UZASADNIENIE

W dniu 26.09.2016r. do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynął wniosek skazanego M. K. o wydanie wobec niego wyroku łącznego, obejmującego prawomocne skazania w sprawach o sygn. akt III K 136/11, III K 65/12 i III K 371/10,. Skazany wniósł o wymierzenie jednej kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji z korzyścią dla niego w związku ze zmiana przepisów kk.

Działając na podstawie art. 570 k.p.k. z urzędu Sąd ustalił w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego, że M. K. został skazany następującymi prawomocnymi wyrokami:

I. Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 28.04.2009 r., sygn. akt III K 152/09 za przestępstwo z art. 282 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od września 2008 r. do 23 stycznia 2009 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na 4 lata próby; przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 10 stycznia 2011r. zarządzono skazanemu wykonanie kary pozbawienia wolności;

II. Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 20.05.2009 r., sygn. akt III K 129/09 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. popełnione w dniu 24.11.2008 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na 4 lata próby oraz grzywnę 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 10 zł; przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 10 stycznia 2011r. zarządzono skazanemu wykonanie kary pozbawienia wolności; natomiast postanowieniem Sądu Rejonowego Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2010r. karę grzywny zamieniono na karę 21 pozbawienia wolności;

III. Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 9.08.2010 r., sygn. akt VI K 922/10 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. popełnione w dniu 13.05.2010 r. na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na 5 lat próby; przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 26 kwietnia 2012r. zarządzono skazanemu wykonanie kary pozbawienia wolności;

IV. Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 10.11.2010 r., sygn. akt III K 371/10 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. popełnione w dniu 29.10.2009 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności;

V. Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 17.11.2011 r., sygn. akt III K 136/11 za przestępstwa:

A. z art. 280 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 282 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełnione w dniu 12.12.2010 r. na karę 3 lat pozbawienia wolności,

B. z art. 158 § 1 k.k. popełnione w dniu 16.10.2010 r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

C. z art. 190 § 1 k.k. popełnione w dniu 16.10.2010 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

D. z art. 280 § 2 k.k. popełnione w dniu 12.12.2010 r. na karę 4 lat pozbawienia wolności;

przy czym kary pozbawienia wolności orzeczone w punktach V A-D połączono i wymierzono karę łączną 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności; zaliczono także na poczet tej kary okres zatrzymania od dnia 17 do 20 grudnia 2010r.

VI.wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2012r. w sprawie o sygn. akt III K 65/12 połączono kary pozbawienia wolności orzeczone:

-: wyrokami opisanymi wyżej w pkt I (sygn. akt III K 152/09) i II (sygn. akt III K 129/09) i wymierzono skazanemu karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;
-: wyrokami opisanymi wyżej w pkt III (sygn. akt VI K 922/10) i IV (sygn. akt III K 371/10) i wymierzono skazanemu karę łączną 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 577 k.p.k. i art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono skazanemu następujące okresy pozbawienia wolności: 19.11.2009r., od 25.10.2010r. do 10.11.2010r.;

a w pozostałym zakresie umorzono na podstawie art. 572 k.p.k. postępowanie o wydanie wyroku łącznego.

Z informacji o skazanym z Krajowego Rejestru Karnego z dnia 4.10.2016r., a także z opinii o skazanym sporządzonej przez Dyrektora AŚ w Z. z dnia 4.10.2016r. wynika, że skazany M. K. po wydaniu wyroku łącznego z dnia 18 czerwca 2012 roku w sprawie III K 65/12 nie był skazany innymi wyrokami, niż wymienione powyżej. Ponadto prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 28 stycznia 2013r. sygn. akt III K 1/13 umorzono postępowanie o wydanie wyroku łącznego na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. i art. 572 k.p.k. z uwagi na powagę rzeczy osądzonej i brak warunków do wydania nowego wyroku łącznego, podobnie jak następnie postanowieniami Sądu Okręgowego w Poznaniu w sprawach III K 21/14 i III K 102/14.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na wstępie zaznaczyć jednak należy, że przepisy art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (DZ. U. z 2015r., poz. 396) uregulowały kwestię tzw. intertemporalną, to jest wyłączyły stosowanie przepisów rozdziału IX kodeksu karnego w nowym brzmieniu, a więc przepisów dotyczących nowych zasad orzekania kary łącznej w wyroku łącznym, do spraw w których połączeniu podlegałby wyłącznie kary prawomocnie orzeczone przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015r. Zgodnie z tym przepisem – przepisów rozdziału IX ustawy kodeks karny, w brzmieniu nadanym ustawa nowelizująca kodeks karny, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Oznacza to, że przepisy art. 85 i następne k.k. w nowym brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2015r. nie mają zastosowania w niniejszej sprawie do skazanego M. K., ponieważ wszystkie skazania jakie zapadły wobec niego zostały orzeczone przed 1 lipca 2015r., a ponadto – jak wynika z karty karnej, opinii o skazanym– po dniu 1 lipca 2015r. nie zapadł wobec niego żaden nowy wyrok skazujący na karę podlegającą łączeniu z poprzednimi karami. Tym samym stwierdzić należy na wstępie, że w stosunku do skazanego M. K. w niniejszym postępowaniu stosuje się przepisy art. 85 i nast. k.k. w brzmieniu starym tj. obowiązującym do dnia 1 lipca 2015r.

Zważyć należy zatem, że zgodnie z art. 569 § 1 k.p.k. właściwy Sąd wydaje wyrok łączny w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów, jeżeli zachodzą ku temu warunki określone w szczególności w art. 85 k.k. (w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2015r.), a mianowicie sprawca popełniał dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy chociażby nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z nich i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu.

Rozważając dopuszczalność wydania wyroku łącznego wobec skazanego M. K., uwzględniając dotychczasową karalność skazanego i wydane dotychczas orzeczenia, tj. prawomocnie orzeczone kary wyrokami wymienionymi na wstępie, stwierdzić należy, iż po wydaniu wyroku łącznego przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w dniu 18 czerwca 2012 roku o sygn. akt III K 65/12, nie zmieniła się w żaden sposób sytuacja skazanego i co za tym idzie możliwości ukształtowania kary łącznej, żaden wyroków objętych wyrokiem łącznym nie uległ bowiem uchyleniu lub zmianie (art. 575 § 2 k.p.k.), a po wydaniu w/w wyroku łącznego nie zapadł wobec skazanego żaden inny wyrok skazujący na kary podlegające łączeniu.

Z wyroku łącznego Sądu Okręgowego w Poznaniu dnia 18 czerwca 2012 r. o sygn. akt III K 65/12 jednoznacznie wynika, że postępowaniem w przedmiocie wydania wyroku łącznego objęte były wszystkie powyżej opisane wyroki, tj. III K 152/09, III K 129/09, VI K 922/10, III K 371/10 i III K 136/11, zatem także te wyroki, o których połączenie skazany wnosi w niniejszym postępowaniu, domagając się połączenia kar wymierzonych w sprawach o sygn. akt III K 136/11, III K 65/12 i III K 371/10, czyli m.in. kary łącznej ukształtowanej w wyroku łącznym z karą nie objętą wyrokiem łącznym – tj. 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sadu Okręgowego w Poznaniu w sprawie o sygn.. akt III K 136/11. Ponieważ połączeniu podlegają kary wymierzone w poszczególnych wyrokach, a nie kara łączna ukształtowana wyrokiem łącznym, uznać należy, iż skazany domaga się ponownie połączenia tych samych wyroków, które były przedmiotem rozpoznania Sądu wydającego wyrok łączny w sprawie III K 65/12, a także Sądu rozpoznającego kolejne wnioski skazanego w sprawach: III K 1/13, III K 102/14, III K 21/14, zakończonych postanowieniami o umorzeniu postępowania z uwagi na powagę rzeczy osądzonej. Sąd Okręgowy w Poznaniu, wydając wyrok łączny w sprawie III K 65/12, ukształtował natomiast kary łączne wobec skazanego, łącząc kary orzeczone w sprawach o sygnaturach III K 152/09 i III K 129/09, a ponadto o sygn. akt VI K 922/10 i III K 371/10 w takim zakresie, jak te wyroki podlegały łączeniu z uwagi warunki wynikające z art. 85 k.k., umarzając natomiast postępowanie o wydanie wyroku łącznego w zakresie kar wymierzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu o sygn. akt III K 136/11 z uwagi na brak warunków do wydania wyroku łącznego. Analizując daty popełnienia przestępstw osądzonych wymienionymi wyżej wyrokami, podkreślić należy ponownie, że nie jest możliwe połączenie kar wymierzonych wszystkim wymienionymi wyrokami w punktach od I do IV w jedną karę łączną, a to z uwagi na daty popełnienia czynów osądzonych w tych sprawach. Sąd Okręgowy w Poznaniu, wydając wyrok łączny w sprawie III K 65/12, rozważał wszystkie kwestie dotyczące możliwości połączenia kar orzeczonych w wymienionych na wstępie wyrokach, połączył je jednak w takiej konfiguracji, jaka odpowiadała treści przepisów art. 85 i nast. k.k. Zważyć należy jednocześnie, iż po wydaniu wyroku łącznego przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie III K 65/12 nie zapadł wobec skazanego M. K. żaden wyrok skazujący, żaden z wyroków stanowiących podstawę wydania wyroku łącznego o sygn. akt III K 65/12 nie uległ uchyleniu lub zmianie, zatem nie zaistniała jakakolwiek potrzeba wydania wobec skazanego M. K. nowego wyroku łącznego i możliwości kształtowania ewentualnej kary łącznej zgodnie z art. 575 k.p.k. w zw. z art. 570 k.p.k. Z uwagi na brak warunków z art. 85 k.k. nie było możliwe także objęcie wyrokiem łącznym kar orzeczonych w sprawie o sygn. akt III K 136/11 tut. Sądu, ponieważ czyny osądzone w tej sprawie zostały popełnione w dniach 12 grudnia 2010r., 16 października 2010r., a więc już po wydaniu pierwszego chronologicznie wyroku wydanego w sprawie III K 152/09 stanowiącego podstawę ukształtowania pierwszego realnego zbiegu przestępstw w wyroku łącznym III K 65/12, jak również już po wydaniu wyroku w sprawie VI K 922/10 stanowiącego kolejny „pierwszy chronologicznie wyrok” stanowiący podstawę ukształtowania drugiego zbiegu realnego przestępstw i wymierzenia drugiej kary łącznej w wyroku łącznym III K 65/12.

Tym samym w niniejszej sprawie zachodzi powaga rzeczy osądzonej, bowiem sytuacja prawna skazanego M. K. nie uległa w żaden sposób zmianie po wydaniu prawomocnego wyroku łącznego w sprawie III K 65/12 i po wydaniu prawomocnego postanowienia o umorzeniu postępowania o wydanie wyroku łącznego sygn. akt III K 1/13 i zgodnie z art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. w zw. z art. 572 k.p.k. postępowanie należy umorzyć, bo jak już wyżej Sąd wyjaśnił, sytuacji skazanego w zakresie możliwości wydania nowego wyroku łącznego nie zmienia także nowelizacja kodeksu karnego, która obowiązuje od 1 lipca 2015r, zgodnie z przytoczonym przepisem przejściowym art. 19 ust. 1cyt. ustawy.

Wskazać bowiem należy w tym miejscu, że podstawę umorzenia postępowania w przedmiocie wyroku łącznego stanowić może nie tylko okoliczność wskazana w art. 572 k.p.k., ale również i negatywne przesłanki procesowe określone w art. 17 § 1 k.p.k. Rozważenie wystąpienia określonych w art. 17 § 1 k.p.k. przesłanek warunkujących dopuszczalność postępowania karnego jest obowiązkiem organu procesowego na każdym etapie postępowania. Negatywna przesłanka procesowa res iudicate ma miejsce wówczas, gdy wcześniej wydane zostało postanowienie o umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego dotyczące tych samych wyroków skazujących (por. Sąd Najwyższy sygn. akt V KK 326/04, LEX nr 141340, SN II KK 156/04, OSNKW-R 2004, poz. 1263).

Ponieważ przedmiotem wcześniejszego postępowania o wydanie wyroku łącznego w sprawie sygn. akt III K 65/12, III K 1/13, III K 21/14 i III K 102/14 były wszystkie tożsame wyroki, co do których zapadło prawomocne orzeczenie rozstrzygające kwestie orzeczenia kary łącznej, zachodzi przeszkoda ujęta w treści art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. skutkująca umorzeniem postępowania w niniejszej sprawie. Zaznaczyć należy również, że powaga rzeczy osądzonej uniemożliwia jakiekolwiek rozważania odnośnie innego ukształtowania wyroku łącznego odnośnie prawomocnych skazań wymienionych wyżej w punktach od I do V, a które były przedmiotem rozpoznania w sprawie III K 65/12 w zakresie wydania wyroku łącznego. Na marginesie wskazać jedynie należy, że w żadnej mierze nie podlegają łączeniu z uwagi na zasady wynikające z art. 85 k.k. ze sobą dwie kary łączne wymierzone wspomnianym wyrokiem łącznym. Podkreślić należy, iż wyrok łączny w sprawie III K 65/12 ukształtował prawomocnie dwie kary łączne i z tego powodu zachodzi powaga rzeczy osądzonej, skutkująca umorzeniem niniejszego postępowania o wydanie wyroku łącznego, a brak jest jakichkolwiek przesłanek z art. 575 k.p.k. do wydania nowego wyroku łącznego.

W związku z umorzeniem postępowania, jak w punkcie 1 sentencji, na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. i art. 626 § 1 k.p.k. kosztami postępowania w sprawie o wydanie wyroku łącznego obciążono Skarb Państwa.

/-/ SSO Dorota Biernikowicz

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE