UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 18 listopada 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. stwierdził, że ubezpieczony M. D. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, podlega ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu w okresach od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 02 stycznia 2005 r. oraz od dnia 01 marca 2006 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. (k. 19-20 akt ubezpieczeniowych).

Odwołanie z dnia 14 grudnia 2015 r. od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony M. D., wnosząc o jej uchylenie – podnosząc, iż w ramach zatrudnienia w (...) Ochrona Osób i Mienia (...) był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 850 zł, zatem nie miał obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej równolegle działalności gospodarczej (k. 2-3 akt sprawy).

W odpowiedzi z dnia 03 lutego 2016 r. na odwołanie skarżącej pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, powołując się na argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji (k. 5 akt sprawy).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Płatnik składek M. D. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...) w P. od dnia 01 stycznia 1998 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r.

Z tytułu prowadzenia powyższej działalności dokonał zgłoszenia swojej osoby wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego.

okoliczność bezsporna, vide: zeznania ubezpieczonego – protokoły skrócone k. 33-34 i 46-47 akt sprawy i protokoły elektroniczne k. 35 i 48 akt sprawy

W okresie prowadzenia powyższej działalności, ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu pracowniczym:

⚫: od dnia 31 grudnia 1998 r. do dnia 31 października 1999 r. w Biurze Ochrony (...) w G.
⚫: od dnia 01 listopada 1999 r. do dnia 31 grudnia 2004 r. w (...) sp. z o.o. w G..

W okresie powyższym uzyskiwane przez wnioskodawcę wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę było wyższe od najniższego wynagrodzenia za pracę.

okoliczność bezsporna

Równolegle w okresie od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...)w G. na stanowisku dyrektora ds. technicznych za wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 850 zł.

dowód: umowa o pracę z dnia 31 grudnia 2004 r. – k. 5 akt ubezpieczeniowych, świadectwo pracy z dnia 31 sierpnia 2006 r. – k. 4 akt ubezpieczeniowych i k. 45 akt sprawy, wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pracodawcy wnioskodawcy – k. 44 akt sprawy, zeznania ubezpieczonego – protokoły skrócone k. 33-34 i 46-47 akt sprawy i protokoły elektroniczne k. 35 i 48 akt sprawy, zeznania świadka B. D. – protokół skrócony k. 46-47 akt sprawy i protokół elektroniczny k. 48 akt sprawy

Z tytułu powyższego zatrudnienia pracowniczego, od dnia 03 stycznia 2005 r. pracodawca zgłosił ubezpieczonego do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego.

W okresie od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 02 stycznia 2005 r. ubezpieczony M. D. nie posiadał odrębnego – poza działalnością gospodarczą – tytułu do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

dowód: deklaracja (...) k. 22 akt sprawy, zeznania ubezpieczonego – protokoły skrócone k. 33-34 i 46-47 akt sprawy i protokoły elektroniczne k. 35 i 48 akt sprawy, zeznania świadka B. D. – protokół skrócony k. 46-47 akt sprawy i protokół elektroniczny k. 48 akt sprawy

Pomimo wskazanego w umowie wynagrodzenia w kocie 850 zł miesięcznie – w ramach rozliczeń z pozwanym organem, pracodawca (...)w G. deklarował podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za M. D. w okresie od marca do sierpnia 2006 r. w kwocie 500 zł.

dowód: raporty imienne ZUS RCA za okres 03-08/2006 – k. 23-28 akt sprawy

W powyższym okresie lat 2005-2006, poza wykazaniem dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (PIT-36L), ubezpieczony wykazał na potrzeby rozliczeń z Urzędem Skarbowym w P. przychód ze stosunku pracy za okres od stycznia do sierpnia 2006 r. w kwocie 4.700 zł (PIT-11) – co oznacza 2 miesiące po 850 zł (1.700 zł) i 6 miesięcy po 500 zł (3.000 zł) i jest zgodne z wysokością wynagrodzenia zgłoszoną przez (...) Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych .

dowód: pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 11 września 2015 r. – k. 13 akt ubezpieczeniowych , raporty imienne ZUS RCA k- 23-28

Zaskarżoną w sprawie decyzją nr 104/2015 z dnia 18 listopada 2015 r. pozwany organ ubezpieczeniowy stwierdził, że ubezpieczony M. D. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, podlega ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu w okresach od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 02 stycznia 2005 r. oraz od dnia 01 marca 2006 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r.

dowód: decyzja pozwanego nr (...) o ustaleniu istnienia obowiązku ubezpieczeń z dnia 18 listopada 2015 r. – k. 19-20 akt ubezpieczeniowych

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach ubezpieczeniowych oraz w aktach sprawy. Dowody w postaci dokumentów urzędowych Sąd ocenił na podstawie art. 244 § 1 k.p.c. ustalając, że skoro w toku procesu nie zostały skutecznie podważone, stanowią świadectwo tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone. Powyższe dowody układają się zdaniem Sądu w spójną całość, wzajemnie się potwierdzając lub uzupełniając.

Stan faktyczny Sąd ustalił również na podstawie zeznań ubezpieczonego M. D. oraz świadka B. D. (żony wnioskodawcy) – które to zeznania w ocenie Sądu zeznania zasługują na walor wiarygodności jedynie jednak w zakresie, w jakim posłużyły do stwierdzenia powyższego stanu faktycznego, bowiem w zakresie kwot uzyskiwanego wynagrodzenia w spornym okresie stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia pracowniczego wnioskodawcy stoją one w oczywistej i rażącej sprzeczności z danymi wynikającymi z pozyskanych przez Sąd dokumentów (informacja z urzędu skarbowego, raporty imienne ZUS RCA).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Okręgowego, odwołanie wnioskodawcy M. D. jest częściowo zasadne i jako takie w niewielkim zakresie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem postępowania była odmienność w dokonaniu przez strony niniejszego postępowania subsumpcji okoliczności faktycznych sprawy pod przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 poz. 121 ze zm.), dalej: ustawa systemowa, regulujących zagadnienie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym - dokonanie weryfikacji trafności zawartego w spornej decyzji rozstrzygnięcia w zakresie stwierdzenia podstaw do podlegania przez ubezpieczonego w spornym okresie ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wobec uzyskiwania równolegle wynagrodzenia za pracę w wysokości niższej od ówczesnego minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie i wnikliwie przeanalizowanego materiału dowodowego, który Sąd Okręgowy uznał za wystarczający do dokonania wyczerpujących ustaleń faktycznych, Sąd uznał stanowisko pozwanego organu ubezpieczeniowego za co do zasady prawidłowe – z wyjątkiem oceny okresu de facto dwóch dni: 01-02 stycznia 2005 r.

W tym miejscu wskazać należy, iż mając na względzie specyfikę postępowania w sprawach ubezpieczeń społecznych oraz fakt, iż w przedmiotowej sprawie pomiędzy skarżącym a organem ubezpieczeń społecznych powstał spór dotyczący obowiązku ubezpieczeń społecznych (na jaki wskazuje sam ustawodawca w art. 38 ust. 1 ustawy systemowej) – Sąd Okręgowy uznał, że przy rozstrzygnięciu niniejszej sprawy zasadnicze znaczenie winna znaleźć zasada wyrażona w art. 232 k.p.c. Zgodnie z treścią tego przepisu strona jest obowiązana wykazać dowodami zasadność zgłoszonych przez nią twierdzeń. Ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje.

Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Sama zasada skonkretyzowana w art. 6 k.c., jest jasna. Ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza, część ogólna. Stanisław Dmowski i Stanisław Rudnicki, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2005 r., wydanie 6). Również judykatura stoi na takim stanowisku, czego wyrazem jest wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, w którym wyrażono pogląd, iż „Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa”.

Przenosząc powyższą regułę na grunt niniejszej sprawy przyjąć należy, iż skarżący decyzję pozwanego organu, zaprzeczając jego twierdzeniom, który na podstawie przeprowadzonego postępowania dokonał niekorzystnych dla ubezpieczonego ustaleń, winien był w postępowaniu przed Sądem nie tylko podważyć trafność poczynionych w ten sposób ustaleń dotyczących obowiązku ubezpieczeń społecznych, ale również, nie ograniczając się do polemiki z tymi ustaleniami, wskazać na okoliczności i fakty znajdujące oparcie w materiale dowodowym, z których możliwym byłoby wyprowadzenie wniosków i twierdzeń zgodnych z jego stanowiskiem zaprezentowanym w odwołaniu od decyzji.

Zdaniem Sądu Okręgowego, ubezpieczony M. D. za pomocą przedłożonych dokumentów oraz zeznań własnych i świadka B. D. (żony wnioskodawcy), nie zdołali obalić ustalenia dokonanego przez pozwanego, sprowadzającego się do przyjęcia, że w objętym sporną decyzją okresie od dnia 01 marca 2006 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. wnioskodawca nie spełniał warunków do skorzystania z ustawowego obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w związku ze zbyt niskim wynagrodzeniem (podstawą wymiaru składek) uzyskiwanym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Niesporny był w sprawie szereg okoliczności – a zatem to, iż z tytułu prowadzenia powyższej działalności ubezpieczony dokonał zgłoszenia swojej osoby wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego, ponadto fakt, iż w okresie prowadzenia powyższej działalności, ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu pracowniczym: od dnia 31 grudnia 1998 r. do dnia 31 października 1999 r. w Biurze Ochrony (...) w G. oraz od dnia 01 listopada 1999 r. do dnia 31 grudnia 2004 r. w (...) sp. z o.o. w G., nadto, iż w okresie powyższym uzyskiwane przez wnioskodawcę wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę było wyższe od najniższego wynagrodzenia za pracę (co w sprawie pozostawało bez znaczenia o tyle, iż sporna decyzja obejmuje okres począwszy od daty późniejszej tj. od dnia 01 stycznia 2005 r.). Niesporne było również, iż od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...)w G..

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów.

Ustawa systemowa w art. 8 ust. 1 podaje, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a.

Ponadto, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają także osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

W myśl art. 11 ust. 1 tejże ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12.

Z kolei z art. 12 ustawy systemowej wynika, iż obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Jak wynika zaś z art. 13 ust. 1 tejże ustawy wskazuje, iż obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne w następujących okresach: pracownicy - od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Ustawa systemowa w art. 8 ust. 6 punkt 1 podaje, iż za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

W myśl art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 j.t. ze zm.), działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy systemowej, osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3, 10, 18a, 20 i 21, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego albo wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Z kolei w myśl art. 9 ust. 1a tejże ustawy, ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego lub wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a [kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę], podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10a.

Należy wskazać, iż zwrot "w przeliczeniu na okres miesiąca" z art. 9 ust. 1a u.s.u.s. dotyczy przeliczenia aktualnego do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy. Podstawę wymiaru składek ustala się i rozlicza w okresach miesięcznych. Genetycznie wynika to z pracowniczego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, w którym pracodawca wypłaca pracownikowi wynagrodzenie za pracę co najmniej raz w miesiącu (art. 85 k.p.) (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 12 grudnia 2011 r., I UK 179/11; z dnia 23 listopada 2012 r., II UK 103/12; z dnia 27 lutego 2013 r., II UK 198/12; wyroki Sądów Apelacyjnych: w S. z dnia 6 grudnia 2012 r., III AUa 321/12; w B. z dnia 11 września 2013 r., III AUa 291/13).

W orzecznictwie przyjmuje się, że podstawę wymiaru składek stanowi przychód (art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy systemowej). Podstawę wymiaru składek stanowi zatem przychód, który pracownik w danym miesiącu otrzymał lub który został pozostawiony do jego dyspozycji. Ewentualne wynagrodzenie wypłacone przez pracodawcę z opóźnieniem wykazywane jest w raporcie za ten miesiąc, w którym zostało wypłacone i wówczas dopiero staje się podstawą wymiaru składek (wyrok Sądu Najwyższego z 2 lipca 2009 r., II BU 29/08).

Za podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych z tytułu stosunku pracy uznaje przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 j.t. ze zm.). Za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Innymi słowy, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest kwota brutto, jaką otrzymuje pracownik z tytułu stosunku pracy.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi wypłacone im w danym miesiącu kalendarzowym wynagrodzenie wraz z tymi składnikami i świadczeniami, które z mocy § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z. 2015 r. poz. 2236 z późn. zm.) nie są wyłączone z podstawy wymiaru składek.

Zgodnie zatem z przytoczonym wyżej art. 9 ust. 1 ustawy systemowej pracownicy spełniający jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym i wypadkowym z innych tytułów, są obejmowani ubezpieczeniami tylko ze tytułu stosunku pracy. Regulacja ta uchyla zasadę, zgodnie z którą wykonujący pracę zarobkową podlega ubezpieczeniu z racji wszystkich zbiegających się tytułów. Omawiany przepis może być postrzegany jako normatywne uwzględnienie zasady prymatu ubezpieczenia pracowniczego. Dominacja tej reguły kolizyjnej nie ma jednak charakteru bezwzględnego. W art. 9 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewidziano wyjątek. Głosi on, że pracownik, którego podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy jest w przeliczeniu na okres miesiąca niższa niż minimalne wynagrodzenie, podlega również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z innych tytułów.

Konfrontacja przepisów nie pozwala pominąć, że ratio legis przepisu art. 9 ust. 1a ustawy systemowej należy postrzegać w odniesieniu do jej art. 9 ust. 1. Ma on na celu wyeliminowanie zbiegu tytułów ubezpieczenia w sytuacji, gdy przychód z wiodącego stosunku pracy jest relatywnie niski (poniżej minimalnego wynagrodzenia). W takim wypadku dominacja prymatu ubezpieczenia pracowniczego w ocenie ustawodawcy nie jest nośna.

W rozpoznawanej sprawie sporny jest algorytm prowadzący do uznania, że podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Rekonstruując zakres desygnatów art. 9 ust. 1a ustawy systemowej nie można pominąć, że regulacja ta ma charakter wyjątku. Nie może zatem w ocenie Sądu Okręgowego podlegać wykładni rozszerzającej.

Podsumowując tę część rozważań stwierdzić należy, iż pracownicy, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a ustawy systemowej, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, tj. także – jak to ma miejsce w sprawie niniejszej – prowadzenia pozarolniczej działalności.

Na podstawie zebranego w sprawie i wnikliwie przeanalizowanego materiału dowodowego Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż z taką właśnie sytuacją – uzyskiwania przez wnioskodawcę ze stosunku pracy wynagrodzenia (podstawy wymiaru składek) w kwocie niższej od kwoty minimalnego wynagrodzenia – miał do czynienia w sprawie niniejszej.

Skarżący M. D. wskazywał bowiem, iż – równolegle z prowadzoną działalnością gospodarczą – w okresie od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) w G. na stanowisku dyrektora ds. technicznych za wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 850 zł. Okoliczności powyższe znajdują niewątpliwie potwierdzenie w treści umowy o pracę z dnia 31 grudnia 2004 r. (k. 5 akt ubezpieczeniowych) oraz świadectwa pracy z dnia 31 sierpnia 2006 r. (k. 4 akt ubezpieczeniowych i k. 45 akt sprawy) i należało je uznać w sprawie za niesporne.

Sedno sporu sprowadzało się w sprawie do ustalenia przez Sąd Okręgowy, jaka była kwota faktycznie wypłacanego wynagrodzenia na rzecz wnioskodawcy przez w/w pracodawcę w spornym okresie, objętym decyzją, a więc od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 02 stycznia 2005 r. oraz od dnia 01 marca 2006 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r.

Sąd Okręgowy uznał, iż należało w powyższym zakresie podzielić stanowisko pozwanego organu ubezpieczeniowego – bowiem poza wspomnianą umową o pracę oraz świadectwem pracy pozostałe dokumenty stricte dotyczące rozliczeń związanych z uzyskiwanym wynagrodzeniem (a nie czasookresu trwania stosunku pracy) przeczą tezie, jako by przez cały okres stosunku pracy od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie w kwocie 850 zł – i faktycznie wynagrodzenie to było relatywnie niższe.

Sądowi jest bowiem wiadome z urzędu, iż od dnia 01 stycznia 2005 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło kwotę 849 zł (co wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2005 r. [Dz. U. z 2004 r. nr 201 poz. 2062]), zaś od dnia 01 stycznia 2006 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło kwotę 899,10 zł (co wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2005 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2006 r.. [Dz. U. z 2005 r. nr 177 poz. 1469]).

Powyższe oznacza zatem, iż trafnie pozwany organ ubezpieczeniowy nie obejmował sporną decyzją okres od dnia 03 stycznia 2005 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. – nie kwestionując, iż w w/w okresie ubezpieczony otrzymywał, stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zatrudnienia pracowniczego, wynagrodzenie w kwocie miesięcznej 850 zł, a więc wyższej od ówczesnego (2005 r.) minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Równocześnie w ocenie Sądu Okręgowego brak było podstaw do objęcia sporną decyzją dwóch dni – od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 02 stycznia 2005 r. – skoro pozwany, jak wskazano wyżej, nie kwestionował wysokości wynagrodzenia pracowniczego M. D. za okres od stycznia 2005 r. do lutego 2006 r. jako uzyskiwanego w kwocie wyższej od minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W tym zakresie Sąd miał także na uwadze, iż co prawda w okresie od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 02 stycznia 2005 r. ubezpieczony M. D. nie posiadał odrębnego – poza działalnością gospodarczą – tytułu do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, jednakże nie powinien on ponosić ujemnych konsekwencji faktu, iż został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych przez pracodawcę dopiero od dnia 03 stycznia 2005 r., pomimo trwania stosunku pracy już od dnia 01 stycznia 2005 r.

W świetle powyższego, na podstawie art. 477¹⁴§ 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku, zmieniając zaskarżoną decyzję pozwanego z dnia 18 listopada 2015 r. i stwierdzając, iż wnioskodawca jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, nie podlega ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu w okresach od dnia 01 stycznia 2005 r. do dnia 02 stycznia 2005 r.

Odmiennie Sąd Okręgowy ocenił drugi sporny okres, objęty decyzją, a więc od dnia 01 marca 2006 r. do dnia 31 sierpnia 2006 r. – kiedy, jak to już wskazano wyżej, od dnia 01 stycznia 2006 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło kwotę 899,10 zł.

Pomimo złożonych bowiem zeznań zarówno przez ubezpieczonego, jak i jego małżonki B. D., Sąd Okręgowy miał na uwadze, iż twierdzenia wnioskodawcy pozostawały w oczywistej sprzeczności z dokumentami przedłożonymi przez pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył bowiem, iż pomimo wskazanego w umowie wynagrodzenia w kocie 850 zł miesięcznie – w ramach rozliczeń z pozwanym organem, pracodawca(...) w G. deklarował podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za M. D. w okresie od marca do sierpnia 2006 r. w kwocie 500 zł (raporty imienne ZUS RCA za okres 03-08/2006 – k. 23-28 akt sprawy). Nie była to sytuacja pojedyncza, ale kwota 500 zł wskazywana była jako podstawa wymiaru składek konsekwentnie, miesiąc po miesiącu.

Ponadto należało uwzględnić, że w powyższym okresie lat 2005-2006, poza wykazaniem dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (PIT-36L), ubezpieczony wykazał na potrzeby rozliczeń z Urzędem Skarbowym w P. przychód ze stosunku pracy za okres od stycznia do sierpnia 2006 r. w kwocie 4.700 zł (PIT-11) (pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. z dnia 11 września 2015 r. – k. 13 akt ubezpieczeniowych). Sąd Okręgowy podziela bowiem ustalenia pozwanego, iż kwota oznacza co oznacza 2 miesiące po 850 zł (1.700 zł) i 6 miesięcy po 500 zł (3.000 zł) – zatem stanowi kolejny argument za ustaleniem, iż właśnie kwota 500 zł, niewątpliwie niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, stanowiła faktycznie wypłacane ubezpieczonemu wynagrodzenie ze stosunku pracy.

Wszelkie odmienne twierdzenia i zeznania wnioskodawcy – m.in. to, jako by nieprawdą było, iż otrzymał niewłaściwy PIT od pracodawcy – Sąd uznał za nie zasługujące na wiarę, bowiem to przecież skarżący jako podatnik dokonywał we własnym imieniu rozliczenia z organem skarbowym, zarówno z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, jak i stosunku pracy. Oczywistym jest zatem, iż z pełną świadomością i pod rygorem odpowiedzialności karnej za podanie nieprawdziwych danych , ubezpieczony złożył deklaracje podatkowe do urzędu skarbowego, które odzwierciedlały jego faktyczne przychody i dochody.

Bez znaczenia dla Sądu pozostaje w tym zakresie okoliczność, iż brak jest dokumentów zmieniających treść wiążącej ubezpieczonego z pracodawcą umowy o pracę w zakresie obniżenia wynagrodzenia z kwoty 850 zł do kwoty 500 zł – skoro takie właśnie wynagrodzenie wnioskodawca faktycznie otrzymywał, co potwierdzają zarówno składane za niego przez pracodawcę do pozwanego raporty imienne ZUS RCA, jak i informacja z urzędu skarbowego , której Urząd Skarbowy udzielił na podstawie zeznania podatkowego złożonego przez samego M. D. .

Skoro wnioskodawca sam złożył PIT 37 i zadeklarował , że w okresie pracy w (...) w okresie 1.01.2006 r. do 31.08.2006 r. zarobił 4700 zł , to nie może teraz skutecznie dowodzić , że jego zarobki były wyższe .

Z powyżej wskazanych względów, uznając odwołania ubezpieczonego za niezasadne, Sąd Okręgowy w punkcie II sentencji wyroku na mocy art. 477¹⁴ § 1 k.p.c. w związku z powołanymi wyżej przepisami, oddalił odwołanie M. D. w pozostałym zakresie.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.

SSO Wiesława Szulczewska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE