UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 16.06.2016 r. sygn. akt III Nsm 583/15 k.32 Sąd Rejonowy w Myszkowie zmienił pkt. II wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 16.05.2007 r. w sprawie X RC (...) w ten sposób, że zawiesił A. K. sprawowanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim K. K. ur. (...) w S., a kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Sąd I instancji ustalił następujący stan faktyczny.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 16.05.2007 r. w sprawie XRC (...) rozwiązano małżeństwo A. K. i M. K., wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim K. K. powierzono matce, ograniczając prawa ojca do współdecydowania o istotnych sprawach syna takich jak wybór szkoły, zawodu i sposobu leczenia. Sąd w wyroku rozwodowym nie uregulował kontaktów uczestnika z małoletnim. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Gryficach VII zamiejscowy wydział z siedzibą w Łobzie z dnia 18.06.2015 r. w sprawie VII K (...) A. K. został skazany za czyn z art. 200 § 1 k.k. za doprowadzenie małoletniej poniżej lat 15 do obcowania płciowego poprzez odbycie z nią stosunku płciowego na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres próby wynoszący 5 lat. Ponadto poddano go dozorowi kuratora sądowego, oraz zobowiązano do poddania się terapii seksuologicznej dla sprawców zaburzonych preferencyjnie oraz powstrzymania się od kontaktów z małoletnią. Specjalista seksuolog psychiatra S. D. w piśmie z dnia 20.06.2016 r. potwierdził, iż uczestnik podjął terapię, nie wykazuje zaburzeń preferencji seksualnych pod postacią dewiacji. W sprawie karnej dopuszczono dowód z opinii biegłego psychiatry z dnia 25.02.2015 r. Biegły ustalił, iż uczestnik nie cierpi na chorobę psychiczną, niedorozwój umysłowy czy inne zakłócenie czynności psychicznych, w trakcie popełniania zarzucanych mu czynów nie miał zniesionej ani ograniczonej zdolności rozpoznawania znaczenia czynu czy kierowania własnym postępowaniem w postępowaniu przygotowawczym. Dopuszczono również dowód z opinii biegłego w zakresie seksuologii. W opinii z dnia 11.05.2015 r. biegły podniósł, iż uczestnik wykazuje zaburzenia w preferencji heteroseksualnej i popędu seksualnego z osobowościową skłonnością i tendencją do zachowań pedofilnych heteroseksualnych. W trakcie badania biegły nie stwierdził u uczestnika fantazji homoseksualnych czy kazirodczych. W skład materiału dowodowego załączono filmy zgrane z karty pamięci telefonu komórkowego i komputera należącego do uczestnika o treściach zoofilnych. Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia z 2.12.2015 r. w sprawie XRC (...), wyroku Sądu Rejonowego w Gryficach VII Zamiejscowego Wydziału z siedzibą w Łobzie z dnia 18.06.2015 r. w sprawie VII K (...), opinii biegłych w sprawie VIIK (...) i zeznań stron.

Apelację k.41-42 od tego postanowienia złożył Prokurator Rejonowy w Myszkowie zarzucając Sądowi I instancji naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 110 k.r. i o. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż zachodzi przemijająca przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez A. K. wobec małoletniego syna K. K..

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez pozbawienie A. K. władzy rodzicielskiej wobec małoletniego syna K. K. wraz z rozstrzygnięciem o kosztach instancji odwoławczej względnie o jego uchylenie i przekazanie Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje.

Zaskarżone postanowienie podlega uchyleniu z powodów innych niż wskazane w apelacji.

Postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone przez Sąd Rejonowy z tak licznymi uchybieniami, że nie może być ono podstawą miarodajnych ustaleń i wymaga powtórzenia w całości.

I. Sąd Rejonowy dopuścił dowód z akt Sądu Rejonowego w Gryficach VII Zamiejscowego Wydziału z siedzibą w Łobzie sygn. akt VII K (...) nie wskazując jakie okoliczności mają być w ten sposób dowodzone (por. zapis w protokole rozprawy z dnia 16.06.2016 r. k.31: „…Dopuścić dowód z akt sprawy VII K (...) SR w Łobzie w tym wyroku SR w Gryficach wydział karny z siedzibą w Łobzie z dnia 18.06.2015 r. przesłuchania na okoliczność…”). Stanowi to naruszenie art. 236 k.p.c. Dowód z akt sprawy nie jest przewidziany w kodeksie postępowania cywilnego, który przewiduje tylko dowód z dokumentów (por. art. 244-257 k.p.c.). W ogóle nie przeprowadzony został dowód z dokumentu w postaci informacji seksuologa z dnia 13.06.2016 r., która wpłynęła do Sądu Rejonowego w Myszkowie dnia 20.06.2016 r. tzn. już po wydaniu zaskarżonego postanowienia, a mimo to Sąd dokonywał ustaleń na podstawie tego dokumentu (por. zaskarżone postanowienie k.32, informacja k.33, uzasadnienie zaskarżonego postanowienia k.37). Nie został przeprowadzony dowód z wywiadu kuratora uzyskanego w drodze pomocy sądowej z Sądu Rejonowego w Goleniowie (por. akta Cps (...)). Sąd Rejonowy nie rozpoznał też wniosku dowodowego zawartego w odpowiedzi na wniosek z dnia 30.03.2016 r. o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu seksuologii na okoliczność stwierdzenia prawidłowości w zakresie popędu płciowego i seksualności uczestnika A. K. (por. pkt. 4 wniosków k.22v). Nie został przesłuchany ani małoletni ani jego matka, Sąd Rejonowy poprzestał w tym zakresie na przyjęciu oświadczenia od matki małoletniego. Uzasadnienie ograniczenia postępowania dowodowego co do przesłuchania małoletniego uzasadnione jego rzekomą sprzecznością z dobrem małoletniego jest nieprzekonujące (por. następujący fragment uzasadnienia zaskarżonego postanowienia k.38:„…przeprowadzenie postępowania dowodowego okoliczność ustalenia czy uczestnik stanowi zagrożenie dla dobra 16 letniego syna spowoduje konieczność wyjaśnienia małoletniemu zasadności toczącego się postępowania. W opinii Sądu wiedza taka nie jest potrzebna A. K. a wręcz może zaburzyć jego prawidłowy rozwój…”). Istnieje możliwość takiego przesłuchania by dobro małoletniego było należycie chronione. Podniesione przez Sąd Rejonowy zastrzeżenia odnośnie zakresu postępowania dowodowego nie mają zastosowania do matki małoletniego, a wydaje się istotnym ustalenie czy jej deklarowany brak podejrzeń co do relacji uczestnika postępowania z synem uwzględnia wiedzę o jego zainteresowaniach zoofilnych, o czym mogą świadczyć filmy zabezpieczone w jego telefonie komórkowym i komputerze (por. uzasadnienie zaskarżonego postanowienia k.37).

II. Odnośnie powyżej wskazanych uchybień w postępowaniu dowodowym nie były składane zastrzeżenia w trybie art. 160 k.p.c., ale skutkiem tych uchybień jest brak ustaleń faktycznych, mających stanowić podstawę faktyczną rozstrzygnięcia. W takiej sytuacji konieczne jest powtórzenie postępowania dowodowego, w szczególności przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego seksuologa, mając na uwadze treść opinii wydanej przez biegłego w sprawie karnej, oraz stanowisko uczestnika domagającego się sporządzenia takiej opinii na potrzeby niniejszej sprawy zgodnie z zasadą bezpośredniości (por. odpowiedź na wniosek k.22-23).

III. Należy też odnotować, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy, która polegała na zbadaniu przesłanek pozbawienia władzy rodzicielskiej zgodnie z wnioskiem Prokuratury Rejonowej w Myszkowie (por. wniosek k.2, w szczególności jego pkt. 1). Jest w nim wyraźnie mowa o pozbawieniu władzy rodzicielskiej z powołaniem art. 111 § 1 k.r. i o. Tymczasem Sąd Rejonowy w ogóle nie badał przesłanek tego przepisu, co wynika wprost z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, natomiast skupił się na art. 110 k.r. i o. zawieszając władzę rodzicielską uczestnikowi postępowania.

Mając na względzie wskazane argumenty Sąd odwoławczy na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Myszkowie do ponownego rozpoznania.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE