UZASADNIENIE

Powódka B. Z. domagała się pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego – wyroku wydanego dnia 6 czerwca 2010r. przez Sąd Rejonowy w Elblągu w sprawie V GC 239/01, podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia.

Pozwany easyDEBT Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i obciążenie powodów kosztami procesu twierdząc, że egzekwowane przez pozwanego jako nabywcę wierzytelności roszczenie nie uległo przedawnieniu z uwagi na wcześniej prowadzone przez wierzyciela pierwotnego egzekucje. Czynności podjęte przez pierwotnego wierzyciela, w tym wszczęte postępowania egzekucyjne, umorzone na skutek bezskuteczności egzekucji, każdorazowo spowodowały przerwanie biegu przedawnienie roszczenia.

Sąd ustalił i zważył, co następuje

W dniu 6 czerwca 2001r. Sąd Rejonowy w Elblągu w sprawie V GC 239/01 wydał wyrok zaoczny zasądzając od pozwanej B. Z. na rzecz powoda Państwowego Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej Poczta Polska w W. Zakład (...) w G. kwotę 16.673,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 503,25 zł od dnia 13 listopada 1999r. , od kwoty 2.622,94 zł od dnia 22 listopada 1999r. , od kwoty 2.686,07zł od dnia 15 grudnia 1999r., od kwoty 6.312,77zł od dnia 7 grudnia 1999r. , od kwoty 1.290,63zł od dnia 30 grudnia 1999r. oraz od kwoty 3.257,36zł od dnia 30 grudnia 1999r.. Ponadto zasądzona została kwota 3.272,20 zł tytułem kosztów. Przedmiotem żądania powoda była należność z tytułu dostawy pali płynnych. Wyrok zaoczny uprawomocnił się dnia 4 lipca 2001r. W oparciu o ten tytuł egzekucyjny dnia 6 lutego 2002r. wierzyciel uzyskał tytuł wykonawczy, o co wystąpił dnia 30.01.2002r. Złożenie wniosku o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności przerwało bieg przedawnienia roszczenia objętego ww. wyrokiem zaocznym, który ponownie rozpoczął swój bieg po uwzględnieniu wniosku wierzyciela. Termin przedawnienia dla roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu wynosi lat dziesięć, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Roszczenie takie przedawnia się z upływem 10 lat. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu (art.125 k.c.). Zgodnie z art. 123§ 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Bieg przedawnienia przerywa również uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje ( pkt. 2) lub przez wszczęcie mediacji ( pkt. 3).

Do kolejnego przerwania biegu przedawnienia doszło 15 lutego 2002 r. kiedy to wierzyciel wystąpił do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Elblągu z wnioskiem o wszczęcie egzekucji, która prowadzona była pod sygnaturą Km 194/02. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2002r. na skutek bezskuteczności egzekucji. Po umorzeniu postępowania dziesięcioletni termin przedawnienia ponownie rozpoczął bieg.

/dowód: wyrok zaoczny k. 56 , pozew k. 2-4, wniosek o nadanie klauzuli, zarządzenie o nadaniu klauzuli, zpo doręczenia tytułu wykonawczego - akt V GC 239/01; wniosek egzekucyjny k. 1, wezwanie k.4, postanowienie komornika k. 15 - akt km 194/02, zpo k. 16-17/

Kolejny wniosek egzekucyjny, który ponownie przerwał bieg przedawnienia wierzyciel złożył do komornika dnia 24 grudnia 2007r. W toku tej egzekucji nastąpił zbieg egzekucji, rozstrzygnięty postanowieniem Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 30 maja 2008r. wydanym w sprawie I Co 1352/08, którym postanowiono, że egzekucje sądowe i administracyjne prowadzić będzie łącznie Naczelnik Urzędu Skarbowego w E.. W następstwie tego rozstrzygnięcia postanowieniem z dnia 5 sierpnia 2008r. komornik sądowy ustalił dotychczasowe koszty egzekucji prowadzonej w sprawie Km 775/07 i przekazał wniosek egzekucyjny Urzędowi Skarbowemu w E.. Naczelnik Urzędu Skarbowego w E. postanowieniem z dnia 21 maja 2009r. umorzył postepowanie egzekucyjne z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Po umorzeniu tego postępowania dziesięcioletni termin przedawnienia ponownie rozpoczął bieg.

/dowód: wniosek egzekucyjny k. 1, postanowienie z dnia 5 sierpnia 2008r. k. 49 akt Km 775/07, postanowienie4 US w E-gu k. 86, pismo Naczelnika US w E-gu z 28.06. (...). k.88/

W dniu 9 grudnia 2014r. dotychczasowy wierzyciel dokonał przelewu wierzytelności na rzecz easyDEBT Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W., który uzyskał nadanie klauzuli na swoją rzecz, a następnie dnia 28 lipca 2015r. wystąpił do komornika sądowego z wnioskiem o wszczęcie egzekucji na podstawie uzyskanego tytułu wykonawczego. Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem komornika z dnia 22 marca 2016r. wobec bezskuteczności egzekucji.

/dowód: postanowienie z dnia 29 maja 2015r. akta V GCo 145/15, wniosek egzekucyjny, postanowienie komornika akta Km 6863g/15/

Powódka opiera swoje żądanie o art. 840 §1 pkt 2 k.p.c. zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Przepis 840 § 1 pkt 2 k.p.c. stwarza podstawę do zwalczania tytułu wykonawczego w przypadku, gdy już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Do zdarzeń w rozumieniu tego przepisu zalicza się zdarzenia, z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązań albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego, w tym m.in. wykonanie zobowiązania, odnowienie, niemożliwość świadczenia, potrącenie, czy przedawnienie. Zdarzeniem, wskutek którego zobowiązanie nie może być egzekwowane jest przedawnienie roszczenia stwierdzonego tytułem egzekucyjnym (art. 117 § 2 k.c.).

Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia (art.117§2 k.c.) Zgodnie z art . 117 k.c. roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu, po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie może się uchylić od jego spełnienia podnosząc zarzut przedawnienia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Bieg terminu przedawniania liczony jest od uprawomocnienia orzeczenia zasądzającego roszczenie na rzecz wierzyciela.

Zgodnie z art. 118 k.c. roszczenie przedsiębiorcy, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej, a w tym przypadku nie stanowią, oraz roszenia okresowe, przedawniają się z upływem 3 lat. Jest to zasada ogólna. Inaczej rzecz się przedstawia jednak w przypadku gdy roszczenie wierzyciela zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu, takie roszczenie przedawniają się z upływem 10 lat, chociażby termin przedawnienia roszczeń był krótszy. Natomiast jeżeli stwierdzone orzeczeniem sądowym roszczenie obejmuje również świadczenia okresowe, wówczas roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu (art.125 k.c.). Bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123§ 1 k.c.). Uregulowanie to ma zasadnicze znaczenie w okolicznościach niniejszej sprawy. Jak wynika z dokumentów zawartych w aktach sądowych sygn. V GC 239/01 oraz w aktach egzekucyjnych sygn. Km 194/02 i 775/07 bieg przedawnienia roszczenia stwierdzonego wyrokiem zaocznym z dnia 6 czerwca 2001r. ulegał kilkukrotnie przerwaniu, po czym każdorazowo rozpoczął ponownie bieg. Po raz pierwszy bieg przedawnienia został przerwany złożeniem przez pierwotnego wierzyciela wniosku o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności, kolejnym razem na skutek składanych przez tego wierzyciela wniosków o wszczęcie egzekucji w sprawach Km 194/02 i 775/07. Przedawnienie rozpoczęło ponowny bieg po wydaniu przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w E. postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wydanego dnia 21 maja 2009r. Przy czym należy zaznaczyć, że wszystkie te egzekucje zostały umorzone na skutek ich bezskuteczności. W konsekwencji, gdy dnia 28 lipca 2015r. nabywca wierzytelności występował z kolejnym wnioskiem o wszczęcie egzekucji roszczenie stwierdzone orzeczeniem sądowym z dnia 6 czerwca 2001r. nie było przedawnione, gdyż nie upłynął 10 letni termin przedawnienia po wydaniu przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w E. postanowienia z dnia 21 maja 2009r. Powyższy wniosek dotyczy należności stwierdzonej wydanym wyrokiem tj. kwoty 16.673,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi do dnia uprawomocnienia wyroku zaocznego od kwoty 503,25 zł od dnia 13 listopada 1999r. , od kwoty 2.622,94 zł od dnia 22 listopada 1999r. , od kwoty 2.686,07zł od dnia 15 grudnia 1999r., od kwoty 6.312,77zł od dnia 7 grudnia 1999r. , od kwoty 1.290,63zł od dnia 30 grudnia 1999r. oraz od kwoty 3.257,36zł od dnia 30 grudnia 1999r. oraz kosztów procesu w wysokości 3.272,20 zł.

Inaczej natomiast rzecz się przedstawia w odniesieniu do odsetek w tej części, w której przypadały one za okres po dniu uprawomocnienia wyroku. Te odsetki podlegają trzyletniemu przedawnieniu, a nie dziesięcioletniemu. Albowiem, gdy stwierdzone orzeczeniem sądowym roszczenie obejmuje również świadczenia okresowe, wówczas roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu (art.125 k.c.). Przepis art. 125 § 1 zd. 2 k.c. przewiduje odrębny, trzyletni termin przedawnienia dla roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem lub ugodą sądową w zakresie roszczeń obejmujących świadczenia okresowe należne w przyszłości. Termin ten ma zastosowanie tylko do roszczeń o przyszłe świadczenia okresowe, nie zaś do roszczeń o świadczenia okresowe, wymagalne w toku postępowania. W okolicznościach niniejszej sprawy oznacza to tyle, że częściowo odsetki należne od kwoty należności głównej (tj.16.673,02zł) uległy przedawnieniu, skoro pomiędzy umorzeniem postępowania egzekucyjnego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w E. postanowieniem z dnia 21 maja 2009r. a ponownym złożeniem przez wierzyciela dnia 28 lipca 2015r. wniosku o wszczęcie egzekucji upłynął ponad trzyletni okres. Przedawnieniu uległy zatem odsetki przypadające za okres wcześniejszy niż trzy lata przed ponownym złożeniem wniosku od wszczęcie egzekucji, tj. za okres od dnia uprawomocnienia wyroku (4.07.2001r.) do dnia poprzedniego upływ 3 lat przed ponownym złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji (tj. przed dniem 28.07.2012r.).

Mając powyższe na uwadze, należało w tej części pozbawić tytuł wykonawczy - wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Elblągu wydany dnia 06 czerwca 2001 roku w sprawie sygn. akt V GC 239/01 wykonalności, tj. w części obejmującej odsetki ustawowe od dnia 04.07.2001 roku do dnia 27.07.2012 roku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie, albowiem w pozostałym zakresie roszczenie stwierdzone tytułem wykonawczym nie uległo przedawnieniu. Rozstrzygnięcie oparto o przepis art. 840§1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 117 §2 k.c. , art. 123§1 pkt 1 k.c. i art.125 §1 k.c. Łączna wysokość objętego żądaniem pozwu roszczenia wynosiła 55.918,93zł, zaś łączna wysokość przedawnionych odsetek wynosi 25.356,58zł.

Na podstawie art. 102 k.p.c. uwzględniając bardzo trudną sytuację majątkową, rodzinną i osobistą powódki odstąpiono od obciążenia powódki obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów procesu.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. art. 98 k.p.c. obciążono pozwanego obowiązkiem uiszczenia kosztów sądowych (opłaty sądowej) od uiszczenia, której powódka została zwolniona, w części odpowiadającej stosunkowi w jakim powódka wygrała proces (tj. z 45,5%).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE