UZASADNIENIE

Powódka A. R. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. kwoty 30.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 30 lipca 2013r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku. Nadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (pełnomocnik powódki złożył spis kosztów). Uzasadniając powództwo powódka wskazała, iż wskutek wypadku komunikacyjnego mającego miejsce w dniu 17 maja 2013r. w miejscowości B. doznała obrażenia ciała w postaci złamania nasady bliższej goleni prawej i guzka większego kości ramiennej lewej oraz urazu psychicznego objawiającego się lękiem przed przechodzeniem jezdnię, co spowodowało konieczność długotrwałego leczenia. Sprawca wypadku w chwili zdarzenia posiadał ważną polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego wykupioną w pozwanym Towarzystwie (...). Powódka wskazała, iż w toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel uznał za zasadne roszczenie na poziomie kwoty 20.000 zł z tytułu zadośćuczynienia oraz 1.920 zł tytułem zwrotu kosztów opieki - które powódce wypłacił. Powódka zakwestionowała wysokość świadczenia wypłaconego jej tytułem zadośćuczynienia wskazując, iż jest ono nieadekwatne do rozmiaru doznanej przez nią krzywdy. Precyzując w toku postępowania żądanie pozwu powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. kwoty 50.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 30 lipca 2013r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zasądzenie kwoty 432 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 30 lipca 2013r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za koszty opieki sprawowanej nad powódką w okresie jej unieruchomienia, zasądzenie kwoty 616,80 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma w przedmiocie rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za koszty leczenia powódki oraz o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku.

Pozwany (...) S.A. V. (...) w W. nie kwestionując żądania co do zasady, wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podniósł, iż wypłacona przez niego tytułem zadośćuczynienia kwota 20.000 zł w pełni rekompensuje doznaną przez powódkę krzywdę przy uwzględnieniu rozmiaru doznanych przez nią obrażeń. Pozwany podnosił, iż powódka nie przedstawiła nowej dokumentacji medycznej, z której wynikałoby pogorszenie jej stanu zdrowia, dezaktualizujące ustalenia poczynione w toku postępowania likwidacyjnego. Pozwany wskazywał w szczególności, iż z załączonego przez powódkę materiału dowodowego nie wynika, ażeby na skutek urazów doznanych w wypadku utraciła ona zdolność do pracy, w związku z czym rokowania co do jej powrotu do pełnego zdrowia są pozytywne. Pozwany zakwestionował również obciążenie go odpowiedzialnością na przyszłość za skutki wypadku z uwagi na brak interesu prawnego po stronie powódki w dochodzeniu tego żądania. Ponadto pozwany zakwestionował termin, od którego powódka domagała się zasądzenia odsetek ustawowych wskazując, iż zgodnie z obowiązującą linią orzeczniczą należne są one wyłącznie od dnia wyrokowania.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 17 maja 2013r., w miejscowości B. doszło do wypadku komunikacyjnego, na skutek którego M. M. (1) kierujący samochodem osobowym marki O. (...) o nr rej. (...) zjechał na lewy pas ruchu, następnie na chodnik i najechał na idącą chodnikiem pieszą A. R..

Bezsporne, a ponadto: akta szkody nr 01/ (...);

W dacie zdarzenia sprawca wypadku był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. w W..

Bezsporne , a ponadto: akta szkody nr 01/ (...);

W wyniku zdarzenia powódka doznała zewnętrznych obrażeń ciała w postaci złamania guzka większego kości ramiennej lewej z przemieszczeniem odłamu, kilku odłamowego złamania nasady bliższej kości piszczelowej prawej z przemieszczeniem kłykcia środkowego, przezstawowego złamania kłykcia bocznego kości piszczelowej prawej również z przemieszczeniem odłamu. Powódka, bezpośrednio po wypadku została przyjęta na Szpitalny Oddział Ratunkowy Wojewódzkiego Szpitala (...) w S., gdzie została podana zabiegowi operacyjnemu zespolenia złamanych kończyn. W okresie rekonwalescencji pooperacyjnej powódka została unieruchomiona na okres 6 tygodni. Po upływie tego czasu powódka została spionizowana i skierowano ją do dalszego leczenia rehabilitacyjnego, w tym w warunkach sanatoryjnych. Podczas leczenia zastosowano u powódki leczenie farmakologiczne, zalecono przyjmowanie leków przeciwbólowych.

Następstwem wypadku samochodowego były także objawy lękowe przed przechodzeniem przez jezdnię. Leczenie stanów lękowych nie wymagało wdrożenia terapii farmakologicznej. Powódka korzystała z terapii prowadzonej przez psychologa.

A. R. przebywała na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, a następnie została objęta świadczeniem rehabilitacyjnym. Powódka powróciła do pracy na początku czerwca 2014r.

Dowód: dokumentacja medyczna – k. 18-90, 167-172, 174, koperta k. 197, 213, 231-232, 250-251, 266, 307-320, 334-340, 361-362, 364-367, zwolnienia lekarskie – k. 99-102, 233, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 103, historia choroby leczenia szpitalnego – koperta k. 134-137, dokumentacja z pracowni psychologicznej (historia terapii) – koperta k. 175, zeznania świadka T. R. – k. 180-181, informacyjne wysłuchanie powódki – k. 178-180 akt;

A. R. wystąpiła do ubezpieczyciela z wnioskiem o zapłatę kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Dowód: wniosek powódki z dnia 17 czerwca 2013r. – w aktach szkody nr 01/ (...);

Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność z tytułu przedmiotowego wypadku komunikacyjnego co do zasady i w ramach postępowania likwidacyjnego wypłacił poszkodowanej kwotę 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, kwotę 1.920 zł tytułem zwrotu kosztów opieki, oraz kwotę 106,80 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów na rehabilitację.

Dowód: decyzja z dnia 10 lipca 2013r., decyzja z dnia 30 maja 2014r. – w aktach szkody nr 01/ (...);

A. R. nie odniosła urazów skutkujących uszkodzeniem centralnego, ani obwodowego układu nerwowego.

Urazy w postaci złamania nasady bliższej kości piszczelowej prawej i guzka większego kości ramiennej lewej spowodowały u powódki ograniczenie ruchomości barku lewego z dolegliwościami bólowymi. Na skutek wypadku u powódki wytworzyły się zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego prawego z towarzyszącą sztywnością czynnościową i dolegliwościami bólowymi. Bezpośrednio po urazie jak i po zabiegu operacyjnym powódka odczuwała dolegliwości bólowe o bardzo silnym natężeniu. Nie stwierdzono u powódki stanu chorobowego, który mógłby występować przed zdarzeniem, ani po zdarzeniu – bez związku z wypadkiem. Uszczerbek na zdrowiu powódki wskutek obrażeń doznanych w wypadku wynosi odpowiednio 10% - za złamanie guzka większego kości ramiennej lewej, 10% - za złamanie nasady bliższej kości piszczelowej prawej.

Konsekwencją wypadku było wystąpienie u A. R. przejściowych dolegliwości o charakterze zaburzeń adaptacyjnych, które obecnie ustąpiły i nie wymagają dalszego leczenia. Powódka doznała traumy w okresie unieruchomienia, kiedy była całkowicie zależna od pomocy osób trzecich. Aktualnie wpływ wydarzeń związanych z wypadkiem ma niewielki, mieszczący się w granicach fizjologicznych wpływ na dalsze funkcjonowanie powódki.

Dowód: opinia biegłego lekarza neurologa dr n. med. E. M. – k. 259-260, opinia biegłego lekarza ortopedy M. K. – k. 295-297 oraz opinie uzupełniające – k. 353-354, 382, opinia biegłej psycholog E. K. – k. 204-209 akt;

A. R. w okresie unieruchomienia, tj. od dnia 17 maja 2013r. do dnia 4 września 2013r. wymagała pomocy osób trzecich w wymiarze 3 godzin dziennie.

Dowód: opinia biegłego lekarza ortopedy M. K. – k. 295-297 akt;

W związku z procesem leczenia i rehabilitacji powódka poniosła wydatki w łącznej kwocie 1.158,24 zł.

Dowód: faktura nr (...) – k. 252, faktura nr (...) – k. 314-318, faktura nr (...) – k. 363, faktura (...), faktura (...);

Powódka od 2007 roku legitymuje się orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności oznaczonym symbolem 02-P (choroba psychiczna). Po wypadku względem powódki orzeczono również upośledzenie narządów ruchu w stopniu lekkim (symbol 05-R).

W ostatnim czasie u powódki zdiagnozowano spłycenie fizjologicznej lordozy szyjnej w dolnym odcinku kręgu C, skutkujące bólami głowy i kręgosłupa. Zmiany te nie są stałą dolegliwością.

Przed wypadkiem powódka nie miała problemów ze zdrowiem – była osobą aktywną fizycznie, nie korzystała z leczenia specjalistycznego. Powódka chętnie jeździła na rowerze, prowadziła dom, robiła zakupy. Powódka powróciła do zatrudnienia w charakterze pracownika porządkowego, jednak wykonywanie przez nią obowiązków pozostaje utrudnione z uwagi na ograniczenia ruchliwości i dopuszczalnego obciążenia kończyn.

Na dzień wyrokowania proces leczenia powódki nie został zakończony.

Dowód: orzeczenia o stopniu niepełnosprawności za lata 2007-2016 – k. 341-344, 394, dokumentacja medyczna – k. 171-172 oraz opinia biegłego lekarza neurologa dr n. med. E. M. – k. 260 in fine, przesłuchanie powódki;

Sąd zważył:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Kwestię odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu szkód komunikacyjnych regulują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych /Dz.U.2013.392, zwanej dalej u.b.o./.

Zgodnie z art. 34 powołanej ustawy z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie natomiast z art. 35 u.b.o. ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Przy czym przepisy te nie regulują zakresu odpowiedzialności ubezpieczyciela w sposób samodzielny, a odwołują się do odpowiedzialności posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego na podstawie przepisów prawa cywilnego, co wprost wynika z treści art. 34 ust. 1 u.b.o.

Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela jest zatem określony przez zakres odpowiedzialności sprawcy szkody. Przy czym odpowiedzialność cywilna posiadacza pojazdu mechanicznego za szkody spowodowane ruchem tego pojazdu jest oparta na zasadzie ryzyka. Jest to odpowiedzialność za sam skutek zdarzenia powodującego szkodę (art. 436 k.c.). Natomiast kierujący pojazdem mechanicznym, który nie jest jego posiadaczem odpowiada na zasadzie winy (art. 415 k.c.).

Roszczenie powódki o zapłatę dochodzonej pozwem kwoty opiera się na treści art. 445 § 1 k.c w zw. z art. 444 § 1 k.c.

W świetle powołanych przepisów w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Naprawienie powstałej szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Pozwany nie kwestionował swojej legitymacji do występowania w charakterze strony niniejszego postępowania. Nie podważał również słuszności żądania co do zasady, uwzględnił bowiem częściowo roszczenie powódki zgłoszone w toku postępowania likwidacyjnego wypłacając jej tytułem zadośćuczynienia kwotę 20.000 zł, kwotę 1.920 zł tytułem zwrotu kosztów opieki, oraz kwotę 106,80 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów na rehabilitację. Pozwany wskazał jednak, że wypłacone dotychczasowo powódce świadczenia czynią zadość krzywdom jakich doznała w przedmiotowym wypadku.

W zakresie kognicji Sądu pozostawało zatem określenie rozmiaru krzywd jakich powódka doznała w następstwie wypadku, bowiem właśnie to kryterium decyduje o wysokości zadośćuczynienia należnego jest poszkodowanej.

Ustalenie zakresu obrażeń powódki oraz ich wpływu na stan jej zdrowia w połączeniu z określeniem rozmiaru doznanych cierpień, wymagało wiedzy fachowej, wobec czego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych z zakresu neurologii, ortopedii oraz psychologii.

Jak wynika z opinii biegłej lekarz neurolog - dr n. med. E. M., powódka nie odniosła urazów skutkujących uszkodzeniem centralnego, ani obwodowego układu nerwowego / k. 259-260/.

Biegły ortopeda – traumatolog lek. med. M. K. stwierdził, że urazy w postaci złamania nasady bliższej kości piszczelowej prawej i guzka większego kości ramiennej lewej spowodowały u powódki ograniczenie ruchomości barku lewego z dolegliwościami bólowymi. Na skutek wypadku u powódki wykształciły się zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego prawego z towarzyszącą sztywnością czynnościową i dolegliwościami bólowymi. Bezpośrednio po urazie jak i po zabiegu operacyjnym powódka odczuwała dolegliwości bólowe o bardzo silnym natężeniu. Nie stwierdzono u powódki stanu chorobowego, który mógłby występować przed zdarzeniem, ani po zdarzeniu – bez związku z wypadkiem. Biegły oszacował, że uszczerbek na zdrowiu powódki wskutek doznanych w wypadku obrażeń wynosi odpowiednio 10% - za złamanie guzka większego kości ramiennej lewej, 10% - za złamanie nasady bliższej kości piszczelowej prawej / k. 295-297 oraz opinie uzupełniające – k. 353-354, 382/.

Biegła z zakresu psychologii E. K. w sporządzonej opinii stwierdziła, iż na skutek wypadku u powódki wystąpiły przejściowe dolegliwości o charakterze zaburzeń adaptacyjnych, które obecnie ustąpiły i nie wymagają dalszego leczenia. Powódka doznała traumy w okresie unieruchomienia, kiedy była całkowicie zależna od pomocy osób trzecich. Jednak aktualnie wpływ wydarzeń związanych z wypadkiem ma niewielki, mieszczący się w granicach fizjologicznych wpływ na dalsze funkcjonowanie powódki / 204-209 akt/.

Strona pozwana nie kwestionowała ustaleń poczynionych przez powołanych biegłych.

Zgodnie z wnioskami powódki opinia biegłego ortopedy – traumatologa lek. med. M. K. została dwukrotnie uzupełniona. Biegły w opiniach uzupełniających udzielił odpowiedzi na pytania strony powodowej. Pismem z dnia 14 kwietnia 2016r. pełnomocnik powódki wskazała, iż nie wnosi do przedmiotowej opinii zastrzeżeń / k. 370 akt/.

W ocenie Sądu, dopuszczone w sprawie opinie biegłych zostały sporządzone rzetelnie, fachowo, a w związku z tym zasługują na przymiot wiarygodności. Opinie zostały sporządzone w sposób obiektywny i pełny, a ich wydanie zostało poprzedzone wnikliwym zapoznaniem się z dokumentacją medyczną – niezakwestionowaną przez strony zarówno co do formy jak i treści - jak i badaniem samej powódki. Biegli sądowi, którzy wydali opinie w niniejszej sprawie są specjalistami o dużej wiedzy merytorycznej i praktycznej. Sąd nie dopatrzył się w treści sporządzonych przez nich opinii żadnych nieścisłości, czy nieprawidłowości, tym bardziej, iż korespondowały one z treścią dokumentacji medycznej przedłożonej w sprawie oraz oświadczeniami samej powódki.

Sąd zważył przy tym, iż opinia biegłej psycholog E. K. w zakresie w jakim dotyczyła traumy powódki doznanej w okresie unieruchomienia, jak i opinia biegłego ortopedy – traumatologa lek. med. M. K. w zakresie intensywności dolegliwości bólowych jakich doświadczała powódka - w pełni pokrywają się z zeznaniami świadka T. R.. Wobec powyższego Sąd dał wiarę zeznaniom złożonym przez brata powódki i włączył je w poczet materiału dowodowego.

Przystępując do oceny należnego powódce zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zważyć należy, iż ustawodawca nie określił wprost podstaw wpływających na wysokość zadośćuczynienia ograniczając się jedynie do wskazania, że winno ono stanowić „sumę odpowiednią”. Powyższe spowodowało, że przedmiotem licznych orzeczeń sądowych oraz rozważań przedstawicieli doktryny były właśnie kryteria, które winny być uwzględnione przy ustaleniu odpowiedniej kwoty tytułem zadośćuczynienia. Zaprezentowane poglądy pozwoliły na wypracowanie i przyjęcie powszechnie aprobowanych i uwzględnianych kryteriów przy określaniu wysokości przyznawanego zadośćuczynienia, wśród których wymienia się: rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, wiek poszkodowanego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość, stopień winy sprawcy, ujemne skutki zdrowotne, jakie osoba poszkodowana będzie zmuszona znosić w przyszłości, ale także wysokość świadczeń, które z innych źródeł zostały poszkodowanemu, tytułem doznanej krzywdy, wypłacone. Podkreśla się przy tym, że przyznane zadośćuczynienie winno mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane jak i te, które w związku ze schorzeniem wystąpić mogą w przyszłości. /vide: orz. SN z 13 marca 1973r. II CR 50/73; wyrok SN z 4 lipca 1969 r., OSNCP 1970, nr 4, poz. 71; wyrok SN z 3 maja 1972 r., I CR 106/72; wyrok SN z 12 kwietnia 1972 r., II CR 57/72; wyrok SN z 27 sierpnia 1969 r., I PR 224/69/.

Oceniając rozmiar krzywdy doznanej przez powódkę, Sąd oparł się na opisie urazów i cierpień związanych z obrażeniami oraz ustaleniach dokonanych przez biegłych w opiniach, jak i na własnym doświadczeniu orzeczniczym - nie zaś na matematycznym wyliczeniu procentu uszczerbku na zdrowiu powódki.

Ustalając rozmiar doznanych przez powódkę krzywd oraz konieczność ograniczenia jej aktywności życiowej, Sąd uwzględnił również wiadomości powzięte wskutek wyjaśnień i zeznań samej powódki, które uznał za w pełni wiarygodne i korespondujące z pozostałym materiałem dowodowym.

Mając zatem na uwadze, wszystkie podniesione wyżej okoliczności - w tym rozmiar doznanych przez powódkę cierpień fizycznych i psychicznych, konieczność ograniczenia aktywności życiowej w związku m. in. z długotrwałym unieruchomieniem, chodzeniem o kulach i nawracającymi dolegliwościami bólowymi, jak również ograniczenia związane z urazem psychicznym powodującym lęk przed przejściem przez jezdnię – skutkujące powstaniem długotrwałego uszczerbku na zdrowiu - oraz aktualny stan zdrowia wymagający dalszego leczenia, a także fakt, że dolegliwości występujące u powódki są poważne zaś ich leczenie wciąż przebiega intensywnie (powódka przechodzi kolejne zabiegi operacyjne), Sąd uznał za odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego należnego powódce kwotę 40.000 zł.

Wobec wypłaty przez pozwanego na rzecz powódki w toku postępowania likwidacyjnego tytułem zadośćuczynienia kwoty 20.000 zł, zadośćuczynienie należne powódce w ramach niniejszego procesu wynosi 20.000 zł.

Za zasadne Sąd uznał również zgłoszone w ramach rozszerzenia powództwa roszczenia odszkodowawcze z tytułu kosztów opieki w wysokości 432 zł oraz zwrotu kosztów leczenia w wysokości 616,80 zł.

Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 k.c. obejmuje wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe. Przykładowo można wymienić koszty leczenia (pobytu w szpitalu, konsultacji u wybitnych specjalistów, dodatkowej pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw itp.), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych koniecznych aparatów (okularów, aparatu słuchowego, zainstalowania telefonu, wózka inwalidzkiego, samochodu lub innego pojazdu itp.) / vide: wyroki SN z 5 maja 1958 r., 3 CR 1080/57, RPEiS 1960, nr 3, s. 281; z 21 marca 1961 r., 1 CR 325/60, RPEiS 1962, nr 1, s. 402; z 26 czerwca 1969 r., II PR 217/69, LexisNexis nr (...), OSNCP 1970, nr 3, poz. 50; z 7 października 1971 r., II CR 427/71, LexisNexis nr (...), OSPiKA 1972, nr 6, poz. 108; z 21 maja 1973 r., II CR 194/73, LexisNexis nr (...), OSPiKA 1973, nr 4, poz. 83, z omówieniem A. S. i W. W., NP 1975, nr 2, s. 284; z 16 stycznia 1981 r., I CR 455/80, LexisNexis nr (...), OSNCP 1981, nr 10, poz. 193, z glosą A. S., OSPiKA 1981, poz. 223; z 3 grudnia 1984 r., IV CR 429/84, z omówieniem J. G. i M. M., (...) 1986, nr 2, s. 199; z 31 maja 2001 r., V CKN 253/2000, LexisNexis nr (...), IC 2002, nr 3, s. 49 i z 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/2007, LexisNexis nr (...), OSNC-ZD 2008, nr D, poz. 99/, wydatki związane z przewozem chorego do szpitala i na zabiegi, z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin chorego w szpitalu, z koniecznością specjalnej opieki i pielęgnacji / vide: wyroki SN z 4 października 1973 r., II CR 365/73, LexisNexis nr (...), OSNCP 1974, nr 9, poz. 147, z omówieniem A. S. i W. W., NP 1975, nr 7-8, s. (...) i z 25 września 1973 r., II CR 474/73, Gazeta (...) 1974, nr 12, s. 2/. Jednocześnie zgodnie z treścią wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 1977r., sygn. akt I CR 143/77 [w:] LEX nr 7971, prawo poszkodowanego do ekwiwalentu z tytułu zwiększonych potrzeb, polegających na konieczności korzystania z opieki osoby trzeciej, nie zależy od wykazania, że poszkodowany efektywnie wydatkował odpowiednie kwoty na koszty opieki, fakt zaś, że opiekę nad niedołężnym na skutek inwalidztwa poszkodowanym sprawowali jego domownicy nie pozbawia go prawa żądania stosownej renty.

Stosownie do art. 6 kc, udowodnienie szkody i jej wysokości obciąża poszkodowanego.

Powódka domagała się zasądzenia odszkodowania w wysokości zaproponowanej w toku postępowania likwidacyjnego przez pozwanego, tj. 8 zł za godzinę opieki sprawowanej przez członków jej rodziny.

Zgodnie z ustaleniami opinii biegłego lekarza ortopedy M. K., wskutek ograniczeń natury fizycznej zaistniałych bezpośrednio po wypadku, A. R. od dnia 17 maja 2013r. do dnia 4 września 2013r., tj. przez 110 dni wymagała pomocy osób trzecich w wymiarze 3 godzin dziennie. W tym okresie powódka spędziła 12 dni w szpitalu, gdzie opiekę nad nią sprawowały służby medyczne. Rodzina powódki świadczyła zatem pomoc poszkodowanej przez 98 dni. Arytmetyczne wyliczenie kwoty odszkodowania polegało na wyliczeniu iloczynu godzin sprawowanej opieki i przyjętej przez powódkę stawki godzinowej oraz odjęciu wypłaconej z tego tytułu dotychczas kwoty ({98 dni x 3 godz. x 8,00 zł} – 1.920 zł = 432 zł).

Za zasadne i udowodnione Sąd uznał również żądanie zapłaty kwoty 616,80 zł tytułem zwrotu kosztów badań i zakupu leków poniesionych przez powódkę w związku z powyższym wypadkiem.

W niniejszej sprawie, co potwierdza materiał dowodowy w postaci rachunków (faktur za wykonanie badania MR x 2, faktur za zakup leków oraz faktury za wizytę u specjalisty ortopedy), powódka wykazała, że w związku z procesem leczenia i rehabilitacji z tytułu zdarzenia z dnia 17 maja 2013r., poniosła wydatki w łącznej kwocie 1.158,24 zł.

Jako że powódka w ramach przedmiotowego roszczenia domagała się jedynie zasądzenia kwoty 616,80 zł, Sąd orzekł zgodnie z jej żądaniem.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 817 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 14 ust. 2 u.b.o., zgodnie z treścią którego pozwany jest zobowiązany do wypłaty zadośćuczynienia w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody, jednakże gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości świadczenia było niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Nie ulega wątpliwości, że jeżeli dłużnik opóźnia się z zapłaceniem odszkodowania, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. Zasadą prawa cywilnego jest zaś, że dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne. Tutejszy Sąd podziela pogląd wyrażony m. in. przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt I ACa 1098/15, [w:] LEX nr 2079210, zgodnie z którym pojęciem odszkodowania w rozumieniu art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych należy obejmować także zadośćuczynienie określone w art. 445 § 1 k.c. i w związku z tym co do zasady terminy przewidziane w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych mają zastosowanie do tego rodzaju świadczeń odszkodowawczych. Pozwany zobowiązany był zatem do wypłaty należnego powódce zadośćuczynienia w dacie wydania pierwszej decyzji (tj. od dnia 10 lipca 2013r.), albowiem już na tamten moment były znane konsekwencje wypadku, jakiemu uległa powódka.

Strona powodowa wnosiła o zasądzenie odsetek ustawowych od koty przyznanej tytułem zadośćuczynienia od dnia 30 lipca 2016r. – w związku z powyższym Sąd orzekł zgodnie z jej żądaniem. Sąd zasądził zatem od pozwanego odsetki ustawowe naliczane od kwoty 20.000 zł i jako datę początkową, od której biegną odsetki od tej kwoty Sąd przyjął dzień 30 lipca 2013r. Z uwagi na nowelizację art. 481 k.c. Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 20.000 zł w okresie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty. Odsetki od łącznej kwoty 1.048,80 zł Sąd zasądził natomiast od dnia kolejnego po dniu doręczenia pełnomocnikowi pozwanego odpisu pisma w przedmiocie rozszerzenia powództwa / vide: pismo procesowe pozwanego z dnia 11 lipca 2016r. – w aktach sprawy/.

Z mocy wskazanych przepisów, orzeczono jak w pkt I sentencji wyroku.

Odnosząc się do roszczenia powódki w przedmiocie ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej za dalsze mogące nastąpić w przyszłości skutki wypadku, Sąd wskazuje za opinią biegłego sądowego ortopedy – traumatologa lek. med. M. K., że proces leczenia powódki nie został jeszcze zakończony, a prognozy dla powódki nie są korzystne. Biegły stwierdził, że powódka nie rokuje poprawy stanu zdrowia, szczególnie ze strony barku prawego, zaś w stawie kolanowym zdiagnozował zmiany zwyrodnieniowe. Nie można zatem wykluczyć zwiększenia się potrzeb powódki w przyszłości, stąd też Sąd ustalił odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela. Ponadto powódka złożyła szereg dokumentów (dokumentacja medyczna) wskazujących na to, iż dalej trwa jej leczenie.

Ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku opiera się na podstawie art. 189 k.p.c., zgodnie z którym powód może żądać ustalenia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. W ocenie Sądu powódka posiada interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość, co potwierdziło powołane wyżej stanowisko biegłego. Należy zauważyć, iż w przypadku tak poważnych urazów jakich doznała powódka nie jest możliwym przewidzenie całkowitych skutków i następstw wypadku. Należy równocześnie zaznaczyć, iż także w świetle normy z art. 442¹ § 3 k.c. powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 24 lutego 2009 r., sygn. akt: III CZP 2/09, [w:] LEX nr 483372 – stwierdził, że pod rządami art. 442¹ § 3 k.c. nie został w żaden sposób ograniczony czas, w jakim może ujawnić się szkoda na osobie, prowadząc do zaktualizowania się odpowiedzialności pozwanego za skutki danego zdarzenia. W tym stanie rzeczy kolejny proces odszkodowawczy może toczyć się nawet po dziesiątkach lat od wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę, kiedy zazwyczaj pojawiają się poważne trudności dowodowe. Przesądzenie w sentencji wyroku zasądzającego świadczenie odszkodowawcze o odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości zwalnia natomiast poszkodowanego z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu, na którym odpowiedzialność taka już ciąży.

Biorąc powyższe rozważania pod uwagę, Sąd, orzekł jak w pkt II sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo uznając je za wygórowane – o czym orzekł jak w pkt III sentencji wyroku.

O kosztach postępowania w punkcie IV sentencji wyroku Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc obciążając strony stosunkowo kosztami postępowania i orzekając, iż koszty postępowania powódka ponosi w wysokości 58,10%, zaś pozwany w 41,90%, przy czym szczegółowe wyliczenie kosztów postępowania pozostawiono Referendarzowi sądowemu.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE