Sygn. akt I C 424/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2016r.

Sąd Rejonowy w Jaśle I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Myśliwiec

Protokolant: st. sekr. sądowy Stanisława Synowiec

po rozpoznaniu 13 września 2016 r. w J.

przy udziale

sprawy z powództwa Miasta J.

przeciwko S. B.

o zapłatę

I.zasądza od pozwanej S. B. na rzecz powoda Miasto J. kwotę 86,40 zł (osiemdziesiąt sześć złotych 40/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty;

II.zasądza od pozwanej S. B. na rzecz powoda Miasto J. kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 120 zł, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 424/16

Uzasadnienie wyroku z dnia 27 września 2016 r.

W pozwie wniesionym w dniu 31 marca 2016 r. powód Miasto J. domagało się zasądzenia od pozwanej S. B. kwoty 86,40 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie powód wskazał, że Miejski Zakład (...) wykonał na rzecz pozwanej usługę odbioru i unieszkodliwienia odpadów komunalnych, za którą wystawił fakturę VAT w wysokości ustalonej Zarządzeniem Burmistrza Miasta J. Nr (...) z dnia 23.01.2012 r. tj. w kwocie 86,40 zł z terminem płatności na dzień 31.03.2013 r. Powód skierował do pozwanej upomnienie do w.w. faktury, które pozostało bez odpowiedzi.

Ustosunkowując się do żądania pozwu, pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, argumentując, że łącząca strony umowa o odbiór i unieszkodliwianie odpadów należy do kategorii umów o świadczenia usług, do której zastosowanie znajduje art. 750 k.c. W konsekwencji roszczenie dochodzone przez powoda uległo przedawnieniu w terminie 2-letnim, przewidzianym w art. 751 k.c. a zatem z dniem 3 kwietnia 2015 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana S. B. oraz gminna jednostka organizacyjna, działająca jako Miejski Zakład (...) w J., związani byli umową o odbiór odpadów komunalnych z terenu nieruchomości pozwanej. Z tego tytułu na pozwanej ciążyło zobowiązanie do uiszczenia opłaty w kwocie 86,40 zł za okres obejmujący od dn. 01.01.2013 r. do dn. 31.03.2013 r. (okoliczność bezsporna).

Zgodnie z przedmiotową umową, Miejski Zakład (...) w J. wystawił pozwanej w dniu 01.03.2013 r. fakturę Vat nr (...), którą następnie przedstawił zobowiązanej do zapłaty. Należność, pomimo kilkukrotnych ponagleń, nie została uregulowana (dowód: kserokopia faktury VAT nr (...) z dn. 01.03.2013 r. – k.8, upomnienie do faktury VAT nr (...) z dn. 03.09.2013 r. –k.9, pismo (...) z dn. 29.08.2013 r. o przesądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru przez pozwaną – k. 10-11, wezwanie Burmistrza Miasta J. do zapłaty należności z dnia 18.03.2014 r. wraz z dowodem nadania – k.12-13)

Wysokość opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości położonych na terenie Miasta J. za usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych świadczonych przez gminną jednostkę organizacyjną - Miejski Zakład (...) w J. została ustalona Zarządzeniem Burmistrza Miasta J. Nr (...) z dnia 23.01.2012 r. ( k.14). W ramach kompetencji rady gminy w zakresie określania szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy – uchwałą Rady Miejskiej J. Nr (...). – wprowadzono Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta J. ( vide: kserokopia uchwały Rady Miejskiej J. Nr (...). w sprawie wprowadzenia „Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta J.” wraz z załącznikiem: Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta J. i zał. do regulaminu– k. 33-48). Regulamin określał wymagania w zakresie utrzymania porządku i czystości na terenie nieruchomości, w tym szczegółowe obowiązki właścicieli z tym związane, zasady gromadzenia odpadów komunalnych stałych i nieczystości ciekłych. Regulował także częstotliwość i sposób pozbywania się odpadów komunalnych, zobowiązując właścicieli nieruchomości do zawarcia umowy o odbiór odpadów komunalnych bądź o opróżnianie zbiorników bezodpływowych. Zawieranie umów z właścicielami nieruchomości odbywało się z wykorzystaniem wzorca umowy, stanowiącego załącznik regulaminu ( vide: k. 46).

Z dniem 31.10.2013 r. samorządowy zakład budżetowy - Miejski Zakład (...) w J. został zlikwidowany, a wszelkie należności i zobowiązania po nim przejął Urząd Miasta J. (vide: kserokopia uchwały Rady Miejskiej J. Nr (...) z dn. 5.08.2013 r. w sprawie likwidacji Miejskiego Zakładu (...) w J. – k. 15).

Powyższy stan faktyczny był w zasadzie między stronami bezsporny. Spór miał charakter sporu co do prawa i sprowadzał się do oceny charakteru umowy o odbiór odpadów komunalnych, do której – zdaniem pozwanej – odpowiednie zastosowanie z mocy art. 750 k.c. powinny znaleźć przepisy o zleceniu, a w tym termin przedawnienia określony w art. 751 k.c.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda zasługuje w całości na uwzględnienie, natomiast podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia nie może odnieść skutku.

Niekwestionowany w sprawie jest fakt, że strony łączyła umowa o odbiór i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, na podstawie której powód (jego poprzednik prawny) świadczył usługi odbioru odpadów komunalnych, a pozwana zobowiązana była wnosić opłaty w wysokości uregulowanej Zarządzeniem Burmistrza Miasta J. Nr (...) z dnia 23.01.2012 r. zgodnie z warunkami określonymi w Regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta J., przyjętym uchwałą Rady Miejskiej J. Nr (...)

Zgodnie z art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Stosownie natomiast do treści art. 87 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, akty prawa miejscowego zalicza się do źródeł prawa powszechnie obowiązującego na terenie działania organów, które je ustanowiły. Podstawę prawną dla działań gminy, podjętych w przedmiocie ustalenia opłat za wywóz odpadów, wprowadzenia regulaminu utrzymania porządku i czystości w gminie oraz określenia pozostałych warunków świadczenia usług w zakresie odbioru i unieszkodliwienia odpadów daje ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ( tekst jednolity - Dz. U. nr 1399 , 2013 r.). Ustawa ta, w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy z pozwaną, definiuje kluczowe pojęcia i istotne warunki świadczenia usług w zakresie odbioru i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Reguluje m.in. obowiązki właściciela nieruchomości związane z zawarciem umowy, obejmując systemem opłatowym wszystkie nieruchomości na terenie gminy i wyłączając całkowicie możliwość pozbywania się odpadów komunalnych w inny sposób, niż przez gminę (art. 6c ust. 1 i 2 u.c.p.g.). Konkretyzacja obowiązków związanych z gromadzeniem i odbiorem odpadów komunalnych znajduje odzwierciedlenie w przyjętym, na podstawie w.w. delegacji ustawowej, Regulaminie utrzymania porządku i czystości w gminie, określającym m.in. częstotliwość i sposób pozbywania się odpadów, a także wprowadzającym do powszechnego stosowania przez gminę wzorców umownych na potrzeby zawierania umów z właścicielami nieruchomości. Okoliczności powyższe wskazują zatem, że znaczna część przedmiotowo istotnych warunków umowy o odbiór i unieszkodliwianie odpadów została uregulowana przepisami szczególnymi tj. ustawą z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz wydanymi na jej podstawie aktami prawa miejscowego. W ten sposób swoboda kontraktowa stron została istotnie ograniczona i poddana wymogom powszechnie obowiązującego prawa. Artykuł 353 1 k.c. pozwala stronom zawierającym umowę ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Na treść zasady swobody umów składa się zarówno swoboda zawarcia umowy, swoboda doboru kontrahenta, jak i swoboda kształtowania treści umowy, a także rozwiązania stosunku prawnego. W niniejszym wypadku prawne podstawy i ramy wykonywania obowiązków związanych z gromadzeniem i odbiorem odpadów komunalnych stworzyła obowiązująca w dacie zawarcia umowy ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wraz z właściwymi aktami prawa miejscowego. W materiale dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie brak jest co prawda dokumentu umowy zawartej przez pozwaną, gdyż jak zgodnie przyznają strony uległa ona zagubieniu, jednakże nie stoi to na przeszkodzie ustaleniu treści łączącego strony stosunku zobowiązaniowego. Okoliczności sprawy wskazują, że stosunek ten poddany był ogólnie przyjętym na terenie miasta J. regulacjom, a umowa z pozwaną nie była w sposób indywidualny negocjowana. Pozwala to w sposób jednoznaczny określić warunki świadczenia przedmiotowych usług i zobowiązania stron wynikające z tegoż stosunku.

Konkludując powyższe uwagi należy stwierdzić, że elementy przedmiotowo istotne umowy o odprowadzanie odpadów komunalnych zostały wystarczająco uregulowane przez inne przepisy w rozumieniu art. 750 k.c. a więc przez powoływaną wyżej ustawę z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz wydanych na jej podstawie aktach prawa miejscowego. W konsekwencji do tej kategorii umów, pomimo, iż są to umowy o świadczenie usług, nie znajdują odpowiedniego zastosowania przepisy o zleceniu ( art.750 k.c.). Powołane przepisy szczególne kształtują łącznie stosunek prawny łączący strony, umożliwiając rekonstrukcję istotnych obowiązków stron na poziomie ogólnym. Co prawda regulacja ustawowa nie ma charakteru kompleksowego, tym nie mniej jednak swoboda kontraktowa stron została znacząco ograniczona chociażby poprzez sam obowiązek kontraktowy w tym zakresie i określenie wzajemnych zobowiązań obu stron.

W tej sytuacji nie zasługuje – zdaniem Sądu - na aprobatę argumentacja strony pozwanej, podnosząca na zasadność i konieczność stosowania w rozpoznawanym wypadku normy art. 750 w zw. z art. 751 k.c. Powołany przepis art. 750 k.c. stanowi, że do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Jednoznaczne sformułowanie o zastosowaniu tego przepisu do umów, gdy nie są one uregulowane odrębnymi przepisami, wyklucza jego zastosowanie do umowy o świadczenie usług, polegających na odbiorze i unieszkodliwianiu odpadów komunalnych, uregulowanej w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ( tekst jednolity - Dz. U. nr 1399 , 2013 r.).

Konsekwencją powyższego stanu rzeczy jest stwierdzenie, że do roszczeń wynikających z umowy o odbiór i unieszkodliwianie odpadów, znajduje zastosowanie termin 3-letni, przewidziany w art. 118 k.c. Działalność gminy

(uprzednio samorządowego zakładu budżetowego (...)) w zakresie odbioru odpadów komunalnych ma niewątpliwy związek z wykonywaną działalnością gospodarczą, co uzasadnia zastosowanie terminu przedawnienia roszczenia 3-letniego. W związku z tym żądanie zasądzenia roszczenia, którego wymagalność przypadała w dniu 1 kwietnia 2013 r. , a wniesionego w dniu 31 marca 2016 r. należy uznać za nieprzedawnione i skutkujące orzeczeniem jak w pkt. I wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Na zasądzoną kwotę 150 zł składa się wynagrodzenie pełnomocnika powoda w taryfowej wysokości, przewidzianej w § 2 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.) oraz uiszczona opłata sądowa od pozwu w kwocie 30 zł.