UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 lutego 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z treścią rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił (...) W. prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych podając, iż wnioskodawca nie udowodnił wymaganego 15-letniego okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych, a jedynie -13 lat,10 miesięcy i 29 dni. Organ rentowy nie uwzględnił jako pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia wnioskodawcy w okresie od 09.09.1994r. do 31.12.1998r. w (...)nr (...), gdyż w świadectwie pracy wskazano, że pracował jako robotnik pomocniczy kwatermistrza, zaś nazwa ta nie jest zgodna z treścią przepisów resortowych, w dziale IV poz.19 pkt 2 załącznika do zarządzenia nr 48 Ministra Obrony Narodowej z dnia 12.09.1983r.zawart jest stanowisko „robotnik magazynowy materiałów pędnych i smarów. Do pracy w warunkach szczególnych uwzględniono wnioskodawcy jedynie okres pracy od 15.07.1974r. do 03.12.1988r., z wyłączeniem okresu urlopu bezpłatnego od 1.04.1975r. do 24.08.1975r. oraz służby wojskowej w okresie 24.04.1976r. do 10.09.1976r. ( 13 lat,10 miesięcy i 29 dni) z tytułu zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) „ w S., z tytułu pracy przy wypieku pieczywa (k.12.a.s.).

W odwołaniu od decyzji wnioskodawca zakwestionował jej trafność i wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Wskazał, iż wykonywał pracę w warunkach szczególnych jako robotnik pomocniczy kwatermistrza materiałów pędnych i smarów, co jest zgodne z treścią zarządzenia nr 48 MON z dnia 12.09.1983r., w którym jest zawarte takie stanowisko (k.2 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację leżącą u podstaw zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k. 3-4 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje

L. W. urodził się (...)

W dniu 29 stycznia 2016r. złożył wniosek o prawo do emerytury.

W okresie od dnia 01.09.1972r. do 03.12.1988r. był zatrudniony w Gminnej Spółdzielni (...) w S. , wykonując pracę przy wypieku pieczywa, wymienione w wykazie A dziale X poz.11 pkt 3 wykazu stanowiącego załącznik nr 2 do Uchwały Zarządu Głównego (...) Związku (...) w W. ( świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych , k.7 a.e.).W okresie od dnia 01.04.1975r. do 24.08.1975r. korzystał w urlopu bezpłatnego, zaś w okresie od 24.04.1976r. do 10.09.1976r. odbył służbę wojskową (legitymacja ubezpieczeniowa nr (...), s.82,84,k.11a.e., akta osobowe, k.4-wyciąg z książeczki wojskowej).

W okresie od dnia 09.09.1994r. do 31.12.1998r , i nadal jest zatrudniony w(...)nr (...) w S. ( przejętej następnie z dniem 31.12.1999r. przez (...) (...) w S.), na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony, z dnia 09.09.1994r., następnie zawartej na czas nieokreślony – umowa z dnia 30.08.1995r., w pełnym wymiarze czasu pracy, w charakterze konserwatora. Od 2000r. jest konserwatorem warsztatu remontowego. Nie korzystał z urlopów bezpłatnych, otrzymywał dodatek za pracę za szczególne właściwości pracy (zaświadczenie, k.10 akt kapitałowych, umowy o pracę, a.o.- k.21 a.s.).Otrzymał zakresy czynności na stanowisku robotnika pomocniczego kwatermistrzostwa. Wynika z nich, że do jego obowiązków, w zakresie służby mps ( magazyn paliw i smarów), należały następujące czynności – konserwacja sprzętu, przeglądy kontrolne sprzętu, rotacja produktów, utrzymanie pod względem przeciwpożarowym terenu, comiesięczne odwadnianie parku zbiornikowego, mycie filtrów dystrybutorów paliwowych, zbieralnictwo i gromadzenie olejów przepracowanych, pomiary stanów produktów, uzupełnianie paliw w pojazdach, wydawanie olejów i płynów specjalnych użytkownikom z magazynu. W zakresach czynności wymieniono też czynności zakresie służby mundurowej, min. pomoc przy załadunku i rozładunku , konserwacja obuwia , jednakże wnioskodawca na co dzień tych czynności nie wykonywał (zakresy czynności, k.3,6 a.o, zeznania wnioskodawcy k.38).

Zakład pracy wystawił mu świadectwo wykonywana pracy w warunkach szczególnych, z którego wynika, że od 09.09.1994r. do 31.12.1998r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace robotnika pomocniczego kwatermistrzostwa wymienianą w wykazie A dziale IV poz. 19 pkt 2 załącznika do zarządzenia Ministra Obrony Narodowej nr 48 z dnia 12.09.1983r. ( świadectwo, k. 8 a.e.). Wnioskodawca w okresie od 09.09.1994r do 31.12.1998r., w ramach 8-godzinnego czasu pracy wykonywał różne czynności, część z nich - w magazynie paliw i smarów, zwanym również magazynem technicznym. Odbierał z konserwatorowni zużyte oleje i smary, ładował je na wózek widłowy i przewoził do magazynu technicznego, wydawał z niego produkty użytkownikom, sprzątał ten magazyn i wykonywał inne prace porządkowe zarówno w magazynie, jak i wokół niego. Zajmował się także konserwacją czyli czyszczeniem, myciem, malowaniem sprzętu - kanistrów, pompek do przelewania paliwa, beczek, regularnie czyścił filtry paliwowe. Wokół magazynu wykonywał prace porządkowe polegające na sprzątaniu terenu, koszeniu trawników, wycinaniu drzew, musiał też regularnie utrzymywać w odpowiednim stanie pasy przeciwpożarowe znajdujące się obok dystrybutorów paliwa, co polegało na regularnym skopywaniu pasów i pilnowaniu, aby nic na nich się nie znajdowało, było to bardzo istotne we względu na bezpieczeństwo. Prace porządkowe zajmowały mu 2 dni w tygodniu, po 3-5 godziny dziennie. Oprócz tych czynności wnioskodawca zajmował się również w ramach 8-godzinnego dnia pracy, wydawaniem paliwa z dystrybutorów na stacji paliw. Miał też za zadanie comiesięczne odwadnianie tych dystrybutorów, polegające na wypompowywaniu wody ze zbiorników za pomocą pompki, co zajmowało mu kilka godzin , raz w miesiącu. Codziennie rano i po południu dokonywał pomiaru paliwa i sprawdzał, czy nie ma wycieków paliwa. Robił to w celu sprawdzenia, czy zgadza się stan paliwa w porównaniu z poprzednim dniem. Prowadził też książkę pomiarów paliwa ze stacji paliw. Wykonywał też prace porządkowe wokół dystrybutorów. Wnioskodawca w powyższym okresie nie pracował na stałe w magazynie mundurowym, a jedynie na wiosnę i jesienią każdego roku, przez jeden dzień, pomagał przy załadowywaniu odzieży magazynierowi.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, aktach osobowych skarżącego oraz zeznania wnioskodawcy (częściowo) i świadków J. S. (k.36v.-37), Z. G. (k.37v.-38).

Sąd uznał za wiarygodne zeznania wyżej wymienionych świadków. Należy podkreślić, iż przesłuchani w sprawie świadkowie byli osobami obcymi dla wnioskodawcy i nie mieli żadnego powodu, by relacjonować zdarzenia niezgodnie z ich rzeczywistym przebiegiem. Wskazani świadkowie pracowali w pobliżu odwołującego się i z racji swoich obowiązków pracowniczych znali specyfikę czynności i sposób pracy wnioskodawcy. Nadto należy dodać, iż zeznania świadków były spójne i nie zawierały sprzeczności. Wynika z nich jednoznacznie, że poza czynnościami związanymi z wydawaniem i magazynowaniem olejów, benzyny i innych produktów ropopochodnych wykonywał on stale czynności porządkowe, zarówno wewnątrz magazynu technicznego, jak też wokół magazynu i wokół dystrybutorów. Fakt ten potwierdził w swoich zeznaniach wnioskodawca, jednak zeznał, że te czynności porządkowe wykonywał w krótszym czasie niż zeznali świadkowe, tj. raz w tygodniu, a zajmowały mu one tylko godzinę dziennie, zaprzeczył też jakoby zajmował się koszeniem trawników i wycinką drzew, podając , ze drzewa wycinał tylko raz , wtedy gdy doznał wypadku przy pracy. Sąd nie dał wiary tym zeznaniom wnioskodawcy, jako sprzecznym z powyższymi zeznaniami świadków oraz z zasadami doświadczenia życiowego. Czynności porządkowe jakie miał wykonywać były na tyle liczne, że nie jest wiarygodne aby zajmowały mu jedynie 1 godzinę dziennie raz w tygodniu, zaś fakt , iż zajmował się też wycinką drzew potwierdza bezsporne zdarzenie polegające na tym, że uległ wypadkowy przy pracy właśnie podczas wycinania drzew. Pozostałe zeznania wnioskodawcy były wiarygodne jako że znajdowały potwierdzenie w zeznaniach przesłuchanych świadków i dowodach z dokumentów. Sąd, z powyższych względów, nie uznał za wiarygodną treść dokumentu w postaci świadectwa wykonywana pracy w warunkach szczególnych, z którego wynika, że od 09.09.1994r. do 31.12.1998r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace robotnika pomocniczego kwatermistrzostwa wymienianą w wykazie A dziale IV poz. 19 pkt 2 załącznika do zarządzenia Ministra Obrony Narodowej nr 48 z dnia 12.09.1983r.Jak bowiem wynika z ustaleń poczynionych w sprawie, wnioskodawca w ramach 8-godzinnego dnia pracy, wykonywał także czynności nie wymienione w tym świadectwie, a polegające na wykonywaniu prac porządkowych w magazynie i wokół stacji paliw, a także mycie, malowanie i czyszczenie sprzętu w magazynie.

Odwołanie nie jest zasadne.

Prawo do wcześniejszej emerytury dla osób zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, z uwagi na datę urodzenia wnioskodawcy, regulują przepisy art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.: Dz. U. z 2013 roku, poz. 1440, ze zm.) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43, ze zm.). Prawo do emerytury nabywają ubezpieczeni po osiągnięciu wieku przewidzianego m. in. w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) spełnili enumeratywnie określone przesłanki:

- posiadają okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat- dla kobiet i 65 lat- dla mężczyzn,

- legitymują się okresem składkowym i nieskładkowym, o którym mowa w art. 27.

Natomiast, w myśl art. 184 ust. 2 emerytura, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wykaz A prac wykonywanych w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego, stanowiący załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku wymienia w Dziale IV „W chemii” pod pozycją 19 wymienia „przetwórstwo, magazynowanie, przepompowywanie, przeładunek, transport oraz dystrybucję ropy naftowej oraz jej produktów ”.

Prace te zostały również wymienione w akcie resortowym, zarządzeniu nr 9 ministra Obrony Narodowej nr 48 dnia 12 września 1983r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w jednostkach organizacyjnych resortu obrony narodowej w Dziale IV, poz. 19 pkt 2 „ robotnik magazynowy materiałów pędnych i smarów”.

Odnosząc się zaś kwestii treści świadectwa pracy w warunkach szczególnych podkreślić należy, iż świadectwo pracy jest dokumentem szczególnym, ale samo przez się nie tworzy praw podmiotowych ani ich nie pozbawia. Nie ma też cech wyłączności w zakresie dowodowym (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2007 r., II PK 33/07 Lex nr 348305).

Słusznie również orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 16 czerwca 2009 r. (I UK 24/09, LEX nr 518067), że: „Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast świadectwo traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie”.

Wskazać należy, iż zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Niezbędną przesłanką ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych jest wykonywanie pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia człowieka stale i w pełnym wymiarze czasu pracy – w ramach rodzajowo wyodrębnionego wykazu prac szczególnych jakim jest wykaz A stanowiący załącznik nr 1 do wyżej wskazanego rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku. Wnioskodawca, będąc zatrudnionym w (...) w S. nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych w pełnym wymiarze czasu pracy. Poza czynnościami związanymi z wydawaniem, transportem i magazynowaniem paliw i olejów, tankowaniem pojazdów, wykonywał bowiem szereg czynności o charakterze porządkowym, tj. sprzątanie terenu wokół magazynu i stacji paliw, wycinanie drzew, a także wykonywał czynności typowo konserwatorskie tj. mycie, malowanie, czyszczenie beczek, kanistrów i innego sprzętu. Nie są zaś one wymienione jako prace w warunkach szczególnych w cyt. wyżej rozporządzeniu. Nie spełnia więc przesłanki posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Nie spełnił też, na dzień wydania zaskarżonej decyzji, przesłanki ukończenia 60 lat życia ( wiek ten nabył dopiero w dniu (...)).

W związku z powyższym Sąd Okręgowy, w oparciu o powołane wyżej przepisy oraz na mocy art. 477¹⁴§ 1 kpc Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

WYROK

UZASADNIENIE