Sygn. akt: I C 408/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 września 2015 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Janusz Supiński

Protokolant:

Katarzyna Kucharska

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2015 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.

przeciwko S. B.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanej S. B. na rzecz powoda Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. kwotę 1.511,63 (jeden tysiąc pięćset jedenaście 63/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 01.03.2015 r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 30,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej S. B. kwoty 1.511,63 zł wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty od dnia 01.03.2015 r. i kosztami procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że pozwanej przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i garażu i z tego tytułu winna ponosić opłaty eksploatacyjne, czego jednak nie czyni.

Pozwana S. B. nie uznała powództwa i wniosła o jego oddalenie w całości, argumentując w uzasadnieniu, że o ile umową z 17.08.2010r. nabyła spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu mieszkalnego i garażu, to jednak Sąd Okręgowy w Olsztynie, wyrokiem z dnia 17.03.2014r. sygn. akt I C 221/12 orzekł nieważność tej umowy w trybie art. 127 prawa upadłościowego i naprawczego, w konsekwencji czego pozwana nie posiada obecnie legitymacji biernej procesowej w niniejszej sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Umową z dnia 17.08.2010r. pozwana nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...) oraz spółdzielcze własnościowe prawo do garażu oznaczonego numerem (...) i położonego przy ul. (...)

Dowód: umowa k 6-7

W dniu 17.03.2014r. Sąd Okręgowy w Olsztynie w sprawie I C 221/12 wydał wyrok, w którym stwierdził, że umowa sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...) oraz sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do garażu oznaczonego numerem (...) położonego w G. przy ul. (...) (akt notarialny z 17.08.2010r. zawarty przed notariuszem B. M.) jest bezskuteczna w stosunku do masy upadłości A. K.. Orzeczenie to zostało utrzymane w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 20.11.2014r. sygn. akt I ACa 507/14.

Dowód: odpis wyroku k 31-32, 33-41

Sąd zważył, co następuje:

Bezspornym w sprawie był ustalony stan faktyczny, co wynika zarówno z samych twierdzeń stron, jak i dokumentów, znajdujących się w aktach sprawy.

Kwestią sporną pomiędzy stronami okazała się być natomiast interpretacja owego stanu faktycznego, a w szczególności znaczenia orzeczenia Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 17.08.2014r. Strona pozwana bowiem podnosiła, że wskutek przedmiotowego orzeczenia S. B. utraciła prawo do spornego lokalu mieszkalnego oraz garażu. Odmienne stanowisko zaprezentował powód, twierdząc, że instytucja bezskuteczności czynności upadłego, przewidziana w art. 127 prawa upadłościowego i naprawczego nie pozbawia nabywcy spółdzielczych własnościowych praw do lokali, a jedynie umożliwia prowadzenie egzekucji z tego majątku. Zagadnienie to ma pierwszoplanowe znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, bowiem decyduje o podstawie odpowiedzialności strony pozwanej za zobowiązania, związane z eksploatacją lokali, co jest tym istotniejsze, że pozwana kwestionowała wyłącznie podstawę obciążenia jej owymi kosztami, nie negując jednocześnie w żaden sposób wysokości tychże kosztów.

Analizując zdiagnozowane powyżej zagadnienie sporne należy przede wszystkim przytoczyć stanowisko literatury przedmiotu i zacytować Dariusza Chrapońskiego – autora komentarza do art. 127 prawa upadłościowego i naprawczego: „Zasadą jest, że dłużnik odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem, jaki posiada w dacie wykonania ciążącego na nim zobowiązania, poza przypadkami, gdy jego odpowiedzialność jest ograniczona do pewnych składników mienia (np. dłużnik hipoteczny niebędący dłużnikiem osobistym). Prawo nie zakazuje też dłużnikowi rozporządzania swoim majątkiem po powstaniu zobowiązania. Również przepisy nie nakładają na dłużnika obowiązku regulowania zobowiązań w określonej kolejności. Można więc rzec, że wierzyciel ponosi ryzyko niewypłacalności dłużnika. Względy ochrony wierzycieli przemawiają jednak za tym, aby w pewnych przez prawo określonych sytuacjach sankcjonować czynności prawne dokonane przez dłużnika w celu uniemożliwienia bądź utrudnienia egzekucji zobowiązania, a więc w przypadkach, gdy dłużnik działa z pokrzywdzeniem wierzycieli. Ich ochronie służy m.in. skarga pauliańska. Jej zastosowanie przez wierzyciela prowadzi do uznania czynności prawnej dokonanej przez dłużnika za bezskuteczną w stosunku do niego. Uwzględnienie przez sąd powództwa ze skargi pauliańskiej daje wierzycielowi możność żądania zaspokojenia roszczenia bezpośrednio od osoby trzeciej z przedmiotu czynności prawnej uznanej za bezskuteczną. Czynność prawna natomiast jest ważna i wywołuje skutki prawne pomiędzy jej stronami [tak: Witosz A.J. (red.), Witosz A.S. (red.), Adamus R., Buk H., Chrapoński D., Dragon P., Guza L., Klyta W., Ociessa S., Pokora A., Zieliński L. Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, LexisNexis 2014, Wydanie V].

Równie jednoznacznie wypowiadają się inni komentatorzy jak np. A.Janiak: „Konstrukcja ochrony pauliańskiej oparta jest na instytucji względnej bezskuteczności czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela (wyrok SN z dnia 5 czerwca 2002 r., II CKN 1336/00, LEX nr 55083). Ochrona ta polega na możliwości zaskarżenia przez wierzyciela krzywdzącej go czynności prawnej celem uznania tej czynności za bezskuteczną względem niego. W razie uwzględnienia tego żądania przez sąd wierzyciel uzyskuje możliwość dochodzenia zaspokojenia od osoby trzeciej, będącej stroną czynności prawnej uznanej za bezskuteczną wobec skarżącego, z ograniczeniem do przedmiotów majątkowych, które wskutek zaskarżonej czynności wyszły z majątku dłużnika lub do niego nie weszły (B. Łubkowski (w:) Komentarz, t. II, 1972, s. 1244; Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, s. 444 i n.; Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania, 2008, s. 29 i n.; W. Czachórski, Zobowiązania, 2009, s. 905 i n.)”.

W tej sytuacji stwierdzić należy, iż stanowisko prezentowane przez stronę pozwaną nie znajduje żadnego oparcia w obowiązujących przepisach (art. 127 pr. upadłościowego i naprawczego), a jako takie nie zasługuje na aprobatę. Innymi słowy ujmując – tak jak pozwanej przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu mieszkalnego i garażu, tak jednocześnie pozwaną obciążają koszty eksploatacyjne, związane z owymi prawami, co zresztą wynika z art. 4 ust. 1 ustawy z 15.12.2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych. W efekcie powyższego Sąd orzekł jak w pkt I wyroku.

O kosztach Sąd orzekł w pkt II orzeczenia, po myśli art. 98 § 1 kpc.