UZASADNIENIE

Wnioskodawcy J. S. i M. S. żądali ustanowienia służebności przesyłu na nieruchomości stanowiącej ich własność - o urządzonej księdze wieczystej prowadzonej Przez Sąd Rejonowy w Rybniku o nr KW (...) - „według oznaczeń, które znajdują się na mapie sporządzonej przez powołanego przez Sąd Rejonowy biegłego geodetę”, zasądzenia na ich rzecz od ówczesnej uczestniczki postępowania (...) Spółki Akcyjnej w G. wynagrodzenia za ustanowienie służebności w wysokości 28.600zł oraz zwrotu kosztów postępowania

W uzasadnieniu wniosku twierdzili, że przez ich nieruchomość przebiega linia energetyczna należąca do uczestniczki postępowania i zachodzi potrzeba unormowania tego stanu poprzez ustanowienie służebności przesyłu.

Uczestniczka postępowania (...) Spółka Akcyjna w K.(następca prawny uczestniczki postępowania (...) Spółki Akcyjnej w G.) wniosła o oddalenie wniosku oraz zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawców zwrotu kosztów postępowania.

Między innymi zarzucała, że posiada skuteczne prawo do korzystania z nieruchomości wnioskodawców, gdyż jej poprzednik prawny nabył w drodze zasiedzenia służebność gruntowa na tej nieruchomości,

Sąd Rejonowy w Rybniku w postanowieniu z dnia 18 12 2015r. oddalił wniosek oraz orzekł o kosztach postępowania.

W ustalonym stanie faktycznym, w motywach orzeczenia, jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazał regulację art. 305¹ k.c., a następnie dokonując oceny poczynionych ustaleń ocenił, iż „uczestniczka postępowania jest następcą podmiotu na rzecz którego doszło do zasiedzenia służebności, o którym mowa we wniosku” i uznał wniosek za bezzasadny.

O kosztach postępowania orzekł na podstawie art. 520 § 3 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżyły wnioskodawcy M. S. i J. S. ,

którzy wnosili o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, bądź jego zmianę przez uwzględnienie ich wniosku przez uwzględnienie wniosku i zasądzenie na ich rzecz od uczestniczki postępowania zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

Zarzucali, że przy ferowaniu zaskarżonego naruszono wskazane w apelacji regulację prawa procesowego oraz prawa materialnego-cywilnego

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował roszczenie wnioskodawców, przyjmując, że mają ono źródło w regulacji art. 305¹ § 1 k.c., lecz wadliwie rozpoznał sprawę.

Wniosek o ustanowienie służebności przesyłu będąc kwalifikowanym rodzajem pisma procesowego powinien bowiem zgodnie z regulacją prawną art. 187 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2k.p.c. między innymi zawierać dokładne określenie żądania, co w niniejszej sprawie wymagało w sposób jednoznaczny i precyzyjny wskazanie we wniosku zarówno zakresu uprawnień i obowiązków składających się na żądaną służebność oraz wskazania jej przebiegu przez nieruchomość wnioskodawców.

Ich dokładne określenie ma kardynalne znaczenie dla prawidłowego rozpoznania sprawy, gdyż wyznaczają one kognicje sądu i nieprecyzyjne określenie żądania może w konsekwencji doprowadzić do nieustalenia istoty sprawy i co za tym idzie do jej nierozpoznania (nieustalona istota sprawy z zasady nie może być rozpoznana).

W zakresie zasadniczym dla rozpoznania sprawy (ustanowienia na rzecz uczestniczki postępowania służebności przesyłu) żądanie wniosku ograniczyło się

do żądania ustanowienia na nieruchomości wnioskodawców służebności przesyłu „według oznaczeń, które znajdują się na mapie sporządzonej przez powołanego przez Sąd Rejonowy biegłego geodetę”.

Nie spełniało ono zatem wskazanych na wstępie wymogów, co w konsekwencji doprowadziło do nieustalenia istoty sprawy i co za tym idzie do jej nierozpoznania,

a to już tylko z tego powodu czyniło apelację uzasadnianą (podobnie Sąd Najwyższy

w uzasadnieniu postanowienia wydanego w dniu 3 06 2015r. w sprawie o sygn. akt V Cz 26/15).

Niezależnie od tego nie zostało w sposób prawidłowy rozpoznane mające istotne znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy – w kontekście podniesienia przez uczestniczkę postępowania zarzutu zasiedzenie przez jej poprzednika prawnego służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu – zagadnienie ewentualnej zmiany w okresie biegu zasiedzenia przebiegu przez nieruchomość wnioskodawców należącej obecnie do uczestniczki postępowania linii energetycznej.

Pomimo, że z materiału sprawy wynika bowiem, iż uczestniczka postępowania dysponuje utrwaloną w sposób elektroniczny dokumentacją dotycząca przebudowy linii energetycznej (potwierdził to w swych zeznaniach świadek M. M. – k. 245 akt oraz biegły K. G. w opinii sporządzonej w grudniu 2012r. – styczniu 2013r. – k. 178 akt) oraz wniosku wnioskodawców o zobowiązanie jej do przedłożenia odpisu tej dokumentacji, Sąd Rejonowy nie podjął żadnych działań w celu jej pozyskania, więcej nie rozpoznał nawet formalnie tego wniosku.

W konsekwencji tego w materiale sprawy brak jest wiarygodnych informacji pozwalających w sposób jednoznaczny ustalić, czy w okresie biegu zasiedzenia służebności nie doszło do istotnej zmiany przebiegu przez nieruchomość wnioskodawców linii przesyłowej i tym samym nie można również w sposób prawidłowy rozstrzygnąć zagadnienia czy doszło do nabycia przez poprzednika prawnego służebności gruntowej (należy bowiem przyjąć, że istotna zmiana przebiegu linii energetycznej przez nieruchomość wnioskodawców spowodowała unicestwienie biegu dotychczasowego terminu zasiedzenia służebności i rozpoczęcie biegu terminu zasiedzenia nowej służebności).

W połączeniu z powyższym spowodowało to, że nie rozpoznano istoty sprawy w rozumieniu regulacji art. 386 § 4 k.p.c., co z mocy tej regulacji prowadziło

do uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Z podanych względów orzeczono jak sentencji w oparciu
o przepis art. 386 § 4 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.

Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę uzupełni we wskazanych kierunkach materiał sprawy.

W tym celu zobowiąże wnioskodawców do sprecyzowania wniosku przez jednoznaczne wskazanie uprawnień i obowiązków składających się na treść ustanawianej służebności i jej przebiegu przez nieruchomość wnioskodawców ( pod sankcją zawieszenia postępowania na mocy regulacji art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c.)

Następnie po wywiązaniu się przez wnioskodawców z tego zobowiązania

wydana - w oparciu o regulację art. 248 § 1 i 2 k.p.c.- postanowienie, w którym nakaże uczestniczce postępowania złożenia do akt sprawy kopii znajdującej się w jej posiadaniu utrwalonej elektronicznie dokumentacji dotyczącej przeprowadzonych na nieruchomości wnioskodawców w okresie biegu zasiedzenia prac: inwestycyjnych, remontowych i konserwacyjnych linii energetycznej przebiegającej przez tę nieruchomość

i po jej złożeniu przeprowadzi z niej dowód.

Po zgromadzeniu tego materiału rozważy czy zachodzi potrzeba przeprowadzenia z urzędu dowodu z opinii biegłego na okoliczność ewentualnej zmiany posadowienia na nieruchomości wnioskodawców urządzeń przesyłowych i przebiegu przez nią napowietrznej linii energetycznej, zakresu oraz czasu tych zmian i po przeprowadzeniu tego dowodu ponownie oceni czy w sprawie zachodzą dostateczne przesłanki do uznania, iż poprzednik prawny uczestniczki postępowania nabył w drodze zasiedzenia prawo

do korzystania z nieruchomości wnioskodawców w sposób niweczący potrzebę ustanowienia dochodzonej służebności przesyłu.

W przypadku negatywnej oceny tego zagadnienia dopuści i przeprowadzi zaoferowane mu przez wnioskodawców dowody na okoliczność wysokości należnego im od uczestniczki postępowania wynagrodzenia za ustanowioną służebność.

Orzekając ponownie w sprawie przeprowadzi prawidłową analizę zebranego

w sprawie materiału dowodowego, uwzględni zawartą powyżej ocenę prawną i da jej wyraz w treści uzasadnienia orzeczenia, a w przypadku ewentualnego ustanowienia dochodzonej służebności zadba o to żeby jej treść została określona w sentencji postanowienia.

SSO Roman Troll SSO Magdalena Balion - Hajduk SSO Leszek Dąbek

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE