Sygn. akt III Ca 615/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2013r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, Wydział III Cywilny Odwoławczy w składzie

następującym:

Przewodniczący - Sędzia: SO Katarzyna Kwilosz – Babiś

Sędzia SO Ewa Adamczyk (sprawozdawca)

Sędzia SO Zofia Klisiewicz

Protokolant: prot. sąd. Ewelina Konieczny

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2013r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. C.

przeciwko M. S. (1)

o zapłatę i zobowiązanie

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

z dnia 14 maja 2013r., sygn. akt I C 513/11

1.  w uwzględnieniu apelacji powoda zmienia pkt IV zaskarżonego wyroku w ten sposób, że nadaje mu treść: „nie obciąża powoda kosztami procesu na rzecz pozwanego”,

2.  w pozostałej części apelację powoda oraz w całości apelację pozwanego oddala,

3.  koszty postępowania apelacyjnego wzajemnie znosi.

Sygn. akt III Ca 615/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14.05.2013 r. Sąd Rejonowy w Nowym Sączu zasądził od pozwanego M. S. (1) na rzecz powoda M. C. kwotę 1.150 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16.04.2011 r. do dnia zapłaty (pkt I sentencji), w pozostałym zakresie powództwo oddalił (pkt II sentencji), kosztami opłaty sądowej od pozwu, której powód nie miał obowiązku uiścić obciążył Skarb Państwa (pkt III sentencji), zasądził od powoda M. C. na rzecz pozwanego M. S. (1) kwotę 1.217 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt V sentencji).

Sąd Rejonowy podał m.in., że powód M. C. posiada praktyczne umiejętności wykonywania tzw. chip-tuningu polegającego na elektronicznej zmianie parametrów silnika, np. w zakresie mocy silnika. Pozwany M. S. (2) prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...) w N., zajmował się sprzedażą akcesoriów i części samochodowych, a także naprawą samochodów. Powód poznał pozwanego wiosną 2010 r. poprzez wspólnego znajomego, pozwany został poproszony o pomoc w rozwiązaniu problemu z elektroniką pojazdu, na próbę pozwanego wykonał chip – tuning. Od tego momentu pozwany zaczął współpracować z powodem. Pozwany współpracował z K. S., który rozważał wejście w spółkę z pozwanym, do czego ostatecznie nie doszło. K. S. dużo czasu spędzał w firmie pozwanego, posiadał klucze do zakładu, posiadał również telefon służbowy, upoważnienie do korzystania z rachunku bankowego firmy, odbierał również telefony w firmie czy przesyłki kierowanego do firmy. Strony postępowania łączyła ustna umowa dotycząca świadczenia usług. Jej istotą było przyjęcie, iż powód będzie otrzymywał 50% wynagrodzenia od wykonanych przez niego usług chip-tuningu na rzecz firmy pozwanego. Pozwany czuł się zobowiązany do zwrotu powodowi pewnych kwot za wykonane usługi chip-tuningu. Usługi te wykonywane były w zakładzie pozwanego, powód wykonywał je w większości przy użyciu własnego sprzętu komputerowego oraz oprogramowania, korzystał także ze sprzętu pozwanego min. z programatora. Powód za wykonywane usługi nie pobierał dla siebie od klientów żadnego wynagrodzenia, opłaty za wykonane usługi pobierał K. S. i pozwany, podczas ich nieobecności opłaty przyjmował powód i pieniądze umieszczał w specjalnej kasetce. W marcu 2011 r. do zakładu pozwanego, poleconego przez mechanika przyjechał T. G., chciał zlecić usługę usunięcia usterki w postaci spadku mocy w silniku. T. G. zostawił samochód, zapłacił mu za usługę, po odbiorze samochodu okazało się, że nie działa on właściwie. T. G. usiłował tą kwestię wyjaśnić. Pozwany w okresie od 4.05.2010 r. do 14.03.2011 r. wystawił trzy faktury VAT za wykonanie przez warsztat pozwanego usług chip tuningu. Fakturę VAT (...) opiewającą na kwotę 634 zł, w tym na kwotę 600 zł tytułem należności za wykonanie usługi chip – tuning. Fakturę VAT (...) opiewającą na kwotę 500,00 zł tytułem należności za wykonanie usługi usunięcia filtra (...)/ (...) programowanie oraz Fakturę VAT (...) opiewającą na kwotę 1200,00 zł tytułem należności za wykonanie usługi usunięcia filtra (...)/ (...) kompletne. Powód nie otrzymał od pozwanego żadnych kwot z tytułu wykonanych usług. W połowie marca 2011 r. formalna współpraca została zakończona. W dniu 18.03.2011 r. powód kolejny raz rozmawiał z pozwanym w przedmiocie zapłaty za wykonane na jego rzecz prace, pozwany zaproponował wtedy powodowi by ten na poczet wynagrodzenia za wykonane usługi zatrzymał sprzęt firmowy będący wówczas w posiadaniu powoda tj. programatora (...)m, programatora VP-280, interfejsu diagnostycznego, stacji lutowniczej, wiertarki, 5 płyt CD z oprogramowaniem B., rozmowa ta została przez powoda nagrana. Pismem z 4.04.2011 r. powód zwrócił się do pozwanego o uregulowanie należności, pismo zostało przesłane na adres prowadzonej działalności przez pozwanego, pismo to zostało odebrane. Pozwany czuł się zobowiązany do zwrotu powodowi pewnych kwot za wykonane usługi chip-tuningu. Biegły z zakresu fonoskopii w sprawie karnej II1K1448/11 wydał opinię, która potwierdzała autentyczność nagrania rozmowy stron z dnia 18.03.2011 r.

Sąd zważył, iż powództwo co do zasady zasługuje na uwzględnienie.

Powód wykonując na zlecenie pozwanego usługi w postaci świadczenia usług chip – tuningu mógł co do zasady domagać się umówionego wynagrodzenia.

W świetle zebranych w niniejszej sprawie dowodów oraz w oparciu o stenogramy rozmowy miedzy stronami której autentyczność została potwierdzona w sprawie karnej Sąd ustalił , iż strony wiązała ustna umowa dotycząca świadczenia usług. Jej istotą było przyjęcie iż powód będzie otrzymywał 50% wynagrodzenia od wykonanych przez powoda usług chip-tuningu na rzecz firmy pozwanego. Taki sposób rozliczeń potwierdził powód, a ze stenogramu rozmowy wynika iż pozwany czuł się zobowiązany do zwrotu powodowi pewnych kwot za wykonane usługi chip-tuningu. Powód jednak nie wykazał iż wykonał na rzecz firmy pozwanego usługi chip tuningu na kwoty które przy uwzględnieniu zasady wypłaty wynagrodzenia w wysokości 50 % przychodu, stanowiłyby równowartość dochodzonej przez powoda od pozwanego kwoty wynagrodzenia za wykonane usługi. a w tym zakresie na powodzie ciążył obowiązek udowodnienia swoich twierdzeń. Skoro wartość usług chip-tuningu wykonanych przez powoda na rzecz firmy pozwanego wykazana została jedynie poprzez przedstawienie faktur VAT nr (...), które łącznie opiewają na kwotę 2.300,00 zł, a istotą łączącej strony umowy o świadczenie usług ustalenie iż powód będzie otrzymywał 50% wynagrodzenia od wykonanych przez niego usług chip-tuningu na rzecz firmy pozwanego to uznać należało, iż powództwo zasługiwało na uwzględnienie do wysokości kwoty 1.150 zł, która to kwota stanowi 50 % należności objętych w/w fakturami.

O odsetkach Sąd orzekł na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c., zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu. Powód w zakresie żądania zasądzenia odsetek opierał się doręczonym w dniu 8.04.2011 r. pozwanemu wezwaniu do zapłaty (k. 69 akta IV P 135.11). W związku z tym, uznać należało, od następnego dnia po upływie 7 dniowego terminu rozpoczął się bieg termin do uregulowania należności dochodzonej w niniejszym postępowaniu.

O kosztach postępowania orzekł Sąd Rejonowy na podstawie art. 100 k.p.c.

Powyższy wyrok zaskarżyły obie strony apelacjami.

Pozwany w złożonej apelacji, w której zaskarżył pkt I i IV wyroku zarzucił, iż błędnie zasądzono na rzecz powoda kwotę 1150 zł podczas gdy zasądzona powinna być na rzecz powoda kwota 956,66 zł, wskutek przyjęcia do rozrachunku kwot brutto objętych trzema fakturami VAT, a zatem błędnie przyjęto do rozliczenia podatek Vat , który bezzasadnie zwiększył kwotę należności dla powoda.

Apelujący zarzucił ponadto naruszenie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1348) przez błędne zasądzenie kwoty zastępstwa prawnego wskutek jej zaniżenia, albowiem na rzecz pozwanego winna być zasądzona kwota 2417 zł. W związku z powyższymi zarzutami apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie w pkt I na rzecz powoda od pozwanego kwoty 956,66 zł oraz w pkt IV zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa prawnego i opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 2417 zł, nadto wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za postępowanie apelacyjne.

Powód w złożonej apelacji zarzucił:

- naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego dotyczących ustalenia wysokości szkody przez niego poniesionej na skutek działania i z winy pozwanego oraz nie zasądzenie zwrotu bezprawnie zatrzymanego sprzętu komputerowego i części komputerowych, stanowiących jego własność, a które nie zostały mu dotychczas przez pozwanego zwrócone,

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez przyjęcie, że pozwany został zobowiązany do zwrotu na jego rzecz kwoty 1.150 zł podczas gdy z wyliczeń dokonanych przez niego a znanych sądowi, wynika, iż sąd powinien zasądzić na jego korzyść odszkodowanie w wysokości 13.911 ,00 zł,

- rażącą niewspółmierność wyroku, z jednej strony poprzez uznanie zasadności części jego roszczenia i zasądzenie na jego korzyść kwoty 1.150 zł , a z drugiej strony obciążenie go kosztami zastępstwa adwokackiego i zasądzenie od niego na rzecz pozwanego kwoty 1.217 zł, a więc przekraczającej wysokość odszkodowania, co powoduje, iż mimo uznania zasadności jego roszczenia, ponosi jeszcze uszczerbek finansowy albowiem kwota zwrotu kosztów postępowania przewyższa kwotę zasądzonego odszkodowania,

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść wyroku poprzez bezzasadne oddalenie jego powództwa w znacznej części, mimo uznania co do zasady słuszności jego roszczenia i zasądzenie na jego korzyść symbolicznej kwoty odszkodowania , nie orzeczenia zwrotu jego sprzętu komputerowego i części komputerowych w kwocie przekraczającej wysokość zasądzonego odszkodowania, co powoduje, iż faktycznym przegranym został on jako powód, co niezgodne jest także z zasadą słuszności, miarkowania oraz zasadami współżycia społecznego, przez co sąd promuje osoby wyłudzające świadczenie pracy.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie w całości wysokości żądanego przez niego odszkodowania opiewającego na kwotę 13.911,00 zł oraz uchylenie zasądzonego na jego niekorzyść zwrotu kosztów procesu, ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda okazała się częściowo zasadna.

Chybiony jest zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego dotyczących ustalenia wysokości szkody przez niego poniesionej na skutek działania i to z winy pozwanego oraz nie zasądzenie zwrotu bezprawnie zatrzymanego sprzętu komputerowego i części komputerowych, stanowiących jego własność, a które nie zostały mu dotychczas przez pozwanego zwrócone.

Nieuprawnione jest żądanie powoda aby zasądzić na jego rzecz kwotę 13.911,00 zł ustaloną jako wyliczenie minimalnego wynagrodzenia w okresie kiedy pracował na rzecz pozwanego. Z uwagi na to, iż istotą ustnej umowy było przyjęcie, iż powód będzie otrzymywał 50% wynagrodzenia od wykonanych przez niego usług chip-tuningu na rzecz firmy pozwanego a nie 50 % minimalnego wynagrodzenia w okresie kiedy pracował na rzecz pozwanego to koniecznym było udowodnienie, iż powód wykonał konkretną usługę wycenioną na konkretną cenę zgodnie z wykładnią logiczną przedmiotowej ustnej umowy. Powód powołał się na faktury wystawione w okresie 4.05.2010r. – 14.03.2011r. Pozwany na wezwanie Sądu przedłożył jedynie trzy faktury i dlatego też w oparciu o ten materiał dowodowy Sąd Rejonowy miał wystarczającą podstawę do wydania zaskarżonego apelacją rozstrzygnięcia. Z treści zalegającego w aktach sprawy karnej stenogramu wynika, iż pozwany był istotnie zobligowany do uiszczenia kwoty pieniężnej tytułem wynagrodzenia lecz w stenogramie brak jest jakiejkolwiek wzmianki jaka miała to być konkretna kwota. Wysokość żądania pozwu nie została zatem wykazana za pomocą wszystkich środków dowodowych zawnioskowanych przez powoda a jedynie jej część w oparciu o w/w faktury Vat.

Brak było podstaw do zasądzenia zwrotu bezprawnie zatrzymanego sprzętu komputerowego i części komputerowych, stanowiących własność powoda, a które nie zostały dotychczas przez pozwanego zwrócone. Roszczenie powoda obejmowało żądanie zapłaty określonej w pozwie kwoty. Nie dotyczyło natomiast żądania wydania sprzętu komputerowego, bądź innych ruchomości. Oznacza to, że rozstrzygnięcie Sądu I instancji nie mogło dotyczyć wydania powodowi wskazanych ruchomości. W trakcie postępowania przed Sądem I instancji powód jedynie wnosił o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o zapłatę przez zajęcie ruchomości.

Zasadny okazał się zarzut dotyczący orzeczenia o kosztach procesu, wskazujący na rażącą niewspółmierność wyroku, z jednej strony poprzez uznanie zasadności części roszczenia i zasądzenie na rzecz powodakwoty 1.150 zł , a z drugiej strony obciążenie go kosztami zastępstwa adwokackiego i zasądzenie od niego na rzecz pozwanego kwoty 1.217 zł, a więc przekraczającej wysokość odszkodowania, co powoduje, iż mimo uznania zasadności jego roszczenia, ponosi jeszcze uszczerbek finansowy albowiem kwota zwrotu kosztów postępowania przewyższa kwotę zasądzonego odszkodowania. W ocenie Sądu Okręgowego zachodziła podstawa do zastosowania przepisu art. 102 kpc. Za odstąpieniem od zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów postępowania przemawiały okoliczności przedmiotowe niniejszej sprawy, uprawniające do zastosowania dyspozycji art. 102 k.p.c. Wskazać należy, iż obie strony były zgodne co do tego, iż łączyła je ustna umowa, że pozwany zobligowany był w oparciu o jej treść do uiszczenia 50 % wynagrodzenia za usługi świadczone przez powoda oraz, że pozwany przedmiotowego wynagrodzenia nie zapłacił powodowi. Pozwany uznawał roszczenia powoda, jakkolwiek w czasie rozmowy nagranej przez powoda żadna ze stron nie określała kwotowo należnych roszczeń bądź też wysokości zobowiązania. Jeżeli jednak pozwany podawał, że aby rozliczyć się z powodem, musi zaciągnąć kredyt w banku – to zasady doświadczenia życiowego nakazują przyjąć, że czuł się zobowiązany wobec powoda w kwocie wyższej niż kwota 1150 zł. Wprawdzie okoliczność ta nie pozwala zasądzić na rzecz powoda kwoty wyższej niż zasądzona w wyroku Sądu I instancji – to powinna mieć wpływ w ocenie Sądu Okręgowego na możliwość zastosowania art. 102 kpc.

Powyższe uzasadniało zmianę wyroku w pkt IV przez nieobciążanie powoda kosztami procesu na rzecz pozwanego – co orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c.

Apelacja pozwanego jest bezzasadna.

Chybiony jest zarzut błędnego zasądzenia na rzecz powoda kwoty 1150 zł podczas gdy zasądzona powinna być na rzecz powoda kwota 956,66 zł, wskutek przyjęcia do rozrachunku kwot brutto objętych trzema fakturami VAT, a zatem błędnie przyjęto do rozliczenia podatek Vat , który bezzasadnie zwiększył kwotę należności dla powoda.

Bezspornym jest w sprawie, iż strony postępowania łączyła ustna umowa dotycząca świadczenia usług. Jej istotą było przyjęcie, iż powód będzie otrzymywał 50% wynagrodzenia od wykonanych przez niego usług chip-tuningu na rzecz firmy pozwanego. Skoro tak to brak jest podstaw do przyjęcia, iż powodowi nie należała kwota stanowiąca 50 % ceny, na którą opiewały faktury Vat. Pozwany w okresie od 4.05.2010 r. do 14.03.2011 r. wystawił trzy faktury VAT za wykonanie przez warsztat pozwanego usług chip tuningu. Fakturę VAT (...) opiewającą na kwotę 634 zł, w tym na kwotę 600 zł tytułem należności za wykonanie usługi chip – tuning. Fakturę VAT (...) opiewającą na kwotę 500,00 zł tytułem należności za wykonanie usługi usunięcia filtra (...)/ (...) programowanie oraz Fakturę VAT (...) opiewającą na kwotę 1200,00 zł tytułem należności za wykonanie usługi usunięcia filtra (...)/ (...) kompletne. Stąd też zasadnie Sąd Rejonowy zasądził kwotę 1.150 zł, która to kwota stanowi 50 % należności objętych w/w fakturami.

Zasądzenie w/w kwoty jako kwoty brutto nie usprawiedliwia wniosków apelującego o jej zmianę do wysokości 956.66 zł. Jak już wcześniej wskazano wyżej uzasadniając uwzględnienie częściowe apelacji powoda – pozwany uznawał roszczenia powoda w trakcie rozmowy w dniu 18.03.2011r. Mimo braku oznaczenia wysokości długu, pozwany wskazywał na możliwość rozwiązania problemu poprzez zaciągnięcie kredytu w banku oraz poprzez zatrzymanie przez powoda sprzętu komputerowego własności pozwanego. Jeżeli zatem zasady doświadczenia życiowego nakazują przyjąć, że osoba prowadząca działalność gospodarczą nie korzysta z usług banku by zaciągnąć kredyt w kwocie 1 000 zł, a nadto wartość sprzętu komputerowego też przekraczała w/w kwotę, to brak było podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w sposób wnioskowany w apelacji.

Jako bezzasadny - w związku z częściowym uwzględnieniem apelacji powoda – był zarzut apelującego, dotyczący wysokości kosztów zastępstwa prawnego.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy oddalił apelację na zasadzie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na zasadzie art. 100 k.p.c.

(...)

Wyk. AB