Sygn. akt III RC 19/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 sierpnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Hańczyc-Górska

Protokolant: Dawid Cegiełko

po rozpoznaniu w dniu 27 lipca 2016r. w Legionowie na rozprawie

sprawy z powództwa J. S. (1)

przeciwko M. S.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia rozdzielność majątkową pomiędzy J. S. (1) i M. S. powstałą na skutek zawarcia małżeństwa w dniu 10 lutego 1979 roku przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w J., zgodnie z aktem małżeństwa o oznaczeniu (...) z dniem 27 lipca 2016 roku;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

UZASADNIENIE

W dniu 20 stycznia 2016 roku powód J. S. (1), działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami J. S. (1) i M. S. powstałą na skutek zawarcia małżeństwa w dniu 10 lutego 1979 roku u Urzędzie Stanu Cywilnego w J. – zgodnie z aktem małżeństwa numer 1408022/00/AM/ (...) wydanym przez Urząd Stanu Cywilnego J. z dniem wniesienia powództwa, rozpoznanie sprawy od nieobecność powoda, zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu według norm prawem przepisanych oraz o wydanie wyroku zaocznego w przypadku zaistnienia przesłanek z art. 339 § 1 k.p.c. W uzasadnieniu wskazał, że strony żyją w faktycznej separacji od miesiąca maja 2015 roku. Pozwana wyprowadziła się wówczas od powoda i od tego czasu strony zaprzestały prowadzenia gospodarstwa, zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej razem z powodem, zamieszkała oddzielnie, nie odbierała telefonów od powoda, jak również w inny sposób nie kontaktowała się z powodem. Powód bezskutecznie podejmował próby kontaktu z małżonką. Od tego czasu strony nie kontaktują się ze sobą, nie podejmują wspólnych decyzji dotyczących zarówno życia codziennego jak również kwestii dotyczących finansów. (k. 1 – 3)

W odpowiedzi na pozew pozwana M. S., także działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że w jej ocenie nie istnieją ważne powody uzasadniające zniesienie wspólności majątkowej. Powód niedawno wyprowadził się z domu. Pozew zaś złożył z uwagi na chęć poczynienia wielomilionowej inwestycji, na którą nie wyraża zgody pozwana. Powód nie zabezpieczył w żaden sposób interesów rodziny. Powództwo zaś winno być oddalone na podstawie art. 5 k. c. (k. 22 – 25)

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. S. (1) zawarł przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w J. w dniu 10 lutego 1979 roku związek małżeński z M. S., z domu G.. (dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa k. 6) Ze związku tego urodziło się dwoje dorosłych już dzieci stron: syn, który obecnie ma 37 lat oraz dwudziestosiedmioletnia córka. Obecnie syn stron jest bezrobotny i zamierza ogłosić upadłość, natomiast córka pracuje i odbywa studia doktoranckie. Strony nie zawierały umów majątkowych małżeńskich i pozostają w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. Nie toczy się pomiędzy stronami sprawa o rozwód.

Początkowo, po zawarciu małżeństwa strony wspólnie prowadziły działalność ogrodniczą, prowadziły handel z Rosją. Następnie w dniu 31 grudnia 1991 roku małżonkowie zawarli umowę spółki cywilnej pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowe (...) spółka cywilna. (dowód: kopia umowy spółki cywilnej k. 46 – 48) Powód prowadził działalność gospodarczą od dnia 2 stycznia 1992 roku do dnia 19 września 2005 roku, której przedmiotem był (...), handel hurtowy i detaliczny artykułami spożywczymi i przemysłowymi pochodzenia krajowego i zagranicznego, usługi magazynowa i składowania z wyłączeniem działalności objętej koncesjonowaniem lub wymaganych zezwoleń ustaw szczególnych. (dowód: kopia zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej k. 49, kopia zaświadczenia k.123) Następnie J. S. (1) pełnił funkcję prezesa zarządu w spółce (...), która prowadziła skład celny samochodów marki (...) w miejscowości Z.. W dniu 1 grudnia 2008 roku zarejestrował działalność gospodarczą pod nazwą (...) Z. J. S. (1), której przedmiotem były hotele i podobne obiekty zakwaterowania. Zaprzestał prowadzenia tej działalności w dniu 9 maja 2012 roku. (dowód: kopia wydruku z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej k. 126) W trakcie trwania małżeństwa powód podejmował także inne przedsięwzięcia gospodarcze. Wszelkie decyzje finansowe w firmach podejmował powód. M. S. podpisywała stosowne dokumenty, a więc zgadzała się z decyzjami małżonka. Małżonkowie prowadząc wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod firmą (...) z siedzibą w L. zawarli z Gminą W. umowę dzierżawy nieruchomości na okres 10 lat. W prowadzonych firmach przez pewien okres czasu do 2002 – 2003 roku była zatrudniona w charakterze księgowej siostra pozwanej. W dniu 30 maja 2005 roku przed Sądem Okręgowym w Warszawie Sądem Gospodarczym w sprawie o sygnaturze akt XV GC 682/03 zapadł wyrok, mocą którego Sąd zasądził solidarnie od J. S. (1) i M. S. na rzecz Gminy W. kwotę 471 059,01 złotych z ustawowymi odsetkami od kwot: 357 108,37 złotych od dnia 14 października 2003 roku do dnia zapłaty oraz 113 953,64 złotych od dnia 25 stycznia 2005 roku do dnia zapłaty oraz koszty zastępstwa procesowego. (dowód: kopia wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie Sądu Gospodarczego z dnia 30 maja 2005 roku wydanego w sprawie o sygnaturze akt XV GC 682/03 k. 51 – 69) Małżonkowie wspólnie spłacali zadłużenie, jednak powód sprzedał część działek stanowiących jego odrębną własność z przeznaczeniem na spłatę długu. J. S. (1) był oskarżony o czyn z art. 296 § 1 i 2 kk w zw. z art. 12 kk, jednak prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 23 kwietnia 2012 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt II K 1143/09 został uniewinniony od popełnienia zarzucanego mu czynu. (dowód: kopia wyroku z dnia 23 kwietnia 2012 roku Sądu Rejonowego w Legionowie w sprawie o sygnaturze akt II K 1143/09 k. 148 – 149) Toczyły się też inne postępowania sądowe związane z prowadzonymi przez małżonków S. działalnościami gospodarczymi. Małżonkowie S. zatrudniali w prowadzonych firmach pracowników. W toku postępowania obie strony złożyły kopie dowodów wezwań do zapłaty kierowanych zarówno do M. S. jak i J. S. (1) oraz kopie dowodów wpłat dokonywanych przez małżonków oraz ich córkę J. S. (2).

W czasie trwania małżeństwa J. i M. małżonkowie S. zamieszkiwali wspólnie wraz z dziećmi w domu położonym w Ł. przy ulicy (...), a czasowo także w Z. w prowadzonej restauracji. Dwie nieruchomości budynkowe zostały wybudowany w trakcie trwania związku małżeńskiego na nieruchomości stanowiącej działki o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 9 576 m 2, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...) stanowiącej wyłączną własność J. S. (1). (dowód: kopia odpisu zwykłego księgi wieczystej numer (...) k. 143 - 145) Na owej nieruchomości zostały także wybudowane hale magazynowe oraz stacja (...). Magazyny były i są wynajmowane, zaś stacja gazowa funkcjonuje i przynosi nadal dochody. Ponadto J. S. (1) jest właścicielem nieruchomości położonej w miejscowości Z. w Gminie N. stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 2463 m 2 , dla której Sąd Rejonowy w Legionowie prowadzi księgę wieczystą o numerze (...).(dowód: kopia odpisu zwykłego księgi wieczystej numer (...) k. 146 – 146) Na tej nieruchomości prowadzona była przez małżonków Restauracja (...). Strony planowały wspólnie przebudowę i rozbudowę restauracji na pensjonat wykorzystując jej położenie bezpośrednio nad Z. Z.. (dowód: kopia Decyzji Starosty (...) z dnia 1 września 2014 roku nr (...) k. 43 – 45)

W 2012 roku J. S. (1) uległ poważnemu wypadkowi i przebywał w szpitalach. Rozpoznano u niego także szpiczaka plazmocytowego. Był długotrwale leczony. W tym czasie opiekowała się nim żona. (dowód: kopia karty informacyjnej k. 132) W tym też czasie w dniu 1 kwietnia 2012 roku M. S. zarejestrowała działalność gospodarczą pod nazwą V. M. S., której przedmiotem było przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering). Zaprzestała prowadzenia tej działalności w dniu 29 stycznia 2016 roku. (dowód: kopia wydruku z Centralnej Ewidencji i Informatyzacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej k. 33) Po przebytej chorobie J. S. (1) uzyskał prawo do renty, którą otrzymuje, jak podał, w kwocie 2 100 złotych brutto miesięcznie.

Do końca miesiąca maja 2015 roku J. i M. małżonkowie S. zamieszkiwali wspólnie, głównie w domu w Ł., a okresowo w budynku restauracji w Z.. Wspólnie też planowali kolejną inwestycję w postaci budowy stacji benzynowej w miejscowości Ł.. W projekt ten zaangażował się także syn stron P. S.. Podczas trwania małżeństwa dochodziło pomiędzy małżonkami do sporów na tle wspomagania finansowego syna stron. Pozwana wspierała go finansowo, pomagała mu spłacać długi, zaś powód uważał, że dorosły syn powinien we własnym zakresie zaspokajać potrzeby rodziny, którą założył. W miesiącu maju 2015 roku doszło do kolejnej sprzeczki pomiędzy małżonkami dotyczącej obsługi klientów w restauracji w Z.. W sprzeczce uczestniczył też P. S.. Po tym zdarzeniu M. S. przeprowadziła się do domu w Ł.. Pozwany nadal zamieszkiwał w Z. w miejscu prowadzenia restauracji. W domu położonym w miejscowości Ł. zamieszkuje obecnie pozwana wraz z córką stron, natomiast syn stron zamieszkuje w drugim domu posadowionym na tej samej nieruchomości. Od tego czasu M. S. zaprzestała wykonywać prace w restauracji i uczestniczyć w jej prowadzeniu. Latem 2015 roku powód oddał córce klucze do domu w Ł., jednak nieruchomość ta nie jest w całości ogrodzona i może nadal wchodzić na jej teren. Do końca roku 2015 roku pozwana utrzymywała się z czynszu najmu magazynów znajdujących się na działce w Ł.. Powód z końcem roku wypowiedział umowy najmu. M. S. nie posiada prawa do renty, bowiem, jak podała, zapomniała złożyć w zakreślonym terminie wymagane dokumenty do KRUS. Następnie przez trzy lata była ubezpieczona w ZUS, jednak zakończyła działalność gospodarczą, wypowiedziała umowę i nie nabyła praw do renty. Korzystając z ubezpieczenia przyznanego M. S. przez Prezydenta Miasta L. uzyskanego na podstawie Decyzji nr (...) z dnia 4 marca 2016 rok pozwana wykonała operację kolana oraz odbyła rehabilitację. (dowód: kopia Decyzji nr (...) k. 29 – 30, zaświadczenie lekarskie k. 37) Pozwana podała, że cierpi na zwyrodnienia stawów w kręgosłupie oraz kolagenozę tkanki łącznej, jednak nie złożyła żadnych dokumentów potwierdzających istnienie tych chorób. Umowy na dostawę mediów do nieruchomości położonej we wsi Ł. zostały zawarte na M. S.. W toku postępowania pozwana zameldowała się w domu położonym w Ł., wcześniej była zameldowana w L.. Od czasu przeprowadzenia się przez pozwaną do miejscowości Ł., małżonkowie kontaktowali się sporadycznie. Nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, zanikła też łącząca ich więź fizyczna i psychiczna. Nie podejmują wspólnie żadnych decyzji finansowych.

W dniu 18 grudnia 2016 roku wydana została przez Starostę (...) Decyzja nr (...) zatwierdzająca projekt budowlany i udzielająca pozwolenia na budowę inwestycji w postaci stacji paliwowej, budynku usługowego stacji paliw i przebudowę istniejącej stacji (...) na terenie działki numer (...) w miejscowości Ł. gmina W.. (dowód: kopia decyzji nr (...) k. 7 – 10) M. S. początkowo wyrażała zgodę na planowaną inwestycję, jednak później stwierdziła, że powód powinien zabezpieczyć jej interesy wydzielając część działki, na której posadowione są domy mieszkalne w celu umożliwienia ustanowienia hipoteki zabezpieczającej udzielenie kredytu inwestycyjnego na części niezabudowanej nieruchomości. Po takim zabezpieczeniu jej interesów oświadczyła, że wyrazi zgodę na ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

J. S. (1) aktualnie utrzymuje się z renty, a nadto rozpoczął ponownie prowadzenie działalność gospodarczej i utrzymuje się z działalności prowadzonej w Restauracji (...) w Z., z wynajmu hal magazynowych oraz wynajmu terenu pod stację (...). Nie zalega w płatności podatków oraz w opłacaniu składek na rzecz ZUS. (dowód: kopie zaświadczeń k. 124, 125) Od 2014 roku małżonkowie z tytułu podatków rozliczają się oddzielnie. (dowód: kopie Pit k. 150 – 159, k. 161 – 168) M. S. nie osiąga żadnych dochodów, w ostatnim czasie powód przelał na jej konto kwotę 3 000 złotych i następnie 1000 złotych. Wspomagają ją finansowo dzieci, rodzina oraz znajomi. Podała, że pierwszy kontakt telefoniczny z mężem, po wyprowadzeniu się z Z. miała w listopadzie 2015 roku. Nie kontaktowała się z mężem z własnej inicjatywy.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dowodu z przesłuchania świadków: G. G. k. 133 – verte – 134 – verte, P. S. k. 134 – verte – 136, M. N. k. 174 – verte – 175, przesłuchania powoda J. S. (1) k. 175 – 176 – verte, przesłuchania pozwanej M. S. k. 176 – verte - 178 oraz dowodów z dokumentów: odpisu skróconego aktu małżeństwa k. 6, kopii decyzji Starosty (...) nr (...) k. 7 – 10, kopia faktury k. 28, kopia Decyzji nr (...) Prezydenta Miasta L. k. 29, kopii umowy kompleksowej dostarczania paliwa gazowego k. 30, kopia umowy kompleksowej sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usługi dystrybucji z załącznikiem nr 1 k. 31 – 32, kopi wydruku Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej k. 33, zaświadczenie lekarskie k. 37, kopi Decyzji nr (...) Starosty (...) k. 43 – 45, kopi umowy spółki cywilnej k. 46 – 48, kopi zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej k. 49, kopia pisma k. 50, kopi wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie Sądu Gospodarczego z uzasadnieniem k. 51 – 69, kopi przedsądowego wezwania do zapłaty k. 70, kopi polecenia przelewu k. 71, kopi ostatecznego wezwania do zapłaty k. 81, kopii projektu ugody k. 83 – 84, kopi zawiadomienia o zajęciu k. 85, kopii wyroku z uzasadnieniem Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział XVI Gospodarczy z dnia 7 marca 2006 roku, sygn. akt XVI GC 269/06 k. 86 -87, kopii postanowienia komornika w sprawie Km 2095/05 k. 88, kopi pisma Starosty (...) k. 89, kopi zawiadomienia k. 90, kopii odpowiedzi na zażalenie dłużnika k. 91 – 92, kopie dowodów przelewów k. 93 – 110, kopie potwierdzeń przelewów k. 119 – 120, kopi przedsądowego wezwania do zapłaty k. 121, kopi zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego k. 122, kopi zaświadczeń k. 123, 124, 125, kopi wydruku Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej k. 126, kopii karty informacyjnej k. 132, kopii odpisów zwykłych księgi wieczystej k. 143 – 147, kopii wyroku Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 23 kwietnia 2012 roku w sprawie II K 1143/09 k. 148 149, kopii Pit k. 150 – 159, 161 – 168.

Sąd dał wiarę dowodowi z przesłuchania świadków: G. G. k. 133 – verte – 134 – verte, P. S. k. 134 – verte – 136, M. N. k. 174 – verte – 175 bowiem zeznali oni zgodnie w istotnych momentach sprawy oraz poparli swoimi zeznaniami dowód z przesłuchania stron oraz dowody z dokumentów zgromadzone w sprawie. Wprawdzie świadek G. G. jest siostrą pozwanej zaś P. S. jest ich synem, jednak zeznania tych świadków należy uznać za wiarygodne, bowiem świadkowie ci potwierdzili, że decyzje finansowe w małżeństwie stron podejmował głównie powód, a pozwana je akceptowała oraz okoliczność istnienia wieloletniego konfliktu pomiędzy małżonkami dotyczącego linii życiowej ich syna oraz wspomagania go finansowego, a także jego zaangażowania w ich inwestycje. Natomiast świadek M. N. jest osobą obcą dla stron, przekazał on głownie informacje uzyskane od powoda, a jego zeznania nie wniosły wiele do sprawy.

W ocenie Sądu Rejonowego dowód z przesłuchania powoda J. S. (1) k. 175 – 176 – verte, przesłuchania pozwanej M. S. k. 176 – verte – 178 zasługuje w większości na uwzględnienie. Ich zeznania w zasadzie korespondują ze sobą w istotnych momentach w sprawie. Oboje małżonkowie przyznali, iż od miesiąca maja 2015 roku nie zamieszkują wspólnie, nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, nie łączy ich więź psychiczna ani fizyczna. Nie podejmują też wspólnie decyzji finansowych. Odmienna jest jednak ocena decyzji finansowych podejmowanych przez powoda, zaznaczyć jednak wypada, iż pozwana w toku postępowania wielokrotnie podkreślała, że decyzje finansowe powoda były błędne, jednak przez wiele lat wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej z mężem, nie sprzeciwiała się w skuteczny sposób tym decyzjom, nie wytaczała żadnych postępowań sądowych z tym związanych. W niefrasobliwy sposób nie dbała też właściwie o własną przyszłość nie dostarczając dokumentacji do KRUS w terminie czy też rozwiązując umowę z ZUS, co doprowadziło do sytuacji, iż nie może korzystać z żadnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

W ocenie Sądu uznać należy za wiarygodne dowody z dokumentów złożone do akt, bowiem ich wiarygodności i autentyczności nikt nie kwestionował.

Sąd Rejonowy na podstawie art. 217 § 3 k. p. c. pominął wniosek dowodowy pozwanej o dopuszczenie dowodu z oględzin nieruchomości położonej w miejscowości Ł. przy ulicy (...) na okoliczność istnienia wybudowanych dwóch domów jednorodzinnych, ich stanu rzeczywistego, możliwości wydzielenia z nieruchomości działki, na której zlokalizowane są oba budynki i zabezpieczenia małżonki ( k. 79) uznając, że dowód ten został powołany jedynie dla zwłoki. (k. 175) Podnieść należy, że okoliczność posadowienia na tej nieruchomości dwóch budynków mieszkalnych nie była sporna pomiędzy stronami. Natomiast kwestia możliwości wydzielenia z działki numer (...) innych działek nie może być przedmiotem postępowania o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej, a zatem dowód z oględzin nieruchomości byłby w tym postępowaniu zbędny. Podkreślić należy, że powód nie wykluczył możliwości dokonania podziału działki, a jedynie stwierdził, iż doprowadziłoby to do przedłużenia postępowania związanego z planowaną inwestycją. Zawnioskowany dowód z oględzin może, a nawet powinien być przeprowadzony w postępowaniu o podział majątku pomiędzy małżonkami, nie zaś w niniejszym postępowaniu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 52 § 1 k. r. o. z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej. Natomiast po myśli art. 52 § 2 k. r. o. w wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia ważnych powodów. Jego rozumienie kształtują judykatura i doktryna. Punktem wyjścia jest uznanie, że ustrój małżeńskiej ustawowej wspólności majątkowej ma na celu wzmocnienie rodziny oraz zapewnienie jej ustabilizowanej bazy materialnej i najpełniej realizuje zasadę równych praw obojga małżonków w dziedzinie stosunków majątkowych stanowiących materialną podstawę funkcjonowania rodziny. Przez ważne powody, dające podstawę do zniesienia wspólności majątkowej zwykło się rozumieć sytuacje powstałe na skutek zachowania się jednego z małżonków polegające między innymi na zatrzymaniu majątku wyłącznie dla siebie i nie dopuszczanie współmałżonka do korzystania z niego, trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego czy też separację faktyczną małżonków uniemożliwiającą im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym i najczęściej zarazem stwarzająca zagrożenie interesów majątkowych jednego lub nawet obojga małżonków ( tak: „Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem” pod redakcją Kazimierza Piaseckiego, Wydanie 2 zmienione, „wydawnictwo Prawnicze LexisNexis”, Warszawa 2002, s. 277 i nast.).

W niniejszej sprawie poza sporem pozostaje okoliczność, iż od wielu lat pomiędzy małżonkami J. i M. S. istnieje konflikt związany ze wspomaganiem przez pozwaną dorosłego męża stron. Po kolejnej scysji dotyczącej sposobu prowadzenia Restauracji (...) w Z., w której uczestniczył P. S. w miesiącu maju 2015 roku M. S. wyprowadziła się z Restauracji i zamieszkała w domu położonym w miejscowości Ł.. Natomiast powód pozostał w Z.. J. i M. małżonkowie S. nie mogli się w tym czasie porozumieć zarówno w sprawach dotyczących prowadzonej wspólnie działalności gospodarczej jak i planowanych wcześniej wspólnie inwestycji. Od tego też czasu więzi łączące małżonków zaczęły słabnąć. Obie strony miały wówczas jednak nadzieję na utrzymanie małżeństwa. Za okres od 2014 roku rozliczali się oddzielnie z tytułu podatku dochodowego. Nie prowadzili już wspólnie gospodarstwa domowego, nie współżyli ze sobą, do miesiąca listopada 2015 roku nie mieli ze sobą nawet telefonicznego kontaktu. Pozwana wycofała się z prowadzonej wspólnie działalności gospodarczej w Restauracji (...) i nie zabiegała, jak sama podała, o kontakt z mężem. Powód zaś podejmował decyzje związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w Restauracji (...) pozostawiając pozwanej dochody z wynajmu hal magazynowych. Dopiero z początkiem 2016 roku powód, nie ustalając tego z żoną wypowiedział umowy najmu tych hal i sam zawarł nowe umowy, co skutkowało pozbawieniem pozwanej jakichkolwiek dochodów. Strony nie porozumiały się też co do planowanej inwestycji w postaci budowy stacji paliw. Małżonkowie nie prowadzili już wspólnego gospodarstwa domowego, nawet nie istniało jakiekolwiek porozumienie co do środków, z których może utrzymać się pozwana. Ustała też więź fizyczna i emocjonalna.

Okoliczności te w ocenie Sądu Rejonowego świadczą o braku porozumienia pomiędzy małżonkami w przedmiocie zarządu majątkiem wspólnym i mogą prowadzić do ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej pomiędzy stronami. Zeznania stron złożone w sprawie świadczą o głębokim konflikcie pomiędzy nimi. Zgodnie z szeregiem orzeczeń Sądu Najwyższego, które Sąd Rejonowy podziela, okoliczność długotrwałej, faktycznej separacji małżonków stanowi ważny powód zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej ( tak na przykład: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1997 roku, III CK 51/97, OSNCP 1997r., nr 12, poz. 194, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1997 r., I CKN 69/96, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 1997r., III CKN 96/96, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2000 roku, II CKN 1070/98 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2000 r., III CKN 585/98).

W niniejszej sprawie zdaniem Sądu Rejonowego zniesienie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej pomiędzy stronami nie pozostaje także w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k. c.), bowiem małżonkowie S. faktycznie pozostają w separacji, nie mogą się porozumieć w żadnej istotnej kwestii zarówno dotyczącej planowanych inwestycji jak i prowadzonej już działalności gospodarczej. Wspólne dzieci stron są już dorosłe i powinny utrzymywać się samodzielnie. Ponadto okoliczność, iż M. S. pozostała w zasadzie bez środków do życia wynika nie tylko z zachowania powoda, który przekazuje na jej rzecz niewielkie środki, jak i z okoliczności, iż wskutek zaniedbań pozwanej nie przysługują jej żadne świadczenia społeczne. Jeżeli zaś w ocenie pozwanej wszelkie inwestycje powoda od czasu zawarcia przez strony związku małżeńskiego były chybione, winna wcześniej podjąć skuteczne środki prawne. Także obecnie oraz po prawomocnym ustanowieniu rozdzielności majątkowej M. S. przysługują roszczenia o zaspokojenie jej potrzeb. Zdaniem Sądu Rejonowego wobec powyższego nie można przyjąć w niniejszej sprawie, iż istnieją przesłanki do oddalenia powództwa na podstawie art. 5 k.c.

W tym stanie rzeczy w ocenie Sądu Rejonowego pomiędzy M. i J. małżonkami S. doszło do zupełnego i trwałego rozpadu wszelkich łączących małżonków więzi, brak jest jakichkolwiek szans, aby strony nawiązały ze sobą współżycie małżeńskie. Rozbieżności pomiędzy małżonkami natury osobistej powodują, że wykonywanie przez każdego z małżonków zarządu majątkiem wspólnym jest niemożliwe. Powódka dysponuje, z wyłączeniem pozwanego, domami usytuowanymi w Ł., w których zamieszkuje wraz z synem i córką, zaś pozwany samodzielnie prowadzi już działalność gospodarczą. Nie są w stanie porozumieć się w odniesieniu do planowanych wcześniej wspólnie inwestycji. Faktycznie każde z małżonków prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe, we własnym zakresie i własnymi środkami zaspokaja swoje potrzeby. Wszystkie te okoliczności doprowadziły do wniosku, że powództwo, jako zasadne, zasługuje na uwzględnienie.

Znosząc majątkową wspólność ustawową małżeńską pomiędzy M. S. i J. S. (1) z dniem 27 lipca 2016 roku, a więc z dniem zamknięcia rozprawy przed Sądem i instancji, Sąd Rejonowy miał na względzie okoliczność, że w tym dniu zanikły wszelkie łączące małżonków więzi, a jakiekolwiek porozumienie pomiędzy nimi w przedmiocie zarządu majątkiem wspólnym stało się niemożliwe. Separacja faktyczna trwająca pomiędzy małżonkami ponad rok miała już charakter długotrwały, uzasadniający przekonanie, że strony nie podejmą już wspólnego pożycia. Takie stanowisko Sądu Rejonowego jest zgodne z utrwaloną już linią orzeczniczą Sądu Najwyższego wyrażoną w szeregu orzeczeniach, jak choćby w wyroku z dnia 28 października 1997 roku, I CKN 238/97, wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 1997 roku, I CKU 149/97, wyroku Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 1999 roku, I CKU 109/98 czy też wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2000, III CKN 585/98, wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2008 roku, II CSK 371/08.

Sąd Rejonowy nie uwzględnił stanowiska powoda co do terminu zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej, a mianowicie z dniem 20 stycznia 2016 roku. Wprawdzie w miesiącu maju 2015 roku małżonkowie zamieszkali oddzielnie, jednak do końca 2015 roku istniało pomiędzy stronami porozumienie, co do przeznaczenia na potrzeby pozwanej dochodów z wynajmu hal magazynowych, oboje małżonkowie mieli jeszcze nadzieje na odbudowanie ich związku. Więzi łączące małżonków dopiero zaczęły zanikać. Ważnym powodem uzasadniającym zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej jest między innymi trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego czy też faktyczna separacja małżonków uniemożliwiająca im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym. Data wskazana przez J. S. (1) w ocenie Sądu Rejonowego, jest datą początkową ustania więzi psychicznych pomiędzy małżonkami i powolnego zanikania pozostałych więzi łączących strony, a zatem nie sposób przyjąć, że w tym dniu rozkład pożycia małżeńskiego miał już charakter trwały i zupełny.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd Rejonowy orzekł jak w punkcie I wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Jako że żądania powoda zostały uwzględnione tylko w części, bowiem Sąd Rejonowy ustalił inną datę, z którą ustanowił rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami niż wskazana przez powoda, o kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k. p. c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Podnieść należy, że pozwana nie kwestionowała powództwa co do zasady w sytuacji, gdy powód zobowiąże się do zabezpieczenia jej przyszłości. (dowód: przesłuchanie pozwanej)

z/1. odnotować,

2. odpis doręczyć pełnomocnikowi pozwanej,

3. za 14 dni lub z apelacją.