UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 stycznia 2016 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu oddalił powództwo A. M. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Nowym Sączu w dniu 13 grudnia 2005 roku oraz orzekł o kosztach procesu.

Sąd uznał żądanie pozwu za niezasadne, albowiem w jego ocenie roszczenie stwierdzone prawomocnym nakazem zapłaty, które pozbawienia wykonalności domaga się powód nie uległo przedawnieniu. Poprzednik prawny pozwanego prowadził egzekucję przeciwko powodowi, która została umorzona ze względu na jej bezskuteczność . Egzekucja ta została wszczęta w 2006 roku i umorzona w 2011 roku. Przez cały czas prowadzenia egzekucji termin przedawnienia nie biegł i rozpoczął swój bieg dopiero w dacie uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu egzekucji . Kolejna przerwa przedawnienia nastąpiła w związku z wystąpieniem do sądu w styczniu 2014 roku wierzyciela , który wstąpił w uprawnienia dawnego wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy . Natomiast obecnie toczy się ponownie egzekucja na podstawie tego tytułu.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód, podnosząc zarzut naruszenia przepisu art. 123 § 1 ust. 1 k.c. poprzez błędną jego wykładnię i w konsekwencji niezastosowanie. Skarżący podniósł, że przerwanie biegu terminu przedawnienia, którego upływ powoduje dla wierzyciela niekorzystne skutki prawne, możliwe jest wyłącznie wtedy, gdy podejmowane są czynności, których konieczność dokonania wywołana została przyczynami leżącymi po stronie dłużnika, co nie znajduje odzwierciedlenia materiale dowodowym zebranym w niniejszej sprawie. Jego zdaniem Sąd pierwszej instancji w sposób wadliwy dokonał wykładni przepisu art. 123 § 1 ust. 1 k.c. uznając, iż wniosek nabywcy wierzytelności o nadanie klauzuli wykonalności jest czynnością zmierzającą bezpośrednio do dochodzenia roszczenia, gdy tymczasem zmierza on jedynie pośrednio do dochodzenia roszczenia.

W konkluzji powód sformułował wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu za I instancję wg norm przepisanych, a także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Ustalenia faktyczne, jak również ocena prawna przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia przez Sąd Rejonowy, znajdują pełną akceptację Sądu Okręgowego. Ustalony przez Sąd I instancji stan faktyczny Sąd odwoławczy przyjmuje za własny.

Podniesiony w apelacji zarzut naruszenia art. 123 k.c. jest całkowicie chybiony. W sytuacji procesowej z jaką mamy do czynienia w niniejszej sprawie do przerwania biegu przedawnienia roszczenia stwierdzonego prawomocnym nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy w Nowym Sączu w dniu 13 grudnia 2005 roku doszło bowiem kilkukrotnie. Biegnący od uprawomocnienia się przedmiotowego orzeczenia termin przedawnienia po raz pierwszy został przerwany na skutek wszczęcia w dniu 27 marca 2006 roku przez pierwotnego wierzyciela (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Kończynie postępowania egzekucyjnego przeciwko powodowi. Postępowanie było prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy pod sygnaturą akt Km 693/06 i zakończyło się jego umorzeniem z powodu bezskuteczności w dniu 1 września 2011 roku. Postanowienie w tym przedmiocie uprawomocniło się w stosunku do dłużnika w dniu 21 września 2011 roku. Biegnący od tego momentu na nowo termin przedawnienia został przerwany ponownie wobec złożenia w dniu 27 stycznia 2014 roku przez pozwanego jako nabywcy stwierdzonej tytułem egzekucyjnym wierzytelności, wniosku o nadanie klauzuli wykonalności temu tyłowi. Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. akt V GCo 46/14 Sąd Rejonowy w Nowym Sączu nadał klauzulę wykonalności przedmiotowemu nakazowi zapłaty na rzecz następcy dotychczasowego wierzyciela (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł..

Zachodzi w tym miejscu potrzeba wyjaśnienia, iż wbrew twierdzeniom powoda aktualnie w orzecznictwie ugruntowany jest już dostatecznie pogląd, że wniosek o nadanie klauzuli tytułowi egzekucyjnemu, w tym także tytułowi pochodzącemu od sądu przerywa bieg przedawnienia. Rozstrzygając ujawniające się dotychczas na tym tle rozbieżności, Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 stycznia 2004 roku zapadłej w sprawie o sygn. akt III CZP 101/03 ( publ. OSNC 2005, nr 4, poz. 58 ) określił jako nietrafne stanowisko odmawiające wnioskowi o nadanie klauzuli wykonalności waloru czynności przerywającej bieg przedawnienia. Sąd Najwyższy uznał jednocześnie, że bieg terminu przedawnienia zostaje również przerwany przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na podstawie art. 788 k.p.c. - złożenie takiego wniosku jest czynnością konieczną do przeprowadzenia egzekucji na rzecz następcy wierzyciela lub przeciwko następcy dłużnika. Podkreślił, że jeżeli jest możliwe kilkakrotne przerywanie biegu przedawnienia na zasadach określonych w art. 124 k.c. przez złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, to nie powinna budzić zastrzeżeń możliwość wielokrotnego przerywania biegu przedawnienia przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Uzasadniając stanowisko, że wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przerywa bieg terminu przedawnienia, Sąd Najwyższy w omawianej uchwale opowiedział się za poglądem, że o tym, czy w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 1 k.c. dana czynność została przedsięwzięta w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia decyduje kryterium obiektywne, a nie subiektywne. Pozbawiony znaczenia powinien być więc zamiar przyświecający dokonującemu czynności, rozstrzygać natomiast powinno to, czy czynność obiektywnie - uwzględniając stosowne przepisy prawa procesowego - konieczna jest do przeprowadzenia danego etapu postępowania. Sąd Najwyższy podkreślił, że za wykładnią art. 123 § 1 pkt 1 k.c., według której hipotezą normy tego przepisu są objęte wszystkie czynności konieczne, czyli takie, których nie można ominąć w toku dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, a więc także czynności polegające na złożeniu wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, przemawia wzgląd na funkcję, jaką spełnia możliwość przerwania biegu przedawnienia przez czynności podjęte przez uprawnionego przed sądem lub innym organem albo sądem polubownym, w świetle założeń instytucji przedawnienia. Po podjęciu czynności koniecznej we wskazanym wyżej znaczeniu, do czasu ukończenia wywołanego nią postępowania, uprawniony nie ma możliwości inicjowania dalszych stadiów postępowania, nie może więc podjąć innej czynności koniecznej, mogącej też przerwać bieg przedawnienia. Dlatego omawiane czynności nie tylko powodują przerwanie biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.c.), ale także jego zawieszenie aż do ukończenia postępowania wywołanego daną czynnością (art. 124 § 2 k.c.). Uregulowanie to odpowiada fundamentalnemu założeniu instytucji przedawnienia, zgodnie z którym, termin przedawnienia nie może biec, jeżeli uprawniony nie ma możliwości realizowania roszczenia.

Nie zasługuje na uwzględnienie wyrażony przez skarżącego pogląd, iż wniosek nabywcy wierzytelności był czynnością, której potrzeba podjęcia nie została wywołana przez dłużnika lecz wierzyciela, przez co była ona podjęta jedynie pośrednio w celu dochodzenia roszczenia. Z niekwestionowanych przez żadną ze stron procesu ustaleń faktycznych wynika jednoznacznie, że powód nie zaspokoił dobrowolnie wierzytelności wynikającej z prawomocnego nakazu zapłaty 13 grudnia 2005 roku. Wszczęte natomiast przez zbywcę wierzytelności postępowanie egzekucyjne zostało umorzone z powodu bezskuteczności egzekucji. Zbywca – poprzednik prawny pozwanego - mógłby zatem ze względu na sposób zakończenia postępowania egzekucyjnego biegnący na nowo termin przedawniania przerwać na skutek ponowienia wniosku egzekucyjnego. W świetle tych okoliczności trudno podzielić stanowisko apelującego, że wniosek pozwanego jako nabywcy wierzytelności o nadanie klauzuli wykonalności nie przerywa biegu przedawnienia, ponieważ stanowi on czynność, której konieczność podjęcia wynika wyłącznie z przyczyn leżących po stronie wierzyciela. Złożenie wspomnianego wniosku zostało - wbrew wywodom skarżącego - wymuszone przez zachowanie dłużnika. To trwająca od lat bierność dłużnika zmusiła również pozwanego do poszukiwania zaspokojenia wierzytelności w drodze egzekucji i wystąpienia z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności na podstawie art. 788 k.p.c. w celu uzyskania tytułu wykonawczego niezbędnego do wszczęcia postępowania egzekucyjnego.

Wreszcie kolejna przerwa przedawnienia nastąpiła w związku z wystąpieniem w dniu 27 stycznia 2014 roku przez pozwanego, który wstąpił w uprawnienia dawnego wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy. Reasumując, roszczenie przeciwko powodowi w zakresie odsetek za okres od dnia 25 września 2011 roku stwierdzone nakazem zapłaty opatrzonym klauzulą wykonalności, którego pozbawienia wykonalności domaga się w niniejszej sprawie powód nie uległo przedawnieniu.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych argumentów mogących podważyć stanowisko Sądu Rejonowego, a tym samym jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł z mocy art. 98 § 1 k.p.c. w związku z § 2 pkt 6 § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. ( Dz.U.2015.1804). Na koszty te złożyła się kwota 3600 złotych kosztów zastępstwa procesowego.