UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 grudnia 2014 roku – nr (...) – Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. J. (1) nie podlega od dnia 1 sierpnia 2014 roku obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu ani dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że na podstawie dokumentów zewidencjonowanych w systemie informatycznym ustalił, że P. J. (1) dokonała zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego w dniu 1 sierpnia 2014 roku jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą (kod tytułu ubezpieczenia – 0570 00), dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana składka nie niższa niż 30 % kwoty minimalnego wynagrodzenia. Wnioskodawczyni obliczyła
i rozliczyła za siebie składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
za miesiące od sierpnia do października 2014 roku od podstawy wymiaru składek
w wysokości 9.365,00 zł i za miesiąc listopad 2014 roku od podstawy wymiaru składek
w wysokości 0,00 zł. Organ rentowy ustalił ponadto na podstawie zapisów w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, że P. J. (1) miała rozpocząć działalność gospodarczą od dnia 1 sierpnia 2014 roku (po zmianie w dniu 28 lipca 2014 roku wcześniejszego wpisu o dacie rozpoczęcia działalności – 2 września 2014 roku), wskazując jako przeważającą działalność fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne, a naukę języków obcych i pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane jako pozostałe działalności. Według wyjaśnień wnioskodawczyni w okresie od sierpnia do października 2014 roku miała prowadzić działalność gospodarczą obejmującą nauczanie języka angielskiego i opiekę metodyczną w ramach współpracy z (...), (...) reprezentowanym przez B. B., gdzie wnioskodawczyni miała wcześniej pracować na podstawie umów cywilnoprawnych. Organ rentowy ustalił, że w okresie od 28 stycznia 2014 roku do 25 lipca 2014 roku wnioskodawczyni była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł.. Zdaniem ZUS wnioskodawczyni nie złożyła dokumentów poświadczających uprawnienia do prowadzenia zajęć z języka angielskiego oraz nowoczesnych metod nauczania. ZUS podniósł, że za okres od 1 listopada 2014 roku do 19 grudnia 2014 roku wnioskodawczyni wystąpiła z roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego przypadającego
w okresie ciąży, zaś przed datą wskazanego rozpoczęcia działalności nie była zatrudniona
i nie posiadała tytułu do ubezpieczenia chorobowego, z którego wypłaca się świadczenie
w związku z chorobą przypadającą w okresie ciąży. W ocenie organu rentowego wnioskodawczyni nie rozpoczęła faktycznie działalności gospodarczej od dnia 1 sierpnia 2014 roku, a uzyskanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej w krótkim okresie przed roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego, przypadającego w okresie ciąży, miało na celu jedynie zgłoszenie się do ubezpieczeń społecznych i skorzystanie z zasiłku chorobowego z tytułu, jakim jest prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. ZUS uznał, że świadczy o tym również deklaracja bardzo wysokich podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, mimo że wnioskodawczyni mogła skorzystać z opłacania składek na zasadach preferencyjnych. ZUS uznał te działania za niezgodne z zasadami współżycia społecznego i za służące jedynie osiągnięciu nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych.

/ decyzja – k. 19 - 21 akt ZUS/

P. J. (1) w dniu 11 grudnia 2014 roku wniosła odwołanie od ww. decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie podlegania ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym
i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od dnia 1 sierpnia 2014 roku. Podniosła, że w czasie rozpoczęcia starań w Powiatowym Urzędzie Pracy o dofinansowanie planowanej działalności gospodarczej nie była jeszcze w ciąży. Starania o dofinansowanie były podyktowane chęcią poprawy swojego statusu po latach pracy na podstawie umów cywilnoprawnych. Wskazała, że w związku z uzyskaną z PUP dotacją musiała rozpocząć działalność gospodarczą
w terminie od 26 lipca 2014 roku do 2 września 2014 roku, a zatem zmiana wpisu w przedmiocie daty rozpoczęcia działalności była podyktowana utratą statusu osoby bezrobotnej po wpłynięciu na konto środków finansowych w PUP. Wnioskodawczyni podniosła, że w związku z tą zmianą mogła wcześniej powrócić do prowadzenia zajęć. Wskazała również, że ma stosowne kompetencje do nauczania, a uprawnienia w tym zakresie nie są wymagane. Warunkiem uzyskania dotacji było nieprowadzenie wcześniej działalności gospodarczej, dlatego przed dniem 1 sierpnia 2014 roku nie mogła współpracować z B. B.. Wnioskodawczyni podniosła przy tym, że planowała, że współpraca ta będzie trwała do grudnia 2014 roku i zostanie podjęta, kiedy jej stan po urodzeniu dziecka będzie na to pozwalał, jednak z powodu pogorszenia stanu zdrowia i zagrożenia ciąży zmuszona była skorzystać ze zwolnienia lekarskiego. Zdaniem wnioskodawczyni podejmowane przez nią działania były zgodne z prawem. Wskazała, że jako działalność przeważającą podała: fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne, lecz planowała równocześnie osiągać dochody z działalności pozostałych. Potwierdziła, że nie wybrała możliwości opłacania składek na zasadach preferencyjnych, ale zakwestionowała stanowisko ZUS, że świadczy to o zamiarze osiągnięcia nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych. Zdaniem skarżącej, złożonymi dokumentami potwierdziła rzeczywiste prowadzenie działalności gospodarczej w okresie od sierpnia do października 2014 roku i wykazała osiąganie z jej tytułu przychodów.

/ odwołanie – k. 2 – 5/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 9 stycznia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy wskazał ponadto, że z umowy zawartej przez P. J. (1) z PUP wynika, że jednorazowe dofinansowanie zostało przyznane na pokrycie wydatków związanych z działalnością w zakresie fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne, a z dokumentacji przedstawionej przez wnioskodawczynię wynika, że od
1 sierpnia 2014 roku miała wykonywać działalność w zakresie nauki języków obcych na rzecz podmiotu, z którym faktycznie współpracuje od 2008 roku.

/ odpowiedź na odwołanie – k. 20 – 21 verte/

Pismem procesowym z dnia 17 marca 2015 roku pełnomocnik wnioskodawczyni uzupełnił odwołanie podnosząc, że P. J. (1) miała kompetencje naukowe i zawodowe do prowadzenia zajęć z zakresu nauczania i nie ma podstawy prawnej do wymagania od niej szczególnych uprawnień do tego rodzaju czynność. Wnioskodawczyni może również potwierdzić swoje umiejętności w zakresie stylizacji i wizażu. Rozpoczęcie działalności w tej branży wiązało się jednak z kosztami, których poniesienie stało się możliwe dzięki dofinansowaniu z PUP w Ł.. Jak podniósł pełnomocnik P. J. (1), informację, że wniosek o dofinansowanie został uwzględniony, wnioskodawczyni otrzymała w dniu
22 kwietnia 2014 roku, a dopiero w dniu 20 maja 2014 roku dowiedziała się, że jest
w 5 tygodniu ciąży. W jego ocenie działania wnioskodawczyni niewątpliwie świadczą
o zamiarze prowadzenia działalności gospodarczej, która rzeczywiście została rozpoczęta
z dniem 1 sierpnia 2014 roku, a zmiana sytuacji osobistej nie może być podstawą odmowy objęcia jej obowiązkowo ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi i wypadkowym ani dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym. Pełnomocnik podniósł również, że organ rentowy nie może wymagać od ubezpieczonej wyboru preferencyjnych zasad opłacania składek, ponieważ jest to tylko uprawnienie. Pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł nadto o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/ pismo procesowe – k. 23 – 26/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie: pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie, zaś pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

/ stanowiska stron - e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:01:33 – 00:01:46 – płyta
– k. 136; e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku – 00:02:54 – 00:04:00 – płyta – k. 181;
e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:01:12 – 00:01:36 – płyta – k. 205; e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:26:42 – 00:30:57 – płyta – k. 216/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni P. J. (1) (z domu Z.) jest z wykształcenia filologiem ze specjalnością filologia angielska. Była studentką Wydziału Filologicznego (...) w okresie od 1 października 2007 roku do 24 lutego 2012 roku. Ukończyła pełne 10 semestrów jednolitych studiów magisterskich. Pisała pracę magisterską, ale nie obroniła dyplomu.

Wnioskodawczyni na podstawie kolejnych umów o dzieło dydaktyczne zawieranych
z (...), (...) (wcześniej (...) Studium (...) w Ł.) reprezentowanym przez B. B. w dniach: 7 kwietnia 2008 roku, 5 sierpnia 2008 roku,
4 stycznia 2010 roku, 4 stycznia 2011 roku, 15 września 2011 roku, 5 stycznia 2012 roku,
7 maja 2012 roku, 2 stycznia 2013 roku, 2 kwietnia 2013 roku - przygotowywała
i przeprowadziła cykle zajęć ze studentami języka angielskiego na poziomie od początkującego do zaawansowanego i utrwalała te dzieła w formie pisemnej, tworzyła programy edukacyjno – językowe, opinie, analizy i tłumaczenia, opracowywała oryginalną metodykę nauczania.

/ umowy o dzieło wraz z aneksami i protokołami odbioru – k. 18 – 19 i k. 139 – 170; dokumentacja pracy – k. 29 – 44; zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:01:46 – 00:28:41 – płyta – k. 136; zeznania świadka B. B. - e-protokół
z dn. 14 września 2015 roku – 01:26:09 – 01:53:40 – płyta – k. 136; zeznania świadka A. W. - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku – 00:07:40 – 00:26:07 – płyta – k. 181; zeznania świadka D. K. - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:26:07
– 00:38:19 – płyta – k. 181; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn.
25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 00:53:32 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205/

W ramach umów cywilnoprawnych prowadziła zajęcia od października do czerwca. Jako młody lektor nie prowadziła zajęć w okresie wakacyjnym. We współpracy zdarzały się przerwy. Wynagrodzenie było ustalane wg stawki godzinowej w przypadku prowadzenia zajęć, a przygotowywanie programów wynagradzane było konkretną kwotą. Wynagrodzenie otrzymywała gotówką lub przelewem w wysokości ustalanej przez B. B.. Na początku współpracy wnioskodawczyni miała ustalony grafik, z czasem miała większą swobodę
w ustalaniu godzin zajęć. Zajęcia odbywały się w szkole i poza nią – m. in. w (...) sp. z o.o. Wnioskodawczyni cieszyła się zaufaniem B. B. i uznaniem klientów.

/ listy referencyjne – k. 14 – 17; zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:47:01 – 01:09:47 – płyta – k. 136; zeznania świadka B. B. - e-protokół
z dn. 14 września 2015 roku – 01:26:09 – 02:10:23 – płyta – k. 136; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 00:53:32 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205; zeznania świadka I. G. - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku – 01:17:49 – 01:29:44 – płyta – k. 181/

Wynagrodzenie jest ustalane na podstawie stawek godzinowych również dla innych lektorów współpracujących z B. B. na podstawie umów cywilnoprawnych.

/ zeznania świadka A. W. - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku – 00:07:40 – 00:26:07 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205/

Na przełomie 2013 roku i 2014 roku wnioskodawczyni rozmawiała z B. B.
o możliwości zatrudnienie jej na podstawie umowy o pracę. Martwiło ją, że praca nie daje jej pewności zatrudnienia oraz że nie ma opłacanych składek na ubezpieczenia społeczne. B. B. odmówiła, ale wyraziła chęć dalszej współpracy z P. J. (1) przy projektach współfinansowanych ze środków unijnych, gdyby wnioskodawczyni rozpoczęła własną działalność gospodarczą.

/ zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08
– płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:01:46 – 00:28:41
– płyta – k. 136; zeznania świadka B. B. - e-protokół z dn. 14 września 2015 roku
– 01:26:09 – 02:10:23 – płyta – k. 136; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół
z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:07:30 – płyta – k. 181/

Wnioskodawczyni ukończyła kurs wizażu profesjonalnego w wymiarze 108 godzin
w grudniu 2013 roku. Chciała dalej rozwijać swoje umiejętności w tej dziedzinie. Odwołująca zaczęła zajmować się wykonywaniem makijaży, w tym na sesjach zdjęciowych.

/zaświadczenie – k. 49 – 50; magazyn – k. 51 – 56; zeznania wnioskodawczyni e-protokół
z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół
z dn. 14 września 2015 roku – 00:01:46 – 00:28:41 – płyta – k. 136; zeznania świadka B. B. - e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 01:53:40 – 02:00:38 – płyta – k. 136; zeznania świadka D. K. - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:26:07 – 00:38:19 – płyta – k. 181/

Po rozmowie z B. B. wnioskodawczyni przerwała współpracę
z (...), (...) i podjęła decyzję o rozpoczęciu własnej działalności gospodarczej.
W dniu 28 stycznia 2014 roku zarejestrowała się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. jako osoba bezrobotna, chcąc skorzystać z dofinansowania. B. B. oczekiwała na rozpoczęcie współpracy z P. J. (1), gdy ta będzie już prowadziła działalności gospodarczą.

/zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08
– płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:01:46 – 00:28:41 – płyta – k. 136; zeznania świadka B. B. - e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 01:26:09 – 02:10:23 – płyta – k. 136;zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn.
25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:07:30 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205; zaświadczenie – k. 12/

P. J. (1) w dniu 20 lutego 2014 roku złożyła wniosek o dofinansowanie
w formie przyznawania bezrobotnemu jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej. We wniosku wskazała, że planuje podjąć jednoosobową działalność usługową m. in. w zakresie wizażu ( (...) 96.02.Z Fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne), otworzyć pracownię, wykonywać makijaże na różne okazje, indywidualnie i do sesji zdjęciowych. Zawnioskowała o kwotę 21.900,00 zł obejmującą wydatki związane
z wyposażeniem lokalu, zakupem kosmetyków i akcesoriów, zakupem wizytówek
i materiałów reklamowych. Wniosek został uwzględniony w dniu 22 kwietnia 2014 roku
w kwocie 21.900,00 zł na pokrycie wydatków związanych z podjęciem działalności gospodarczej w zakresie Fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne. Otrzymanie dofinansowania zostało uzależnione od obowiązku ukończenia szkolenia organizowanego przez Urząd Pracy z zakresu prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni ukończył kurs w czerwcu 2014 roku. Umowa z PUP o dofinansowanie zawarta została w dniu 18 lipca 2014 roku. Wypłata dofinansowania została ustalona na dzień 25 lipca 2014 roku i uzależniona od przedstawienia przez wnioskodawczynię informacji
o dokonaniu zgłoszenia działalności gospodarczej do Centralnej Ewidencji i (...)
o Działalności Gospodarczej ( (...)). Zgodnie z umową osoba wnioskująca traci status osoby bezrobotnej dnia następnego po wypłacie dofinansowania, a wnioskodawczyni zobowiązywała się rozpocząć działalność do dnia 2 września 2014 roku, ale nie wcześniej niż dzień po otrzymaniu pieniędzy na rachunek bankowy oraz do złożenia rozliczenia w terminie
2 miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności. Status osoby bezrobotnej P. J. (1) utraciła z dniem 26 lipca 2014 roku.

/ wniosek – k. 57 – 59 verte, pismo – k. 6, skierowanie – k. 7, zaświadczenie – k. 8, deklaracja – k. 9, umowa – k. 10 – 11 verte, zaświadczenie – k. 12, decyzja – k. 12 verte – 13, zaświadczenie – k. 13 verte, zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku
– 00:01:46 – 00:28:41 – płyta – k. 136, zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół
z dn. 25 stycznia 2016 roku – 00:39:27 – 00:53:32 – płyta – k. 181/

Początkowo wnioskodawczyni zadeklarowała najpóźniejszą możliwą datę rozpoczęcia działalności gospodarczej, tj. 2 września 2014 roku. Jako przeważającą działalność gospodarczą wskazała fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne ( (...) 96.02.Z),
a ponadto: działalność związaną z tłumaczeniami (74.30.Z), naukę języków obcych (85.59.A), pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane (85.59.B)
i działalność związaną z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi (62.03.Z). Wnioskodawczyni chciała korzystać zarówno z wykształcenia i doświadczenia w zakresie filologii angielskiej, jak i z wykształcenia zawodowego w kierunku wizażu profesjonalnego. Usługi informatyczne wskazała ze względu na to, że jej mąż jest informatykiem. Małżonkowie mieli w planach również wspólną działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni chciała godzić wszystkie dziedziny, w których się specjalizuje.

/pierwotna treść wpisu – k. 65; zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:01:46 – 00:28:41 – płyta – k. 136; zeznania świadka P. J. (2)
- e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:07:30 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205/

W dniu 20 maja 2014 roku wnioskodawczyni podczas badania USG dowiedziała się, że jest w ciąży. Było to dla niej zaskoczeniem. Uznała wraz z przyszłym mężem – P. J. (2), że w tej sytuacji lepiej rozpocząć działalność wcześniej i dokonała zmiany wpisu w dniu 28 lipca 2014 roku wskazując jako datę rozpoczęcia działalności gospodarczej 1 sierpnia 2014 roku. Chciała też wcześniej rozpocząć współpracę z B. B., która na nią czekała. B. B. wiedziała o ciąży wnioskodawczyni.

/ wynik badania ultrasonograficznego – k. 61, historia wpisu – k. 66 – 69, aktualna treść wpisu – k. 70; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:07:30 – płyta – k. 181; zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia
19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn.
14 września 2015 roku – 00:01:46 – 00:28:41 – płyta – k. 136; zeznania świadka B. B. - e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 01:53:40 – 02:00:38 – płyta – k. 136/

Wnioskodawczyni dokonała zakupu potrzebnych materiałów, narzędzi, mebli, akcesoriów i kosmetyków wskazanych we wniosku o dofinansowanie z PUP, z czego rozliczyła się we wskazanym w umowie terminie.

/faktury – k. 71 – 87, aneksy do umowy – k. 88 – 89, rozliczenia – k. 90 – 92, zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta
– k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:01:46 – 00:28:41
– płyta – k. 136/

W międzyczasie przygotowywała się do ślubu, który odbył się w dniu 30 sierpnia 2014 roku.

P. J. (1) zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 1 sierpnia 2014 roku jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Obliczyła i rozliczyła za siebie składki za miesiące od sierpnia do października 2014 roku od podstawy wymiaru składek w wysokości 9.365,00 zł.

/ okoliczności bezsporne, a nadto: pismo – k. 2 akt ZUS/

Od 1 sierpnia 2014 roku wnioskodawczyni rozpoczęła działalność i zaczęła prowadzić zajęcia językowe w ramach ustnej umowy o współpracy z (...), (...) z pracownikami firmy (...) sp. z o.o. oraz Kancelarii (...). Zajęcia były prowadzone w siedzibach tych podmiotów, najczęściej w godzinach porannych. P. J. (1) umówiła się z B. B., że z tytułu prowadzonych zajęć będzie wystawiała faktury. Umówiły się na stawkę w wysokości 50 zł za godzinę zajęć dydaktycznych. Zajęcia prowadziła do końca października. Zajmowała się też nadzorem metodycznym na lektorami oraz szkoleniem lektorów. Spotkania z lektorami odbywały się w tygodniu (popołudniami – w godzinach 15 - 20) i w soboty (od rana – w godzinach 8 - 17). Ostatnią fakturę wystawiła w październiku 2014 roku.

/zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08
– płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:28:41 – 01:17:53
– płyta – k. 136; zeznania świadka B. B. - e-protokół z dn. 14 września 2015 roku
– 01:26:09 – 02:10:23 – płyta – k. 136; zeznania świadka A. W. - e-protokół z dn.
25 stycznia 2016 roku – 00:07:40 – 00:26:07 – płyta – k. 181; zeznania świadka D. K. - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:26:07 – 00:38:19 – płyta – k. 181; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07
– 01:07:30 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. G. - e-protokół z dn.
25 stycznia 2016 roku – 01:17:49 – 01:29:44 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205/

Wnioskodawczyni podjęła decyzję, aby składki na ubezpieczenia społeczne zadeklarować od wysokiej podstawy wymiaru, gdyż wcześniej nie miała odprowadzanych składek na ubezpieczenia społeczne. Spodziewała się przychodów na poziomie 10.000 zł ze współpracy z B. B.. Ze względu na specyfikę działalności nie spodziewała się dużych dochodów w miesiącach wakacyjnych. Ponadto w sierpniu przygotowywała się do ślubu i wesela. Faktura za sierpień wystawiona została na kwotę 3.000, 00 zł i obejmowała specjalistyczne zajęcia językowe w sierpniu 2014 roku. Faktura za wrzesień wyniosła 8.700 zł i obejmowała specjalistyczne zajęcia językowe we wrześniu 2014 roku. Za październik wnioskodawczyni wystawiła dwie faktury: jedną na kwotę 2.923,00 zł obejmującą specjalistyczne zajęcia językowe w październiku 2014 roku i drugą na kwotę 6.137,00 obejmującą opiekę metodyczną w październiku 2014 roku. Ostatnia faktura mogła też obejmować zakup materiałów. Kwoty były uiszczane przelewem, bądź gotówką przez księgową lub B. B. na podstawie wystawionego rachunku. W księdze przychodów i rozchodów firmy (...), (...) kwoty te widnieją jako koszty. Z tych kwot wnioskodawczyni rozliczyła się z Urzędem Skarbowym.

/faktury – k. 45 – 48, zeznanie PIT – 36 – k. 123 – 125 verte, informacja – k. 126 – 126 verte, potwierdzenie przelewu – k. 127; zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:28:41 – 01:21:41 – płyta – k. 136; zeznania świadka B. B. - e-protokół
z dn. 14 września 2015 roku – 01:26:09 – 02:10:23 – płyta – k. 136; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:13:33 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205; księga przychodów i rozchodów – koperta – k. 208/

W tym czasie wnioskodawczyni nie uzyskała żadnych dochodów z pracowni wizażu. Remontowała wówczas lokal przy ul 10 lutego 7/9 nr 3 w Ł., w którym miała mieścić się pracownia. Lokal był remontowany do końca 2014 roku ze środków uzyskanych
z dofinansowania z Urzędu Pracy. Nie zatrudniła żadnego pracownika i nie miała takiego zamiaru. O utrzymanie lokalu dba mąż – P. J. (2). Lokal jest własnością matki wnioskodawczyni.

/zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:26:42 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:47:01 – 01:09:47
– płyta – k. 136; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:13:33 – płyta – k. 181/

Wnioskodawczyni początkowo brała udział w projektach związanych z wizażem ale bez wynagrodzenia. Zależało jej bowiem na promowaniu swojej działalności. Współpracowała w tym zakresie z D. K.. W dniu 11 października 2014 roku pracowały razem przy sesji zdjęciowej. Wnioskodawczyni zrobiła modelkom makijaże i zapewniała kosmetyki do sesji. W zamian za to otrzymała portfolio fotografa. D. K. jest bardzo zadowolona ze współpracy z wnioskodawczynią i zamierza ją kontynuować.

/zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:47:01 – 01:09:49
– płyta – k. 136; zeznania świadka D. K. - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:26:07 – 00:38:19 – płyta – k. 181, umowa – k. 194 – 195; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:07:30 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205; zdjęcie – k. 93/

W październiku stan zdrowia wnioskodawczyni w związku z ciążą zaczął się pogarszać. U P. J. (1) pojawiły się problemy ze staniem, wstawaniem i koncentracją. Ciąża była prowadzona w Szpitalu (...). Wnioskodawczyni była też leczona w (...). Od dnia 1 listopada 2014 roku skarżąca stała się niezdolna do pracy i przebywała na zwolnieniu lekarskim, w dniu (...) urodziła córkę.

/dokumentacja medyczna – koperta – k. 100, akt urodzenia – koperta – k. 100, dokumentacja medyczna – k. 108, dokumentacja medyczna – k. 113 – 116; zeznania wnioskodawczyni
e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216
w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:28:41 – 00:47:01
– płyta – k. 136/

Procedura dofinansowania z PUP została zakończona i pozytywnie rozliczona.

/pismo – k. 189, rozliczenie – k. 190/

Po narodzinach córki wnioskodawczyni zajęła się opieką nad dzieckiem. Przebywała na urlopie macierzyńskim do 18 stycznia 2016 roku.

/ zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216 w zw. z e-protokół z dn. 14 września 2015 roku – 00:47:01 – 01:09:49
– płyta – k. 136; zeznania świadka D. K. - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:26:07 – 00:38:19 – płyta – k. 181; zeznania świadka P. J. (2)
- e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:13:33 – płyta – k. 181/

Po powrocie z urlopu macierzyńskiego P. J. (1) kontynuuje prowadzenie zajęć w zakresie nauki języka angielskiego. Zajęcia prowadzi w (...) sp. z o.o. , ma 4 grupy, w każdej grupie zajęcia trwają 90 minut tygodniowo. Dodatkowo wnioskodawczyni wykonuje makijaże – w lokalu oraz prywatnie u klientów. Co miesiąc rozlicza się
z (...), (...). Otrzymała od nich propozycję zwiększenia ilości godzin zajęć, ale nie zgodziła się na to. Nie prowadzi już zajęć z lektorami oraz nie zastępuje innych lektorów. Chce rozwijać swoją działalność w dziedzinie wizażu, makijażami zajmuje się głównie
w weekendy.

/ zeznania wnioskodawczyni e-protokół z dnia 19 września 2016 roku – 00:04:14 – 00:09:08 – płyta – k. 216; zeznania świadka P. J. (2) - e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku –00:39:07 – 01:07:30 – płyta – k. 181; listy – koperta – k. 185, promesa wraz
z przekazaniem praw autorskich – k. 187 – 188; zeznania świadka I. G.
- e-protokół z dn. 25 stycznia 2016 roku – 01:17:49 – 01:29:44 – płyta – k. 181; zeznania świadka I. B. - e-protokół z dnia 9 maja 2016 roku – 00:03:04 – 00:38:12 – płyta – k. 205; dokumentacja – materiały reklamowe i faktury za rok 2016 – koperta – k. 212/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach ZUS, a także na podstawie zeznań wnioskodawczyni oraz świadków: B. B., A. W., D. K., P. J. (2), I. G. oraz I. B..

Zgromadzone dokumenty, zeznania wnioskodawczyni oraz zeznania świadków nie budzą wątpliwości, co do ich wiarygodności, znajdują potwierdzenie w załączonej dokumentacji osobowej, uzupełniają się wzajemnie i stanowią tym samym wiarygodne źródło dowodowe.

Zdaniem Sądu zgromadzony materiał dowodowy potwierdza stanowisko wnioskodawczyni, że faktycznie prowadziła działalność gospodarczą od dnia 1 sierpnia 2014 roku. Sąd dzięki zeznaniom B. B., z którą wcześniej przez wiele lat współpracowała na podstawie umów cywilnoprawnych, a następnie w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej ustalił, na czym polegała aktywność zawodowa wnioskodawczyni w zakresie nauczania języka i metodyki. Zeznania świadka B. B. były zasadniczo spójne z zeznaniami samej wnioskodawczyni i jej męża. Potwierdziły, że P. J. (1) na wiele miesięcy przed zajściem w ciążę i rozpoczęciem działalności gospodarczej nosiła się
z zamiarem zmiany swojej sytuacji zawodowej. Przekonująca jest przy tym argumentacja strony odwołującej się, że chęć zmiany była podyktowana niepewnością i brakiem zabezpieczenia socjalnego związanych z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne. Argument ten jest również przekonujący w odniesieniu do wysokości zadeklarowanej podstawy wymiaru składek, którą wybrała wnioskodawczyni chcąc zrekompensować w ten sposób okresy pracy, za które żadne składki nie były odprowadzane.

Zgromadzona dokumentacja dotycząca starań wnioskodawczyni o dofinansowanie
i pozytywne zakończenie procesu rozliczenia pomocy przez PUP w Ł. przemawiają za tym, że rzeczywistym zamiarem wnioskodawczyni było rozpoczęcie działalności w zakresie wizażu. Wnioskodawczyni zakupiła kosmetyki, potrzebne materiały, sprzęty i akcesoria. Zeznania D. K. potwierdzają, że wnioskodawczyni po rozpoczęciu działalności gospodarczej, a jeszcze przed urodzeniem dziecka doskonaliła swoje umiejętności w dziedzinie wykonywania makijażu i z sukcesami brała udział w związanych
z tym projektach. Wystawione w bieżącym roku faktury dowodzą zaś, że wnioskodawczyni po zakończeniu urlopu macierzyńskiego kontynuuje działalność w tym zakresie, nie rezygnując jednocześnie z nauczania języka angielskiego.

Wszyscy świadkowie związani z „C., S.” (B. B., A. W., I. G. oraz I. B.) potwierdzili, że wnioskodawczyni prowadziła zajęcia
ze słuchaczami w szkole i poza nią oraz że sprawowała opiekę metodyczną nad pozostałymi lektorami. Potwierdzenie znajduje również fakt, że wnioskodawczyni wróciła do nauczania
i prowadzi zajęcia w (...) sp. z o.o. w ramach kontynuowanej działalności gospodarczej.

Pewne rozbieżności w zeznaniach, dotyczące charakteru umów cywilnoprawnych łączących wnioskodawczynię i B. B. zostały ostatecznie wyjaśnione poprzez złożenie dokumentów w postaci kolejnych zawieranych na przestrzeni lat 2008 – 2013 umów o dzieło.

Wiarygodności zeznań wnioskodawczyni nie podważa również fakt, otrzymywania wynagrodzenia nie tylko przelewem na konto, ale również w formie gotówkowej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że wnioskodawczyni wykonała umówione usługi, tak jak wcześniej zamówione dzieła, wystawiła z tego tytułu rachunek i rozliczyła się z zapłaty przed Urzędem Skarbowym. Brak zgody pomiędzy B. B., a jej księgową I. B. co do sposobu ustalania wynagrodzenia lektorów i umocowania w zakresie dysponowania przeznaczonymi na to środkami finansowymi nie ma wpływu na ocenę wiarygodności zeznań P. J. (1). Sposób finansowania swojej działalności przez B. B. nie jest bowiem przedmiotem niniejszej sprawy. Istotnym jest, że P. J. (1) współpracowała
z „C., S.” i otrzymywała z tego tytułu wynagrodzenie.

Kompetencji i wiedzy w zakresie nauczania języka angielskiego oraz opieki metodycznej nad pozostałymi lektorami nie podważa natomiast fakt braku dyplomu
z anglistyki. Zgromadzony materiał dowodowy nie pozostawia bowiem wątpliwości, co do tego, że P. J. (1) faktycznie specjalizowała się w tej dziedzinie oraz spotykała się
z uznaniem słuchaczy i pozostałych lektorów oraz B. B., która w przeciwnym razie nie szukałaby wraz z wnioskodawczynią rozwiązania, które pozwoliłoby im kontynuować współpracę, a jednocześnie zapewnić wnioskodawczyni ubezpieczenie społeczne.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie P. J. (1) zasługuje na uwzględnienie w świetle zgromadzonego materiału dowodowego i powoduje zmianę zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 963), obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Na podstawie art. 13 ust. 4 powołanej ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym
i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Artykuł 11 ust. 2 ustawy stanowi zaś, że dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym
i rentowymi prowadzące pozarolniczą działalność (w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5).

Ponadto zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka
w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Na mocy art. 18a ust. 1 ww. ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Kwestią sporną w rozpoznawanej sprawie było, czy P. J. (1) faktycznie rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej od dnia 1 sierpnia 2014 roku, z czym wiąże się podleganie ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu.

W pierwszej kolejności odnieść należy się zatem do definicji działalności gospodarczej, która zawarta jest w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej ( t. j. Dz. U. z 2015 roku, poz. 584 ze zm.). Zgodnie z powołanym przepisem działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż,
a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Cechami działalności gospodarczej są zatem jej zawodowy (stały) charakter, związana z nim powtarzalność podejmowanych działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania oraz uczestnictwo w obrocie gospodarczym ( tak też SN
w uchwale 7 sędziów z dnia 6 grudnia 1991 roku, sygn. akt III CZP 117/91, publ. OSNCP 1992 nr 5, poz. 65).

Podkreśla się także, iż dla uznania określonej przedmiotowo działalności za działalność gospodarczą konieczne jest łączne zaistnienie trzech jej cech funkcjonalnych: zarobkowości, zorganizowania i ciągłości. Brak którejkolwiek z nich oznacza, że dana działalność nie może być zakwalifikowana do kategorii działalności gospodarczej. Przesłanka wykonywania działalności gospodarczej w sposób ciągły nie jest rozumiana jako konieczność jej wykonywania bez przerwy, lecz jako zamiar powtarzalności określonych czynności
w odróżnieniu od ich przypadkowości, sporadyczności lub okazjonalności. Przyjmuje się zatem, że działalność gospodarcza z założenia jest działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany i nastawioną na nieokreślony z góry czas, a ponadto związana jest
z nią konieczność ponoszenia przez przedsiębiorcę ryzyka gospodarczego. Nie uznaje się więc za działalność gospodarczą: działalności okresowej i sporadycznej ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2005 r., sygn. I UK 95/05, opubl. Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2006, Nr 19-20, poz. 311, str. 863; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2003 r., sygn. II UK 111/03, opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2003, Nr 17, poz. 1; wyrok NSA z dnia 19 marca 1991 r., (...) SA/Wa 898/90, (...) 1992, nr 3-4, poz. 58; wyrok NSA z dnia 17 września 1997 r., (...) SA/Wa (...), Pr. Gosp. 1998, nr 1, s. 32).

Wykonywanie (prowadzenie) działalności gospodarczej w rozumieniu art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, obejmuje nie tylko faktyczne wykonywanie czynności należących do zakresu tej działalności, lecz także czynności zmierzające do zaistnienia takich czynności gospodarczych (czynności przygotowawczych). Na przykład, prowadzenie działalności gospodarczej występuje zarówno w okresach faktycznego wykonywania usług, jak też w okresach wykonywania innych czynności związanych z działalnością - takich jak poszukiwanie nowych klientów, zamieszczanie ogłoszeń w prasie, załatwianie spraw urzędowych. Wszystkie te czynności pozostają w ścisłym związku z działalnością usługową, bowiem zmierzają do stworzenia właściwych warunków do jej wykonywania ( por. wyrok SA w Białymstoku z dnia 17 grudnia 2003 r., III AUa 1531/03, OSA w B. 2004 nr 1, s. 51; por. też postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2003 r., II UK 111/03, Monitor Prawa Pracy-wkładka 2004 nr 7, poz. 16).

Ocena, czy podejmowane czynności rzeczywiście zmierzają bezpośrednio do prowadzenia działalności gospodarczej, wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności sprawy, w tym zamiaru osoby deklarującej prowadzenie działalności gospodarczej.

Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że P. J. (1) rozpoczęła przygotowania do prowadzenia działalności gospodarczej w chwili złożenia wniosku do Powiatowego Urzędu Pracy o dofinansowanie w formie przyznania bezrobotnemu jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej, a nawet wcześniej – w chwili zarejestrowania się jako bezrobotna w dniu 28 stycznia 2014 roku, ponieważ czynność ta była podyktowana istniejącym już wcześniej zamiarem skorzystania
z przysługującej bezrobotnym dotacji na rozpoczęcie działalności.

We wniosku P. J. (1) wskazała, że planuje podjąć działalność usługową
w zakresie wizażu ( (...) 96.02.Z Fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne), otworzyć pracownię, wykonywać makijaże na różne okazje, indywidualnie i do sesji zdjęciowych. Przedstawiła dokładne rozliczenie wydatków obejmujących wyposażenie lokalu, zakup kosmetyków, akcesoriów i materiałów reklamowych. Wniosek został uwzględniony w całości. Wnioskodawczyni otrzymane dofinansowanie wydała zgodnie z celem, na jaki zostało przyznane. W toku sprawy ustalono, że P. J. (1) prowadzi obecnie działalność w zakresie wizażu i uzyskuje z tego tytułu dochód.

Zdaniem organu rentowego wnioskodawczyni nie rozpoczęła faktycznie działalności gospodarczej od dnia 1 sierpnia 2014 roku, a uzyskanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej w krótkim okresie przed wystąpieniem z roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego przypadającego w okresie ciąży miało na celu jedynie zgłoszenie się do ubezpieczeń społecznych i skorzystanie z zasiłku chorobowego z tytułu, jakim jest prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Swoje stanowisko ZUS uzasadnił m. in. tym, że wnioskodawczyni nie wykazała dochodów z działalność prowadzonej w tym zakresie,
a jedynie przedstawiła 4 faktury obejmujące prowadzenie zajęć językowych i opiekę metodyczną w szkole językowej, z którą wcześniej przez wiele lat współpracowała na podstawie kolejnych umów cywilnoprawnych.

W tym miejscu wskazać należy, że żaden z przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej ani innej nie nakłada na przedsiębiorców ograniczeń w zakresie łączenia dziedzin działalności, które we wniosku o wpis do (...) wskazała P. J. (1). Zgodnie z art. 6 ust 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Rozróżnić należy kwestię starania się o dotację na określony cel gospodarczy w PUP, a zakres działalności gospodarczej określony wpisem do ewidencji działalności gospodarczej.

Nie jest zrozumiałe podważanie przez organ rentowy faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej przez wnioskodawczynię na tej podstawie, że początkowo uzyskiwała dochody jedynie w dziedzinie, która nie była przedmiotem dofinansowania
z PUP. Jak ustalono w toku postępowania wnioskodawczyni rzeczywiście prowadziła
w okresie od sierpnia do października 2014 roku zajęcia z języka angielskiego oraz sprawowała opiekę metodyczną nad pozostałymi lektorami. Potwierdzili to wszyscy również wszyscy zeznający w sprawie świadkowie. Z działalności tej otrzymywała dochód, co zostało udokumentowane wystawionymi fakturami i rozliczeniami z Urzędem Skarbowym. Wnioskodawczyni nie kwestionuje, że początkowo nie osiągała dochodu pracując jako wizażystka, ale skupiała się na wypromowaniu swoich usług, co przyniosło oczekiwane efekty, ponieważ po zakończeniu urlopu macierzyńskiego P. J. (1) kontynuuje tę działalność i obecnie osiąga z tego tytułu dochody.

Dla oceny tej nie ma przy tym znaczenia, że wnioskodawczyni prowadząc działalność, współpracowała nadal z B. B.. Ich współpraca zawodowa układała się dobrze,
o czym świadczy jej długotrwałość oraz chęć jej kontynuacji z obu stron na innych niż wcześniej warunkach. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wnioskodawczyni nie chciała rezygnować z pracy lektora, ale chciała uzyskać możliwość opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Skoro nie mogła poprawić swojej sytuacji poprzez zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, podjęła decyzję o rozpoczęciu działalności gospodarczej, tym bardziej że równolegle doskonaliła swoje umiejętności w zakresie wizażu, co również nie budzi wątpliwości Sądu.

ZUS nie miał też żadnych podstaw, aby kwestionować wiedzę i umiejętności P. J. (1) jako nauczyciela języka angielskiego, tylko dlatego, że po ukończeniu studiów filologicznych nie obroniła dyplomu. Wnioskodawczyni wyczerpująco dowiodła swoją wieloletnią pracę jako filologa. W tym miejscu również podkreślić należy, że działalność gospodarcza w tym charakterze nie jest też w żaden sposób ograniczana uregulowaniami prawnymi, dotyczącymi choćby wymogów co do wykształcenia.

Odnosząc się dalej do zarzutów organu rentowego, że rozpoczęcie działalności miało pozorny charakter i zmierzało jedynie do skorzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych w związku z ciążą, wskazać należy, że w chwili rozpoczęcia starań
o dofinansowanie z PUP wnioskodawczyni nie była w ciąży. Znacznie wcześniej zarejestrowała się jako bezrobotna i wróciła do nauczania dopiero po rozpoczęciu działalności gospodarczej.

Nie ulega wątpliwości, że sam fakt zajścia w ciążę, nawet wkrótce po rozpoczęciu działalności gospodarczej, nie może stanowić podstawy do oceny, że działalność ta nie była faktycznie prowadzona, a jej rozpoczęcie służyło jedynie możliwości wystąpienia
z roszczeniami o świadczenia z ubezpieczeń społecznych.

Jak wyżej wykazano nie można zakwestionować, że działalność była faktycznie prowadzona oraz że wnioskodawczyni rzeczywiście zmierzała do jej prowadzenia, zarówno
w dziedzinie nauczania języka angielskiego jak i wizażu. Wnioskodawczyni przygotowywała się do tego kończąc odpowiedni kurs oraz zakupując potrzebne materiały, a obecnie po zakończeniu urlopu macierzyńskiego powróciła do pracy. Niedopuszczalna jest sytuacja,
w której organ rentowy karze ubezpieczoną zarówno za inicjatywę i przedsiębiorczość jak i za tak naturalną okoliczność, jaką jest zajście w ciążę. Automatyczne przyjmowanie nadużycia ubezpieczonej bez wszechstronnego rozważenia wszystkich okolicznościach danej sprawy jest nieuprawnione. Oczywistym jest również, że stan zdrowia wnioskodawczyni w czasie ciąży mógł się w każdej chwili pogorszyć i czasowo uniemożliwić jej pracę.

Na koniec dodać należy, że wnioskodawczyni mogła również swobodnie podejmować decyzje o dacie rozpoczęcia działalności. W niniejszej sprawie ograniczenie dotyczyło jedynie terminu narzuconego przez PUP dla realizacji programu dofinansowania. Jak przecież stanowi art. 14 ust. 1 – 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku
o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Przedsiębiorca ma prawo we wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej niż dzień złożenia wniosku.

Oczywistym, że wnioskodawczyni chciała równoległe działać w dziedzinach,
w których miała przygotowanie oraz które mogły stanowić źródło jej dochodu. Wnioskodawczyni po zakończeniu urlopu macierzyńskiego wróciła do pracy zarówno jako lektorka jak i wizażystka. Obie te działalności kontynuuje osiągając dochody z tego tytułu.

Na koniec poruszyć należy również kwestię wysokości zadeklarowanej podstawy wymiaru składek. Niezależnie od przekonującej argumentacji wnioskodawczyni w tym zakresie, że chciała w ten sposób „wyrównać stratę”, jaką odczuwała w związku
z pozostawaniem przez lata poza systemem ubezpieczeń społecznych, wskazać trzeba, że wysokość podstawy wymiaru nie ma znaczenia dla oceny podlegania przez P. J. (1) ubezpieczeniom społecznym.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale
7 sędziów z dnia 21 kwietnia 2010 roku, zapadłej w sprawie o sygn. akt II UZP 1/10, zgodnie z którym Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( OSNP 2010/21-22/267, LEX nr 575822).

Sąd Najwyższy wskazał, że osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu (art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ustawy systemowej), a ubezpieczeniu chorobowemu na zasadzie dobrowolności (art. 11 ust. 2 ustawy systemowej). Objęcie ochroną ubezpieczeniową wiąże się z powstaniem obowiązku opłacania składek. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w myśl art. 20 ust. 1 ustawy systemowej, określa zawsze podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, jedynie z ograniczeniem wynikającym z art. 20 ust. 3 ustawy systemowej, zgodnie z którym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10. W rezultacie zakwestionowanie zadeklarowanej podstawy wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe powoduje także zakwestionowanie podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe. Analiza art. 18 ustawy systemowej prowadzi do wniosku, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność została określona inaczej niż w przypadku ubezpieczonych, co do których podstawę tę odniesiono do przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 4 pkt 9 i 10) lub kwoty uposażenia, wynagrodzenia bądź innego rodzaju świadczenia. Łączy się to ze specyfiką działalności prowadzonej na własny rachunek i trudnościami przy określaniu przychodu z tej działalności. Z tych względów określenie wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustawodawca pozostawił osobom prowadzącym pozarolniczą działalność, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 8 ustawy. W konsekwencji w przypadku tych ubezpieczonych obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ich wysokość nie są powiązane z osiągniętym faktycznie przychodem, lecz wyłącznie z istnieniem tytułu ubezpieczenia i zadeklarowaną przez ubezpieczonego kwotą, niezależnie od tego, czy ubezpieczony osiąga przychody i w jakiej wysokości. W odniesieniu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego tych osób ustawodawca zastrzegł, jak wskazano wyżej, górną kwotę graniczną podstawy wymiaru składek w wysokości 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Inaczej rzecz ujmując, wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób prowadzących działalność pozarolniczą
w przedziale od 60% do 250% przeciętnego wynagrodzenia zależy wyłącznie od deklaracji ubezpieczonego, nie mając żadnego odniesienia do osiąganego przez te osoby przychodu. Po stronie osoby prowadzącej pozarolniczą działalność istnieje zatem uprawnienie do zadeklarowania w granicach zakreślonych ustawą dowolnej kwoty jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, wobec czego sposób w jaki realizuje to uprawnienie zależy wyłącznie od jej decyzji. Ingerencja w tę sferę jakiegokolwiek innego podmiotu jest więc niedopuszczalna, chyba że ma wyraźne umocowanie w przepisach.

W świetle powyższego nie ma też znaczenia, że wnioskodawczyni była uprawniona do opłacania składki preferencyjnej na podstawie art. 18a ust. 1 ww. ustawy systemowej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych ustawą
z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( tak też SN w wyroku z dnia 12 kwietnia 2012 roku, sygn. akt I UK 350/11, LEX nr 1215610).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd,
że istnienie wpisu do ewidencji nie przesądza o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej, jednakże prowadzi do domniemania prawnego, według którego osoba wpisana do ewidencji, która nie zgłosiła zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jest traktowana jako prowadząca taką działalność. Domniemanie to może być obalone w drodze przeprowadzenia przeciwdowodu, który obciąża stronę twierdzącą
o faktach przeciwnych twierdzeniom wynikającym z domniemania. Do sfery ustaleń faktycznych należy, czy działalność gospodarcza rzeczywiście jest wykonywana, czy też zaprzestano jej prowadzenia lub w ogóle nie podjęto, co powoduje wyłączenie z obowiązku ubezpieczenia. Obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność
- w tym działalność gospodarczą - wynika bowiem z faktycznego prowadzenia tej działalności ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2007 r. sygn. III UK 133/06, opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2008, Nr 7-8, poz. 114, str. 332; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2010 r., sygn. I UK 240/09, LEX nr 585723; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2010 r. sygn. II UK 186/09, sygn. LEX nr 590235; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2010 r. sygn. I UK 221/09, LEX nr 585715).

W rozpoznawanej sprawie brak jest podstaw do uznania, że wnioskodawczyni nie prowadziła faktycznie działalności gospodarczej od dnia 1 sierpnia 2014 roku,
a w konsekwencji, że nie podlega od tego momentu obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu ani dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu
z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. P. J. (1) rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej, a po urodzeniu dziecka i zakończeniu urlopu macierzyńskiego nadal ją kontynuowała, nie wyrejestrowała się z ubezpieczeń. Organ rentowy nie udowodnił swoich twierdzeń. Wnioskodawczyni zaś wykazała, że pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi od dnia 1 sierpnia 2014 roku.

Jeszcze raz należy podkreślić, że cechą działalności gospodarczej jest prowadzenie jej w sposób zorganizowany i ciągły. Jednocześnie osoba, która podjęła pozarolniczą działalność gospodarczą, podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo, jeżeli nie ma innego tytułu do ubezpieczeń, od dnia rozpoczęcia wykonywania tej działalności do dnia jej zaprzestania, bez względu na to czy w ramach danej działalności osiąga przychody czy też ich nie osiąga, jeżeli pozostaje w gotowości do prowadzenia tej działalności.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477¹⁴§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że P. J. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym
i wypadkowemu od dnia 1 sierpnia 2014 roku oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 sierpnia 2014 roku.

Natomiast na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz wnioskodawczyni kwotę 60,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 12 ust. 2 (w brzmieniu obowiązującym do spraw wszczętych do dnia 31 lipca 2015 roku), w zw. z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.), mając na uwadze, że zgodnie z § 21 obowiązującego od dnia 1 stycznia 2016 roku rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U z 2015 r, poz. 1800) - do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE