616 zł , które to wierzytelności opiewają łącznie na kwotę 3.019 zł w związku z którymi wydano decyzję Nr (...) z dnia 18 marca 2013 r ;

II.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 3.600 zł ( trzytysiącesześćsetzłotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III. nakazuje pobrać od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. kwotę 5.500 zł ( pięćtysięcypięćset złotych ) tytułem należnej opłaty sądowej od uiszczenia której powód był zwolniony.

Sędzia:

Sygn akt II C 35/14

UZASADNIENIE

Powód Skarb Państwa Naczelnik Urzędu Skarbowego w J. zastępowany przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wniósł o:

- uznanie umowy sprzedaży z dnia 22 stycznia 2012 r zawartej przez L. S. (1) ( kupującym) z PW (...) spółką zoo w J. (sprzedawcą) na mocy której sprzedawca przeniósł na rzecz kupującego własność samochodu L. (...) 400 h P. rok produkcji 2008 , numerze nadwozia (...), numerze rejestracyjnym (...), typie silnika 3MZ oraz przebiegu 50.000 km za kwotę 60.000 zł ,

-uznanie umowy darowizny zawartej w dniu 24 stycznia 2012 r pomiędzy L. S. (1)( darczyńcą) i jego córką L. S. (2) ( obdarowanym) na mocy której darczyńca przekazał obdarowanej bezpłatnie na własność oraz wydał jej samochód L. (...) 400 h P. rok produkcji 2008 , numerze nadwozia (...), numerze rejestracyjnym (...), typie silnika 3MZ zaś obdarowana przyjęła darowany jej samochód w dniu podpisania umowy , przy czym wartość przedmiotu darowizny strony określiły na kwotę 110.000 zł

za bezskuteczne wobec Skarbu Państwa któremu przysługują wobec zobowiązanego Przedsiębiorstwa (...) spółka zoo z siedzibą w J. wierzytelności z tytułu zaciągniętych zobowiązań podatkowych w podatku od towarów i usług , podatku dochodowym od osób prawnych , podatku dochodowym od osób fizycznych , podatku od czynności cywilnoprawnych w kwotach wskazanych w pozwie i wynikających z tytułów wykonawczych wyszczególnionych w pozwie.

W uzasadnieniu powód wskazał , że pozwany L. S. (1) będąc większościowym udziałowcem oraz byłym Prezesem dłużnego Przedsiębiorstwa (...) spółka zoo z siedzibą w J. odkupił od tej spółki samochód L. za kwotę 60.000 zł na podstawie umowy sprzedaży z dnia 22 stycznia 2012 r. Umowa miała charakter odpłatny jednak środki pieniężne jakie wpłynęły do majątku spółki nie były ekwiwalentne do wartości uszczuplonego majątku skoro wartość samochodu w dacie sprzedaży wynosiła 104.500 zl. W dacie sprzedaży wiceprezesem Zarządu spółki był syn L. B. S. a zadłużenie spółki wobec wierzyciela wynosiło 1.217.410,40 zl. Dwa dni później w dniu 24 stycznia 2012 r L. S. (1) dokonał darowizny tego samochodu na rzecz swej córki L. S. (2) podając wartość przedmiotu umowy na 110.000 zł. Przedsiębiorstwo (...) spółka zoo w J. została postawiona w stan upadłości. Postanowieniem z dnia 1 lutego 2012 r Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział XII Gospodarczy do Spraw Upadłościowych i Naprawczych ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu dłużnika . Następnie postanowieniem z dnia 14 marca 2012 r ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika. Ostatecznie postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2012 r umorzono postępowanie upadłościowe z uwagi na brak majątku do pokrycia kosztów postępowania upadłościowego. Stan zaległości podatkowych dłużnika na dzień 9 września 2013 r wynosił 2.240.940,54 zł. W związku z zaległościami podatkowymi PW (...) w J. dokonano w księgach wieczystych wpisów hipotek celem zabezpieczenia tych wierzytelności. Celem wyegzekwowania tych zaległości prowadzone było postępowanie egzekucyjne od 2010 r które okazało się w znacznej mierze bezskuteczne. Jedynym majątkiem który pozostał po spółce jest nieruchomość gruntowa opisana w księdze wieczystej KW NR (...) . Ponadto komornik zajął i przekazał do depozytu sądowego wierzytelność przysługującą dłużniczce od (...) SA w wysokości 1.246.000 zł. Ze środków tych możliwe będzie zaspokojenie jedynie ok. 20% egzekwowanych roszczeń wierzycieli. Do komornika na bieżąco wpływają kolejne tytuły wykonawcze i sprawy egzekucyjne przekazywane przez inne organy egzekucyjne. W prowadzonych 27 postępowaniach egzekucyjnych łączna suma zadłużenia przekracza 8,5 miliona złotych. W planie podziału z dnia 23 stycznia 2013 r Naczelnik Urzędu Skarbowego w J. otrzymał kwotę 255.839,33 zł z czego 94.874 zł stanowią koszty egzekucyjne. W dniu zawarcia umowy z dnia 22 stycznia 2012 r dłużna spółka stała się niewypłacalna w wyższym stopniu niż przed dokonaniem czynności. W momencie zawarcia umowy z dnia 22 stycznia 2012 r pozwany L. S. (1) miał wiedzę o istniejącym zadłużeniu spółki i jej złej kondycji finansowej. Miał wiedzę o prowadzeniu egzekucji przeciwko spółce i zdawał sobie sprawę ,że zbycie samochodu spowoduje niemożność zaspokojenia wierzycieli. W stosunku do pozwanej L. S. (2) : jako osoby „czwartej” istnieje domniemanie wynikające z art. 527§3 i 4 kc , że miała ona świadomość działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli.

W odpowiedzi na pozew pozwani L. S. (1) i L. S. (2) wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na ich rzecz zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwani podniesli , że samochód L. nie był składnikiem majątku spółki PW (...) ,bowiem był on przedmiotem umowy leasingowej z dnia 26 stycznia 2009 r . Spółka jako leasingobiorca z uwagi na trudną sytuację finansową zaprzestała regulowania rat leasingowych ,co wiązało się z ryzykiem zapłaty kary umownej na rzecz leasingodawcy oraz zwrotu przedmiotu leasingu. Grożące wypowiedzenie umowy leasingu naraziłoby spółkę na dalsze straty. Dlatego spółka zawarła z L. S. (1) jako większościowym wspólnikiem ,który korzystał z tego samochodu ,porozumienie na podstawie którego L. S. (1) zobowiązał się pokryć zaległe raty za leasing . Następnie 28 października 2011 pozwany L. S. (1) zawarł ze spółką umowę przedwstępną . Samochód był jeszcze wówczas własnością leasingodawcy. Na podstawie tej umowy pozwany zapłacił na rzecz leasingodawcy (...) sp (...) wszystkie zaległe raty leasingowe za okres od września do grudnia 2011 r , dodatkowe opłaty za opóźnienia, wartość wykupu pojazdu z firmy leasingowej. Łącznie z tego tytułu L. S. (1) wpłacił 29.445,20 zł . Zgodnie z postanowieniami umowy L. S. (1) uiścił ponadto kwotę 27.445,20 zł tytułem spłaty części pożyczki jakiej PW (...) otrzymała od (...) sp (...) . Pozwany pokrył również koszty naprawy samochodu w wysokości 2.000 zł. Zgodnie z porozumieniem zarząd spółki udzielił L. S. (1) rabatu w wysokości poniesionych przez niego kosztów . Po zrealizowaniu wszystkich płatności przez pozwanego strony zawarły umowę z dnia 22 stycznia 2012 r na mocy której L. S. (1) nabył od spółki samochód L. za kwotę 60.000 zł przy czym L. S. (1) zapłacił za samochód ponad 100.000 zł . Pozwany podniósł , że w sytuacji gdyby pozwany nie zapłacił rat leasingowych do wykupu samochodu by nie doszło i spółka byłaby zmuszona zwrócić przedmiot umowy a nadto spółka byłaby obciążona obowiązkiem uiszczenia wszystkich zaległości względem leasingodawcy. Umowa z dnia 22 stycznia 2012 r pozwoliła uniknąć powstania kolejnych zobowiązań PW (...) w J.. Samochód ten nigdy nie stanowił gwarancji wyegzekwowania należności pieniężnych przez organ podatkowy. Pozwany zakwestionował również fakt niewypłacalności dłużnika skoro spółka jest właścicielem nieruchomości opisanej w kw nr (...) która została wyceniona na kwotę 1.200.000 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Na podstawie umowy leasingu z dnia 26 stycznia 2009 r PW (...) użytkowała samochód L. (...) którego właścicielem był (...) sp (...) . Spółka zaprzestała spłat rat leasingowych od sierpnia do października 2011 r z uwagi na trudną sytuację finansową spółki.

W dniu 28 października 2011 r L. S. (1) i PW (...) spółka zoo w J. zawarli umowę ,na podstawie której strony uzgodniły warunki wystąpienia przez L. S. (1) do (...) sp (...) i uregulowania wobec leasingodawcy zobowiązań PW (...) w J., celem wykupienia tego samochodu przez spółkę (...). W umowie L. S. (1) zobowiązał się do spłaty wszelkich zobowiązań za PW (...) w J. wobec (...) sp (...) celem umożliwienia spółce (...) wykupienia tego samochodu, a następnie sprzedania go na rzecz pozwanego L. S. (1). Strony uzgodniły cenę sprzedaży tego pojazdu na 60.000 zł brutto przy przyjęciu wartości rynkowej na 100.000 zł. L. S. (1) zobowiązał się do przedpłacenia wszystkich rat leasingowych nieopłaconych przez leasingobiorcę oraz zapłaty ceny wykupu pojazdu w łącznej kwocie 29.445,20 zł. Ponadto L. S. (1) zobowiązał się do zapłaty 27.445,20 zł firmie (...) z tytułu zaciągniętej przez PW (...) pożyczki od spółki (...). Kwoty te a nadto 2.000 zl tytułem naprawy samochodu miały stanowić przedpłaty na poczet zakupu ceny samochodu. Równocześnie w § 7 umowy PW (...) udzieliła pozwanemu rabatu w cenie nabycia samochodu na poziomie 40% ceny sprzedaży . Kupujący zobowiązał się ponadto zapewnić sprzedającemu 60.000 zl .

L. S. (1) wpłacił na rzecz (...) Bank (...) SA w dniu 16 01 2012 r kwotę 9.200,38 zl tytułem raty leasingowej, a w dniu 21 10 2011 r kwotę 12.263,27 zł .

W dniu 22 stycznia 2012 r PW (...) spółka zoo w J. zawarła z pozwanym L. S. (1) umowę na mocy której sprzedała L. S. (1) samochód L. (...) 400 h P. rok produkcji 2008 , numerze nadwozia (...), numer rejestracyjny (...), typ silnika 3MZ o przebiegu 50.000 km. Pojazd w dacie zawarcia umowy stanowił własność sprzedającego. Strony ustaliły w § 3 umowy , wartość przedmiotu umowy na kwotę 60.000 zł i sprzedający potwierdził jej zapłatę. .

Powyższy samochód pozwany w dniu 24 stycznia 2012 r darował swojej córce L. S. (2) . Wartość przedmiotu darowizny strony określiły na kwotę 110.000 zł.

Postanowieniem z dnia 1 lutego 2012 r Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział XII Gospodarczy do Spraw Upadłościowych i Naprawczych ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu dłużnika . Następnie postanowieniem z dnia 14 marca 2012 r ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika. Ostatecznie postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2012 r umorzono postępowanie upadłościowe z uwagi na brak majątku do pokrycia kosztów postępowania upadłościowego.

Stan zaległości podatkowych dłużnika na dzień 9 września 2013 r wynosił 2.240.940,54 zł. W dniu zawarcia umowy z dnia 22 stycznia 2012 r dłużna spółka stała się niewypłacalna w wyższym stopniu niż przed dokonaniem czynności. W dacie zawarcia umowy stan zaległości spółki wobec wierzyciela Skarbu Państwa Naczelnika Urzędu Skarbowego w J. objęty tytułami wykonawczymi wynosił 1.217.410 zł należności głównej i obejmował podatek dochodowy od osób prawnych , podatek dochodowy od osób fizycznych , podatek od towarów i usług (...). W momencie zawarcia umowy z dnia 22 stycznia 2012 r pozwany L. S. (1) miał wiedzę o istniejącym zadłużeniu spółki i jej złej kondycji finansowej. Miał wiedzę o prowadzeniu egzekucji przeciwko spółce i zdawał sobie sprawę ,że zbycie samochodu spowoduje niemożność zaspokojenia wierzycieli. W chwili sprzedaży pojazdu Prezesem Zarządu był M. D. któremu znana była zła kondycja finansowa spółki , brak jej płynności finansowej , wysokość zadłużenia wobec powoda. Również pozwany zdawał sobie sprawę, że spółka dawno utraciła płynność finansową i ma problemy z regulowaniem podstawowych bieżących płatności oraz zdawał sobie sprawę że spółka ma wielomilionowe zadłużenie.

L. S. (1) od 1991 do końca grudnia 2010 r był Prezesem Zarządu (...) spółka zoo w J. i posiadał wszystkie udziały w spółce. W grudniu 2010 przekazał 12 % udziałów nowemu prezesowi spółki . Sam pozostał większościowym jej udziałowcem . Ponadto piastował funkcję dyrektora technicznego tej spółki. Dobrze orientował się w kondycji finansowej spółki która była zła od 2010 r. Z uwagi na zadłużenie w ZUS , Urzędzie Skarbowym i u innych podmiotów oraz toczącą się egzekucję spółka miała zablokowane konta. Nie mogła w tej sytuacji startować w przetargach. Dlatego pozwany powołał w grudniu 2010 r (...) spółkę (...) spółka zoo która startowała w przetargach a jej firmą podwykonawczą miała być spółka (...). Pozwany jako Dyrektor spółki zoo (...) i Prezes (...) spółka zoo przygotowywał oferty do przetargów. Wielokrotnie zdarzało się że załatwiał odblokowanie konta spółki (...) w celu umożliwienia wypłaty świadczeń pracownikom. Będąc dyrektorem spółki (...) korzystał z samochodu osobowego L. do celów służbowych. Pozwany był prezesem spółki (...) do 13 12 2012 r kiedy to złożył rezygnację . Z kolei pozwana L. S. (2) była udziałowcem tej spółki (29 udziałów) .

Samochód L. był własnością spółki PW (...) od dnia 29 12 2011 r kiedy to spółka nabyła pojazd od (...) Sp (...) w W. do 22.01.2012 r kiedy dokonała sprzedaży tego samochodu na rzecz L. S. (1).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o :

umowę z dnia 28 października 2011 r karta 223-224

umowę kupna - sprzedaży z dnia 22 stycznia 2012 r karta 124

umowę darowizny z dnia 24 stycznia 2012 r karta 125 -126

pokwitowania ( dowody wpłat) karta 225

Umowę leasingu z dnia 26.01.2009 r k 171-178

częściowo zeznania świadków M. D. , Z. S. ,

częściowo przesłuchanie pozwanego L. S. (1),

tytułów wykonawczych Naczelnika Urzędu Skarbowego k 23- 115

faktury VAT nr (...) z dnia 29 grudnia 2011 karta 123

listę zaległości wraz z odsetkami karty 127-131

zawiadomienia Komornika sądowego z dnia 2 11 2012 r o stanie egzekucji k 116

Protokołu Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki (...) z dnia 13 12 2011 r

Sprawozdania z czynności nadzorcy sadowego z 21.02 2012 r – k 359-363

Wyciągów z rachunku bankowego PW (...) w A. Bank k 378-438

Wyciągów z konta (...) BANK SA za grudzień 2011 r k 364-377, 312-333

Umowy rachunku bankowego z dnia 1 12 2011 k 307-311

Sąd zważył :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. W niniejszej sprawie spełnione zostały wszystkie przesłanki dla uznania umowy sprzedaży z dnia 22 stycznia 2012 r i umowy darowizny z dnia 24 stycznia 2012 za bezskuteczne w stosunku do wierzyciela.

Zgodnie z treścią art. 527 kc przesłankami od których ustawodawca uzależnia zasadność roszczenia o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną są: 1) dokonanie przez dłużnika z osobą trzecią czynności prawnej, na skutek której osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową oraz doszło do pokrzywdzenia wierzycieli, 2) działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, 3) wiedza lub możliwość (przy zachowaniu należytej staranności) dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią. Wskazane powyżej przesłanki spełnione być muszą łącznie.

Istnienie wierzytelności powoda wobec spółki zoo PW (...) w J. z tytułu zobowiązań podatkowych oraz jej wysokość było okolicznością bezsporną.

Spornym pomiędzy stronami było czy umowa kupna sprzedaży z dnia 22 stycznia 2012 r oraz umowa darowizny z dnia 24 stycznia 2012 r i wyzbycie się na ich podstawie majątku spółki w postaci samochodu L. spowodowało pokrzywdzenie wierzyciela , czy dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela i czy pozwani posiadali wiedzę o działaniu dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdza, iż dłużnik PW (...) spółka zoo w J. zawierając umowę kupna sprzedaży z dnia 22 stycznia 2012 r działała ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela . W kontekście ustalenia świadomości działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela wystarcza bowiem wykazanie, że dłużnik takie pokrzywdzenie przewidywał w granicach ewentualności natomiast zamiar pokrzywdzenia wierzyciela i zła wiara dłużnika nie jest konieczna dla objęcia wierzyciela ochroną na podstawie art. 527 kc.

Prezes Zarządu sp (...) miał świadomość sytuacji finansowej spółki w dacie zawarcia umowy z 22 stycznia 2012. Wynika to wprost z jego zeznań jakie złożył w sprawie w charakterze świadka. M. D. był prezesem zarządu od 25.09 2011 r do 1 03 2012 r a więc reprezentował również spółkę w czasie negocjacji i zawarcia umowy z dnia 28 października 2011 r kiedy ustalano sposób nabycia pojazdu przez pozwanego L. S. (1) i formę zapłaty. Świadek zeznał , że w dacie zawierania obu umów brakowało w spółce pieniędzy na wynagrodzenia, na bieżącą działalność. Celem zawarcia umowy z pozwanym było uchronienie spółki przed utratą samochodu L. oraz powiększeniem jej zadłużenie poprzez powstanie długu wobec leasingodawcy z tytułu zaległych rat leasingowych oraz kar umownych za zerwanie umowy. W umowie z października 2011 r pozwany zobowiązał się do zapłaty zaległych rat leasingowych i zapłaty wszelkich kosztów wykupu samochodu co miało się zamknąć kwotą 29.445,20 zł Ponadto pozwany zobowiązał się spłacić kwotę 27.445,20 zł tytułem spłaty pożyczki jaką zaciągnęła za PW (...) u (...) spółka zoo oraz kwotę 2.000 zł za naprawę samochodu będącego przedmiotem umowy. W pkt 6 umowy strony uzgodniły że uwzględniając w/w ( w pkt 4 i5umowy ) wpłaty przyszłe kupujący zobowiązuje się zapewnić tym samym sprzedającemu kwotę 60.000 zł ( jako sumę wszystkich w/w kwot składowych). Nadto w pkt 7 umowy postanowiono że „ sprzedający udziela kupującemu rabatu w cenie nabywanego samochodu na poziomie 40% ceny sprzedaży co stanowi rekompensatę z tytułu przedpłacenia w/w kwot uwzględniającą także ryzyko braku wypłacalności sprzedającego” W umowie tej ustalono zatem cenę sprzedaży pojazdu wartego co najmniej 100.000 zł w wysokości 60.000 zl .Z zeznań świadka M. D. wynika , że miał on świadomość że wartość samochodu wynosiła 120.000 zł Zresztą świadek twierdził , że pozwany wpłacił tytułem zakupu pojazdu do kasy spółki właśnie kwotę 120.000 zl. Skoro znana była Prezesowi zarządu spółki wysokość zadłużenia spółki i jej zła kondycja finansowa oraz znana była mu wartość samochodu to niezrozumiałym jest udzielenie pozwanemu 40 % rabatu w cenie zakupu . W umowie z dnia 22 stycznia 2012 r spółka dłużna sprzedała pozwanemu samochód za kwotę 60.000 zł co wynika wprost z § 3 umowy.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanego oraz twierdzeniom świadka M. D. co do zapłaty przez pozwanego ceny zakupu samochodu w wysokości 120.000 zł. Po pierwsze ani pozwany ani spółka nie zadbały o to aby formę wpłaty tak znacznej kwoty udokumentować. Jak zeznał pozwany wpłat dokonywał albo bezpośrednio na konto leasingodawcy albo w ratach do kasy spółki (...). Na potwierdzenie pozwany przedłożył jedynie dwa pokwitowania stanowiące dowód wpłaty przez L. S. (1) do kasy PW (...) w J. następujących kwot :

- 9.200 zł w dniu 16 01 2012 r za ratę leasingową ( k 225)

- 12.263,27 zł w dniu 21 10 2011 r za ratę leasingową ( k 225)

Nadto przedłożył kserokopię dowodu wpłaty na konto (...) BANK (...) SA kwoty 18.898,78 zł uiszczonej przez (...) sp (...) w dniu 21 12 2011 r. ( k 450)

Powyższe pokwitowania nie stanowią dowodu uiszczenia przez pozwanego kwoty 120.00 zl z tytułu zakupu samochodu. Kwota 12.263,27 zł stanowi dowód przyjęcia przez spółkę od pozwanego gotówki przed dniem zawarcia umowy z dnia 28 10 2011 r a w umowie tej nie potwierdzono aby już jakieś wpłaty na jej poczet były uiszczane . Wręcz przeciwnie w umowie mowa jest o dokonaniu wpłat w przyszłości. Z kolei pokwitowanie na 18.898 zł stanowi potwierdzenie wpłaty tej kwoty przez (...) na rzecz Leasingobiorcy a nie przez pozwanego na rzecz leasingodawcy . Nie stanowi również potwierdzenia wpłaty 60.000 zł treść umowy z dnia 22 stycznia 2012 r . W pkt 3 umowy ( k 124) strony wpisały co prawda że sprzedający potwierdza zapłatę kwoty 60.000 zl lecz w § 4 tej samej umowy wpisano że przelew kwoty 60.000 zł za przeniesienie własności pojazdu nastąpi w terminie 7 dni od dnia podpisania umowy w gotówce za potwierdzeniem pisemnym. Skoro w tej samej umowie zawarto dwa sprzeczne twierdzenia co do uiszczenia ceny i jednocześnie terminu jej zapłaty umowa nie może stanowić dowodu zapłaty ceny przez pozwanego. Reasumując dłużna spółka sprzedała na podstawie umowy z dnia 22 stycznia 2012 r pozwanemu samochód o wartości 120.000 zł ustalając cenę sprzedaży na kwotę 60.000 zł przy czym brak dowodu na to że cena zakupu została zapłacona. Można jedynie uznać że zgodnie z umową z dnia 28 10 2011 r pozwany wpłacił na rzecz spółki (...) na poczet ceny kwotę 9.200 w dniu 16 stycznia 2012 r . Brak jakichkolwiek innych dowodów potwierdzających wpłatę pozostałej kwoty do brakujących 60.000 zł. Za gołosłowne należy uznać twierdzenia pozwanego co do zakupu samochodu za cenę wyższą niż ustalona w obu umowach tj za cenę 120.000 zł i tym bardziej brak dowodów dokonywania wpłat na konto (...) takich kwot. Zresztą z zeznań pozwanego oraz świadka M. D. wynika , że kwoty miały być wpłacane ratami przez pozwanego w kasie spółki , w bliżej nieokreślonych wysokościach , w bliżej nieokreślonych terminach . M. D. nie potrafił również wskazać w jaki sposób zostały one zaksięgowane twierdząc jedynie , że były spożytkowane na bieżącą działalność spółki. Świadek Z. S. prokurent spółki również nie był w stanie potwierdzić faktu uiszczenia przez pozwanego na konto spółki kwoty 120.000 zł. Wiedział jedynie że pozwany coś wpłacał do kasy spółki ponad raty leasingowe ale nie wie ile. Wpłacał na konto leasingodawcy w obawie że pieniądze mogły by być wykorzystane przez spółkę na inny cel. . Poradził pozwanemu żeby wpłacał jako intergwarex po spisaniu umowy ze spółką. Świadek domyśla się że pozwany kwoty te wpłacał w ratach . Zeznania te nie mają wartości dla istoty niniejszej sprawy zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt , że wobec podmiotów gospodarczych jakim była niewątpliwe dłużna spółka wymagana jest należyta staranność w prowadzeniu dokumentacji finansowej. Świadek potwierdził , że pozwany był bardzo zaangażowany w sprawy spółki miał świadomość że spółka ma olbrzymie kłopoty finansowe lecz wierzył że sobie poradzi.

W tych okolicznościach Sąd uznał , że w dacie zawarcia umowy sprzedaży samochodu L. z dnia 22 stycznia 2012 r dłużna spółka działała ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela a pozwany miał tego świadomość .

Działanie na szkodę wierzyciela występuje wówczas, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika stał się on niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Niewypłacalność to aktualny (w chwili orzekania) brak możliwości wywiązywania się z zobowiązań finansowych.

W postępowaniu tym wykazane zostało, że w dacie dokonania przez dłużnika zaskarżonej czynności prawnej z dnia 22 stycznia 2012 r r. nie było możliwe wyegzekwowanie żadnych należności, jakie przysługują stronie powodowej. Z przedłożonej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego dokumentacji wynika ,że postępowanie egzekucyjne pozwoliło jednie na zaspokojenie wierzyciela w nieznacznej części . Niewątpliwie zatem należy dojść do wniosku, że składnik majątkowy, który „wyszedł” z majątku dłużnika w postaci własności samochodu L. o wartości przynajmniej 100.000 -mógłby choćby częściowo zaspokoić należności wierzyciela.

Podkreślić należy że samochód L. był własnością spółki PW (...) od dnia 29 12 2011 r kiedy to spółka nabyła pojazd od (...) Sp (...) w W. do 22.01.2012 r kiedy dokonała sprzedaży tego samochodu na rzecz L. S. (1). Pozwany nie wykazał aby wpłacił na rzecz dłużnej spółki 120.000 zł tytułem ceny zakupu bo takiej ceny w umowie nie ustalono . Nie wykazał aby wpłacił kwotę 60.000 zł którą w umowie ustalono. Nie wykazał tez aby wpłacił umówioną kwotę 30.000 zł tytułem wykupu samochodu od leasingodawcy. Zakładając hipotetycznie że dłużna spółka nie miała pieniędzy na wykup pojazdu i kwotę 30.000 zł wpłacił pozwany to wówczas należałoby uznać ,że pozwany otrzymał samochód o wartości 120.000 zł ( skoro twierdził że taką kwotę zapłacił ) za cenę 30.000 zł. Pozwany nie wykazał bowiem istnienia pożyczki udzielonej przez (...) spółce (...) ani tym bardzie faktu jej spłaty przez pozwanego zgodnie z umową z dnia 28 10 2011 r. .

Jak chodzi o umowę darowizny z dnia 24 stycznia 2012 r to uznać nalazło roszczenie powoda za zasadne. Dopuszczalne jest bowiem stosowanie domniemania z art. 527 § 3 i § 4 kc do następcy osoby trzeciej , a zatem wobec osoby „czwartej”. W procesie legitymowanym biernie może być następca osoby trzeciej pod tytułem ogólnym, w razie sukcesji uniwersalnej (np. dziedziczenia), a na podstawie art. 531 § 2 kc także następca pod tytułem szczególnym, jeżeli osoba trzecia nieodpłatnie rozporządziła uzyskaną korzyścią na jego rzecz, a nabywca wiedział o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną wobec wierzyciela (wyrok SN z dnia 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1446/00, LEX nr 55167; wyrok SA w Poznaniu z dnia 15 października 2008 r., I ACa 418/08, LEX nr 466425; wyrok SA w Gdańsku z dnia 24 lutego 2009 r., I ACa 10/10, POSAG 2010, nr 2, s. 59 i n.; )

W kontekście tych unormowań oraz wyżej przytoczonych okoliczności przyjąć należało, że pozwana L. S. (2) jako córka darczyńcy oraz udziałowiec spółki (...) której prezesem zarządu był jej ojciec L. S. (1) niewątpliwie miała świadomość co do celu działania dłużnej spółki , co i tak w niniejszej sprawie nie musiało zostać wykazane, albowiem przeniesienie korzyści majątkowych na rzecz pozwanej dokonane zostało bezpłatnie . W myśl art. 528 kc jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Pozwana L. S. (2) nie obaliła domniemania wynikającego z art. 527 § 4 i 528kc. Zrzekła się przeprowadzenia dowodu z jej przesłuchania w charakterze strony.

Z tych wszystkich względów w ocenie Sądu wszelkie przesłanki skutecznego dochodzenia roszczenia o uznanie czynności prawnej zawartej w dniu 22 stycznia 2012 r i w dniu 24 stycznia 2012 r. za bezskuteczne w stosunku do Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w J. zostały spełnione i w związku z tym powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości, o czym Sąd orzekł w pkt I wyroku.

Podstawę orzeczenia o kosztach zawartego w punkcie II wyroku stanowił przepis art. 98 kpc. Mając na uwadze, że pozwani w całości spór przegrali Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz strony powodowej koszty zastępstwa procesowego ustalone na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm. w zw. a art. 99 kpc.

W pkt III wyroku nakazano pobrac od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa opłatę sądową 5.500 zł od uiszczenia której powód był zwolniony ( art. 113 ust1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych)