Sygn. akt III Ca 721/16
Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2016 r. w sprawie VIII C 1218/15 Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi umorzył postępowanie w zakresie kwoty 81,19 zł ; oddalił powództwo w pozostałej części i zasądził od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz pozwanych J. G. i I. G. kwoty po 600 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania .
Sąd Rejonowy ustalił i zważył, że w dniu 13 września 2006 roku pierwotny wierzyciel S. S. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) PHU z siedzibą w Ł. zawarł z pozwanymi małżonkami I. G. i J. G. umowę sprzedaży (...) części nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), stanowiącej działki gruntu oznaczone numerem 43/2 i 44/1, usytuowane w obrębie osiedla (...) wraz z wybudowanym na tej działce domem wraz z garażem. W umowie strony zastrzegły, że kupujący zobowiązują się zawrzeć stosowne umowy z gestorami sieci wodno-kanalizacyjnej, gazowej, energii elektrycznej, które pozwolą im rozliczać się indywidualnie za zużyte media. Ponadto w umowie postanowiono, że sprzedający pozostaje wyłącznym właścicielem naniesień na gruncie w postaci sieci wodociągowej kanalizacji sanitarnej i kanalizacji deszczowej, ułożonych na terenie osiedla, do czasu przekazania tych sieci Miastu Ł.. Do momentu przekazania sieci, w przypadku konieczności ponoszenia przez sprzedającego opłat za wodę i ścieki na rzecz (...) zużyte przez kupującą, strony rozliczać się miały na podstawie wskazań zamontowanego na przyłączu wodociągowym do domu indywidualnego podlicznika, według aktualnych stawek stosowanych przez (...). Ponadto kupującą, jako współwłaścicielkę części wspólnych, a jednocześnie właścicielkę domu, obciążał obowiązek ponoszenia kosztów zwianych ze zużyciem wody na potrzeby ogólne, proporcjonalnie do posiadanych domów na osiedlu. Zgodnie z zawartą umową pierwotny wierzyciel dostarczał wodę do nieruchomości, o której mowa wyżej, oraz odprowadzał z jej terenu ścieki, przy czym dostawcą w/w usług był Zakład (...) w Ł.. W dniu 02 maja 2014 roku pierwotny wierzyciel wystawił na rzecz pozwanych notę obciążeniową numer 14-NOTA/111, opiewającą na kwotę 81,19 zł, z tytułu odsetek za opóźnienie w zapłatach faktur (...) za lata 2009-2013 z terminem płatności do dnia 09 maja 2014 roku. W dniu 29 października 2014 roku pierwotny wierzyciel wystawił na rzecz pozwanych notę obciążeniową numer 14-NOTA/287, opiewającą na kwotę 1.665,91 zł, z tytułu odszkodowania za zużytą wodę na potrzeby ogólne za okres od dnia 01 stycznia 2009 roku do dnia 06 maja 2014 roku. Jako termin płatności wskazano 12 listopada 2014 roku. W dniu 6 maja 2014 roku firma reprezentująca mieszkańców osiedla (...), zawarła z Zakładem (...) w Ł. umowę o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków dla nieruchomości położonych na tym osiedlu. W dniach 9 stycznia 2015 roku i 10 stycznia 2015 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. zawarł ze S. S. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) PHU z siedzibą w Ł. umowę o przelew wierzytelności, m.in. wobec pozwanych małżonków G..
Sąd Rejonowy wskazał, iż w sprawie bezspornym było, że pierwotny wierzyciel zawarł z pozwanymi umowę sprzedaży części nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), usytuowaną w obrębie osiedla (...), wraz z wybudowanym na tej działce domem wraz z garażem. Strony nie kwestionowały także postanowień umowy sprzedaży dotyczących kwestii zaopatrzenia w/w nieruchomości w wodę oraz odprowadzenia z jej terenów nieczystości, które to usługi były świadczone przez Zakład (...) w Ł.. W konsekwencji należało przyjąć, iż nabywcę nieruchomości obciążał koszt indywidualnego zużycia wody oraz odprowadzenia nieczystości, jak również koszt zużycia wody na potrzeby ogólne, który był ponoszony przez wszystkich współwłaścicieli części wspólnych proporcjonalnie do posiadanych przez nich domów na osiedlu (...). Jak wynika z umowy sprzedaży oraz twierdzeń powoda, które nie były kwestionowane przez stronę pozwaną, podstawę rozliczeń stron w omawianym zakresie stanowiły wskazania wodomierzy zainstalowane zarówno dla poszczególnych nieruchomości, jak i dla całości terenu osiedla, przy czym rozliczenia te były dokonywane w oparciu o stawki obowiązujące w (...) oraz faktury wystawiane przez pierwotnego wierzyciela. W ocenie Sądu I instancji podzielić należy stanowisko pozwanych, że powód nie udowodnił, że za okres od 01 stycznia 2009 roku do 06 maja 2014 roku koszty zużycia wody na potrzeby ogólne przypadające na pozwanych wyniosły kwotę 1.665,91 zł. Powód nie wykazał bowiem, iż nota obciążeniowa, na podstawie której domagał się zapłaty w/w kwoty, została wystawiona za faktycznie zużytą wodę, co w konsekwencji daje podstawę do wniosku, że powództwo w omawianej części zasługiwało na oddalenie. Zdaniem Sądu Rejonowego należy przyjąć, że podstawą wystawienia faktury/noty obciążeniowej winny być wskazania układu pomiarowo-rozliczeniowego, czyli w omawianym przypadku odczyt wodomierza. Sama zaś faktura VAT/nota obciążeniowa nie stanowi dowodu na wysokość zużycia wody. W przeciwnym razie pierwotny wierzyciel mógłby wystawiać dokumenty księgowe na dowolne kwoty i w oparciu o nie dochodzić ich zapłaty w drodze powództwa cywilnego. Podobnie, w przypadku zaistnienia omyłki pisarskiej w treści faktury/noty obciążeniowej, powód, jako nabywca wierzytelności, mógłby skutecznie dochodzić zapłaty omyłkowo wpisanej kwoty. Tak jednak nie jest, albowiem faktura VAT/nota obciążeniowa, tak jak każdy dokument prywatny, stanowi jedynie dowód tego, że określona osoba złożyła oświadczenie zawarte w tym dokumencie. Dlatego też dokumenty te, o ile nie zostały podpisane przez dłużnika, należy uznawać za dokumenty obejmujące wyłącznie oświadczenie wierzyciela. Tylko w takim zakresie dokument przedstawiony przez powoda nie budzi wątpliwości Sądu. Natomiast materialna moc dowodowa tego dokumentu bez poparcia go odpowiednimi dokumentami źródłowymi, zwłaszcza w sytuacji, gdy strona pozwana zakwestionowała wysokość zużycia, jest nikła. Wyłącznie na podstawie faktury VAT nie sposób ustalić, że strony łączyła umowa określonej treści, jak i tego, czy i w jakim zakresie umowa ta została zrealizowana. Pozwani zakwestionowali wysokość zużycia wody wskazaną przez powoda, powód winien zatem złożyć stosowne wnioski dowodowe na powyższą okoliczność faktyczną, skoro była ona sporna, chociażby poprzez przeprowadzenie dowodu z dokumentu w postaci protokołu odczytu wodomierza, czego powód jednak nie uczynił. Podkreślenia wymaga przy tym, że z przedstawionych przez powoda dokumentów nie wynika, aby pozwani mieli możliwość zapoznania się z treścią protokołu odczytu wodomierza. Żądania pozwu nie dowodzi także załączona do omawianej noty tabela nr 2. W przedłożonym zestawieniu wykazano bowiem wyłącznie ogólną wartość zużycia wody za dany rok, bez podania jednak wskazań wodomierza oraz stawek, w oparciu o które wartość ta została ustalona. Sam sposób rozliczenia wody zużytej na potrzeby ogólne, określony w treści umowy sprzedaży, jest bardzo nieprecyzyjny. Sprzedający nie określił bowiem jak rozumieć sformułowanie „koszty związane ze zużyciem wody na potrzeby ogólne ponosić będą wszyscy współwłaściciele części wspólnych, a jednocześnie właściciele domów, proporcjonalnie do posiadanych domów na osiedlu (...). W szczególności nie wiadomym jest, czy podstawą rozliczenia jest dom, rozumiany jako budynek, czy też np. jego powierzchnia. Zwrócił też Sąd Rejonowy uwagę na podstawę dochodzenia przez powoda kwoty 1.665,91 zł. W nocie obciążeniowej pierwotny wierzyciel wskazał, że wpisana tam kwota stanowi odszkodowanie za zużytą wodę na potrzeby ogólne. Powód dochodząc zapłaty odszkodowania winien zatem wykazać szkodę, winę po stronie pozwanej i jej bezprawne działanie oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą a działaniem pozwanej. Powód nie wykazał żadnego z tych elementów. Co więcej, powód w uzasadnieniu pozwu wskazał, że na terenie osiedla znajduje się 18 ujęć wody nieopomiarowanych, a zatem pozwani jak i inni mieszkańcy nie mieli żadnego wpływu na ilość zużywanej na potrzeby osiedla wody.
Apelację od tego wyroku złożyła powodowa , skarżąc rozstrzygnięcie w części, choć w apelacji wskazano , że w całości. Podniosła, że na rozprawie w dniu 14 stycznia 2016 r. i w piśmie z dnia 13 stycznia 2016 r. strona powodowa zmieniła podstawę prawna żądania pozwu , do czego Sąd Rejonowy w ogóle się nie odniósł. Zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie , że nie złożyła odczytów wodomierzy w sytuacji gdy uczyniła to przy piśmie z dnia 13 stycznia 2016 r. Zarzuciła, że Sąd Rejonowy oddalił wnioski dowodowe ( dowód z opinii biegłych ) przez co uniemożliwił stronie powodowej dowodzenie swoich racji. Z apelacji wynika , że strona powodowa wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanych kwoty 915,02 zł i nie obciążanie jej kosztami procesu.
Sąd Okręgowy zważył,
co następuje :
Apelacja jest bezzasadna . Postępowanie w tej sprawie toczy się jako uproszczone wobec czego stosownie do przepisu art.505 13 § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.
Jak stanowi przepis art.505 4 § 1 k.p.c. w postępowaniu uproszczonym zmiana powództwa jest niedopuszczalna . Stąd też Sąd I instancji nie miał obowiązku odnieść się do zmiany powództwa dokonanej przez stronę powodową. Sprawa została rozpoznana , zgodnie z pierwotnym brzmieniem pozwu jako o odszkodowanie . Tak więc strona powodowa winna była udowodnić fakt poniesienia szkody , zawinienie strony pozwanej i związek przyczynowy pomiędzy działaniem czy zaniechaniem pozwanych a szkodą . Takiego dowodu w sprawie nie przeprowadzono.
Istotnie , strona powodowa przy piśmie z dnia 13 stycznia 2016 r. złożyła odczyty wodomierzy . Jednakże forma i treść tych odczytów nie pozwala na ustalenie jakie wielkości zużytej wody przypadają na pozwanych i z jaką kwotą za tę wodę się wiążą. To można było uczynić wyłącznie w drodze opinii biegłych . Tak, Sąd Rejonowy oddalił wnioski dowodowe strony powodowej ale były one źle skonstruowane , przez to bezprzedmiotowe. Nie zmierzały bowiem do ustalenia ilości wody przypadającej na pozwanych i kwoty pieniężnej z tym związanej.
W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 oddalił apelację, orzekając o kosztach postępowania apelacyjnego na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c.