UZASADNIENIE

A. Z. w dniu 8 lutego 2010 r. wniósł odwołanie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od ww. organu rentowego z dnia 21 grudnia 2009 r., znak: (...) w przedmiocie odpowiedzialności cywilnej za długi spółki (...) z siedzibą w P.. Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji naruszenie:

- art. 7, 8, 9, 10, 11, 12, 77 oraz art. 80 i 81 k.p.a. poprzez uniemożliwienie skarżącemu zapoznania się z treścią dokumentów w postaci deklaracji ZUS DRA składanych przez (...) Sp. z o.o. w okresie od grudnia 2003 r. do października 2004 r. oraz wyciągów bankowych potwierdzających terminy a także wysokość wpłat dokonywanych przez
ww. spółkę,

- art. 31 i 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
w związku z art. 107 § 1 i 2, art. 108 § 1, art. 116 i art. 118 ustawy z dnia 29 sierpnia 1977 r. ordynacji podatkowej poprzez przyjęcie, że zachodzą ustawowe przesłanki pociągnięcia jego osoby do odpowiedzialności za niezapłacone przez (...) Sp. z o.o. na rzecz organu rentowego składki z tytułu ubezpieczeń społecznych, w sytuacji gdy zadłużenie powstało zanim został członkiem zarządu.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że zaległości spółki powstały dwa lata przed jego powołaniem na członka zarządu podnosząc, że organ rentowy powiadomił prokuraturę o popełnieniu przestępstwa przez zarząd spółki, w skład którego wchodził wówczas P. S.. Zdaniem odwołującego Sąd zobowiązał ww.
do naprawienia szkody, jednak niezależnie od tego organ rentowy prowadził wobec spółki egzekucję, która nie przyniosła efektów. W ocenie ubezpieczonego organ rentowy w dniu
25 marca 2004 r. wystąpił do sądu z wnioskiem o wpis do hipoteki przymusowej
na stanowiącej własność spółki nieruchomości w łącznej kwocie blisko 300000,00 złotych,
a w następnym miesiącu zarząd (...) Sp. z o.o. podjął decyzję o zaprzestaniu dalszej działalności oraz złożył wniosek o ogłoszenie upadłości spółki, który został przez sąd oddalony z uwagi na brak majątku ( k. 2-4 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 10 marca 2010 r. wskazał, że ze zgromadzonej dokumentacji w aktach sprawy wynika, że w okresie kiedy powstały zaległości (...) Sp. z o.o. odwołujący był członkiem jej zarządu. W ocenie organu rentowego A. C. w dniu 7 kwietnia 2004 r. powiadomił Urząd Skarbowy w I., że D. S. sprzedała swoje udziały w (...) Sp. z o.o. dokonując tego aktem notarialnym z dnia 26 listopada 2003 r. Zdaniem Oddziału na skutek powyższej czynności członkami zarządu zostali A. C. i A. Z., a Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników w dniu
26 listopada 2003 r. odwołało z funkcji Prezesa Spółki P. S. i powołało
na jego miejsce A. C. ( k. 6-7 a. s.).

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 5 lipca 2012 r. w sprawi
o sygnaturze akt VIII U 764/10 z odwołania A. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 30 listopada 2009 r. o przeniesienie odpowiedzialności na członka zarządu w punkcie pierwszym zmienił zaskarżoną decyzję
o tyle tylko, iż stwierdził, że odwołujący A. C. odpowiada całym swoim majątkiem za zaległości składkowe (...) Sp. z o.o. (...) na fundusz ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od grudnia 2003 r. do października 2004 r. solidarnie z A. Z., a w punkcie drugim w pozostałym zakresie oddalił odwołanie ( k. 205 a. s. VIII U 764/10).

Następnie wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 15 października 2013 r.
w sprawie o sygnaturze akt III AUa 1466/12 oddalono apelację odwołującego A. C. ( k. 318 a. s. III AUa 1466/12).

Wyrokiem z dnia 18 września 2012 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie, VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób,
że uznał, iż odwołujący A. Z. nie odpowiada za zaległości (...)
Sp. z o.o. z siedzibą w P. z tytułu nieopłaconych składek oraz zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na rzecz A. Z. kwotę 60,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wyroku Sąd podniósł, że organ rentowy do skutecznego dochodzenia roszczeń od odwołującego się
w oparciu o art. 107 § 1 i § 2 pkt 2 i 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych winien był w sposób jednoznaczny wykazać dowody, na podstawie których można byłoby przenieść odpowiedzialność za zobowiązania (...) Sp. z o.o. na członka zarządu w osobie A. Z.. W świetle niezakwestionowanej przez organ rentowy opinii biegłego sądowego, zdaniem Sądu, nie było jednoznacznych dowodów na potwierdzenie odpowiedzialności A. Z. za zaległości spółki. Sąd zważył również,
że dokumenty w postaci druków (...) z 2000 r. były przechowywane przez Inspektorat ZUS w I. przez 10 lat, a tym samym w chwili obecnej nie istnieją
( k. 159 i 165-167 a. s.).

Apelację od powyższego wyroku w dniu 9 listopada 2012 r. wywiódł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. zaskarżając go w całości i zarzucając
mu naruszenie art. 107 § 1 i § 2 pkt 2 i 4, art. 108 § 1, art. 116 § 1 i § 2 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa w związku z art. 31 i 32 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z tym organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie celem ponownego rozpoznania ( k. 180-182 a. s.).

Sąd Apelacyjny w Warszawie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu
6 sierpnia 2014 r. uchylił zaskarżony wyrok w całości i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. Sąd Apelacyjny wskazał, że w ramach ponownego rozpoznania sprawy Sąd Okręgowy zażąda informacji z Krajowego Rejestru Sądowego celem ustalenia,
w jakim okresie A. Z. pełnił funkcję członka zarządu Sp. z o.o. (...)
z siedzibą w P. i czy okres ten pokrywa się z okresem wskazanym w zaskarżonej decyzji, a także celem ustalenia aktualnego statusu spółki (...). Sąd II instancji stwierdził, że należy również zbadać przesłankę bezskuteczności egzekucji. W związku
z tym, w ocenie Sądu Apelacyjnego należy ustalić do jakiej wysokości zostały pokryte zobowiązania składkowe spółki (...) i za jaki okres. Zdaniem Sądu II instancji, tutejszy Sąd winien również zażądać od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. przedstawienia rozliczenia konta spółki (...) jako płatnika składek
za cały kwestionowany okres. Sąd Okręgowy również winien rozważyć wpływ orzeczenia Sądu Okręgowego w Poznaniu w sprawie toczącej się pod sygnaturą III AUa 1466/12
z odwołania A. C., gdzie status zainteresowanego miał odwołujący się
( k. 241 i 250-267 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. powstała w 1993 r. na mocy aktu notarialnego i została wpisana do rejestru handlowego pod numerem (...) w dziale B.
Od momentu utworzenia spółki w skład zarządu wchodził prezes zarządu - P. S., wiceprezes zarządu – A. P. i dyrektor przedsiębiorstwa – R. M.. Na podstawie aktu notarialnego z dnia 27 grudnia 1995 r. z funkcji wiceprezesa został odwołany A. P., a z funkcji dyrektora R. M.. Jedynym członkiem zarządu pozostał do dnia 26 listopada 2003 r. P. S. ( okoliczność bezsporna).

W dniu 27 lipca 2001 r. złożono do Prokuratury Rejonowej w I. zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa przez Prezesa (...) Sp. z o.o. P. S. z art. 218 § 1 k.k. i art. 284 k.k. ( k. 65-67 a. s., k. 1 a. s. II K 239/06).

W dniu 15 listopada 2002 r. wpłynął wniosek (...) Sp. z o.o. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w I. o restrukturyzację na podstawie ustawy
z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych
od przedsiębiorstw. W związku z tym zawieszono postępowanie egzekucyjne u Naczelnika Urzędu Skarbowego w I. ( k. 73-74 a. s.).

W związku ze złożonym wnioskiem, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. stwierdził, że restrukturyzacji podlegają zaległe składki z odsetkami za zwłokę należne Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych - z wyłączeniem składek na ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenie rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego, ubezpieczenie chorobowe – oraz Funduszowi Pracy i Funduszowi Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres do dnia 31 grudnia 2001 r. ( k. 75-76 a. s.).

Zgodnie z aktem notarialnym w dniu 26 listopada 2003 r. D. S. sprzedała firmie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. 10 udziałów (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. za łączną cenę w kwocie 270000,00 złotych D. Z. i B. C. ( k. 394-397 a. s., akta płatnika składek).

Zgodnie z Protokołem z Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. sporządzonego w dniu 26 listopada 2003 r. odwołano z funkcji Prezesa Zarządu P. S. i powołano na jego miejsce A. C. ( k. 390 a. s., akta płatnika składek).

W związku z prowadzoną działalnością spółka nie opłacała należnych składek
do ZUS, w związku z czym powstały zaległości na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Powstanie tychże zaległości spowodowało zainicjowanie postępowania karnego wobec ówczesnemu prezesowi spółki P. S.. Wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 13 października 2003 r. w Inowrocławiu
II Wydziału Karnego w sprawie o sygnaturze akt II K 290/02 orzekł w punkcie pierwszym,
że P. S. dopuścił się zarzucanych czynów opisanych w pkt 1-34 aktu oskarżenia z tym ustalenie, iż dopuścił się w warunkach przestępstwa ciągłego a ponadto,
że nie przywłaszczył pieniędzy o których jest mowa w zarzutach, tj. przestępstwa
z art. 218 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 66 § 1 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k. postępowanie wobec oskarżonego warunkowo umorzono na okres dwóch lat. W punkcie drugim oskarżony został zobowiązany do naprawienia szkody w całości poprzez uiszczenie na rzecz organu rentowego zaległości z tytułu należnego ubezpieczenia społecznego
w terminie do dnia 31 grudnia 2003 r. ( k. 68-72 a. s., k. 991-995 a. s. II K 290/02).

(...) Sp. z o.o. organ rentowy prowadził postępowanie egzekucyjne mające na celu likwidację powstałego zadłużenia. Pierwsze czynności zostały podjęte w sierpniu 2000 r. i na ich podstawie dokonano zajęcia rachunku bankowego spółki
w Banku (...) S.A. Kolejnych zajęć rachunku bankowego dokonano w październiku 2000 r., w lutym 2001 r., w lipcu 2001 r., w listopadzie 2001 r., w marcu 2003 r., w marcu 2004 r.
i w listopadzie 2004 r. W wyniku tych czynności na konto organu rentowego wpłynęło kilka wpłat, które zostały rozliczane na należność główną, odsetki, koszty upomnienia i koszty egzekucyjne ( okoliczność bezsporna).

Na podstawie aktu notarialnego w dniu 4 grudnia 2003 r. notariusz M. W. sporządził protokół Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Sp. z o.o. (...)
z siedzibą w P.. W uchwale nr (...) postanowiono powołać do Zarządu nowego członka
w osobie A. Z., który piastował funkcję do października 2004 r.
( k. 398-403 a. s.).

Tekst jednolity umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o zawiązaniu (...) Sp. z o.o. podpisali A. C. i A. Z. ( k. 405-411 a. s.).

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy, Wydział XIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego postanowieniem z dnia 29 marca 2004 r. oddalił wniosek (...) Sp. z o.o. o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego ( k. 362 a. s.).

Decyzją z dnia 30 marca 2004 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.
o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców umorzył postępowanie restrukturyzacyjne w sprawie dotyczącej umorzenia zaległych składek.
W ocenie organu rentowego warunki restrukturyzacyjne nie zostały spełnione, ponieważ nie uregulowano składek niepodlegających restrukturyzacji oraz, że występują zaległości
w bieżących płatnościach z tytułu składek i nie została przedstawiona informacja o bieżącej sytuacji finansowej ( k. 79-80 a. s., akta płatnika składek).

W dniu 26 kwietnia 2004 r. (...) Sp. z o.o. złożyła w Sądzie Rejonowym
w B. wniosek o ogłoszenie upadłości. W uzasadnieniu wniosku wskazano,
że działania wykonane przez poprzedni zarząd spółki przyczyniły się do wypowiedzenia umów kredytowych i zawartych układów oraz postawienie ich w stan natychmiastowej wykonalności. W ten sposób nastąpiła utrata płynności finansowej. Kolejną przyczyną było ograniczenie dostaw przez głównego dostawcę (...) S.A., która zdecydowała się
na narzucenie niekorzystnych umów. Doprowadziło to w konsekwencji do sytuacji, w której spółka przestała regulować swoje zobowiązania. Strata bilansowa za rok 2003 wyniosła 320037,38 złotych. Oprócz zobowiązań wobec ZUS istniały także zadłużenia min. wobec (...) S.A., Urzędu Miejskiego w P. oraz Przedsiębiorstwa (...) Sp.
z o.o., a także Banku (...) S.A. z tytułu zaciągniętego kredytu. Łączna kwota zobowiązań wyniosła 1024606,56 złotych ( k. 2-4 akt XV GU 50/04).

Zarządzeniem z dnia 29 kwietnia 2004 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zwrócił wniosek, gdyż (...) Sp. z o.o. nie przedłożyła dokumentów wynikających
z obowiązku zawartego w art. 22, 23 i 25 Prawa upadłościowego i naprawczego ( k. 15 akt
XV GU 50/04).

W dniu 1 czerwca 2004 r. (...) Sp. z o.o. złożyła kolejny wniosek
o ogłoszenie upadłości, powołując argumentację zawartą w poprzednim wniosku. Do wniosku dołączono rachunek zysków i strat za 2003 r., z którego wynikało, że powstała strata
w wysokości 32037,38 złotych, natomiast w 2004 r. strata wyniosła 211725,46 złotych
( k. 1-3, 11-16, 23-26 akt XV GU 77/04).

Postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2004 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił wniosek (...) Sp. z o.o., gdyż wielkość obciążeń przewyższała wartość majątku,
na którym zostały one ustanowione ( k. 77-79 akt XV GU 77/04).

W dniu 7 września 2004 r. (...) Sp. z o.o. ponownie złożyła wniosek do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidacją majątku upadłego ( k. 83-85 a. s., akta płatnika składek, k. 2-4 akt XV GU 118/04).

Postanowieniem z dnia 15 listopada 2004 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy,
oddalił wniosek (...) Sp. z o.o. o ogłoszenie upadłości ( k. 86 a. s., akta płatnika składek, k. 55 akt XV GU 118/04).

Stosownie do art. 9 ustawy z dnia 20 sierpnia 2007 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (...) Sp. z o.o. z dniem 1 stycznia 2016 r. z mocy ustawy została wykreślona
z Krajowego Rejestru Sądowego z uwagi na nie dokonanie obowiązkowego wpisu ( protokół rozprawy z dnia 28 czerwca 2016 r., k. 445 a. s.).

Zobowiązania składkowe spółki (...) zostały pokryte w następujący sposób:

1. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych:

- wpłata z dnia 19 grudnia 2003 r. w kwocie 13820,30 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 13799,30 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 20,40 złotych,

- wpłata z dnia 29 grudnia 2003 r. w kwocie 1374,56 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 1294,56 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 80,00 złotych,

- wpłata z dnia 15 stycznia 2004 r. w kwocie 7388,50 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 7000,10 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 388,40 złotych,

- wpłata z dnia 15 stycznia 2004 r. w kwocie 2294,47 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 2195,37 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 99,10 złotych,

- wpłata z dnia 10 lutego 2004 r. w kwocie 5273,69 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 4999,99 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 273,70 złotych,

- wpłata z dnia 10 lutego 2004 r. w kwocie 8072,19 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 7734,59 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 337,60 złotych,

- wpłata z dnia 10 lutego 2004 r. w kwocie 7926,35 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 7684,75 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 241,60 złotych.

2. Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego:

- wpłata z dnia 19 grudnia 2003 r. w kwocie 2791,50 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 2788,41 złotych i należność główną za (...)
w kwocie 3,09 złotych,

- wpłata z dnia 29 grudnia 2003 r. w kwocie 2709,88 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 2550,85 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 125,50 złotych i należność główną za (...) w kwocie 33,53 złotych,

- wpłata z dnia 15 stycznia 2004 r. w kwocie 2791,73 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 2628,69 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 118,60 złotych i należność główną za (...) w kwocie 44,44 złotych,

- wpłata z dnia 10 lutego 2004 r. w kwocie 3016,33 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 2845,75 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 124,20 złotych i należność główną za (...) w kwocie 46,38 złotych,

- wpłata z dnia 10 lutego 2004 r. w kwocie 2987,22 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 2888,03 złotych oraz odsetki za zwłokę w kwocie 90,80 złotych i należność główną za (...) w kwocie 8,39 złotych.

3. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

- wpłata z dnia 19 grudnia 2003 r. w kwocie 1099,30 złotych oznaczona (...) pokryła należność główną za (...) w kwocie 1099,30 złotych.

Po rozliczeniu konto za okres objęty zaskarżoną decyzją wykazuje następujące zaległości:

- Fundusz Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek w kwocie 167641,27 złotych
oraz odsetki za zwłokę liczone do dnia zapłaty włącznie, koszty egzekucyjne w kwocie 2721,00 złotych,

- Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych z tytułu składek w kwocie 36844,39 złotych
oraz odsetki za zwłokę liczone do dnia zapłaty włącznie, koszty egzekucyjne w kwocie 547,50 złotych,

- Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu składek
w kwocie 13934,19 złotych oraz odsetki za zwłokę liczone do dnia zapłaty włącznie, koszty egzekucyjne w kwocie 213,60 złotych ( k. 295 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wydał zaskarżoną decyzję
z dnia 21 grudnia 2009 r., znak: (...), w której stwierdził, że odwołujący jako członek zarządu spółki o nazwie (...) Sp. z o.o., (...) Regon (...), NIP (...), (...)-(...) P., (...) odpowiada całym swoim majątkiem za okres:

- od grudnia 2003 r. do października 2004 r. w kwocie 169986,52 złotych na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych oraz odsetki na dzień 21 grudnia 2009 r. w kwocie
118760,00 złotych i 2721,00 złotych tytułem kosztów egzekucyjnych,

- od grudnia 2003 r. do października 2004 r. w kwocie 36899,54 złotych na Ubezpieczenie zdrowotne oraz odsetki na dzień 21 grudnia 2009 r. w kwocie 25699,00 złotych
i 547,50 złotych tytułem kosztów egzekucyjnych,

- od grudnia 2003 r. do października 2004 r. w kwocie 13934,19 złotych na Fundusz Pracy
i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz odsetki na dzień 21 grudnia
2009 r. w kwocie 9711,00 złotych i 213,60 złotych tytułem kosztów egzekucyjnych.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy stwierdził, że z posiadanej dokumentacji
oraz informacji uzyskanej w Krajowym Rejestrze Sądowym w B. wynika,
iż w okresie, kiedy powstały zaległości (...) Sp. z o.o. odwołujący był członkiem zarządu tej spółki ( k. 9-10 akt ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych do akt dokumentów przedłożonych przez strony niniejszego postępowania, które stanowią obiektywny oraz
w pełni wiarygodny materiał dowodowy. Dokumenty zawarte w aktach rentowych, aktach płatnika składek, aktach egzekucyjnych, aktach karnych dotyczących zainteresowanego P. S. oraz aktach niniejszej sprawy pozwoliły na dokonanie prawidłowych ustaleń w niniejszej sprawie. Sąd opierając się na wytycznych Sądu Apelacyjnego zwrócił się do odpowiednich instytucji państwowych o udostępnienie akt karnych, egzekucyjnych oraz płatnika składek celem ustalenia odpowiedzialności członka zarządu za zaległości składkowe (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P.. Zgromadzony materiał dowodowy był w ocenie Sądu Okręgowego rzetelny, wiarygodny i wystarczający do wydania rozstrzygnięcia
w niniejszej sprawie. Strony postępowania nie wnosiły uwag ani zastrzeżeń,
co do wiarygodności zebranych przez Sąd dokumentom, co stanowiło podstawę do tego, aby uznać je za mające wysoki walor dowodowy.

Sąd uznał zeznania odwołującego za wiarygodne w części, w której stanowią potwierdzenie dla zebranego materiału dowodowego. Natomiast Sąd nie dał wiary zeznaniom A. Z. dotyczących braku zaległości składkowych w okresie, kiedy był członkiem zarządu, o czym szerzej wskaże w rozważaniach prawnych.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodną opinię sporządzoną przez biegłego sądowego na etapie postępowania przed uchyleniem sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Apelacyjny. Tym niemniej Sąd pominął w całości wnioski wywiedzione w opinii, gdyż biegły sądowy opiniując w niniejszej sprawie nie dysponował całością zgromadzonych dokumentów.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. Z. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 21 grudnia 2009 r., znak:
(...) jest zasadne w części i zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiot sporu w niniejszej sprawie wyznaczało rozważenie, czy prawidłowo ustalono odpowiedzialność A. Z. za zaległości składki (...)
Sp. z o.o. z siedzibą w P. za sporny okres od grudnia 2003 r. do października 2004 r.

Sąd w protokole rozprawy z dnia 28 czerwca 2016 r. postanowił, iż postępowanie
w niniejszej sprawie toczyć się będzie bez udziału zainteresowanej spółki. Mając bowiem
na względzie art. 9 § 1-4 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym ( Dz. U. z 2007 r., Nr 168, poz. 1186 j. t.) dla podmiotu wpisanego do Rejestru prowadzi się odrębne akta rejestrowe obejmujące w szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu. Jeżeli przepis szczególny nakazuje zgłoszenie określonych danych sądowi rejestrowemu lub wpisanie ich do Rejestru, a dane te nie podlegają według przepisów ustawy wpisowi
do określonego działu Rejestru, dokumenty zawierające te dane oraz dokumenty wymienione w art. 47a ust. 2 składa się do akt rejestrowych. Jeżeli podmiot wpisywany do Rejestru działa na podstawie umowy lub statutu, do wniosku o jego wpisanie dołącza się umowę lub statut. Do wniosku o wpis podmiotu do Rejestru, wniosku dotyczącego zmiany umowy lub statutu podmiotu wpisanego do Rejestru, działającego na podstawie umowy lub statutu, dołącza się także tekst jednolity umowy lub statutu, z uwzględnieniem wprowadzonych zmian. Spółka
z dniem 1 stycznia 2016 r. z mocy ustawy została wykreślona z rejestru, albowiem nie spełniła wszystkich przesłanek wynikających z ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Powodem wykreślenia spółki było niedokonanie obowiązkowego wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Zatem w przypadku nieistniejącego tworu prawnego, Sąd postanowił
o dalszym prowadzeniu postępowaniu bez udziału (...) Sp. z o.o. z siedzibą
w P..

Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 j. t.) do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz
na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek
za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 116 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa
( Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 j. t.) zwanej dalej ,,ustawą’’ za zaległości podatkowe spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1)nie wykazał, że:

a)we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo

b)niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;

2)nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

W myśl art. 116 § 2 ustawy, odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu.

W świetle powołanych przepisów Sąd zważył, że do wydania przez pozwany organ rentowy decyzji o odpowiedzialności członka zarządu niezbędne było wykazanie,
że odwołujący był członkiem zarządu spółki w czasie powstania zobowiązań, które przerodziły się w dochodzoną zaległość spółki oraz, iż egzekucja prowadzona przeciwko spółce okazała się bezskuteczna. Z kolei na odwołującym spoczywał ciężar przedstawienia dowodów w celu wykazania okoliczności, które mogłyby stanowić o zwolnieniu
go z odpowiedzialności za długi spółki z tytułu składek.

Sąd doszedł do przekonania, że w niniejszym postępowaniu organ rentowy dopełnił wszystkich obowiązków, do których był zobligowany przepisami ustawy o ordynacji podatkowej. Sąd zważył, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wykazał, że A. Z. był członkiem zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą
w P. od dnia grudnia 2003 r. do października 2004 r. Sąd na podstawie dokumentacji złożonej do niniejszej sprawy doszedł do wniosku, że spółka nie opłaciła wszystkich należności z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
za sporny okres od grudnia 2003 r. do października 2004 r., w którym to funkcję członka zarządu sprawował A. Z.. Organ rentowy prowadził egzekucję należności
z rachunku bankowego na podstawie wystawionych tytułów wykonawczych. Egzekucja zakończyła się uzyskaniem kilku wpłat, które zostały rozliczone na należność główną, odsetki oraz koszty utrzymania. Ponadto nieruchomości spółki zostały sprzedane w drodze licytacji,
a kwota uzyskana również została pokryta na bieżące zaległości składkowe. Naczelnik Urzędu Skarbowego w I. umorzył postępowanie egzekucyjne w stosunku
do (...) Sp. z o.o., ponieważ spółka przestała istnieć. Z powyższego jednoznacznie wynika, że egzekucja prowadzona przeciwko spółce okazała się bezskuteczna,
co niewątpliwie wykazał w toku postępowania organ rentowy.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż omawiany art. 116 § 1 ustawy nie wprowadza rozróżnienia, iż przesłanka braku winy jako okoliczność wyłączająca odpowiedzialność członka zarządu za zaległości podatkowe spółki odnosi się wyłącznie do braku winy umyślnej czy też braku winy nieumyślnej. Przesłanka ta odnosi się do obu wskazanych postaci winy,
w tym winy nieumyślnej. Członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności
za zaległości podatkowe spółki dopiero wówczas, gdy wykaże, iż nie przewidywał i nie mógł w żaden sposób przewidzieć, że zaistniała w danym momencie sytuacja finansowa w spółce wymaga zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości bądź wszczęcia postępowania układowego. Mając na względzie całokształt przedstawionych powyżej rozważań, Sąd doszedł do wniosku, że na gruncie niniejszej sprawy A. Z. jest w części odpowiedzialny za powstanie zaległości składkowych w spornym okresie czasu. W ocenie Sądu nie zachodziły okoliczności wyłączające jego odpowiedzialność, bowiem nie wykazał, aby wypełnił choć jedną z przesłanek nakreślonych przepisami ustawy dzięki którym mógłby uwolnić się od odpowiedzialności składkowej.

Sąd zważył, że zainteresowana spółka nie realizowała swoich zobowiązań, ponieważ nie miała żadnego majątku, a kolejne egzekucje prowadzone wobec niej są bezskuteczne. Nadto odwołujący nie tylko nie ujawnił żadnego majątku, z którego organ rentowy mógłby
w znacznej części zaspokoić swoją wierzytelność, ale również nie wykazał, aby wszczął postępowanie upadłościowe czy układowe, lub że zachodziły okoliczności wskazujące
na brak jego winy. Decyzją z dnia 30 marca 2004 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.
o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców umorzył postępowanie restrukturyzacyjne w sprawie dotyczącej umorzenia zaległych składek, ponieważ nie uregulowano składek niepodlegających restrukturyzacji oraz z powodu występujących zaległości w bieżących płatnościach z tytułu składek i nie przedstawienia informacji o bieżącej sytuacji finansowej. Zatem wbrew stanowisku odwołującego, w dacie powołania jego osoby na członka zarządu istniały zaległości składkowe spółki wobec organu rentowego. Pierwszy wniosek o ogłoszenie upadłości (...) Sp. z o.o. z siedzibą
w P. złożyła dopiero w dniu 26 kwietnia 2004 r. w Sądzie Rejonowym w B.. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy, ,,"właściwym czasem" w rozumieniu art. 116 o.p. nie jest ani krótkotrwałe wstrzymanie płacenia długów na skutek przejściowych trudności, ani też całkowite zaprzestanie płacenia długów w następstwie wyzbycia się przez podmiot gospodarczy całego (lub prawie całego) majątku, lecz chwila kiedy wiadomo już,
że dłużnik nie będzie w stanie zaspokoić wszystkich swych zobowiązań. Określenie tej chwili powinno być ujmowane elastycznie w zależności od okoliczności konkretnego wypadku, bowiem właściwy czas do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest przesłanką obiektywną, ustalaną w oparciu o okoliczności faktyczne każdej sprawy, dla określenia której nie ma znaczenia subiektywne przekonanie członków zarządu spółki.’’ ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2011 r., sygn. akt II UK 5/11) W ocenie Sądu odwołujący piastując w spółce stanowisko członka zarządu od dnia 4 grudnia 2003 r. miał z pewnością świadomość kondycji finansowej spółki i powinien w najbliższym możliwym czasie złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Odwołujący z powodu złożenia przedmiotowego wniosku dopiero prawie pięć miesięcy później jest odpowiedzialny za zaległości spółki za sporny okres, ponieważ majątek dłużnika nie wystarczył nawet na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego. Należy w związku z tym wskazać, że zgodnie z art.
21 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze ( Dz. U. 2009 r.,
Nr 175 poz. 1361 j. t.) dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni
od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek
o ogłoszenie upadłości. Jeżeli dłużnikiem jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, obowiązek, o którym mowa w ust. 1, spoczywa na każdym, kto ma prawo
go reprezentować sam lub łącznie z innymi osobami. Podkreślić jednakże należy, że art.
116 § 1 Ordynacji podatkowej nie odwołuje się wprost do w/w terminów, lecz posługuje się niedookreślonym pojęciem „zgłoszenie wniosku o upadłość lub wszczęcie postępowania układowego we właściwym czasie”. Z uwagi na to, że unormowanie to ma stanowić dodatkową gwarancję uzyskania należnych świadczeń, a jego celem jest obciążenie członków zarządu obowiązkiem wyrównania uszczerbku poniesionego w tym zakresie wskutek ich zawinionego działania, wykładnia tego przepisu powinna uwzględniać przede wszystkim funkcję ochrony praw podmiotu uprawnionego do uzyskania należności składkowych, która jest jednocześnie funkcją postępowania upadłościowego. W ocenie Sądu odwołujący uchybił terminowi na złożenie wniosku o upadłość spółki i odpowiada na zasadzie winy. Sąd zważył, że ubezpieczony wchodząc w skład zarządu spółki posiadał wiedzę o jej złej kondycji finansowej. W 2003 r. ówczesny Prezes zarządu spółki P. S. wyrokiem karnym został zobowiązany do zapłacenia organowi rentowemu zaległości składkowych spółki. W trakcie pełnienia funkcji członka zarządu przez ubezpieczonego w dniu 30 marca 2004 r. organ rentowy umorzył postępowanie restrukturyzacyjne w sprawie dotyczącej umorzenia zaległych składek. Sąd podkreśla, że całokształt okoliczności związanych
z kondycją finansową spółki wymagał od odwołującego w trybie pilnym i natychmiastowym złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. W ocenie Sądu wina odwołującego odnosząca się do braku działania prawidłowego na rzecz spółki jest jednoznaczna, gdyż jak już wskazano, posiadał wiedzę wystarczającą do rzetelnej oceny, która powinna sprowadzać się do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki.

Sąd orzekając o zakresie odpowiedzialności odwołującego za zaległości składkowe (...) Sp. z o.o. miał na względzie pismo organu rentowego z dnia 12 stycznia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wskazał dokładne kwoty, które zostały rozliczone na dzień wystawienia decyzji, tj. 21 grudnia 2009 r. Sąd zważył,
że niewątpliwie uwzględnienie wpłat kwot podanych przez organ rentowy prowadzi
do wniosku, iż ogólna wysokość zaległości składkowych odwołującego jest mniejsza
od wskazanej w zaskarżonej decyzji. Sąd doszedł do przekonania, że podane wysokości kwot różnią się od kwot ujętych w zaskarżonej decyzji, zatem prawidłowym winno być pomniejszenie ich odpowiednio o kwoty wskazane przez organ rentowy w toku postępowania sądowego. Po wyliczeniach matematycznych dokonanych przez Sąd, należało odjąć od całej wysokości kwotowej zaległości określonej zaskarżoną decyzją, rozliczone już zaległości,
na które wskazał organ rentowy w swoim piśmie procesowym. Zatem Sąd zważył,
że prawidłowym było zwolnienie odwołującego od obowiązku zwrotu kwoty
156570,40 złotych z tytułu nieopłaconych składek przez (...) Sp. z o.o. za okres
od grudnia 2003 r. do października 2004 r.

W związku z tym Sąd w punkcie pierwszym wyroku orzekł na podstawie art.
477¹⁴ § 2 k.p.c. Jednocześnie mając na uwadze, że odwołujący domagał się zwolnienia
go od odpowiedzialności za zaległości składkowe w całości, Sąd zważył, że w punkcie drugim wyroku należało oddalić odwołanie w pozostałym zakresie w myśl art. 477¹⁴§ 1 k.p.c.

W punkcie trzecim wyroku o kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie
art. 100 k.p.c., mając na względzie, że wobec częściowego uwzględnienia odwołania koszty powinny zostać wzajemnie zniesione. Jak wskazuje się w orzecznictwie,
,,o zastosowaniu zasady wzajemnego zniesienia kosztów procesu decyduje kryterium słusznościowego rozłożenia obowiązku ponoszenia tych kosztów, nie jest natomiast bezwzględnie wymagane dokładne wyliczenie stosunku wygranej do przegranej. W takim wypadku sąd powinien wskazać na te względy, ponieważ słuszność leży u podłoża każdego rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu, zaś sam charakter sprawy nie może przesądzać o zastosowaniu pierwszej z reguł wskazanych w art. 100 k.p.c.’’ ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2013 r., sygn. akt III CZ 37/13) Sąd uznał,
że ubezpieczony winien być zostać zwolniony od kwoty 156570,40 złotych, co stanowi
o wygraniu przez niego sprawy w przybliżeniu do 50%. Zatem prawidłowym jest zniesienie kosztów postępowania w oparciu o zakres rozstrzygnięcia w wydanym przez Sąd wyroku.

Zarządzenie: (...)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE