Sygn. akt III Ca 918/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 marca 2016 roku w sprawie z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko K. K. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.176 zł z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 26.07.2012 roku do dnia 31.12.2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia
1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 61,76 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1.  naruszenie prawa materialnego, wobec naruszenia art.28a ust. 2 ustawy z dnia
22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
(Dz. U. 2003, nr 124, poz. 1152), zwanej dalej Ustawą, poprzez jego niezastosowanie, co doprowadziło do zasądzenia świadczenia w wysokości składki za cały okres ubezpieczenia pomimo skutecznego wypowiedzenia umowy ubezpieczenia przy jednoczesnej ochronie ubezpieczeniowej świadczonej przez innego ubezpieczyciela, w sytuacji, gdy składka w żądanej wysokości jest nienależna;

2.  naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dowody z dokumentu w postaci wypowiedzenia umowy (...) o numerze (...)/$ (...) z dnia 23 lipca 2012 roku, złożonego do (...) SA w dniu 24 lipca 2012 roku i uznaniu, iż do wypowiedzenia umowy nie doszło, w sytuacji, gdy pozwana skutecznie umowę wypowiedziała.

W oparciu o wskazane zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i rozstrzygnięcie w przedmiocie zwrotu kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. Wniosła ponadto o dopuszczenie dowodów z dokumentów w postaci wypowiedzenia umowy (...) o numerze (...)/$ (...) z dnia 23 lipca 2012 roku, złożonego powódce w dniu 24 lipca 2012 roku na okoliczność skutecznego wypowiedzenia przez pozwaną umowy ubezpieczenia z (...) S.A. oraz w postaci potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia OC i M. (...) z (...) S.A nr (...) z dnia 23 lipca 2012 roku na okoliczność zawarcia nowej umowy ubezpieczenia z (...) S.A. w dniu 23 lipca 2012 roku za okres od dnia 25 lipca 2012 roku do dnia 24 lipca 2013 roku, a tym samym braku podstaw do podlegania przez pozwaną obowiązkowi ubezpieczenia u powódki oraz z przesłuchania w charakterze świadka J. K., na okoliczność skutecznego wypowiedzenia umowy ubezpieczenia oraz zawarcia nowej umowy ubezpieczenia z (...) S.A. przez pozwaną oraz zapewnień pracowników powódki o skuteczności wypowiedzenia umowy OC z powódką, wskazując jednocześnie, że potrzeba powołania się na nowe fakty i dowody wynikła później i nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy, zaś ww. dowody mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia mniejszej sprawy.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie, oddalenie wniosków dowodowych zgłoszonych przez stronę, dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentu w postaci wydruku z systemu informatycznego powoda – na okoliczność potwierdzenia daty wpływu i rejestracji wypowiedzenia umowy ubezpieczenia przez pozwaną w dniu 23 lipca 2013 r. oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu za drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu
w postępowaniu uproszczonym i z tego względu zgodnie z przepisem art. 505 13 § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku tego sądu powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Wbrew zapatrywaniom apelującego, zaskarżone orzeczenie należało uznać za prawidłowe, stanowiące wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego. Sąd Okręgowy podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia i w konsekwencji przyjmuje za swoje, uznając za zbędne powielanie ich w całości w treści niniejszego uzasadnienia. W ocenie Sądu odwoławczego Sąd I instancji w sposób właściwy zastosował również odpowiednie przepisy prawne do stanu faktycznego niniejszej sprawy.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do przypisywanych Sądowi I instancji uchybień procesowych, gdyż z istoty rzeczy wnioski w tym zakresie determinują kierunek dalszych rozważań.

Nietrafny jest zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Podniesiony przez pozwaną zarzut polega na zanegowaniu stanowiska Sądu I instancji, wedle którego na pozwaną jako nabywcę pojazdu wobec braku wypowiedzenia umowy przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu przeszły prawa i obowiązki zbywcy wynikające z umowy ubezpieczenia, zaś umowa ubezpieczenia pojazdu uległa rozwiązaniu dopiero z upływem okresu na jaki została zawarta, a obowiązek zapłaty raty składki określonej w pozwie na kwotę 2.176 zł jest aktualny. Kwestionując powyższe stanowisko Sądu pozwana wskazała, iż jest ono błędne i nastąpiło z naruszeniem art. 233 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z dokumentu w postaci umowy (...) o numerze (...)/$ (...) z dnia 23 lipca 2012 roku złożonego do (...) życie w dniu 24 lipca 2012 roku z którego wynika, iż wypowiedziała ona umowę w dniu 24 lipca 2012 roku, składając wypowiedzenie umowy na piśmie w ostatnim dniu ochrony ubezpieczeniowej w placówce powódki, a nadto zawarła umowę ubezpieczenia OC i M. (...) z (...) SA w dniu 23 lipca 2012 roku na okres ochrony ubezpieczeniowej od dnia
25 lipca 2012 roku do dnia 24 lipca 2013 roku. Z powyższym stanowiskiem apelującej nie można się zgodzić. Przede wszystkim wskazać należy, że skuteczna obrona stanowiska skarżącego w zakresie podniesionego zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymagałaby wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego oraz brak jest wszechstronnej oceny wszystkich istotnych dowodów (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 1998 r. II UKN 151/98 - OSNAPiUS 1999/15/492; z 4 lutego 1999 r. II UKN 459/98 - OSNAPiUS 2000/6/252; z 5 stycznia 1999 r. II UKN 76/99 - OSNAPiUS 2000/19/732). Jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00 LEX nr 56906). Takie zaś zarzuty nie zostały przez stronę apelującą podniesione.

Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy w sposób należyty wyjaśnił sprawę,
a przeprowadzona ocena dowodów jest prawidłowa i odpowiada powyższym kryteriom. Apelacja nie wykazuje uchybień w rozumowaniu Sądu które podważałyby prawidłowość dokonanej oceny. Przypomnienia wymaga, że zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. może odnosić się wyłącznie do dowodów przeprowadzonych przez sąd, nie zaś pominiętych.

Odnosząc się do zarzutu pominięcia dowodu z dokumentu w postaci wypowiedzenia umowy (...) o numerze (...)/$ (...) z dnia 23 lipca 2012 roku wskazać należy, że jest o tyle bezzasadny a limine, iż dowód ten nie został przedłożony do akt sprawy. Tym samym Sąd I instancji nie miał możliwości jego oceny. Jednocześnie Sąd I instancji odniósł się do dowodu w postaci kserokopii oświadczenia pozwanej z dnia 24 lipca 2013 roku, w którym wypowiedziała przedmiotową umowę ubezpieczenia i nadał mu takie znaczenie, jakie mógł nadać przy prawidłowym zastosowaniu zasady bezpośredniości prowadzenia postępowania dowodowego.

W tym miejscu należy odnieść się do wniosku pozwanej o dopuszczenie dowodów z dokumentów w postaci wypowiedzenia umowy (...) o numerze (...)/$ (...) z dnia 23 lipca 2012 roku, złożonego powódce w dniu 24 lipca 2012 roku na okoliczność skutecznego wypowiedzenia przez pozwaną umowy ubezpieczenia z (...) S.A. oraz w postaci potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia OC i M. (...) z (...) S.A nr (...) z dnia 23 lipca 2012 roku na okoliczność zawarcia nowej umowy ubezpieczenia z (...) S.A. w dniu 23 lipca 2012 roku za okres od dnia 25 lipca 2012 roku do dnia 24 lipca 2013 roku oraz z przesłuchania w charakterze świadka J. K.. Wniosek ten nie może zostać uwzględniony, a to z uwagi na prekluzję dowodową określoną w art. 381 k.p.c. W postępowaniu uproszonym czynności sądu II instancji ograniczają się do kontroli orzeczenia wydanego przez sąd I instancji, czego wynikiem jest ograniczenie postępowania dowodowego jedynie do dowodu z dokumentu (art. 505 11 § 1 k.p.c.), a z pozostałych rodzajów dowodów tylko jeśli przemawiają za tym ważne względy wskazane w art. 505 11 § 2 k.p.c. Nadto, w postępowaniu uproszczonym, tak jak i w postępowaniu zwykłym, strona może w środku odwoławczym przedstawiać nowe fakty i dowody. Zasada te doznaje jednak ograniczenia poprzez unormowanie art. 381 k.p.c. i odpowiadające mu unormowanie art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. Stosownie do pierwszego z powołanych przepisów sąd II instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem I instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Tymczasem strona pozwana w żaden sposób nie wykazała, by potrzeba powołania wskazanych dowodów powstała później. Z oczywistych względów fakt zapoznania się z uzasadnieniem niekorzystnego dla pozwanej orzeczenia nie może stanowić usprawiedliwienia dla spóźnionego przedstawienia dowodów. Zważyć bowiem należy, iż obowiązkiem pozwanej było przedstawienie wszelkich dostępnych jej dowodów już na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego w celu wykazania swoich twierdzeń. Strona pozwana nie przytoczyła żadnych okoliczności, które przemawiałyby za usprawiedliwieniem opóźnienia w przedstawieniu tych dowodów. Ponadto jak wynika z akt sprawy pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty złożonym w toku elektronicznego postępowania upominawczego nie odniosła się merytorycznie do treści powództwa, jak również nie zgłosiła żadnych wniosków o przeprowadzenie dowodów. W tych warunkach wobec bezczynności strony pozwanej brak jest podstaw do przeprowadzenia postępowania dowodowego dopiero przed Sądem drugiej instancji. Dodatkowo wskazać należy, że pozwana nie wykazała, by zarówno pismo z dnia 23 lipca 2013 roku, jak i pismo datowane na dzień 23 lipca 2012 roku zostały skutecznie doręczone powodowi.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy w dokonał prawidłowej oceny zgromadzonego przez strony materiału dowodowego i wbrew wywodom apelacji dokonał jego wszechstronnej oceny nie naruszając zasady swobodnej oceny dowodów. Skarżąca braku logiki w ocenie materiału dowodowego lub sprzeczności tej oceny z doświadczeniem życiowym zdaniem Sądu Okręgowego nie wykazała. Zauważyć bowiem trzeba, że pozwana podnosząc powyższy zarzut nie wskazała, w jaki sposób Sąd I instancji zasadę swobodnej oceny dowodów naruszył. W istocie przedstawiła ona wyłącznie własną wersję istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy faktów, wyprowadzoną z fragmentarycznej oceny materiału procesowego i dodatkowo wspartą argumentami i dowodami, które nie mogły być w postępowaniu apelacyjnym uwzględnione. Twierdzenia apelacji zostały bowiem oparte na własnej ocenie dowodów nieprzeprowadzonych przed Sądem I instancji, a których powołanie przed sądem odwoławczym jest oczywiście spóźnione na płaszczyźnie art. 381 k.p.c., a tym samym nieskuteczne.

Zarzut naruszenia art. 28 a ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez jego niezastosowanie nie jest zasadny. Zarzut ten nie jest uzasadniony wobec niewątpliwego ustalenia stanu faktycznego poczynionego przez Sąd Rejonowy, a które nie zostało skutecznie zakwestionowane rozpoznawaną apelacją. Wskazany zarzut został oparty na twierdzeniach skarżącej, że zawarła ona nową umowę ubezpieczenia OC i M. (...) z (...) SA w dniu 23 lipca 2012 roku na okres od dnia 25 lipca 2012 roku do dnia 24 lipca 2012, a przy tym wypowiedziała umowę ubezpieczenia w dniu 24 lipca 2012 roku . Twierdzenia te nie zostały jednak wykazane w toku postępowania. Pozwana nie wykazała również, by pismo datowane na dzień 23 lipca 2012 roku zostały skutecznie doręczone powodowi, zaś ciężar wykazania wskazanych faktów spoczywał na pozwanej. Tym samym nieuzasadniony jest zarzut naruszenia art. 28 ust. 1 ustawy sprowadzający się do wykazania, iż umowa z powodem została przedłużona na okres od dnia 25 lipca 2012 roku do dnia 24 lipca 2013 roku w sposób bezprawny. Zważyć również należy, że skoro pozwana zakwestionowała zasadność dochodzonego roszczenia, podnosząc, iż w tym samym okresie za który powódka dochodzi zapłaty była ubezpieczona w (...) SA, bowiem w dniu 23 lipca 2012 roku zawarła umowę ubezpieczenia na okres od dnia 25 lipca 2012 roku do dnia 24 lipca 2013 roku i pozwana nie ma obowiązku uiszczenia składki za pełny okres ubezpieczenia, to konsekwencji fakty te stały się okolicznością sporną i wymagały udowodnienia przez zgłaszającą przedmiotowe twierdzenia pozwaną, których ta, jak wskazuje materiał dowodowy sprawy nie zdołała wykazać.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. i zasądzono od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, ustaloną na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015.1804).