Sygn. akt IV U 182/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 września 2016r. w S.

odwołania W. Ł.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 5 lutego 2016 r. Nr (...)

w sprawie W. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 182/16 UZASADNIENIE

Decyzją z 5 lutego 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił W. Ł. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył W. Ł. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach należy zaliczyć okres jego pracy w latach 1978-1995, kiedy to pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2-3 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. Ł. w dniu (...). ukończył 60-ty rok życia. W dniu 11 stycznia 2016r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 11 stycznia 2016r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 28 lat, 2 miesiące i 11 dni, z czego okresy składkowe stanowią 28 lat, 1 miesiąc i 25 dni, a okresy nieskładkowe 16 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że ubezpieczony nie wykazał, iż do 1 stycznia 1999r. osiągnął co najmniej 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach. Wskazując na tę ostatnią okoliczność decyzją z 5 lutego 2016r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 5 lutego 2016r. k.22 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) -Serwis Spółce Akcyjnej w W. w okresie od 10 stycznia 1996r. do 31 sierpnia 1998r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 31 sierpnia 1998r. k.14 akt osobowych i świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 31 sierpnia 1998r. k.8 akt emerytalnych).

W okresie od 2 marca 1978r. do 30 lipca 1994r., a zatem przez 16 lat i 5 miesięcy, ubezpieczony pracował w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G.. W okresie od 2 marca 1978r. do 29 listopada 1978r. ubezpieczony wykonywał pracę w ramach umowy o pracę, a następnie – w dniu 30 listopada 1978r. został przyjęty w poczet członków tej Spółdzielni i świadczył pracę na jej rzecz jako członek - aż do likwidacji Spółdzielni z dniem 30 lipca 1994r. Przez cały w/w okres ubezpieczony wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Ubezpieczony jeździł samochodem marki S., a następnie J. i przewoził drewno, węgiel, paszę, materiały potrzebne do zabezpieczenia produkcji brojlerów, a w okresie zbioru owoców przewoził owoce (świadectwo pracy z 29 lipca 1994r. k.12 akt emerytalnych, akta osobowe ubezpieczonego z okresy pracy w (...) w G., w tym karta ewidencji pracy i dochodów spółdzielcy wskazująca datę rozpoczęcia pracy przez ubezpieczonego i przyjęcia w poczet członków spółdzielni, zeznania świadków: J. B. i B. D. k.13 akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.13-13v akt i k.12-12v akt sprawy).

Przed podjęciem pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G., w okresie od 2 września 1970r. do 28 lutego 1978r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) Oddział II Towarowo-Spedycyjny, przy czym od 30 lipca 1973r. do 28 lutego 1978r., a zatem przez 4 lata i 8 miesięcy wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony (świadectwo pracy z 28 lutego 1978r. k.11 akt emerytalnych, zeznania ubezpieczonego k.13-13v akt i k.12-12v akt sprawy).

Po zakończeniu pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G., od 6 września 1995r. do 11 sierpnia 2002r. ubezpieczony był zatrudniony, w pełnym wymiarze czasu pracy, w (...) T. Ż. w K.. Przez pierwsze dwa lata zatrudnienia ubezpieczony pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, a następnie jako kierowca samochodu dostawczego (świadectwo pracy z 21 sierpnia 2001r. k.13 akt emerytalnych oraz zeznania ubezpieczonego k.13-13v akt i k.12-12v akt sprawy).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.16 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie W. Ł. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach. Poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia, a także nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach z tytułu zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) w G. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe z dokumentów zgromadzonych w aktach emerytalnych i aktach osobowych ubezpieczonego oraz z zeznań świadków i samego ubezpieczonego potwierdziło, że w okresie zatrudnienia w powyższej Spółdzielni (od 2 marca 1978r. do 30 lipca 1994r.) ubezpieczony wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego. Okoliczność ta nie przesądziła jednak o zasadności odwołania ubezpieczonego, gdyż z przeprowadzonych dowodów wynika, że poza pierwszymi dziewięcioma miesiącami zatrudnienia - od 2 marca 1978r. do 29 listopada 1978r., kiedy to ubezpieczony pracował na podstawie umowy o pracę – ubezpieczony pozostawał członkiem przedmiotowej Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej i jako członek świadczył pracę na rzecz tejże Spółdzielni. Z przytoczonych na wstępie uregulowań wynika zaś, że do pracy w szczególnych warunkach zalicza się wyłącznie pracę (wymienioną co do rodzaju w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r.), która wykonywana była w ramach stosunku pracy zdefiniowanego w art.22 kodeksu pracy. A contrario do pracy w szczególnych warunkach nie zalicza się pracy wykonywanej przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Należy podkreślić, że o braku podstaw zaliczenia okresu zatrudnienia członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej do pracy w szczególnych warunkach wypowiadał się niejednokrotnie Sąd Najwyższy (tak m.in. w wyroku z 25 kwietnia 2012r. w sprawie I UK 384/11, Lex nr 1212661). Stanowisko takie prezentowane jest również przez sądy powszechne (dla przykładu: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 12 lutego 2013r. w sprawie III AUa 1360/12, Lex nr 1289747 i wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 16 stycznia 2013r. w sprawie III AUa 752/12, Lex nr 1271807). Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela argumentację zaprezentowaną w wymienionych orzeczeniach.

Należy jeszcze wskazać, że zarówno przez podjęciem pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...), jak i po jej zakończeniu ubezpieczony podejmował pracę (w ramach stosunku pracy) na rzecz innych podmiotów - Przedsiębiorstwa Państwowej (...) oraz (...) T. Ż. w K., u których wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, jednakże okresy wykonywania tej pracy wynosiły odpowiednio 4 lata i 8 miesięcy oraz 2 lata (vide: ustalenia faktyczne). Suma tych okresów oraz niespełna 9-miesięcznego okresu zatrudnienia w ramach stosunku pracy na rzecz Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) wynosi 7 lat i 5 miesięcy, zamiast wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Reasumując stwierdzić należało, że ubezpieczony nie spełnia przesłanki co najmniej 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach na dzień 1 stycznia 1999r., koniecznej do nabycia emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Z przedstawionych względów, na podstawie art.477.14§1 kpc odwołanie ubezpieczonego podlegało oddaleniu.