UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2010 roku E. K. (1) prowadziła działalność gospodarczą pod nazwą: (...) Usługi (...) z siedzibą w Ś.. Na mocy umowy agencyjnej nr (...) zawartej w dniu 09.03.2010r. z (...) SA z/s w W. oskarżona została agentem tego banku wykonującym wyłącznie w imieniu i na rzecz banku pośrednictwo w zakresie czynności bankowych i faktycznych, szczegółowo określonych załącznikiem do umowy.

W 2010 roku E. K. (1) i G. K. (1) pozostawali w związku małżeńskim. G. K. (1) od dnia 28.06.2010r. został zatrudniony w firmie (...). J. z/s w K. ul. (...) na stanowisku kierowca - spedytor, umowa o pracę została zawarta z oskarżonym na czas określony do dnia 31.12.2012r. W związku z wykonywana pracą oskarżony otrzymywał wynagrodzenie, na które składało się: podstawa w 2010 roku – 1317 zł, w 2011 roku – 1386 zł, oraz wynagrodzenie z tytułu wypracowanych miesięcznie nadgodzin, dyżurów, pracy w godzinach nocnych i innych dodatków. Wynagrodzenie to było przelewane na konto bankowe wskazane przez oskarżonego. Ponadto G. K. otrzymywał diety z tytułu podróży służbowych, które były wypłacane gotówką, a ich wysokość wynosiła ok. 2000-3000 zł w zależności od długości trasy. Łączne wynagrodzenie oskarżonego kształtowało się więc w różnej wysokości. Wynagrodzenie oskarżonego wraz z dodatkami z tytułu: nadgodzin, godzin i dyżurów nocnych, dyżurów, innych dodatków i ekwiwalentów, przelewane na konto bankowe A. G. K. (1) nr (...) w (...) SA Oddział (...) w Ś., w okresie od lipca 2010 roku do czerwca 2011 roku wynosiło w poszczególnych miesiącach odpowiednio: 1119,89 zł; 1579,32 zł (data operacji – 10.09.2010r.); 1641,27 zł (data operacji – 11.10.2010r.); 1652,03 zł (data operacji – 12.11.2010r.); 1363,35 zł (data operacji – 10.12.2010r.); 1754,69 zł (data operacji – 11.01.2011r.); 1691,13 zł (data operacji – 14.02.2011r.); 1807,04 zł; 1683,62 zł; 1741,03 zł; 1780,81 zł i 2358,45 zł.

Dowód: częściowo wyjaśnienia E. K. (1) – k- 39-40, 83-84, 262-265, 274- 276, 396-398v., 545-547, 758v.-759

częściowo wyjaśnienia G. K. (1) – k- 249-250, 360-361, 547, 758v.-759

zeznania A. A. (1) – k-80-82, 214, 318-319, 556v., 783v.-784,

E. W. (1) – k-238-241, 368v.-369v., 565v.-566, 768v.-769

umowa agencyjna – k- 407-412

załącznik do umowy – k- 414

plan działania Agenta – k- 415-418

wykaz czynności bankowych i faktycznych – k- 419-424

zestawienie wynagrodzeń – k- 215-217

Posiadacz konta A., jak oskarżony, zobowiązany był do utrzymywania miesięcznych wpływów na konto w wysokości przekraczającej 5000 zł. Wpływy z tytułu wynagrodzenia uzyskiwanego przez oskarżonego i przelewane na jego konto przez pracodawcę nie były więc wystarczające. Dostęp do konta oskarżonego, w tym do haseł dostępu, miała E. K. (1), która zajmowała się finansami w rodzinie, dokonywała płatności, w tym za pośrednictwem internetu oraz swojej Agencji, wykonywała również przelewy na i z konta G. K. (1) o nr (...) w (...) SA (...) dokonywał jednie wypłat pieniędzy z bankomatu. Nie interesował sie stanem finansów, nie czytał pism i wyciągów przychodzących z banku.

W przypadku złożenia wniosku o kredyt gotówkowy posiadacz konta A. traktowany był jak „stały” klient i wystarczającym było złożenie przez niego oświadczenia o zatrudnieniu i uzyskiwanych dochodach, które nie było weryfikowane u pracodawcy. Zdolność kredytowa była ustalana w oparciu o 6-miesięczne wpływy na konto wnioskodawcy. Wymogi obowiązujące posiadacza konta A. były znane oskarżonej.

E. K. (1) postanowiła stwarzać na rachunku bankowym G. K. o numerze (...) zapisy w postaci wpłat gotówkowych w różnych wysokościach, pochodzących rzekomo m. in. od pracodawcy oskarżonego, by w ten sposób „budować” zdolność kredytową oskarżonego.

W dniu 15.09.2010r. E. K. (1) dokonała na w/w rachunku bankowym oskarżonego zapisu, z którego wynikało, że na ten rachunek została dokonana wpłata gotówkowa w kwocie 5000 zł od (...) Spółdzielcza (...) tytułem: „wynagrodzenie za VIII”. Tego samego dnia z kolejnego zapisu wynikało, że kwota ta została przez E. K. przelana na jej konto. Kolejne zapisy transakcji gotówkowych na koncie G. K. zostały wykonane przez oskarżoną w dniach: 18.10.2010r. – 3450 zł; 23.10.2010r. – 350 zł; 15.11.2010r. – 2400 zł (z zapisu z dnia 17.11.2010r. wynikało, że kwota 3000 zł została przelana na konto oskarżonej); 13.12.2010r. – 3280 zł (od „...A., Z...”, z zapisu z tego samego dnia wynikało, że kwota 3000 zł została przelana na konto firmy oskarżonej); 14.01.2011r. – 4500 zł (z zapisu z tego samego dnia wynikał, że kwota 4200 zł została przelana na konto oskarżonej); 14.02.2011r. – 6100 zł (z zapisu z tego samego dnia - kwota 1100 zł została przelana na konto firmy oskarżonej, zaś kwota 5000 zł została przelana na konto oskarżonej); w dniu 18.02.2011r. – 1440 zł (z zapisu z tego samego dnia wynikał, że kwota 1200 zł została przelana na konto oskarżonej). Ponadto w tym okresie oskarżona wykonała zapisy 5 transakcji polegających na wpłatach gotówkowych kwot w wysokości od 2000-3000 zł na w/w konto oskarżonego z założonego przez oskarżoną konta bankowego na nieżyjącego J. K. (1). Następnie z zapisów z tego samego dnia lub wykonanych w ciągu najbliższych kilku dni wynikał, ze kwoty te były przelewane przez oskarżoną na jej konto. Wpłaty od osób fizycznych nie miały jednak wpływu na ustalanie przez bank zdolności kredytowej oskarżonego, o czym oskarżona doskonale wiedziała z racji prowadzonej agencji banku i znajomości obowiązujących w tym zakresie przepisów i procedur.

Dowód: częściowo wyjaśnienia E. K. (1) – k- 39-40, 83-84, 262-265, 274- 276, 396-398v., 545-547, 758v.-759

częściowo wyjaśnienia G. K. (1) – k- 249-250, 360-361, 547, 758v.-759

zeznania E. W. (1) – k-238-241, 368v.-369v., 565v.-566, 768v.-769

zestawienie operacji bankowych – k- 449-460

kopie wpłat gotówkowych – k- 475-481

G. K. (1) złożył w Banku (...) S.A. Oddział (...) w Ś. wniosek o udzielenie mu kredytu gotówkowego w kwocie 50.000 zł. Formalności ze strony banku wykonywała doradca E. W. (1). E. i G. K. (1) byli obecni w banku w czasie składania wniosku kredytowego przez oskarżonego, gdyż oskarżona musiała podpisać się wniosku jako małżonka kredytobiorcy. W dniu 08.03.2011r. G. K. (1) złożył, wypełnione przez oskarżoną, pisemne oświadczenie kredytobiorcy o dochodach, w którym jako średnie miesięczne dochody z ostatnich 3 miesięcy została wpisana kwota 6229 zł. Na oświadczeniu G. K. złożył swój podpis w miejscu kredytobiorcy, potwierdzając dane w nim zawarte. Po weryfikacji 6- miesięcznych wpływów na konto A. posiadane przez oskarżonego tj. za okres od 01.09.2010r. do 28.02.2011r., bank (...) SA wyraził zgodę na udzielenie oskarżonemu kredytu w wysokości 50.000 zł.

W dniu 08.03.2011r. G. K. (1) zawarł umowę numer (...) kredytu A. uzyskując kredyt gotówkowy w wysokości 50.000 zł na okres kredytowania 72 miesięcy. Kredyt ten został przez oskarżonego spłacony w całości.

Dowód: częściowo wyjaśnienia E. K. (1) – k- 262-265, 274-276, 396-398v., 545-547, 758v.-759

częściowo wyjaśnienia G. K. (1) – k- 249-250, 360-361, 547, 758v.-759

zeznania E. W. (1) – k-238-241, 368v.-369v., 565v.-566, 768v.-769

kserokopia umowy kredytowej – k- 90-95

dowód rzeczowy (oświadczenie z dnia 08.03.2011r.) – k- 197

zestawienie operacji bankowych – k- 460

E. K. (1) ma 44 lata, wykształcenie wyższe, z zawodu ekonomista, jest mężatką, matką jednego dziecka, obecnie pracuje jako opiekun medyczny z wynagrodzeniem ok. 950 euro. Była karana sądownie w 2014 roku za czyny z art. 278§1 kk i art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk, z art. 286§1 kk i art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk, z art. 286§1 kk i art. 297§1 kk i art. 270§1 kk w zw. z art. 11§2 kk. Obecnie oskarżona mieszka i pracuje poza granicami kraju.

Dowód: dane osobo – poznawcze – k- 285, 758

dane o karalności – k- 788-790

wywiad środowiskowy – k- 798-799

G. K. (1) ma 42 lata, wykształcenie średnie, z zawodu mechanik obróbki skrawaniem, żonaty, jest ojcem jednego dziecka, obecnie jest osobą bezrobotną, bez dochodów. Był karany sądownie w 2013 za czyn z art. 178a§1 kk, w 2014 roku za czyn z art. 244 kk. Obecnie oskarżony mieszka i pracuje poza granicami kraju.

Dowód: dane osobo – poznawcze – k- 285, 758

dane o karalności – k- 788-790

wywiad środowiskowy – k- 800-801

E. K. (1) nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Wyjaśniała, że mąż nic nie wiedział o transakcjach dokonywanych przez nią na jego koncie, o dysponowaniu jego kontem przez oskarżoną (k- 39-40, 83-84).

Przyznała, że podpisywała się na złożonym przez męża wniosku o pożyczkę, wypełniła też oświadczenie kredytobiorcy, jego treść, mąż tylko je podpisał. Wpisała miejsce zatrudnienia męża i jego średni dochód z 3 miesięcy – 6229 zł, co było zgodne z prawdą, mąż osiągał dochody, które zostały wykazane w oświadczeniu, poza przelewem wynikającym z podstawy wynagrodzenia otrzymywał co miesiąc pieniądze w gotówce, najprawdopodobniej były to diety, nadgodziny, zdarzało się że te pieniądze otrzymane do ręki, w kopercie, mąż wpłacał sam lub wpłacała je oskarżona na rachunek bankowy męża, tytułując je jako wynagrodzenie z firmy (...) w K.. Taką średnią wyliczył mężowi sam doradca na podstawie rachunku bankowego. Oskarżona wyjaśniała, że dochód męża to ok. 1500 zł, 2000 zł i cała kwota była przelewana na rachunek bankowy, a część pieniędzy otrzymywał gotówką z tytułu nadgodzin, diet (k- 262-265, 274-276).

Na rozprawie przed Sądem oskarżona odmówiła składania wyjaśnień, podtrzymała te dotychczas złożone. Dodatkowo wyjaśniała, że wynagrodzenie męża wpływało na konto 2 razy w miesiącu, kredyt był w terminie spłacany, został spłacony, a bank nie poniósł żadnej szkody. Wpisała kwotę 6229 zł, ale taką kwotę podyktowała jej doradca E. W. (1). Wpłat na konto męża dokonywała oskarżona, na dowodzie wpłaty było wpisywane, że jest to wynagrodzenie za pracę a jako wpłacający był wskazywany B. (...). Robiła tak, bo taka była praktyka w (...), bank przyjmował takie wpłaty od osób fizycznych. Dokonywała tych wpłat na konto męża w banku i w swojej agencji. Pieniądze z rachunku J. K. przelewała na konto męża i po kilku dniach je wypłacała (k- 396-398v.).

W czasie kolejnej rozprawy oskarżona dodatkowo wyjaśniała, że bank znał ich zdolność kredytową, przy ustalaniu zdolności kredytowej nie były brane pod uwagę kwoty przelewane przez oskarżoną z konta J. K. na konto męża. Przy „stałych” klientach bank brał pod uwagę wpływy na konto, nie dzwonił do pracodawcy. Myślała, że diety mogą wchodzić w skład wynagrodzenia, a wychodzi, że nie mogą. Środki wpłacane na konto męża czasem na nim leżały, a czasem były przelewane na osobiste lub firmowe konto oskarżonej. Wyjaśniała, że nie informowała męża o transakcjach dokonywanych na jego koncie, nie pamięta czy posiadała pełnomocnictwo do rachunku męża, chyba nie, dysponowała hasłami do jego konta i robiła na nim transakcje. Mąż dawał jej gotówkę, a ona ją wpłacała, to „budowało jego zdolność kredytową” (k- 545-547).

Na rozprawie w dniu 01.12.2015r. oskarżona odmówiła składania wyjaśnień, podtrzymała wyjaśnienia dotychczas złożone (k. 758v.-759).

G. K. (1) nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśniał, że miał najniższe zarobki oraz koperty, dochody z kopert nie były wykazywane, osiągał dochody w wysokości 4000-4500 zł, kredyt został spłacony w całości, pieniądze były wpłacane na konto, żona jeszcze coś dołożyła (k- 249-250).

Na rozprawie przed Sądem oskarżony wyjaśniał, że oświadczenie złożone w banku jest prawdziwe, otrzymywał wtedy najniższą krajową 1400 zł i diety w przeliczeniu 5000 zł, uzyskiwał wtedy takie dochody – 6229 zł, posiadał konto A., bo miał wysokie dochody. przyznał, że samodzielnie wpłacał diety na swoje konto, wpłacał w sumie 6000-7000 zł miesięcznie, konto jest wyłącznie jego kontem, nie dawał żonie pełnomocnictwa do konta, żona zajmowała się finansami, odbierała korespondencję z banku kierowaną do oskarżonego, nie zwracał uwagi na stan konta na wydrukach z bankomatu, nie widział co dzieje się na jego koncie. Twierdził, że otrzymywał gotówkę od pracodawcy do ręki, wpłacał ją na konto, były to wpłaty do 5000 zł pomiędzy 20 dniem miesiąca a końcem miesiąca. Przyznał, że oskarżona wypełniła oświadczenie, znała dochody, takie uzyskiwał, on tylko się podpisał, zdawał sobie sprawę, że z takimi dochodami jakie wpływały na konto nie dostałby kredytu (k- 360-361).

Na kolejnych rozprawach oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, podtrzymał wyjaśnienia dotychczas złożone (k- 547, 758v.-759).

Sąd zważył:

Materiał dowodowy zgromadzony w toku niniejszego postępowania nie pozostawia wątpliwości co do sprawstwa i winy oskarżonych E. K. (1) i G. K. (1) w zakresie czynów przypisanych im odpowiednio w punkach I i II części dyspozytywnej wyroku, natomiast nie dostarczył podstaw do ustalenia sprawstwa oskarżonych w zakresie czynów zarzucanym im aktem oskarżenia.

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na wiarygodnych i nie budzących wątpliwości co do ich zgodności z rzeczywistym przebiegiem wydarzeń zeznaniach świadków: A. A. (1) i E. W. (1), a także - choć tylko częściowo, o czym poniżej - na wyjaśnieniach oskarżonych. Sąd uwzględnił również ujawnione na rozprawie dowody z dokumentów, opisane w stanie faktycznym sprawy. Wymienione dowody tworzą spójną i logiczną całość, wzajemnie się uzupełniając. Istotne jest też to, że właściwie każda okoliczność mająca znaczenie w niniejszej sprawie, o której zeznają przesłuchiwane osoby, znajduje potwierdzenie w dowodach z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, których prawdziwość nie budzi wątpliwość i nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Nie zaszły też żadne okoliczności mogące podważyć autentyczność tych dokumentów, jak i prawdziwość treści w nich zawartych. Dotyczy to w szczególności zestawienia wynagrodzeń oskarżonego, zestawienia operacji bankowych na koncie G. K. czy oświadczenia z dnia 08.03.2011r.

Natomiast Sąd pominął zeznania świadków M. K. (1), J. K. (3), J. W., A. W., H. C., M. K. (2) ponieważ ich treść nie przyczyniła sie do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Zeznania złożone przez E. W. (1) i A. A. (1) w toku postępowania przygotowawczego i sądowego, cechuje szczegółowość, spójność i konsekwencja w twierdzeniach. Przy tym nie sposób uznać, by zeznania w/w świadków miały na celu bezpodstawne obciążanie oskarżonych.

E. W. (1) – pracownik banku (...)/Ś., opiekuna klienta – opisała okoliczności udzielenia kredytu G. K. (1), w tym złożenie przez oskarżonego oświadczenia o dochodach (a nie zaświadczenia wystawionego przez pracodawcę). Potwierdziła, że została przeprowadzona weryfikacja wpływów z tytułu wynagrodzenia z firmy (...) z/s w K. na konto oskarżonego za ostatnie 6 miesięcy, która była niezbędna do wyrażenia zgody na udzielenie kredytu, zaś nie było wymogu weryfikacji tych danych u pracodawcy, ponieważ oskarżony był długoletnim klientem banku, posiadał konto A., a więc wpływy miesięczne z tytułu wynagrodzenia za pracę przekraczały u niego 5000 zł, dlatego możliwym było zastosowanie uproszczonych procedur. Kwoty wpłacane w gotówce, lecz nie przez pracodawcę, nie mogły być wliczane do dochodu średniomiesięcznego jako podstawa do udzielenia kredytu. Świadek wskazała także, a potwierdza to analiza historii obrotów na koncie oskarżonego za okres od września 2010 roku do marca 2011 roku, że w każdym miesiącu był przelew „wynagrodzenia” od pracodawcy czyli B. (...) oraz wpłata gotówkowa zatytułowana również jako „wynagrodzenie” ze wskazaniem, że pochodzi od firmy o takiej nazwie. Sąd w toku postępowania bezsprzecznie ustalił, że zapisów tych (sugerujących wpłaty gotówkowe, tytułowanych jako „wynagrodzenie”, ze wskazaniem firmy (...)) dokonywała oskarżona po to by – jak przyznała w wyjaśnieniach – „budować” historię kredytową oskarżonego.

Co istotne: świadek E. W. zeznała także, że wpłaty tytułem „diety” nie mogły stanowić podstawy do ustalania poziomu wynagrodzenia za pracę dla celów kredytowych, bo dieta nie jest dochodem z pracy. W sytuacji wpłacania „diet” bank nie zawarłby umowy kredytowej z oskarżonym. Świadek zaprzeczyła twierdzeniom oskarżonych, że to właśnie ona – jako doradca klienta – wyliczyła bądź wskazała kwotę, jaka ma być wpisana w oświadczeniu o wysokości dochodów oskarżonego. Natomiast jak zeznała: fakt wpływania dwa razy w miesiącu wynagrodzenia od tego samego pracodawcy i jego łączna wysokość pozwolił na udzielenie oskarżonemu przedmiotowego kredytu.

Świadek potwierdziła, że kredyt został spłacony w całości. Wskazała również, że w przypadku wpłaty gotówkowej w kasie osoba wpłacająca może podać jako tytuł wpłaty, że jest to „wynagrodzenie”, ale wpłacającym nadal będzie ta osoba, a nie pracodawca. W tym zaś przypadku oskarżona dokonując zapisów w postaci rzekomych wpłat gotówkowych, jak ustalił Sąd z dowodów wpłat uzyskanych w toku postępowania oraz zapisów tworzonych przez E. K. (1) na koncie oskarżonego, nie wskazywała siebie jako osoby wpłacającej, lecz wpisywała, że jest to przelew gotówkowy od firmy zatrudniającej oskarżonego, robiąc przy tym proste i rażące błędy w nazwie tejże firmy czy jej siedzibie. Oskarżona doskonale wiedziała i zdawała sobie sprawę z tego, wszak prowadziła agencję banku i znała obowiązujące procedury i przepisy bankowe, w tym dotyczące konta A., że wpłaty gotówkowe dokonywane przez nią czy też przez oskarżonego – o ile w ogóle miały miejsce, bo co do tego Sąd ma wątpliwości – oraz zapisy tworzone przez oskarżoną na koncie męża muszą zawierać w nazwie wpłacającego nazwę firmy będącej pracodawcą G. K., gdyż w przypadku wpisania w tym miejscu osoby fizycznej, nie będącej pracodawcą oskarżonego, wpływy takie nie będą brane pod uwagę przez bank przy ustalaniu zdolności kredytowej oskarżonego. Odmienne twierdzenia oskarżonej w tym zakresie nie zasługują więc na wiarę, jako sprzeczne z powyższymi ustaleniami niniejszego postępowania.

Zeznania A. A. (1) – księgowej w firmie (...) z/s w K. - dotyczące otrzymywanego przez oskarżonego wynagrodzenia w okresie zatrudnienia w tej firmie, a także jego składników, nie budzą wątpliwości co do ich zgodności z rzeczywistym przebiegiem wydarzeń. Świadek będąc przesłuchiwana kilkakrotnie wskazywała konsekwentnie, że oskarżony otrzymywał przelewem na konto bankowe, wskazane przez niego, wynagrodzenie, na które składało się: podstawa w 2010 roku – 1317 zł, w 2011 roku – 1386 zł, oraz wynagrodzenie z tytułu wypracowanych miesięcznie nadgodzin, dyżurów, pracy w godzinach nocnych i innych dodatków. Ponadto G. K. otrzymywał diety z tytułu podróży służbowych, które były wypłacane gotówką, a ich wysokość wynosiła ok. 2000-3000 zł w zależności od długości trasy. Świadek przedłożyła również zestawienie wynagrodzeń (k- 215-217), z którego jasno wynika w jakiej wysokości wynagrodzenie z dodatkami w poszczególnych miesiącach było przelewane przez pracodawcę na konto oskarżonego. Natomiast na wezwanie Sądu świadek poinformowała, iż nie jest możliwe przedłożenie zestawienia diet wypłaconych oskarżonemu gotówką z uwagi na okresy przechowywania tego rodzaju dokumentów (k-794).

Wobec powyższego wyjaśnienia oskarżonych o wysokości otrzymywanych przez oskarżonego diet nie znalazły potwierdzenia w zeznaniach tego świadka, gdyż jak wynika z prostego wyliczenia: kwota wynagrodzenia przelewana przez pracodawcę oraz kwota ewentualnych diet nie przekraczała 5000 zł miesięcznie. Z zapisów tworzonych zaś przez oskarżoną na koncie G. K. wynikało, że kwoty diet miałyby wynosić nawet do 6100 zł miesięcznie.

Co do okoliczności wypełnienia oświadczenia o uzyskiwanych dochodach przez oskarżoną i jego podpisania przez G. K., a następnie przedłożenia w banku w celu uzyskania kredytu gotówkowego, Sąd nie miał żadnych wątpliwości i w tym też zakresie wyjaśnienia oskarżonych zostały uznane za wiarygodne. Już tylko na marginesie zwrócić należy uwagę, że wpisana w oświadczeniu kwota dochodów z ostatnich 3 miesięcy nie odpowiadała nawet zapisom tworzonym na koncie G. K. przez oskarżoną, gdyż dodając te kwoty uzyskuje się sumę 6377,62 zł (5034,69 zł za grudzień 2010r., 6191,13 zł za styczeń 2011r., 7907,04 zł za luty 2011r.), a nie 6229 zł.

Twierdzenia E. K. (1) o tym, że dopiero w toku rozprawy dowiedziała się o braku możliwości zaliczenia diet do dochodów nie zasługują na wiarę, gdyż przeczą temu działania podejmowane przez oskarżoną w postaci zapisów wpłat gotówkowych rzekomo pochodzących od pracodawcy męża. Ponadto oskarżona prowadząc agencję banku doskonale znała obowiązujące w tym zakresie przepisy jak również procedury. Również niewiarygodne są jej twierdzenia o tym, że bank tolerował takie wpłaty od osób fizycznych tytułowane jako wynagrodzenie od pracodawcy, gdyż byłoby to równoznaczne z uznaniem, że bank godził sie na poświadczanie nieprawdy w dokumentach. E. K. (1) w ramach prowadzonej agencji i wbrew oczywistemu zakazowi obsługiwania członków rodziny wypełniała dowody wpłat gotówkowych wpisując na nich jako wpłacającego pracodawcę oskarżonego, a następnie tworzyła zapisy na koncie oskarżonego potwierdzające te rzekome wpłaty. Odmienne twierdzenia oskarżonej na wiarę nie zasługują i są niczym innym jak tylko przyjętą przez nią linią obrony obliczoną na uniknięcie odpowiedzialności za popełnione przestępstwo.

Oskarżona twierdziła, że wpłat gotówkowych dokonywał mąż lub wpłacała je sama. Jak już Sąd powyżej ustalił - fikcyjność tych dodatkowych wpłat tytułem „wynagrodzenia” została udowodniona. Z materiału dowodowego faktycznie wynika, iż wszelkich zapisów na koncie G. K. dokonywała oskarżona. Potwierdzają to nie tylko jej wyjaśnienia, ale również treść wyjaśnień oskarżonego, w tym zakresie wiarygodnych, z których jasno wynika, że to nie kto inny tylko E. K. (1) miała nieograniczony dostęp do konta oskarżonego, znała hasła dostępu i mimo niewyrażenia zgody przez oskarżonego i braku upoważnienia z jego strony dokonywała nie tylko operacji finansowych na tym koncie, ale również tworzyła zapisy sugerujące wpłaty i przelewy na i z tego konta, nie informując o tym oskarżonego. G. K. (1) w złożonych wyjaśnieniach potwierdził te okoliczności wskazując dodatkowo, że on tylko wybierał pieniądze z bankomatu, nie interesował sie stanem swojego konta ani przesyłaną przez bank korespondencją, bo tym zajmowała się jego żona. W tym zakresie wyjaśnienia oskarżonych z uwagi na brak dowodów przeciwnych Sąd uznał za wiarygodne.

Sąd nie dopatrzył się tutaj i nie udowodnił tego materiał dowodowy zebrany w sprawie, by oskarżeni zakresie tworzenia zapisów na koncie oskarżonego działali wspólnie i w porozumieniu.

Natomiast nie znalazły potwierdzenia wyjaśnienia oskarżonego, w których twierdził, że wpłacał gotówkę otrzymaną od pracodawcy na swoje konto i były to wpłaty pomiędzy 20 dniem miesiąca a końcem miesiąca i opiewały na kwoty do 5000 zł. Analiza zestawienia operacji bankowych na koncie oskarżonego za badany przez bank 6 miesięczny okres (k-449-460) nie potwierdza takich wpłat w takich okresach, a ponadto oskarżony na wezwanie Sądu na rozprawie głównej nie był w stanie w okazanych mu zestawieniach operacji bankowych wskazać wpłat, o których wyjaśniał.

W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne Sąd uznał oskarżoną E. K. (1) za winną tego, że w okresie od dnia 15.09.2010r. do dnia 08.03.2011r. w Ś., woj. (...), udzieliła pomocy G. K. (1) do popełnienia przestępstwa polegającego na przedłożeniu w celu uzyskania kredytu gotówkowego dokumentu poświadczający nieprawdę w zakresie dotyczącym okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania przedmiotowego kredytu, w ten sposób, że stwarzała na rachunku bankowym nr (...), należącym do G. K. (1), zapisy w postaci wpłat gotówkowych w różnych wysokościach wskazujących na otrzymywanie przez niego wyższego niż faktyczne wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w firmie (...) z/s w K., ul. (...)”, w następstwie czego w dniu 08 marca 2011 roku G. K. (1) złożył nierzetelne pisemne oświadczenie o wysokości dochodów uzyskiwanych z tytułu zatrudnienia w w/w firmie, które miało istotne znaczenie dla uzyskania przez niego kredytu, czyn ułatwiła mu zawarcie umowy nr (...) kredytu A. z (...) Bank (...) SA z/s w W. Oddział (...) w Ś. i uzyskanie kredytu gotówkowego w wysokości 50.000 złotych.

Właściwy jest przyjęty przez Sąd okres działania oskarżonej, wskazany powyżej, od pierwszego stworzonego przez nią zapisu (15.09.2010r.) istotnego z punktu badania przez bank zdolności kredytowej oskarżonego, a więc 6 – miesięczny przed złożeniem wniosku o udzielenie kredytu gotówkowego. E. K. (1) działała umyślnie i w zamiarze bezpośrednim. Pomocnictwo to niewątpliwie ułatwienie popełnienia przestępstwa innej osobie poprzez m. in. dostarczenie narzędzia, udzielenie rady, itp. Oskarżona udzieliła pomocy innej osobie (G. K.) do popełnienia przestępstwa polegającego na złożeniu nierzetelnego pisemnego oświadczenia o wysokości dochodów uzyskiwanych z tytułu zatrudnienia, które miało istotne znaczenie dla uzyskania przez G. K. kredytu gotówkowego w wysokości 50.000 zł w (...) SA z/s w W. Oddział (...) w Ś.. Tego rodzaju działanie oskarżonej zostało w niniejszej sprawie udowodnione i dopiero przyjęta przez Sąd kwalifikacja prawna tego czynu z art. 18§3 kk w zw. z art. 297§1 kk odzwierciedla opisane powyżej przestępne zachowanie oskarżonej. Dlatego też koniecznym była zmiana opisu czynu zarzucanego oskarżonej zgodnie z wynikami przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego.

Ten sam materiał dowodowy dostarczył podstaw do uznania oskarżonego G. K. (1) za winnego tego, że dniu 08.03.2011r. w Ś., woj. (...), działając w celu uzyskania kredytu gotówkowego w wysokości 50.000 złotych w (...) Bank (...) SA z/s w W. Oddział (...) w Ś., złożył nierzetelne pisemne oświadczenie o wysokości dochodów uzyskiwanych z tytułu zatrudnienia w firmie (...) z siedzibą w K., ul. (...)”, które to oświadczenie dotyczyło okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania przedmiotowego kredytu, a następnie zawarł umowę nr (...) kredytu A. uzyskując kredyt gotówkowy w w/w wysokości. W tym zaś zakresie materiał dowodowy zebrany w toku postępowania nie wymagał uzupełnienia i jego obiektywna ocena nie pozostawiała wątpliwości co do zasadności przyjętego do tego czynu opisu i kwalifikacji prawnej.

Przedmiotem ochrony w art. 297 kk jest zabezpieczenie prawidłowości i rzetelności w zakresie przyznawania i wykorzystywania m. in. kredytów. Jest to przestępstwo o charakterze formalnym, a dla jego realizacji nie jest konieczne wystąpienie skutku w postaci uzyskania kredytu, a tym bardziej zaistnienia szkody majątkowej (zob.: wyrok SA w Warszawie z 24.06.2013r., sygn. II Aka 188/13, LexPolonica nr 7240760; wyrok SN z 05.05.2011r., sygn. IV KK 57/11, Biul. PK 2011, nr 10; wyrok SA we Wrocławiu z 28.01.2014r., sygn. II Aka 421/13, LexPolonica nr 8244060). Podmiotem przestępstwa określonego w tym przepisie może być każdy, jest to zatem przestępstwo powszechne. Natomiast jest to przestępstwo indywidualne, ponieważ może je popełnić tylko osoba zobowiązana do powiadomienia właściwego organu czy instytucji o faktach, o których mowa w tym przepisie. Zachowanie się sprawcy przestępstwa określonego w §1 polega na przedkładaniu podrobionego, przerobionego, poświadczającego nieprawdę albo nierzetelnego dokumentu lub nierzetelnego pisemnego oświadczenia dotyczącego okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia. W ujęciu znamion określonych w art. 297§1 kk relewantne są jedynie takie oświadczenia, które dotyczą okoliczności mających istotne znaczenie dla uzyskania określonej instytucji. Kryterium rozstrzygające o istotności okoliczności stanowić może też cel, jakiemu służy oświadczenie. Znamiona tego przestępstwa realizować będzie działanie sprawcy, który przedkłada fałszywe lub stwierdzające nieprawdę dokumenty albo nierzetelne pisemne oświadczenie po to, aby uzyskać środki finansowe wskazane w tym przepisie (zob.: wyrok SN z 19.11.2004r., sygn. III KK 81/04, OSNSK 2004, poz. 2127). Znamię „uzyskanie kredytu" należy interpretować jako uzyskanie określonej kwoty pieniędzy z tytułu umowy kredytowej. Najogólniej, umowa kredytu polega na tym, że udzielający kredytu zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie określoną kwotę, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie i do jej zwrotu wraz z odsetkami w umówionym terminie oraz do zapłaty prowizji za otrzymany kredyt. Na mocy art. 5 ust. (...) pkt 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1376 ze zm.) udzielanie kredytów zostało zastrzeżone tylko dla banków. Z „nierzetelnym oświadczeniem” mamy do czynienia w wypadku wprowadzenia w błąd co do okoliczności mających istotne znaczenie dla uzyskania wymienionego w art. 297§1 kk wsparcia finansowego (...). „Nierzetelne” są dokument lub oświadczenie pisemne, gdy zawierają informacje nieprawdziwe lub niepełne bądź ujęte w taki sposób, że mogą sugerować adresatowi stan rzeczy niezgodny z rzeczywistością. Oświadczenie złożone na piśmie - w związku z szerokim rozumieniem treści art. 115§14 kk - stanowi dokument. Oświadczenie, które wprowadza w błąd, np. oświadczenie udzielającego kredyt, może przybrać postać podania nieprawdziwych informacji, zaprzeczenia pewnym danym czy pominięcia milczeniem istotnych okoliczności, o których sprawca wie i które powinien podać (zob.: M. B., komentarz do art. 297 kodeksu karnego, LEX OMEGA; M. K. Komentarz do art. 297 kodeksu karnego, LEX OMEGA; K. (w:) Buchała, K., M., W., Komentarz..., s. 58; tenże (w:) Z. III, s. 606-607; B., O. (w:) (...), t. 9, s. 531; (Górniok (w:) Górniok i in., t. 2, s. 443; Zawłocki (w:) Wąsek II, s. 1177; Kardas (w:) Zoll III, s. 613).

W tym więc przypadku G. K. (1) działał w celu uzyskania dla siebie kredytu, a więc uzyskania określonej kwoty pieniędzy z tytułu umowy kredytowej. Złożył przy tym nierzetelne pisemne oświadczenia o wysokości dochodów uzyskiwanych z tytułu zatrudnienia w firmie (...) z siedzibą w K., ul. (...)”, a dotyczyło ono okoliczności mających istotne znaczenie dla uzyskania określonej instytucji, w tym przypadku kredytu, gdyż informacja w nim zawarta, stanowiła dla banku podstawę weryfikacji zasadności przyznania i możliwości wywiązania się oskarżonego z udzielonego kredytu. Zasadnie więc Sąd przyjął do tego czynu kwalifikację prawną z art. 297§1 kk.

Wskazać tutaj jednoznacznie należy, że materiał dowodowy zebrany w sprawie nie pozwolił na przypisanie oskarżonym działania wspólnie i w porozumieniu oraz w zakresie czynu z art. 286§1 kk, czy dodatkowo wobec E. K. – czynu z art. 270§1 kk. Brak bowiem możliwości ustalenia i wykazania w czym miałoby wyrazić się w sytuacjach opisanych w zarzutach aktu oskarżenia (punkt I i II części wstępnej wyroku) umyślne wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd, skutkujące doprowadzeniem go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem oraz działania w ten sposób przez oskarżonych w celu osiągnięcia przez nich korzyści majątkowej, co podniósł już Sąd Okręgowy w wyroku uchylającym poprzedni wyrok Sądu Rejonowego. Już tylko na marginesie zwrócić należy uwagę na zasadniczą rozbieżność opisów czynów zarzucanych obu oskarżonym, którzy wszak mieli – zdaniem oskarżyciela publicznego – działać wspólnie i w porozumieniu, a oskarżony G. K. „wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami”.

Wymierzając oskarżonym kary Sąd miał na uwadze dyrektywy zawarte w art. 53 kk i wziął pod uwagę zarówno okoliczności obciążające jak i przemawiające na ich korzyść. Jako okoliczność obciążającą niewątpliwie należy uznać powszechność podobnych przestępstw i ich szczególnie negatywny wydźwięk, a także wątpliwości co do mentalności osób trudniących się – jak wówczas oskarżona – prowadzeniem agencji banku i związanej z tym wiarygodnością, zaufaniem i odpowiedzialnością za cudze mienie, stawiające pod znakiem zapytania kompetencje oraz przygotowanie merytoryczne takich „agentów”. Jako okoliczność przemawiającą na korzyść oskarżonych Sąd uznał ich niekaralność w dacie popełnienia przypisanych im przestępstw, choć nie bez znaczenia pozostaje to, że oskarżeni w 2013 i 2014 roku zostali skazani za kolejne przestępstwa.

Mając powyższe na względzie Sąd wymierzył oskarżonym kary po 6 miesięcy pozbawienia wolności uznając, iż kary w takim wymiarze - zwłaszcza biorąc pod uwagę zagrożenie karą za tego rodzaju przestępstwo – nie mogą zostać uznane za nadmiernie surowe czy nieadekwatne do wskazanych powyżej okoliczności, do charakteru popełnionych przestępstw, ich społecznej szkodliwości, a zasadnym jest przyjęcie, że spełnią one swoje cele w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej. Jednocześnie Sąd przyjął, iż oskarżeni z faktu skazania będą w stanie wyciągnąć pozytywne wnioski na przyszłości i nie będą naruszać obowiązującego prawa, co pozwoliło na skorzystanie wobec oskarżonych z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Zaś 3-letni okres, wskazany w punkcie III części dyspozytywnej wyroku, oraz groźba zarządzenia kary w okresie próby będzie wystarczający dla osiągnięcia wobec oskarżonych celów kary, zwłaszcza w zakresie zapobieżenia powrotowi do przestępstwa i skutecznie powstrzyma ich od podejmowania jakichkolwiek działań, mogących naruszać porządek prawny.

W czasie orzekania przez Sąd, w związku z nowelizacją ustawy Kodeks karny z dniem 01.07.2015r., koniecznym było ustalenie i zastosowanie - zgodnie z treścią art. 4 kk - ustawy względniejszej dla sprawcy. Wskazać należy, iż zarówno brzmienie przepisów art. 297§1 kk jak również 18§3 kk, art. 19§1 kk i zasady w nich określone nie uległy zmianie. Nie zmieniły się również zagrożenia karą przewidziane w art. 297§1 kk. Natomiast zmianie uległy zasady oraz podstawy skorzystania z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary określone w art. 69 kk i 70 kk. Porównując uregulowania obowiązujące w tym zakresie w czasie popełnienia przez oskarżonych przestępstw oraz w czasie orzekania przez Sąd wskazać należy, iż przepisami względniejszymi dla nich są przepisy w brzmieniu obowiązującym na dzień 01.09.1998r., choć przepisy obowiązujące obecnie tj. od dnia 01.07.2015r. pozwalają na określenie krótszego okresu próby (pod roku do lat 3). Natomiast pozostałe instytucje związane z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności, w tym w szczególności treść art. 72§1 kk i obligatoryjność orzeczenia obowiązku probacyjnego jest niewątpliwie niekorzystna dla oskarżonych.

Stosownie do wniosku obrońców wyznaczonych oskarżonym z urzędu Sąd na mocy art. 618§1 pkt 11 kpk zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackich adwokatów M. M. i S. C. wskazane w punkcie IV części dyspozytywnej wyroku kwoty po 929,88 zł brutto (tj. kwoty: 420 za postępowanie przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym - pierwsza rozprawa w dniu 23.10.2015r. - oraz stawkę minimalną podwyższoną o 20% za 4 dodatkowe posiedzenia sądu - 01.12.2015r., 11.02.2015r., 05.04.2015r., 05.05.2016r. - tj. kwotę 756 zł netto i 173,88 zł podatku VAT) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu. Zgodnie z art. 29 ust. 1 i 2 ustawy prawo o adwokaturze w zw. z § 14 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 3 i § 16 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu adwokatowi należy się wynagrodzenie w wysokości określonej w wyżej wskazywanym rozporządzeniu, dlatego orzeczono jak w punkcie IV części dyspozytywnej wyroku.

Tym samym Sąd nie podzielił zasadności przyznania kosztów w wysokościach wskazanych przez obrońców z urzędu oraz podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 05.11.2015r.), bowiem zgodnie z treścią art. § 22 cyt. rozporządzenia do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (01.01.2016r. – przypomnienie Sądu) stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nie zgłosił żądania zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

O kosztach postępowania Sąd orzekł biorąc pod uwagę sytuacje materialne oskarżonych i w oparciu o przepis art. 624§1 kpk zwolnił oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych w sprawie, wydatkami obciążając Skarb Państwa, a na mocy art. 17 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (t. jedn.: Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zwolnił ich też od opłaty uznając, że uiszczenie powyższych kosztów i opłaty byłoby dla oskarżonych zbyt uciążliwe.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE