UZASADNIENIE

Stan faktyczny

W dniu 23 kwietnia 2012 r. w na rondzie (...) (K21) w E. (Niemcy) doszło do kolizji poruszających się dwóch pojazdów – M. (...) nr rej. (...) (kierowany przez właściciela A. M., zamieszkałego w G. w Polsce) oraz P. (...) nr rej. L- (...) (kierowany przez J. P.). M. znajdował się na rondzie, gdy wjechał w jego prawy bok pojazd kierowany przez J. P.. Do wymiany na nowe w pojeździe M. podlega: nakładka zderzaka, nadkole p.p., drzwi p.p., uszczelka drzwi, tapicerka drzwi, ochronna krawędź p.p., drzwi t.p., ochronna krawędź t.p., próg drzwi, osłona belki p., p. słupek B zew., oparcie przednie p., poszycie oparcia p.p., poduszka boczna, sensor poduszki, pas bezpieczeństwa, sterownik, poduszki pow. sensor poduszki pow. Do naprawy: błotnik przedni prawy.

J. P. ze swojej winy spowodował wypadek, bo zbliżając do ronda nie zachował należytej uwagi przypalając papierosa.

Powyższe uszkodzenia powstały w wyniku opisanego wyżej zdarzenia. Koszt naprawy brutto przy uwzględnieniu części zamiennych nowych, oryginalnych oraz średnich cen na rynku lokalnym miejsca zamieszkania poszkodowanego wyniósłby 41.153,01 zł.

Dowód: opinia biegłego, k. 243-263, uzupełnienie ustne na rozprawie

dokumentacja fotograficzna, k. 184-208

notatka policyjna, k. 139-141

Ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu P. (...) nr rej. L- (...) w chwili zdarzenia był R+V. A. we F. (Niemcy).

Okoliczność bezsporna

Ubezpieczyciel odmówił zapłaty odszkodowania choćby w części.

Okoliczność bezsporna

Ocena dowodów

Zasadniczym i jednocześnie w pełni wystarczającym dowodem służącym odtworzeniu istotnych okoliczności sprawy była opinia biegłego M. R.. W kwestii korelacji uszkodzeń wystarczy spojrzeć na kartę 254 akt sprawy, aby zdać sobie sprawę, że uszkodzenia obu pojazdów w pełni korelują, potwierdzając oświadczenia poszkodowanego wypadku, że miał on miejsce w opisanych przez nich okolicznościach (por. k. 256). Winę sprawcy potwierdza też treść notatki policyjnej, z której wynika, że J. P. nie zachował należytej uwagi przy wjeździe na rondo, bo przypalał papierosa (k. 139-141). W świetle zobiektywizowanych i całkiem jasnych wyników analizy uszkodzeń korelacji dokonanej przez biegłego oraz potwierdzonej przez policję nieostrożności sprawcy, wniosek o przesłuchanie świadka J. P. został oddalony jako zmierzający wyłącznie do celowego przedłużenia procesu (art. 217 § 3 k.p.c.). To samo dotyczy wniosku pozwanego o przesłuchanie powoda w charakterze strony, przy czym w tym wypadku nie zachodziła podstawa do dopuszczenia tego dowodu również z tej przyczyny, że będące osnową tego wniosku okoliczności zostały już wyjaśnione za pomocą innych dowodów (art. 299 k.p.c.). Zbędne było też uzyskiwanie informacji o wcześniejszych szkodach w pojeździe M., gdyż w świetle powyższych ustaleń nie ma najmniejszych wątpliwości, że będących przedmiotem pozwu uszkodzeń doszło w wyniku wypadku z dnia 23 kwietnia 2012 r., a nie jakichś wcześniejszych zdarzeń. Jest oczywistym, że nie są one rozproszone w sposób wskazujący na niemożliwość powstania w wyniku tego jednego wypadku, zresztą – o czym dalej – biegły wykluczył pewną część uszkodzeń jako niedostatecznie powiązanych z przedmiotowym zdarzeniem, co oznacza, że w sposób przemyślany ocenił związek uszkodzeń z przebiegiem spornego wypadku.

Opinia biegłego jest jasna, pełna, wewnętrznie niesprzeczna i należycie oraz odpowiednio krytycznie analizuje przedstawioną przez strony dokumentację i fotografie. Mimo pewnych wahań biegły podtrzymał swoje pisemne stanowisko co do wykluczenia części uszkodzeń jako nie powiązanych w sposób jednoznaczny z przedmiotowym wypadkiem, co wyjaśnił w sposób logiczny i przekonujący na rozprawie.

Strona powodowa nie przedstawiła dowodu na faktyczne uiszczenie przez poszkodowanego kosztu opisanego w punkcie 1) tiret drugie żądania pozwu.

Kwalifikacja prawna

Zasada odpowiedzialności pozwanego wynika z treści art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. Winę za spowodowanie wypadku ponosił wyłącznie kierujący pojazdem P. (...).

Jeżeli chodzi o koszt przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, to wyliczenie przez biegłego spełnia kryteria sugerowane w utrwalonym orzecznictwie sądowym (uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003r. sygn. akt III CZP 32/03, publ. Monitor Prawniczy 2004/2/81, wyroku SN z dnia 20.11.1970 r., II CR 425/72, OSNCP Nr 6/1973, poz. 111). Reasumując, należne poszkodowanemu odszkodowanie winno wynieść 41.153,01 zł.

Powództwo w zakresie żądania zapłaty straty majątkowej związanej z fakturą wystawioną przez K. W. (1) (k. 29) jest niezasadne. Strata majątkowa poszkodowanego w przypadku dodatkowych wydatków poszkodowanego związanych z wypadkiem ubezpieczeniowym (np. koszt ekspertyzy, usługa pełnomocnika) powstaje dopiero z chwilą rzeczywistego ich poniesienia (por. m.in. uzasadnienie uchwały SN z dnia 17 listopada 2011 r. (III CZP 5/11). Dowodu rzeczywistej zapłaty tej faktury nie przedstawiono. Biorąc pod uwagę, że doświadczenie orzecznicze, tj. że w żadnej ze spraw rozpatrywanych w ostatnich latach przez ten skład orzeczniczy analogiczne faktury K. W. nie były opatrzone potwierdzeniem ich zapłaty, należy podejrzewać, że koncepcja biznesowa świadczenia tych usług polega właśnie na tym, że są najpierw wystawione i doręczane poszkodowanemu, a opłacane dopiero w razie prawomocnego zasądzenia należności od ubezpieczyciela. Przeniesienie koncepcji tzw. „bezgotówkowej naprawy” na dodatkowe koszty poszkodowanego jest bezzasadne, gdyż – inaczej niż w przypadku uszkodzenia pojazdu – w odniesieniu do dodatkowych wydatków poszkodowanego strata majątkowa ( damnum emergens) następuje dopiero w razie ich rzeczywistego poniesienia. Nie można więc odwracać kolejności zdarzeń i zasądzać w wyroku świadczenia, które w chwili wyrokowania nie spełnia kryteriów szkody majątkowej. Wyrok zasądzający odszkodowanie nie jest konstytutywny i nie może zasądzać odszkodowania za szkodę, która jeszcze nie powstała.

Wymagalność zasądzonej części roszczenia – w świetle art. 14 ust. 1 i ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych […] istniała w dniu 25 października 2012 r.

Jako prawo właściwe uznano prawo polskie, jako najściślej związane z czynem niedozwolonym, gdyż miejscem pobytu poszkodowanego była Polska, uszkodzony pojazd był zarejestrowany i ubezpieczony w Polsce oraz usunięcie skutków szkody w pojeździe miało następować w także Polsce (naprawa pojazdu). Mimo więc „mobilności” uszkodzonego przedmiotu, wszystkie pozostałe aspekty powiązania osoby poszkodowanego oraz pojazdu z polskim porządkiem prawnym powodują, że nawet przy zastosowaniu łącznika miejsca powstania szkody (art. 4 ust. 1 Rozporządzenia (WE) Nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. dotyczące prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych) – przy odpowiedniej interpretacji – prawem właściwym byłoby prawo polskie.

Jurysdykcja krajowa wynikała z treści art. 1103⁵ § 1 pkt 1) k.p.c.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie I. sentencji na mocy art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c., 436 § 2 k.c., art. 361 § 1 i § 2 k.c., art. 14 ust. 1 i ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych […] w zw. z art. 481 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 4 ust. 3 Rozporządzenia (WE) Nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. dotyczące prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych ( (...)).

Na marginesie należy jednak zauważyć, że przy zastosowaniu prawa materialnego obowiązującego w miejscu zdarzenia rozstrzygnięcie byłoby – za wyjątkiem kwestii VAT-u – bardzo zbliżone (por. § 7 niemieckiej ustawy z dnia 19 grudnia 1952 r. o zasadach ruchu drogowego, § 1 i § 3a ust. 1 niemieckiej ustawy z dnia 5 kwietnia 1965 r. o obowiązkowym ubezpieczeniu dla posiadaczy pojazdów mechanicznych).

W pozostałym zakresie w punkcie II. sentencji powództwo oddalono na mocy art. 361 § 1 i § 2 k.c. a contrario.

Koszty procesu

O kosztach stron orzeczono w punkcie III. sentencji na mocy art. 100 k.p.c. (stosunkowe rozdzielenie). Powód wygrał proces w 70%, pozwany – w 30%. Koszty powoda to: 2950 zł opłata sądowa od pozwu, 3.600 zł – opłata za czynności radcy prawnego w stawce minimalnej (§ 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych […]), 500 zł tytułem zaliczki, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. 70% z sumy tych kosztów to 4.946,90 zł. Koszty pozwanego to: 3.600 zł – opłata za czynności radcy prawnego w stawce minimalnej (§ 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych […]), 500 zł tytułem zaliczki, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. 30% z sumy tych kosztów to: 1235,10 zł. Różnica (3711,80 zł) została zasądzona w punkcie III.

O nieuiszczonych kosztach sądowych (łącznie 1368,05 zł) orzeczono zgodnie z proporcją, w jakiej strony przegrały proces na mocy art. 100 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, obciążając nimi – powoda w kwocie 410,42 zł, pozwanego – w kwocie 957,64 zł ( punkty IV. i V. sentencji).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE