UZASADNIENIE

W dniu 08 czerwca 2015 r. A. T. (1) wniósł do tutejszego Sądu powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci ugody zawartej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-P. w W. w sprawie V RC 493/07, tj. co do egzekwowanej kwoty 26400 zł oraz odsetek w wysokości 12148,83 zł przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pruszkowie - M. J. w sprawie (...) domagał się także zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego.

W uzasadnieniu podał m.in., iż komornik sądowy M. J. prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko powodowi z wniosku małoletniego pozwanego co do rzekomo zaległych alimentów ugodzonych przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-P. w W. w dniu 11 grudnia 2007 r. w sprawie o sygn. V RC 493/07 w sumie na kwotę 38.349 zł. Postępowanie egzekucyjne jest nieuzasadnione, bowiem powód na bieżąco, skrupulatnie i terminowo wywiązywał się ze swoich zobowiązań. Matka pozwanego zawsze nalegała na rozliczenia gotówkowe. Pozostawał w związku partnerskim z G. A. od (...)r., mieszkali razem do końca roku (...). A. T. (1) zgodził się na zawarcie ugody na prośbę partnerki, która mówiła mu, iż potrzebuje w sprawach urzędowych wykazywać się dokumentem, iż ma sądowo ustalone alimenty. Do końca 2009 roku ugoda funkcjonowała jedynie formalnie, bowiem strony mieszkały wspólnie, a ojciec stale łożył na jego utrzymanie, tym bardziej, iż matka chłopca nie pracowała. Podnosił, iż matka syna wyłudziła od niego znaczne kwoty tłumacząc, iż potrzebuje ich ma wykup mieszkania i na leczenie. Zarzucił byłej partnerce, iż zadłużyła salon (...) prowadzony przez nią, ale na jego nazwisko. Wskazał, iż od stycznia 2010 r. dążył do dokonywania wpłat na rachunek bankowy byłej partnerki, jednak ona tłumaczyła, że nie chce zakładać konta. Usiłował dokonywać wpłat na poczcie, jednakże wpłaty wracały. Powód był zmuszony rozliczać się w gotówce, żądał co jakiś czas oświadczeń, iż reguluje wpłaty na bieżąco. Powód widząc, iż G. A. ma kłopoty finansowe w styczniu 2015 r. odebrał od niej oświadczenie, iż są rozliczeni w całości (k. 1-6).

G. A. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości. Zaprzeczyła, że złożyła podpis pod dokumentem w postaci oświadczenia z dnia 03 stycznia 2015 r. oraz dokumentem potwierdzającym przyjęcie kwoty 3600 zł, że kwotę zaległych alimentów chce przekazać na spłatę swoich długów, że pożyczała od powoda pieniądze, których nie zwróciła (k. 40-44).

A. T. (1) w toku całego procesu do chwili zamknięcia rozprawy popierał powództwo i wnosił o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci ugody zawartej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-P. w W. w sprawie V RC 493/07 oraz zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu (k. 68, protokół – płyta CD k. 73, k. 228, protokół – płyta CD k. 230, k. 240, k. 243, protokół – płyta CD k. 245).

Przedstawicielka ustawowa pozwanego G. A. powództwa nie uznała i w toku całego procesu oraz do chwili zamknięcia rozprawy wniosła o jego oddalenie w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu (k. 41, k. 69, protokół – płyta CD k. 73, k. 228, protokół – płyta CD k. 230, k. 241, k. 243, protokół – płyta CD k. 245).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. T. urodzony dnia (...) pochodzi z nieformalnego związku A. T. (1) i G. A..

Alimenty na rzecz J. T. od A. T. (1) zostały ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-P. w W. w dniu 11 grudnia 2007 r. w sprawie V RC 493/07 na kwotę 300 zł miesięcznie. Postanowieniem z dnia (...) r. ugoda została zaopatrzona w klauzulę wykonalności.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Pruszkowie M. J. w dniu 30 kwietnia 2015 r. na wniosek małoletniego J. T. wszczął przeciwko A. T. (1) postępowanie egzekucyjne w celu wyegzekwowania alimentów zaległych w kwocie 26.400 zł (za okres od stycznia 2008 r. do kwietnia 2015 r.) wraz z odsetkami w kwocie 12148,83 zł oraz alimentów bieżących od maja 2015 r. zarejestrowane za sygnaturą akt(...).

A. T. (1) i G. A. w okresie od (...)r. do końca (...)r. pozostawali w nieformalnym związku, zamieszkiwali wspólnie, częściowo prowadzili wspólne gospodarstwo domowe, często dochodziło do awantur pomiędzy nimi, wówczas A. T. (1) okresowo wyprowadzał się od rodziny. Jeszcze w okresie wspólnego zamieszkiwania zgodził się na zawarcie ugody w zakresie alimentów, aby G. A. otrzymała świadczenia z opieki społecznej na dzieci.

A. T. (1) ma 45 lat, mieszka w J., z zawodu jest (...). Do 2015 r. alimenty na syna J. T. płacił bezpośrednio do rąk G. A., ale bywało, iż płacił je nieregularnie, okresowo zalegał z zapłatą kwoty 3600 zł. Dążył do dokonywania wpłat na rachunek bankowy byłej partnerki, dokonywał wpłat na poczcie, jednakże wpłaty wracały. Rozliczał się z matką syna w gotówce, żądając od niej podpisania co jakiś czas oświadczeń, iż reguluje wpłaty na bieżąco. M.in. w dniu 03 stycznia 2015 r. odebrał od niej oświadczenie, iż do tego dnia są rozliczeni z tytułu alimentów w całości. Poza alimentami posiada jeszcze dziewięć innych zobowiązań. Zarzuca G. A., iż bezpodstawnie wszczęła przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, a kwotę zaległych alimentów chce przeznaczyć na spłatę własnych zobowiązań, obwinia ją, iż musi spłacać zadłużenie, które powstało wskutek jej działań, zarzuca jej, iż fałszowała jego podpis i oszukiwała w kwestii stanu jej zdrowia.

G. A. ma 44 lata, ma wykształcenie (...), z zawodu jest (...). Poza małoletnim J., ma jeszcze dwoje dorosłych dzieci. Nie pozostaje w stosunku pracy, podejmuje prace dorywcze polegające na (...). Pełni funkcję Prezesa spółki (...) Sp. z o.o., z tytułu której nie osiąga żadnych dochodów. Mieszka z córką i małoletnim synem w W. w mieszkaniu komunalnym. Opłaty czynszowe wynoszą 600 zł miesięcznie, energia w okresie letnim wynosi 350-400 zł miesięcznie. Posiada zadłużenie na ponad 250000 zł. Zaciągnęła kredyt w kwocie 270000 zł, którą zainwestowała w otwarcie i prowadzenie (...), wysokość miesięcznej raty wynosi 8000 zł. Kredytu nie spłaca regularnie, ponieważ nie ma na niego środków. Ma też zadłużenie z tytułu nieuiszczonego czynszu za lokal (...). Zarzuca A. T. (1), iż zmuszał ją do podpisywania kartek bez treści (in blanco). Podpisała dokument datowany na dzień 3 stycznia 2015 r., z którego treści wynika, iż potwierdza przyjęcie i rozliczenie do dnia 3 stycznia 2015 r. całości kwoty otrzymywanej w gotówce od A. T. (1), wynikającej z jego zobowiązań alimentacyjnych wobec syna J. T.. Podpisała także dokument, z którego treści wynika, iż potwierdza przekazanie i odbiór w gotówce kwoty 3600 zł tytułem alimentów na syna J. T. w roku 2012 przez A. T. (1) do rąk G. A..

A. T. (1) i G. A. są głęboko skonfliktowani, nieporozumienia wiążą się głównie z kwestami finansowymi i prowadzoną przez nich okresowo wspólnie działalnością gospodarczą, w szczególności z kwestią odpowiedzialności za zobowiązania powstałe z tego tytułu. Zarzucają sobie wzajemnie chęć rozliczenia ciążących na nich zobowiązań kosztem alimentów należnych dziecku.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: kopię ugody k. 10, kopię zawiadomienia o wszczęciu egzekucji k. 11, kopię dowodów wpłat przekazem pocztowym k. 12-13, kopię dokumentu: „ Poświadczenie” k. 14, kopię dokumentu k. 15, kopię wezwania k. 20, kopię zaświadczenia k. 56, opinia k. 173-207, zeznania świadka I. K. k. 241, protokół – płyta CD k. 245, zeznania świadka A. A. k. 241, protokół – płyta CD k. 245, zeznania A. T. (1) w charakterze strony k. 69-70, protokół – płyta CD k. 73, zeznania G. A. w charakterze strony k. 70-71, protokół – płyta CD k. 73, ugoda i postanowienie - akta V RC 493/07, wniosek egzekucyjny k. 1 akt (...), zawiadomienie k. 6 akt (...), zajęcia k. 16, k. 20, k. 22 akt (...).

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Jakkolwiek niektóre z dokumentów zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Podnieść też należy, że strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dowodów nie kwestionowały.

W sprawie został przeprowadzony na wniosek G. A. dowód z opinii biegłego grafologa celem zbadania chronologii zapisów znajdujących się na dokumentach na karcie 14 i 15, w szczególności udzielenia odpowiedzi czy podpisy zostały naniesione przed czy po wykonaniu wydruku tekstu oraz badanie autentyczności podpisu złożonego na dokumentach z karty 14 i 15 i wskazania, czy podpis G. A. został przez nią naniesiony (k. 157).

Z opinii (k. 173-207) wynika, iż podpisy złożone na dokumentach nie noszą cech falsyfikacji i ich zgodność graficzna z wzorami daje podstawę do przyjęcia, iż wykonawcą podpisów jest G. A., ponadto iż wydruki na tych dokumentach najprawdopodobniej zostały naniesione jako pierwotne względem zapisu ręcznego w postaci podpisu.

Zeznania stron i świadków w przeważającej mierze były wiarygodne. Sąd nie dał wiary zeznaniom przedstawicielki ustawowej pozwanego w części określającej, iż nie podpisywała złożonych przez powoda dokumentów (k. 14-15) oraz iż podpisywała in blanco, ponieważ są sprzeczne z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, w szczególności z opinią biegłych, która została przygotowana w sposób fachowy i była przydatna dla rozstrzygnięcia sprawy.

Zeznania świadków okazały się mało przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem A. A. nie potrafiła wskazać, czy powód regulował alimenty, zaś I. K. zeznawała o zdarzeniach sprzed 10 lat, a informacje o nieuiszczaniu przez powoda alimentów posiadała od matki pozwanego.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, iż powód jest zobowiązany do łożenia na rzecz pozwanego kwoty 300 zł miesięcznie tytułem alimentów począwszy od stycznia 2008 r.

Kwestią mającą kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest ustalenie, czy spełnione zostały przesłanki skutkujące pozbawieniem wykonalności tytułu wykonawczego określone w art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c.

Stosownie do treści przepisu art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

To powództwo zwane przeciwegzekucyjnym jest środkiem obrony przed egzekucją, przysługującym dłużnikowi. Przedmiotem sporu w sprawie powyższej jest wykonalność tytułu wykonawczego. Zasadność roszczenia stwierdzonego orzeczeniem sądowym może być rozpatrywana tylko na podstawie zdarzeń, które nastąpiły po wydaniu orzeczenia sądowego. Tym samym nie mogą być to zdarzenia oparte na zarzutach poprzedzających wydanie tytułu egzekucyjnego. To powództwo może być wytoczone dopiero po nadaniu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, chociaż by egzekucja nie została jeszcze wszczęta.

Jak wskazuje się w literaturze przez "zdarzenia" należy rozumieć wyłącznie zdarzenia leżące u podstawy świadczenia wynikającego z zobowiązania dłużnika objętego tytułem egzekucyjnym. Zdarzeniami w oparciu, o które można żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego są okoliczności lub fakty, z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązań, albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego.

Dodatkowo ugruntowane orzecznictwo wskazuje, że skutek wygaśnięcia zobowiązania wywierają takie zdarzenia materialno-prawne, które powstały po powstaniu tytułu wykonawczego, jak wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia zgodnie z jego treścią, zwolnienie z długu i jednocześnie spowodowały, że brak jest podstaw do dalszej ochrony interesów wierzyciela, a egzekwowanie obowiązku dłużnika pozbawione jest zasadności.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy Sąd doszedł do przekonania, iż roszczenie powoda w części zasługuje na uwzględnienie, a tym samym należy w części pozbawić wykonalności wskazany poniżej tytuł.

W sprawie niniejszej zostało ustalone, iż alimenty na rzecz J. T. od A. T. (1) zostały ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-P. w W. w dniu 11 grudnia 2007 r. w sprawie V RC 493/07 na kwotę 300 zł miesięcznie. Postanowieniem z dnia (...) r. ugoda została zaopatrzona w klauzulę wykonalności.

Przeciwko A. T. (1) toczy się z wniosku małoletniego J. T. postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pruszkowie M. J. zarejestrowane za sygnaturą akt (...).

Powód domaga się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyżej wymienionej ugody co do kwoty 26.400 zł raz odsetek w kwocie 12148,83 zł, ponieważ spełnił świadczenie.

Decydujące dla rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy było zatem ustalenie, czy w wyżej wskazanym zakresie powód wywiązał się z obowiązku alimentacyjnego ciążącego na nim wobec małoletniego syna J. T..

Złożony przez powoda dokument prywatny z dnia 3 stycznia 2015 r. zatytułowany „Poświadczenie” jednoznacznie wskazuje, iż powód wypełnił obowiązek alimentacyjny do dnia datowania dokumentu i dlatego też powództwo w części podlegało uwzględnieniu.

Nie można zgodzić się ze stroną pozwaną, iż z dokumentu z dnia 3 stycznia 2015 r. wynika, iż powód w tym dniu przekazał matce pozwanego całą kwotę zaległych alimentów. Wniosek ten uzasadnia sformułowanie: „kwoty otrzymywanej w gotówce”.

W ocenie Sądu Rejonowego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności opinia biegłych, nie pozwala na przyjęcie, iż dokument, o którym powyżej mowa nie został podpisany przez matkę pozwanego G. A. oraz iż został on podpisany przez nią in blanco. Matka pozwanego tych okoliczności nie wykazała. Należy wskazać, iż G. A. w toku procesu nie zaprzeczyła, iż pomiędzy nią a powodem w rzeczonym okresie dochodziło do rozliczeń gotówkowych. Jednoznacznie zaprzeczała, aby w ogóle złożyła podpis pod wyżej wymienionym dokumentem, następnie próbowała wykazać, iż podpis złożyła in blanco. Tymczasem z treści opinii biegłych sporządzonej na jej wniosek oraz z zeznań powoda wynika, iż podpis pod dokumentem został przez nią złożony oraz iż brak jest podstaw do przyjęcia, iż dokument został podpisany in blanco i dlatego brak było podstaw do oddalenia powództwa.

Reasumując, skoro ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż powód wywiązał się z obowiązku alimentacyjnego w okresie do dnia 3 stycznia 2015 r. to za zasadne należało w takim zakresie uznać pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

Powództwo w pozostałym zakresie (tj. co do świadczeń alimentacyjnych za okres od 4 stycznia 2015 r.) podlegało oddaleniu, ponieważ powód nie wykazał zaistnienia przesłanek z art. 840 k.p.c., w szczególności nie wykazał, iż zapłacił alimenty na rzecz syna.

Na marginesie należy wskazać, iż w świetle powyższego nieuzasadnione wydaje się być twierdzenie powoda, iż matka pozwanego niezasadnie wszczęła przeciwko niemu egzekucję, co najwyżej za niezasadną można by uznać wskazaną przez nią kwotę alimentów zaległych.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż doszło do zdarzenia wypełniającego dyspozycję art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. Oświadczenie z dnia 3 stycznia 2015 r. podpisane przez matkę pozwanego spowodowało wygaśnięcie zobowiązania co do świadczeń alimentacyjnych za okres od stycznia 2008 r. do 3 stycznia 2015 r. i dlatego też Sąd Rejonowy, na podstawie cytowanego przepisu, orzekł jak w sentencji, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd Rejonowy odstąpił od obciążania małoletniego pozwanego kosztami procesu na podstawie art. 102 k.p.c., który przewiduje, iż w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Biorąc pod uwagę wiek pozwanego i brak jakiegokolwiek majątku, sytuację rodzinną, osobistą, majątkową i dochody jego matki nie obciążył go kosztami procesu pomimo, że był stroną przegrywającą postępowanie, o czym orzeczono jak w punkcie 3-cim wyroku.

Wydatki w kwocie 5445,60 zł, na które składa się wynagrodzenie przyznane biegłym, Sąd przejął na Skarb Państwa na podstawie art. 83 ust. 2, art. 113 ust. 4 uksc z tych samych względów, z jakich odstąpił od obciążania pozwanego kosztami procesu.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE