UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 1 grudnia 2015 roku - znak SP2 (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16 listopada 2015 roku, odmówił W. G. prawa do świadczenia przedemerytalnego, podnosząc
w uzasadnieniu, że zgodnie z podstawą prawną zawartą w świadectwie pracy z dnia 1 grudnia 2014 roku umowa została rozwiązana z upływem okresu wypowiedzenia, po odmowie przyjęcia nowych warunków pracy i płacy. Organ rentowy uznał zatem, że rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło wyłącznie z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Jednocześnie ZUS wskazał, że ubezpieczona wykazała łącznie 37 lat, 6 miesięcy i 10 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/decyzja - k. 15 - 15 verte plik II akt ZUS/

W dniu 28 grudnia 2015 roku pełnomocnik W. G. wniósł odwołanie od ww. decyzji, wnosząc o jej zmianę i przyznanie ubezpieczonej prawa do świadczenia przedemerytalnego. Ponadto wniósł o zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik podniósł, że ubezpieczona od dnia 15 lipca 1994 roku do
30 listopada 2014 roku była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy
w (...) Spółdzielni (...) z siedzibą w Ł. na stanowisku kierownika Laboratorium (...). W dniu 26 września 2014 roku otrzymała wypowiedzenie warunków umowy o pracę w trybie art. 42 § 1 - 3 k.p. oraz art. 10 ust. 3 ustawy z dnia
13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika w części dotyczącej stanowiska z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Ubezpieczona nie zgodziła się na proponowaną zmianę stanowiska pracy w związku ze zmianami organizacyjnymi w zakładzie pracy, co pociągało za sobą rozwiązanie umowy o pracę z upływem okresu wypowiedzenia. Jednocześnie pracodawca na wniosek ubezpieczonej skrócił okres wypowiedzenia. Odmowa przyjęcia nowych warunków pracy podyktowana była tym, że planowana reorganizacja pociągała za sobą zwiększenie obowiązków ubezpieczonej przy dotychczasowej wysokości wynagrodzenia. Wiek i stan zdrowia ubezpieczonej nie pozwalał na podołanie nowym obowiązkom. Zdaniem strony odwołującej się przywołane okoliczności oznaczają, że do rozwiązania stosunku pracy doszło wyłącznie z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

/odwołanie - k. k. 2 - 9/

W złożonej w dniu 26 stycznia 2016 roku odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy podniósł przy tym, że zachowanie w postaci złożenia pracodawcy oświadczenia woli o odmowie przyjęcia nowych warunków pracy i płacy stanowi współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy. Wskazał również, że na gruncie niniejszej sprawy nie występują okoliczności takie jak odmowa przyjęcia nowych warunków pracy noszących znamiona szykany, czy wyraźnie niedogodnych dla pracownika, ani obniżenie wynagrodzenia.

/ odpowiedź na odwołanie - k. 24 - 25 verte/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

/stanowiska stron - e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:01:44 - 00:02:23, e-protokół
z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:32:09 - 00:37:08/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni W. G. urodziła się w dniu (...).

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek o świadczenie przedemerytalne – k. 1 plik II akt ZUS/

W dniu 16 listopada 2015 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o świadczenie przedemerytalne.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wniosek o świadczenie przedemerytalne – k. 1 plik II akt ZUS/

Wnioskodawczyni udokumentowała okres zatrudnienia wynoszący 37 lat, 6 miesięcy
i 10 dni, w tym 29 lat i 10 dni okresów składkowych oraz 8 lat i 6 miesięcy okresów nieskładkowych.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wyliczenie – k. 14 plik II akt ZUS/

W. G. w okresie od 15 lipca 1994 roku do 30 listopada 2014 roku była zatrudniona w (...) Spółdzielni (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku: Kierownika Laboratorium (...).

/okoliczność bezsporna, a nadto: świadectwo pracy - k. 8 plik II akt ZUS; akta osobowe
- k. 32; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:22:23 - 00:25:09 – płyta k.55 w zw. z e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:03:25 - 00:03:32 – płyta k.40/

W dniu 26 września 2014 roku W. G. otrzymała wypowiedzenie warunków umowy o pracę zawartej w dniu 15 lipca 1994 roku na czas nieokreślony w części dotyczącej stanowiska pracy z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Po upływie okresu wypowiedzenia, czyli od dnia 1 stycznia 2015 roku, pracodawca zaproponował wnioskodawczyni stanowisko Kierownika Laboratorium (...)
z dotychczasowym wynagrodzeniem zasadniczym, tj. 13 kat. zaszeregowania - 3.300,00 zł miesięcznie. Pozostałe warunki umowy o pracę nie miały ulec zmianie.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wypowiedzenie - k. 12; akta osobowe - k. 32/

Pracodawca wskazał, że przyczyną wypowiedzenia warunków umowy o pracę jest zgodnie z Uchwałą Zarządu nr 18 z dnia 25 sierpnia 2014 r. w sprawie zmian w strukturze organizacyjnej - połączenie Laboratorium (...)
w nową komórkę organizacyjną - ,,Laboratorium (...), przejmującą obowiązki
ww. komórek organizacyjnych. Poinformował wnioskodawczynię, że jeżeli przed upływem połowy okresu wypowiedzenia, a mianowicie do dnia 15 listopada 2014 r., nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków umowy o pracę, będzie to równoznaczne z wyrażeniem zgody na proponowaną zmianę warunków umowy.
W wypowiedzeniu wskazano, że w razie odmowy przyjęcie powyższych warunków umowa
o pracę rozwiąże się z upływem okresu wypowiedzenia, tj. z dniem 31 grudnia 2014 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: wypowiedzenie - k. 12; akta osobowe - k. 32/

Uchwałą nr 18 Zarządu (...) Spółdzielni (...) w Ł. z dnia 25 sierpnia 2014 roku połączono komórkę organizacyjną o nazwie: Laboratorium (...) i komórkę organizacyjną o nazwie: Laboratorium (...) i utworzono nową komórkę organizacyjną, która otrzymała nazwę Laboratorium (...) i przejęła obowiązki ww. komórek. Uchwałą określono następujące zadania komórki organizacyjnej
o nazwie Laboratorium (...):

1.  Ocena fizyko-chemiczna surowca w punkcie odbioru mleka w Spółdzielni.

2.  Współpraca z Laboratorium (...) na odcinku poprawy jakości surowca.

3.  Prowadzenie nadzoru nad przebiegiem procesów technologicznych.

4.  Ocena wyrobów gotowych pod względem wymogów sanitarnych i jakościowych, wynikających z obowiązujących norm.

5.  Ocena przydatności do obrotu wyrobów gotowych w oparciu o obowiązujące
w tym zakresie normy,

6.  Stała kontrola stosowania norm przedmiotowych i czynnościowych.

7.  Sprawowanie nadzoru merytorycznego nad pracą laboratoriów oddziałowych.

8.  Pobieranie prób mleka od dostawców indywidualnych i zbiorowych w celu oceny fizyko-chemicznej i mikrobiologicznej, zgodnie z PN na mleko surowe do skupu.

9.  Pobieranie prób białych, oznaczanie zawartości tłuszczu i białka, zawartości dodatkowej wody, ilości komórek somatycznych i drobnoustrojów oraz substancji hamujących i antybiotyków w mleku surowym.

10.  Współpraca z D. Skupu na odcinku poprawy jakości surowca i eliminowania surowca nieodpowiedniej jakości.

11.  Składanie informacji z zakresu jakości surowica i przedstawianie wniosków do Zarządu zmierzających do poprawy i udokumentowania metod oceny.

/uchwała - k.16; akta osobowe - k. 32/

Zgodnie z § 3 uchwały, ramowe zadania zawarte w regulaminie przewidziane dla poszczególnych komórek organizacyjnych są jednocześnie zadaniami dla kierowników tych komórek i winny być podzielone pomiędzy pracowników zatrudnionych danej komórce.

/uchwała - k.17; akta osobowe - k. 32/

Przyczyną połączenia laboratoriów było ograniczenie (zmniejszenie) kosztów. Zdarzało się już wcześniej, że po odejściu pracownika na emeryturę łączono działy. W ostatnich latach spadek zatrudnienia wyniósł 40 %. Połączenie tych 2 stanowisk spowodowało zmniejszenie zatrudnienia o 1 etat kierowniczy.

/ zeznania świadka G. Ś. - e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:33:05 - 00:35:20 - płyta - k.40; zeznania świadka J. L. - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:19:20 - 00:20:53 - płyta - k.55/

Laboratorium (...) zajmowało się oceną mleka surowego bezpośrednio od dostawców. Przed połączeniem było w nim zatrudnionych około 9 - 10 osób. Pracowali tam samodzielni laboranci. Kierownikiem tego laboratorium była A. M., która rozwiązała stosunek pracy w związku z przejściem na emeryturę. Wtedy zapadła decyzja o połączeniu (odrębnych do końca sierpnia 2014 roku) Laboratorium (...) i Laboratorium (...). Wcześniej obie jednostki miały odrębne zadania.

/ zeznania świadka G. Ś. - e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:26:35 - 00:28:33 - płyta - k.40; pismo - k. 42; zeznania świadka J. L. - e-protokół z dnia
3 listopada 2016 roku - 00:04:11 - 00:16:02 - płyta - k.55/

Do obowiązków A. M. jako kierownika Laboratorium (...), wynikających z wewnętrznego podziału zadań należało:

1.  Prawidłowe organizowanie pracy laboratorium w zakładzie w Ł. i Oddziale Produkcyjnym w K. oraz wykonywanie przez nie pełnego zakres go zakresu zadań;

2.  Nadzór nad prawidłowym pobieraniem prób mleka od poszczególnych dostawców oraz wykonywaniem analiz zgodnie z obowiązującą normą;

3.  Prowadzenie dokumentacji dotyczącej wykonywanych analiz oraz terminowe ich przekazywanie do D. Skupu;

4.  Nadzór nad utrzymaniem w prawidłowym stanie technicznym aparatury kontrolno - pomiarowej w zakresie powierzonych zadań;

5.  Współpraca z D. Skupu na odcinku poprawy jakości surowca i eliminowania surowca nieodpowiedniej jakości;

6.  Składanie informacji z zakresu jakości surowca i przedstawianie wniosków do Zarządu zmierzających do poprawy i udokumentowanie metod oceny.

/zakres obowiązków - k. 44 - 44 verte/

Wnioskodawczyni była zatrudniona na stanowisku kierownika Laboratorium (...). Laboratorium to zajmowało się przede wszystkim oceną gotowego produktu i oceną dopuszczenia produktu do sprzedaży. Pracuje ono w warunkach stacjonarnych. Nowe stanowisko - jako kierownika nowej połączonej jednostki - wiązało się dodatkowo z koniecznością wyjazdów w teren przynajmniej 2 razy w miesiącu.

/ zeznania świadka G. Ś. - e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:26:17 - 00:26:30; 00:28:37 - 00:29:14; 00:30:25 - 00:30:59 - płyta - k.40; zeznania świadka J. L. - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:04:11 - 00:16:02 - płyta - k.55/

Zakres obowiązków wnioskodawczyni na nowym stanowisku – kierownika Laboratorium (...) był dużo szerszy niż dotychczasowy.

/zeznania świadka J. L. - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:04:11 - 00:16:02 - płyta - k.55; zeznania świadka G. Ś. - e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:36:15 - 00:39:23 - płyta - k.40/

Zakres obowiązków W. G. jako kierownika Laboratorium (...), wynikających z wewnętrznego podziału zadań przedstawiał się następująco:

7.  Prawidłowe organizowanie pracy laboratorium w zakładzie w Ł. i Oddziale Produkcyjnym w K. oraz wykonywanie przez nie pełnego zakres go zakresu zadań;

8.  Zabezpieczenie odpowiedniego wyposażenia w aparaturę kontrolno-pomiarową urządzenia i inne środki niezbędne do właściwej pracy;

9.  Bieżące informowanie Zarządu o sytuacji na odcinku jakości produkcji i stanu sanitarnego zakładu;

10.  Inicjowanie przedsięwzięć i prac mających na celu lepszy i sprawniejszy przebieg procesów lub lepszych wyników działalności w zakresie powierzonym D.;

11.  Nadzór nad właściwą pracą D. w zakresie badań organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych, jak i oceny gotowego produktu;

12.  Kontrolowanie stosowania norm i bieżące zaznajamianie pracowników D.
z aktualnie obowiązującymi przepisami dotyczącymi prac D.;

13.  Wnioskowanie do Zarządu o likwidację stwierdzonych niedociągnięć;

14.  Współpraca z Kierownikiem produkcji na odcinku usuwania zakażeń bakteriologicznych i podnoszenia stanu sanitarnego zakładu;

15.  Załatwianie spraw w zakresie reklamacji jakościowych i przekazanie odpowiednim służbom wniosków celem ich zapobiegania i usuwania;

16.  Nadzór nad zapisami laboratoryjnymi, sporządzaniem obowiązujących sprawozdań i dokumentacji pracy;

17.  Przeprowadzanie wyrywkowych kontroli w poszczególnych laboratoriach podległych „wiodącemu” oraz wyrywkowych kontroli w Oddziale Produkcyjnym w K. w zakresie sanitarnym;

18.  Współpraca z Laboratorium (...) na odcinku poprawy jakości surowca;

19.  Sprawowanie nadzoru merytorycznego nad pracą laboratorium w Oddziale Produkcyjnym w K.;

20.  Załatwianie skarg i wniosków z własnego zakresu działalności.

/zakres praw i obowiązków Kierownika Laboratorium (...) z dnia 9 września 2010 roku - k. 18 – 20; akta osobowe - k. 32/

Zakres obowiązków W. G. jako kierownika nowej komórki organizacyjnej - Laboratorium (...), wynikających z wewnętrznego podziału zadań miał obejmować ponadto:

1.  Nadzór nad utrzymaniem w prawidłowym stanie technicznym aparatury kontrolno - pomiarowej w zakresie powierzonych zadań;

2.  Nadzór nad prawidłowym pobieraniem prób mleka od poszczególnych dostawców oraz wykonywaniem analiz zgodnie z obowiązującą normą;

3.  Prowadzenie dokumentacji dotyczącej wykonywanych analiz oraz terminowe ich przekazywanie do D. Skupu;

4.  Współpraca z D. Skupu na odcinku poprawy jakości surowca i eliminowania surowca nieodpowiedniej jakości;

5.  Składanie informacji z zakresu jakości surowca i przedstawianie wniosków do Zarządu zmierzających do poprawy i udokumentowanie metod oceny.

/zakres praw i obowiązków Kierownika Laboratorium (...) - k. 21 – 23; akta osobowe - k. 32/

Po wręczeniu wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy, wnioskodawczyni podjęła pracę na zaproponowanym stanowisku. Zakres nałożonych obowiązków był tak duży, że zdarzało się, że wykonywała te obowiązki w domu. Było to także spowodowane koniecznością wyjazdów w teren, których to czynności nie musiała wykonywać na wcześniej zajmowanym stanowisku.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:22:54 - 00:25:09 - płyta k. 55 w zw. z e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:05:29 - 00:10:18 - płyta - k. 40/

Wnioskodawczyni nie otrzymała żadnego dodatku do wynagrodzenia zasadniczego w związku ze zmiana stanowiska pracy. Pozostało ono bez zmian na nowym stanowisku.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:22:54- 00:25:09 – płyta k.55 w zw. z e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:10:18 - 00:15:59 - płyta - k.40/

W pracy wnioskodawczyni narastały zaległości. Informowała o tym prezesa, ale ten nie chciał zmienić decyzji o połączeniu laboratoriów.

/zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:28:51 - 00:32:09- płyta - k. 55/

Wnioskodawczyni zdecydowała, że nie przyjmie nowych warunków pracy, ponieważ zakres nałożonych obowiązków był dla zbyt duży, tym bardziej, że wcześniej miała problemy ze zdrowiem - chorowała na guza mózgu.

/ zeznania świadka G. Ś. - e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:29:22 - 00:29:45 - płyta - k.40; zeznania świadka J. L. - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:04:11 - 00:16:02 - płyta - k.55/

Pismem z dnia 5 listopada 2014 roku W. G. poinformowała pracodawcę, że nie przyjmuje stanowiska zaproponowanego jej w wypowiedzeniu z dnia 26 września 2014 roku oraz na podstawie art. 36 § 6 k.p. wniosła o wcześniejszy termin rozwiązania umowy
o pracę, tj. z dniem 30 listopada 2014 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: pismo - k. 13; akta osobowe - k. 32/

(...) Spółdzielnia (...) w Ł. wystawiła w dniu 1 grudnia 2014 roku ubezpieczonej świadectwo pracy, w którym wskazała, że stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania za wypowiedzeniem przez pracodawcę z przyczyn niedotyczących pracownika na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników oraz art. 42 § 1 - 3 k.p.

/okoliczność bezsporna, a nadto: świadectwo pracy - k. 8 plik II akt ZUS; akta osobowe
- k. 32/

W nowo powołanej jednostce – Laboratorium (...) pracodawca nie zatrudnił nowych pracowników, ani też nie rozwiązał z pozostałymi osobami stosunku pracy. Kierownikiem Laboratorium została pracownica przesunięta do tego działu z innej jednostki.

/ zeznania świadka G. Ś. - e-protokół z dnia 23 maja 2016 roku - 00:32:12 - 00:32:53 - płyta - k.40; zeznania świadka J. L. - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:16:02 - 00:19:20 - płyta - k.55/

Po kilku miesiącach funkcjonowania nowo utworzonej jednostki - Laboratorium (...) stwierdził, że decyzja o połączeniu 2 laboratoriów była błędna i od dnia
1 lutego 2015 roku powrócono do poprzedniej struktury - dwóch odrębnych laboratoriów - uchwałą nr 1 z dnia 21 stycznia 2015 roku. Okazało się bowiem, że zakres obowiązków nowej jednostki jest zbyt szeroki. Nastąpił powrót do pierwotnych zakresów obowiązków kierowników tych laboratoriów.

/pismo - k. 42; zeznania świadka J. L. - e-protokół z dnia 3 listopada 2016 roku - 00:04:11 - 00:16:02 - płyta - k.55/

W października i listopadzie 2014 roku w Laboratorium (...) było zatrudnionych 23 pracowników, w grudniu 2014 roku – 22 osoby, a w styczniu 2015 roku 21 osób.

/zestawienie - k. 43/

Wnioskodawczyni jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. od dnia 13 maja 2015 roku jako bezrobotna. Nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bądź zatrudnienia
w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych w rozumieniu ustawy z dnia
30 kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych. Okres 180 dni pobierania zasiłku upłynął z dniem 9 listopada 2015 roku. Zostało to stwierdzone zaświadczeniem wystawionym przez PUP w Ł. w dniu 13 listopada 2015 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: zaświadczenie – k. 9 - 10 plik II akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 1 grudnia 2015 roku - znak SP2 (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 16 listopada 2015 roku, odmówił W. G. prawa do świadczenia przedemerytalnego, podnosząc w uzasadnieniu, że zgodnie z podstawą prawną zawartą w świadectwie pracy
z dnia 1 grudnia 2014 roku umowa została rozwiązana z upływem okresu wypowiedzenia, po odmowie przyjęcia nowych warunków pracy i płacy. Organ rentowy uznał zatem, że rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło wyłącznie z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Jednocześnie ZUS wskazał, że ubezpieczona wykazała łącznie 37 lat, 6 miesięcy i 10 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/okoliczność bezsporna, a nadto: decyzja - k. 15 - 15 verte plik II akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach ZUS i na podstawie zeznań wnioskodawczyni oraz zeznań świadków: G. Ś. i J. L., które jako osoby zajmujące się księgowością i kadrami w (...) Spółdzielni (...) z siedzibą w Ł. miały wiedzę na temat przyczyn decyzji pracodawcy
o wypowiedzeniu warunków pracy wnioskodawczyni, a także na temat charakteru pracy na stanowiskach kierowniczych w Laboratorium (...), w Laboratorium (...) oraz w Laboratorium (...).

Sąd dokonując ustaleń w zakresie przyczyn rozwiązania stosunku pracy
w wnioskodawczynią opierał się przede wszystkim na zeznaniach świadków oraz wnioskodawczyni. Zeznania te były spójne oraz korespondowały z dokumentacją osobową wnioskodawczyni, potwierdzając wskazaną przez pracodawcę przyczynę rozwiązania stosunku pracy podaną w świadectwie pracy.

Były pracodawca wnioskodawczyni złożył ponadto dokumentację, która potwierdza, że zmiany organizacyjne były podyktowane czynnikami ekonomicznymi i zmierzały do powierzenia pracy wykonywanej wcześniej przez 2 lub więcej osób jednej osobie i ograniczenia ilości stanowisk kierowniczych.

Oceny okoliczności niniejszej sprawy nie zmienia fakt, że zarząd spółdzielni po kilku miesiącach wycofał się z decyzji o połączeniu laboratoriów. Potwierdza to jedynie, że zakres obowiązków był zbyt szeroki i przerastał możliwości jednego pracownika.

Na podstawie tak ustalonego materiału dowodowego Sąd dał wiarę twierdzeniom wnioskodawczyni, że stosunek pracy został z nią rozwiązany z powodów dotyczących zakładu pracy.

Sąd Okręgowy miał przy tym na względzie ugruntowane stanowisko wyrażone
w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że ocena zeznań świadków nie może ograniczać się do rodzaju stosunków łączących świadka ze stroną, ale powinna opierać się na zestawieniu treści zeznań z pozostałymi dowodami naświetlającymi okoliczności sprawy w sposób odmienny
i na dokonaniu prawidłowego wyboru, po rozważeniu wynikłych sprzeczności w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego ( tak np. SN w wyroku z dnia 13 listopada 2003 r.,
IV CK 183/02, publ. LEX nr 164006).

Zgromadzony materiał dowodowy tworzy w niniejszej sprawie logiczną całość, uzupełniając się wzajemnie i pozwalając na dokonanie jednoznacznych i stanowczych ustaleń w zakresie przyczyny rozwiązania ostatniego stosunku pracy z ubezpieczonym.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem sporu było, czy W. G. spełniła przesłanki do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego określone w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych ( tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 170 ze zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 powołanej ustawy prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która:

1) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

2) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3) do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych", i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

4) zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

5) do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy,
w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

6) do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

Natomiast art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych stanowi, że za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Stosownie do treści art. 2 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia
w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180 - dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Osoba ubiegająca się o świadczenie przedemerytalne musi spełniać łącznie przesłanki wymienione w art. 2 ust. 1 i ust. 3 powołanej ustawy.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że kobieta ubiegająca się o prawo do świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy - w sytuacji rozwiązania z nią stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy musi spełniać łącznie wszystkie przesłanki wymienione w cytowanych przepisach.

Po pierwsze, na dzień rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy kobieta, która była w nim zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, powinna ukończyć 55 lat i posiadać okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 30 lat.

Po drugie, świadczenie przedemerytalne przysługuje dopiero po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Po trzecie, ustawodawca stwierdził, że po wskazanym okresie wyczekiwania, ubezpieczony powinien nadal być zarejestrowany jako bezrobotny i złożyć wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180 - dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Bezspornym jest, że wnioskodawczyni ma staż pracy wynoszący 37 lat, 6 miesięcy
i 10 dni oraz ukończone 55 lat. Była zatrudniona przez okres ponad 6 miesięcy na dzień rozwiązania stosunku pracy. Jest zarejestrowana jako bezrobotna i przez okres 180 dni pobierała zasiłek dla bezrobotnych. W ustawowym terminie złożyła również wniosek
o przyznanie świadczenia przedemerytalnego.

Organ rentowy zakwestionował jednak, że do rozwiązania stosunku pracy doszło
z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", podnosząc, że okoliczność ta stanowi jedynie współprzyczynę rozwiązania umowy o pracę.

Przedmiotem sporu była zatem w istocie ocena, czy do rozwiązania z ubezpieczoną stosunku pracy doszło z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( tekst jednolity Dz. U. z 2016 roku, poz. 645 ze zm.) ilekroć w ustawie jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy - oznacza to:

a)  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania
z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy ( Dz. U.
z 2014 r., poz. 1502, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b)  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c)  wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,

d)  rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 10 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników z dnia 13 marca 2003 roku ( t.j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 1474) przepisy art. 5 ust. 3–6 i art. 8 stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1 (ust. 1). W przypadku określonym w ust. 1 pracodawca może rozwiązać stosunki pracy, w drodze wypowiedzenia, z pracownikami, których stosunek pracy podlega z mocy odrębnych przepisów szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem i wobec których jest dopuszczalne wypowiedzenie stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wypowiedzeniu (ust. 2). Zgodnie z ust. 3 powołanego przepisu pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy i płacy pracownikom, o których mowa w ust. 2, jeżeli z przyczyn określonych w ust. 1 nie jest możliwe dalsze ich zatrudnianie na dotychczasowych stanowiskach pracy. W takim przypadku stosuje się art. 38 Kodeksu pracy.

Odnosząc treść powołanych wyżej przepisów na grunt niniejszej sprawy uznać należy, że wnioskodawczyni spełniła wszystkie przesłanki do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego, ponieważ rozwiązanie stosunku pracy rzeczywiście nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Wskazać należy bowiem, że jak jednolicie przyjmuje się w orzecznictwie, odmowa przyjęcia nowych warunków pracy i płacy zaproponowanych pracownikowi w trybie wypowiedzenia zmieniającego, które pogarszają jego warunki pracy, nie stanowi współprzyczyny rozwiązania stosunku pracy i przyjmuje się, że taki stosunek pracy, jeśli ulega rozwiązaniu, zostaje rozwiązany z przyczyn niedotyczących pracownika.

Sąd Najwyższy już w wyroku z dnia 9 listopada 1990 roku, wydanym w sprawie
o sygn. akt I PR 335/90 stwierdził, że okoliczność, iż rozwiązanie stosunku pracy następuje
w trybie wypowiedzenia zmieniającego, a nie w drodze wypowiedzenia definitywnego, ma jedynie znaczenie dla oceny, czy przyczyny z art. 1 ust. 1 ustawy z 28 grudnia 1989 r.
o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19
z późn. zm.) stanowią wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy. Jeżeli bowiem pracownikowi zaproponowano odpowiednią pracę, to odmowa jej przyjęcia może być w pewnym wypadku potraktowana jako współprzyczyna rozwiązania stosunku pracy. Będzie tak wtedy, gdy z uwagi na interes pracownika i zakładu pracy oraz rodzaj i charakter zaproponowanej pracy w zasadzie można oczekiwać, iż pracownik powinien przyjąć zaoferowane mu nowe warunki. Oznacza to, że odmowa przyjęcia nowych warunków pracy noszących znamiona szykany, jak i nieprzyjęcie warunków wyraźnie z jakiegoś powodu niedogodnych dla pracownika nie stoi na przeszkodzie uznaniu, że przyczyny rozwiązania stosunku pracy leżą wyłącznie po stronie zakładu pracy ( publ. LEX nr 13607, OSP 1991/9/212).

W późniejszych orzeczeniach Sąd Najwyższy stwierdził, że ocena "wyłączności" przyczyny rozwiązania stosunku pracy (art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r.
o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw, Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19 ze zm.) powinna uwzględniać, że jednym z motywów rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę jest odmowa pracownika przyjęcia proponowanych mu nowych warunków. Jeżeli odmowa nie zasługuje na aprobatę i stanowi jeden z motywów decyzji pracodawcy to przyczyna z art. 1 ust. 1 tej ustawy nie jest przyczyną wyłączną ( tak w wyroku z dnia 7 lipca 2000 roku, I PKN 728/99 (OSNP 2002/2/40) oraz, że rozwiązanie stosunku pracy wskutek wypowiedzenia warunków płacy, które prowadziłoby do radykalnego obniżenia wynagrodzenia pracownika (przy niezmienionych wymaganiach), jeżeli nastąpiło z przyczyn wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19 ze zm.), może być uznane za dokonane wyłącznie z tych przyczyn (w pojęciu art. 10 ust. 1 tej ustawy) i uzasadniać jego roszczenie o odprawę pieniężną (tak w wyroku z dnia 16 listopada 2000 roku, I PKN 79/00, publ. OSNP 2002/10/240).

Podobnie w wyroku z dnia 4 lipca 2001 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I PKN 521/00 ( publ. OSNP 2003 nr 10, poz. 244) Sąd Najwyższy słusznie wskazał, że odmowa przyjęcia przez pracownika wypowiedzenia zmieniającego, dotyczącego wyłącznie obniżenia wynagrodzenia, w zasadzie nie stanowi leżącej po stronie pracownika współprzyczyny rozwiązania z nim umowy o pracę.

W rozpoznawanej sprawie zakład pracy, w którym pracowała wnioskodawczyni przedstawił jej wypowiedzenie zmieniające warunki pracy, wskazując że nie jest możliwe zatrudnianie jej na dotychczasowym stanowisku pracy.

Jak ustalono w toku postępowania (...) Spółdzielnia (...) w Ł. po odejściu na emeryturę kierownika Laboratorium (...) podjęło decyzję o połączeniu tej komórki organizacyjnej z Laboratorium (...), którego kierownikiem była W. G. i utworzeniu jednego Laboratorium (...). W ten sposób Spółdzielnia chciała obniżyć koszty prowadzonej działalności. W. G. miała bowiem przejąć dotychczasowe obowiązki A. M. i zostać kierownikiem nowo utworzonego Laboratorium (...), które obejmowało zadania dwóch odrębnych dotąd komórek organizacyjnych. Oznaczało to, że znacząco zwiększył się zakres obowiązków wnioskodawczyni, gdyż do jej dotychczasowych obowiązków doszły jeszcze obowiązki pełnione dotąd przez kierownika Laboratorium (...).

Błędnie ocenia tę sytuację organ rentowy uznając, że nie doszło do obniżenia wynagrodzenia wnioskodawczyni, ani do pogorszenia warunków pracy, czy ich niedogodności. Spółdzielnia dokonując takiej reorganizacji miała niewątpliwie na celu obniżenie ponoszonych kosztów, gdyż w miejsce dwóch kierowniczych stanowisk stworzyła jedno stanowisko, na którym pracownik otrzymywał dotychczasowe wynagrodzenie.

Jako kierownik Laboratorium (...) wnioskodawczyni musiałaby dodatkowo jeździć w teren, sprawować nadzór nad utrzymaniem w prawidłowym stanie technicznym aparatury kontrolno - pomiarowej w zakresie powierzonych zadań oraz nad prawidłowym pobieraniem prób mleka od poszczególnych dostawców oraz wykonywaniem analiz zgodnie z obowiązującą normą, prowadzić dokumentację dotyczącą wykonywanych analiz oraz terminowo przekazywać je do D. Skupu, współpracować z D. Skupu na odcinku poprawy jakości surowca i eliminowania surowca nieodpowiedniej jakości oraz składać informacje z zakresu jakości surowca i przedstawianie wniosków do Zarządu zmierzających do poprawy i udokumentowanie metod oceny.

Wnioskodawczyni początkowo podjęła się nowych obowiązków, ale następnie uznała, że ich zakres jest zbyt duży. Nadto nie otrzymała podwyżki wynagrodzenia, pomimo zwiększenia obowiązków.

Jak się później okazało również Zarząd Spółdzielni po kilku miesiącach funkcjonowania połączonego Laboratorium (...) stwierdził, że decyzja o połączeniu tych dwóch jednostek była błędna i od 1 lutego 2015 roku powrócił do poprzedniej struktury - dwóch odrębnych laboratoriów (z 2 kierownikami). Okazało się bowiem, że zakres obowiązków pracownika na nowo utworzonym stanowisku kierownika jest zbyt szeroki.

Należy zatem przyznać rację ubezpieczonej, że przedstawione jej w dniu 26 września 2014 roku nowe warunki zatrudnienia były dla niej mniej korzystne niż dotychczasowe. Za dotychczasowe wynagrodzenie miała bowiem dostać dwukrotnie więcej obowiązków.

Pracodawca wnioskodawczyni wyraził zgodę na wcześniejszy termin rozwiązania umowy o pracę i zaznaczył w świadectwie pracy, że stosunek pracy uległ rozwiązaniu
z przyczyn niedotyczących pracownika.

Podsumowując, uznać należy w okolicznościach rozpoznawanej sprawy, że warunki zatrudnienia zaproponowane ubezpieczonej w wypowiedzeniu zmieniającym prowadziły nie tylko do zmiany stanowiska, ale w istocie do niekorzystnej zmiany warunków pracy i płacy. Odmowa przyjęcia przez ubezpieczoną takich warunków umowy o pracę nie stanowiła zatem współprzyczyny rozwiązania stosunku pracy.

Pozostałe przesłanki nabycia przez wnioskodawczynię prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 2 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku
o świadczeniach przedemerytalnych nie były kwestionowane przez organ rentowy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się na wniosek osoby zainteresowanej, od następnego dnia po dniu złożenia wniosku wraz z dokumentami, o których mowa w ust. 3 (tj. dowody uzasadniające prawo do świadczenia przedemerytalnego, w tym decyzja o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub informację o upływie 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w art. 2 ust. 3, a także dowody wymagane do ustalenia prawa do emerytury oraz jej wysokości, określone przepisami ustawy o emeryturach i rentach
z FUS).

W. G. złożyła wniosek o świadczenie przedemerytalne w dniu
16 listopada 2015 roku.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał W. G. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 17 listopada 2015 roku.

Z uwagi na wynik postępowania Sąd o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 12 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( t. j. Dz. U. 2013, poz. 461) w brzmieniu nadanym przez § 1 pkt 3b Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2015 roku zmieniającego rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U. z 2015 roku, poz. 1079). Sąd zasądził zatem od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
I Oddziału w Ł. na rzecz W. G. kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego
z pouczeniem o apelacji.

29 listopada 2016 roku

M.U.