UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2014 roku powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wytoczył przeciwko pozwanemu M. F., w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powództwo o zapłatę kwoty 2.069,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 600 zł. (pozew k. 2-3)

Postanowieniem z dnia 26 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie, wobec stwierdzonego braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi. (postanowienie k. 4)

Następnie powód uzupełnił braki pozwu po przekazaniu sprawy z e.p.u. i podtrzymał powództwo w całości. (pozew k. 10-11)

W piśmie procesowym z dnia 9 lutego 2016 roku pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie odsetkowe wyrażone w treści pozwu, wnosząc o zasądzenie od kwoty należności głównej odsetek ustawowych za opóźnienie za okres począwszy od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. (pismo procesowe pełnomocnika powoda k. 29-29v)

Na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2016 roku w imienia powoda jego pełnomocnik nie stawił się - został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy. Pozwany nie stawił się na termin rozprawy, pomimo prawidłowego wezwania, nie żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności, nie złożył w sprawie żadnych wyjaśnień, w tym odpowiedzi na pozew. W związku z powyższym Sąd wydał wyrok zaoczny. (wzmianka o wydaniu wyroku zaocznego k. 33)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 stycznia 2005 roku K. J. zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę o kredyt konsumpcyjny nr (...), zgodnie z treścią której Bank udzielił kredytobiorcy kredytu w wysokości 1.254,01 zł na warunkach określonych w umowie. Kwotę kredytu wraz z odsetkami oraz dodatkowymi opłatami w łącznej wysokości 472,03 zł K. J. zobowiązała się spłacić w 24 równych miesięcznych ratach w kwocie po 65,60 zł każda, płatnych do dnia 5-go każdego miesiąca, począwszy od dnia 5 marca 2005 roku. Spłata zobowiązania miała nastąpić na warunkach określonych w powyższej umowie oraz „Regulaminie udzielania przez (...) Bank SA kredytów konsumpcyjnych i kredytu w ramach odnawialnej linii kredytowej oraz wydawania i korzystania z kart kredytowych T.” stanowiącym integralną część umowy. Spłata kredytu miała następować w kwotach i terminach określonych w harmonogramie spłat, stanowiącym integralną część umowy. (kserokopia umowy kredytu k. 20-20v)

W dniu 31 lipca 2008 roku (...) Bank S.A. zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności, szczegółowo określonych w załącznikach nr 1 i 2 do umowy. (okoliczności bezsporne, kserokopia umowy przelewu wierzytelności k. 18-19)

W dniu 28 sierpnia 2009 roku Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu w sprawie o sygn. akt VI Nc 8758/09, wydał nakaz zapłaty
w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził od K. J. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej we W. kwotę 1.385,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21 lipca 2009 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 204,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. (kserokopia nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 9, okoliczności bezsporne)

W dniu 17 sierpnia 2011 roku K. J. i pozwany M. F. podpisali „zobowiązanie”, w którym oświadczyli, że w związku z istnieniem zadłużenia K. J. wobec firmy (...) S.A. z siedzibą we W., wynikającego z nakazu zapłaty wydanego w sprawie o sygn. akt VI Nc 8758/09 przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, zobowiązują się do zapłaty kwoty wynikającej z w/w nakazu wraz z odsetkami, kosztami procesu sądowego oraz pozostałymi kosztami poniesionymi dotychczas przez wierzyciela, w ratach płatnych w następujący sposób: miesięcznie w kwocie 50 zł, wszystkie raty płatne 15 dnia każdego miesiąca, począwszy od 15 września 2011 roku aż do całkowitej spłaty zadłużenia, niezależnie od potrąceń komorniczych. (kserokopia „zobowiązania” k. 21, okoliczności bezsporne)

Pismem z dnia 17 września 2015 roku powód wezwał pozwanego M. F. do zapłaty kwoty 2.056,60 zł wskazując, że w jej skład wchodzi należność główna wynikająca z nakazu zapłaty, o którym mowa wyżej, w kwocie 1.385,12 zł oraz odsetki w kwocie 671,48 zł. Pomimo wezwania do zapłaty, do dnia wyrokowania, pozwany nie zapłacił powodowi kwoty dochodzonej pozwem. (kserokopia wezwania do zapłaty k. 22, okoliczności bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron procesu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie było zasadne i nie zasługiwało na uwzględnienie, gdyż nie zostało udowodnione.

Powód nie udowodnił swoich twierdzeń faktycznych przedstawionych w pozwie, tj. że pozwany winien mu zapłacić kwotę 2.069,35 wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

Przede wszystkim, w ocenie Sądu, powód nie udowodnił wysokości dochodzonego przez siebie roszczenia.

Powód podnosił, że podstawę faktyczną roszczenia stanowi podpisane przez K. J. oraz pozwanego „zobowiązanie” z dnia 17 sierpnia 2011 roku, które dotyczyło spłaty zadłużenia po K. J.. Powód nie wykazał jednak, że wierzytelność oznaczona w treści „zobowiązania” nadal istnieje i to w wysokości wskazanej w pozwie, a ponadto, że ma prawo dochodzić jej od pozwanego.

Nieudowodnienie powyższych okoliczności, wobec braku zajęcia stanowiska przez stronę przeciwną, przesądzało o tym, że powództwo nie mogło zasługiwać na uwzględnienie, gdyż Sąd nie miał możliwości zweryfikowania twierdzeń faktycznych powoda dotyczących chociażby wysokości wierzytelności, w tym prawidłowości wyliczenia należności głównej, odsetek, czy daty wymagalności wierzytelności.

Rozważania w powyższym zakresie rozpocząć należy od wskazana, że z treści podpisanego przez pozwanego „zobowiązania” nie wynika w żaden sposób wysokość zadłużenia, jakiego spłaty powód miałby prawo się domagać, nie zostało ono tam bowiem wprost określone, przy czym nawet nie można go wyliczyć przez przemnożenie ilości rat i kwoty rat do spłaty, bowiem wskazano w „zobowiązaniu”, że raty mają być spłacane „aż do całkowitej spłaty zadłużenia” z oznaczeniem wyłącznie terminu płatności pierwszej raty (tj września 2011 roku). Nie wiadomym jest zatem, czy kwota zasądzona w nakazie zapłaty została choćby w części spłacona przez K. J., czy powód naliczył od przysługującej mu należności jakiekolwiek odsetki, a jeśli tak, to od jakich kwot i za jaki okres, czy wreszcie, czy powód poniósł dodatkowe koszty, których zwrotu mógłby skutecznie dochodzić od pozwanego na gruncie niniejszej sprawy. Nadto nie sposób zweryfikować wysokości kwoty dochodzonej pozwem także z tej przyczyny, że nie wiadomo czy i w jakiej wysokości zostały dokonane potrącenia komornicze, zatem w jakiej wysokości należność została zaspokojona na drodze postępowania egzekucyjnego, na prowadzenie którego wskazuje zapis w „zobowiązaniu”.

Wysokości roszczenia powoda nie dowodzą także żadne inne dowody z dokumentów załączonych do pozwu, przy czym zestawienia zaległości w sprawie nr 31039 nie można nawet potraktować jako dowodu z dokumentu prywatnego, gdyż nie zawiera on nawet podpisu osoby, która ten dokument sporządziła, a nawet jako dokument prywatny, wobec braku innych dowodów na okoliczność wysokości długu, miałby nikłą wartość dowodową. Jedynie na marginesie zauważenia wymaga, że w omawianym zestawieniu ujęte zostały takie należności jak „koszty postępowania klauzulowego”, „koszty zastępstwa w egzekucji” oraz „zaliczka T2”, bez oznaczenia w jakiej dacie koszty te powstały. Okoliczność ta miałaby zaś o tyle istotne znaczenie (przy założeniu, że omawiane zestawienie posiadałoby wartość dowodową), że w podpisanym przez pozwanego „zobowiązaniu” zobowiązał się on pokryć koszty wynikające z nakazu zapłaty wraz z odsetkami i kosztami procesu oraz pozostałymi kosztami poniesionymi dotychczas przez wierzyciela. Innymi słowy pozwany nie byłby zobligowany do zapłaty kosztów, jakie wierzyciel poniósł już po podpisaniu omawianego „zobowiązania”. Dodatkowo, powód w żaden sposób nie wykazał, że wymienione wyżej koszty w ogóle zostały przez niego poniesione.

Ponadto wskazać należy, że przystąpienie do długu jest przyjęciem przez osoby trzecie odpowiedzialności za dotychczasowe zobowiązanie dłużnika, przy czym dłużnik z długu nie zostaje zwolniony, lecz osoby trzecie ponoszą odpowiedzialność za dług jako współdłużnicy solidarni. Przystąpienie do długu (jak należałoby traktować zobowiązanie z dnia 17 sierpnia 2011 roku) jest możliwe tylko jeżeli dług istnieje, a ponadto, jak przyjmuje się w doktrynie, nie można przystąpić do długu przedawnionego. Powód winien zatem udowodnić, że w dacie złożenia przez pozwanego i K. J. oświadczenia roszczenie nie było przedawnione, czego nie uczynił, zaś biorąc pod uwagę, że kredyt miał być spłacony do dnia 5 lutego 2007 roku (termin spłaty ostatniej, 24-ej raty), należy przyjąć, że roszczenie uległo przedawnieniu najpóźniej w lutym 2009 roku, o ile nie doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia wcześniej, czego powód także nie udowodnił (wprawdzie postępowanie zakończone wydaniem przeciwko K. J. nakazu zapłaty zostało wszczęte w dniu 21 lipca 2009 roku, a więc przed upływem trzech lat od terminu wymagalności ostatniej raty, to jednak w sprawie nie zostało wykazano, w jakiej dacie wierzytelność przysługująca powodowi wobec K. J. stała się wymagalna, a więc od jakiej daty zaczął bieg termin przedawnienia), a to na nim spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie.

Przede wszystkim jednak żadne dokumenty nie dowodzą wysokości zadłużenia, co uniemożliwiało uwzględnienie powództwa.

W tym miejscu przypomnienia wymaga, że w myśl treści przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w świetle którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że powód, jako strona inicjująca proces, jest obowiązany do udowodnienia wszystkich twierdzeń pozwu, w oparciu o które sformułował swe roszczenie. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, zadaniem sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/ 6-7/76). Podkreślić jednak należy, że dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony ani materialnoprawnym, ani procesowym, a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym i w konsekwencji sąd nie może nakazać, czy zobowiązać do przeprowadzenia dowodu i tylko od woli strony zależy, jakie dowody sąd będzie prowadził. Jeżeli strona uważa, że do udowodnienia jej twierdzeń wystarczy określony dowód i dlatego nie przytacza innych dowodów, to jej błąd nie jest usprawiedliwiony, sama ponosi winę niezgłoszenia dalszych dowodów i nie może zarzucać nieuzasadnionego uniemożliwienia wykazania jej praw.

W przedmiotowej sprawie Sąd wydał wyrok zaoczny, z uwagi na spełnienie przesłanek z art. 339 § 1 k.p.c. i art. 340 k.p.c. Wydanie wyroku zaocznego nie przesądzało jednak o uwzględnieniu powództwa.

Z przepisu art. 339 § 2 k.p.c. wynika bowiem, że sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba, że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Przewidziane w przepisie art. 339 § 2 k.p.c. domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda zastępuje postępowanie dowodowe tylko wówczas, gdy twierdzenia te nie budzą uzasadnionych wątpliwości.

W przedmiotowej sprawie twierdzenia faktyczne powoda budziły jednak uzasadnione wątpliwości Sądu w świetle dokumentów załączonych do pozwu.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd, wydając w sprawie wyrok zaoczny, oddalił powództwo w całości.

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE