Sygn. akt II C 447/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział II Cywilny Ośrodek (...) w R. w składzie:

Przewodniczący: SSO Barbara Migas

Protokolant: Ewa Kotyczka

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2016 roku w Rybniku

sprawy z powództwa (...) Bank S. A. w W.

przeciwko D. G.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 305.074,74 zł (trzysta pięć tysięcy siedemdziesiąt cztery 74/100), w tym:

a)  kwotę 279.161,88 zł (dwieście siedemdziesiąt dziewięć tysięcy sto sześćdziesiąt jeden 88/100 złotych) z odsetkami umownymi 10 % rocznie, jednakże nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP, od dnia 25.06.2015 r. do dnia zapłaty,

b)  kwotę 5.840,74 zł (pięć tysięcy osiemset czterdzieści 74/100 złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26.06.2015 r. do dnia zapłaty,

c)  kwotę 19.757,76 zł (dziewiętnaście tysięcy siedemset pięćdziesiąt siedem 76/100 złotych),

d)  kwotę 314,36 zł (trzysta czternaście 36/100 złotych);

2)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.852,14 zł (trzy tysiące osiemset pięćdziesiąt dwa 14/100 złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Barbara Migas

Sygn. akt II C 447/15

UZASADNIENIE

Pozwem o wydanie nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej D. G. kwoty 305 074,74 zł oraz kosztów procesu.

Powód wskazał, iż dochodzi w ten sposób zapłaty należności wynikającej z umowy kredytu nr (...) z dnia 23.04.2008 r., zmienionej aneksem nr (...) z dnia 19.08.2010 r., zawartej pomiędzy pozwaną i jej małżonkiem K. G. a (...) Bank S.A. Pozwana nie wywiązała się z ciążącego na niej zobowiązania terminowego dokonywania spłat w wysokościach ustalonych w umowie. Natomiast wskazana data wymagalności – 28.02.2014 r. jest tożsama z dopuszczeniem się przez stronę pozwana pierwszej zaległości w spłacie wymagalnych rat. W związku z brakiem zapłaty zaległych rat strona powodowa wypowiedziała przedmiotowa umowę stawiając całą należność w stan wymagalności. Pozwana do dnia wniesienia pozwu nie spełniła świadczenia. Powód podniósł, iż w dniu 24.06.2015 r. stosownie do regulacji art. 95 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Prawo bankowe wystawił wyciąg z ksiąg bankowych stwierdzający zadłużenie strony pozwanej.

W ocenie powoda wierzytelność dochodzona przez niego jest bezsporna, a korespondencja zawierająca wypowiedzenie Umowy kredytu, która została skierowana na prawidłowy adres pozwanej i była dwukrotnie awizowana. Zdaniem powoda, D. G. wprawdzie wskazuje, iż próbowała nawiązać dialog i ustalić sytuacją kredytową z Bankiem, ale nie tylko nie przedkłada żadnych dowodów na tę okoliczności, ale nawet nie wskazuje na czym owe próby miałyby polegać. Natomiast fakt przekazywania przez pozwaną środków na spłatę kredytu K. G., który nie dokonywał żadnych wpłat na rzecz powoda, nie zwalnia pozwanej z odpowiedzialności za spłatę zobowiązania.

Mając powyższe na uwadze powód wskazuje, iż w sposób pełny i spójny wykazał istnienie i wysokość zobowiązania. Z uwagi na charakter łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, powód może wykazać istnienie roszczenia jedynie poprzez przedłożenie stosownych dokumentów, co w niniejszym postępowaniu czyni. Tym samym powództwo należy uznać za w pełni uzasadnione.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28.09.2015 r. o sygn. akt VI Nc-e 1221760/15 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie nakazał pozwanej, aby zapłaciła powodowi kwotę łączną 305 074,74 zł w tym:

- kwotę 279 161,88 zł z odsetkami umownymi 10 % rocznie, ale nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP od dnia 25.06.2015 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 5 840,74 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 25.06.2015 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 19 757,76 zł,

- kwotę 314,36 zł,

oraz kwotę 3 852,14 tytułem kosztów procesu.

Postanowieniem z dnia 5.11.2015 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie przekazał sprawę tutejszemu Sądowi, wobec skutecznie złożonego sprzeciwu przez pozwaną, a na mocy art. 505 23 § 1 kpc nakaz zapłaty utracił moc w całości.

Pozwana D. G. w złożonym sprzeciwie i kolejnych pismach procesowych podnosi, iż zobowiązanie było na bieżąco spłacane. Wskazuje, iż przekazywała środki pieniężne K. G. – współkredytobiorcy, który to miał nie dokonywać wpłat na rzecz powoda. Dodatkowo, pozwana kwestionuje prawidłowość wypowiedzenia Umowy kredytu, wskazując, iż wypowiedzenie nie zostało jej doręczone. Dodatkowo, z ostrożności procesowej, pozwana kwestionuje naliczanie odsetek.

Pozwana argumentowała, iż zobowiązania, które zaciągnęła wspólnie z mężem K. G. (obecnie jest po rozwodzie) były na bieżąco spłacane, a ona przekazywała środki pieniężne K. G., który miał dokonywać wpłat na rzecz powoda. W jej ocenie umowa kredytu hipotecznego nr (...) nie została skutecznie rozwiązana i nadal obowiązuje. Wskazuje, iż oświadczenie banku o wypowiedzeniu umowy z dnia 9.09.2014 r. nie zostało doręczone pozwanej i nie było nawet awizowane. Ponadto przedłożona kopia dowodu awizowania nie może stanowić dokumentu w rozumieniu przepisów kpc i tym samym dowodu w sprawie. Co więcej na przedstawionej kopii brak jest jakiejkolwiek adnotacji poczty polskiej co wskazuje, iż dowód awizowania nie spełnia warunków formalnych. Podnosi także, iż w tym okresie (wrzesień, październik 2014 r.) cyklicznie co kilka dni była doglądana skrzynka listowa matki pozwanej B. C., z uwagi na wyjazd pozwanej za granicę. W tym okresie matka pozwanej odbierała wszelką korespondencję sądową i komorniczą, lecz nie było wówczas żadnej poczty ze strony powoda. Twierdzi także, że próbowała nawiązać dialog i ustalić sytuację kredytową z powodem, lecz bezskutecznie.

W toku sprawy przed Sądem Okręgowym w Gliwicach obie strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana D. G. i K. G., będący w tamtym czasie małżeństwem, zwarli dnia 23.04.2008 r., z (...) Bank S.A. z siedzibą w W., wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...), Umowę kredytu hipotecznego nr (...), indeksowanego do (...), na kwotę 122 785,77 zł. Spłata kredytu miała nastąpić w 360 równych ratach.

W umowie określono, że całkowity koszt kredytu wynosi 238 070,91 zł, a podana kwota nie uwzględnia ryzyka kursowego (§ 1 pkt 7 umowy). Na dzień sporządzenia umowy roczna stopa oprocentowania kredytu wynosiła 9,06 %, a rzeczywista stopa procentowa wynosiła – 9,44 %, na która składała się suma obowiązującej stawki (...) i stałej marży Banku w wysokości 6,25 %. Rata kapitałowo-odsetkowa stanowiła równowartość 485,47 CHF. Umowa określała zasady oprocentowania kredytu (§ 5 umowy), które to oprocentowanie było określane według zmiennej stopy procentowej. Kredytobiorcy oświadczyli, że wyjaśnione im zostało przez Bank i rozumieją ryzyko zmiany stopy procentowej. Mają również świadomość ponoszenia przez siebie tego ryzyka. Ponadto zobowiązali się do informowania banku przede wszystkim o decyzjach i faktach mających wpływ na sytuację ekonomiczno-finansową, o zmianie miejsca zamieszkania (pobytu), adresu do korespondencji, o zmianie stan cywilnego (§ 21, 23 i 24 umowy). Kredytobiorcy przyjęli również do wiadomości warunki wypowiedzenia umowy, szczegółowo wskazane w § 22 umowy kredytu hipotecznego. W umowie wskazano adres dla doręczeń: (...)-(...) W., Osiedle (...).

Zabezpieczeniem spłaty kredytu była m.in. hipoteka kaucyjna na rzecz Banku w złotych polskich do kwoty 170 % kwoty kredytu na nieruchomości położonej w W. na Os. (...).

Umowa kredytu hipotecznego została następnie przez strony zmieniona aneksem Nr (...) z dnia 19.08.2010 r.

Kredytobiorcy początkowo terminowo spłacali raty kredytu. Jednakże w 2014 r. strony rozwiodły się i ułożyły sobie życie na nowo. Pozwana wyjechała za granicę, a pozwany zmienił miejsce zamieszkania w Polsce, nie odbierał telefonów ani wezwań kierowanych do niego. Małżonkowie ustalili, że pozwana będzie przekazywać pieniądze na spłatę części kredytu, a były małżonek zajmie się regulowaniem całej należności wobec Banku. W międzyczasie pozwana w październiku 2014 r. umocowała matkę do odbierania korespondencji przesyłanej na dotychczasowy adres zamieszkania małżonków.

Powyższe zbiegło się z tym, iż kredytobiorcy zaprzestali regulowania swojego zobowiązania wobec (...) Bank S.A. w W.. Takie postępowanie pozwanej oraz K. G. stanowiło rażące naruszenie umowy, w części dotyczącej warunków spłaty kredytu. Z uwagi na wymagalne zaległości w spłacie rat kredytu Umowa kredytu została wypowiedziana przez powoda pismem z dnia 9.09.2014 r. Korespondencja zawierająca wypowiedzenie Umowy kredytu, która została skierowana na znany Bankowi adres pozwanej i K. G., była dwukrotnie awizowana. Przesyłka nie została odebrana przez pozwaną i zwrócona do Banku z adnotacją „nie podjęte w terminie” (k. 99-99v).

Następnie powód dnia 30.03.2015 r. złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi K. G., załączając Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...) opatrzony klauzulą wykonalności z dnia 3.03.2015 r. przez Sad Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim o sygn. akt I Co 220/15. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim w dniu 10.04.2015 r. postanowił przyłączyć postępowanie egzekucyjne z wniosku powoda o sygn. akt Km 1609/15 do sprawy Km 3887/14 z wniosku innego wierzyciela, które jest prowadzone postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi K. G.. Obecnie postępowanie egzekucyjne nadal jest w toku, a komornikowi sadowemu nie udało się wyegzekwować dochodzonych przez powoda należności.

Dowody: z odpisu umowy kredytu hipotecznego z dnia 23 kwietnia 2008 r. k. 53-59; z pełnomocnictwa udzielonego przez pozwaną D. G. do działania w imieniu K. G. k. 61; z aneksu nr I z dnia 19 sierpnia 2010 r. do umowy kredytu hipotecznego z dnia 23 kwietnia 2008 r. k. 63-64; z wypowiedzenia umowy z 9 września 2014 r. i dołączonego dowodu awizowania k. 66-68 oraz 99-99v; z wyciągu z ksiąg banku k. 69-92; z akt komorniczych Km 1609/15 na okoliczność prowadzonej egzekucji względem K. G.; z rozliczenia umowy kredytu od dnia jego udzielenia do dnia wypowiedzenia oraz rozliczenie umowy kredytu po dniu wypowiedzenia k. 175-212 oraz 213, na okoliczność wymagalności zobowiązania, wysokości tego zobowiązania, w tym należności główne, wysokości naliczonych odsetek główny oraz umownych podwyższonych, wysokości oprocentowania i jego zmiany oraz wysokości i terminów dokonanych przez pozwaną spłat; z zeznań świadka B. C. 0:05:50 protokół z dnia 8.09.2016 r. k. 233v; pełnomocnictwo pozwanej udzielone B. C. k. 231-232

Mając na uwadze całość materiału dowodowego, w tym zapisy umów jak i okoliczności faktyczne, pozwana jest zobowiązana do zapłaty roszczenia dochodzonego w niniejszym postępowaniu w łącznej kwocie 305 074,74 zł, na którą składają się następujące należności:

- kwotę 279 161,88 zł z odsetkami umownymi 10 % rocznie, ale nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP od dnia 25.06.2015 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 5 840,74 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 25.06.2015 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 19 757,76 zł,

- kwotę 314,36 zł.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o powołane w stanie faktycznym dowody w postaci dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy. Autentyczność tych dokumentów ostatecznie nie była kwestionowana przez strony.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadka B. C., matki pozwanej, która przedstawiła okoliczności jakie doprowadziły do zaprzestania spłacania należności wynikających z umowy kredytowej. Jednocześnie nie potrafiła ona wyjaśnić dlaczego nie odebrała korespondencji z Banku skierowanej do pozwanej.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 353 1 kc strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W oparciu o wyrażoną powołanym przepisem zasadę swobody umów oraz w oparciu o przepis art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe i inne (Dz.U.2015.128 j.t.) pozwana D. G. i jej ówczesny małżonek K. G., zwarli dnia 23.04.2008 r. z powodem (...) Bank S.A. z siedzibą w W. Umowę kredytu hipotecznego nr (...), indeksowanego do (...), na kwotę 122 785,77 zł, na okres 30 lat wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami. Nie ulega wątpliwości, że kwota kredytu została pozwanej i K. G. przedstawiona do wykorzystania.

Umowa kredytu hipotecznego z dnia 23.04.2008 r. przewidywała możliwość jej wypowiedzenia przez kredytodawcę z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia w przypadkach określonych w umowie, w szczególności w przypadku niespłacenia dwóch rat odsetkowych lub odsetkowo-kapitałowych. Skorzystanie z prawa wypowiedzenia umowy wywoływało skutek w postaci rozwiązania tej umowy z upływem okresu wypowiedzenia.

Nie może budzić wątpliwości w niniejszej sprawie (w świetle nawet zeznań matki pozwanej, ale przede wszystkim przedstawionych dokumentów), że pozwana w pewnym momencie uchybiła obowiązkowi terminowej spłaty kredytu, a nawet przestała go płacić. Strona powodowa miała zatem, według treści przedmiotowej umowy, prawo wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia i postawienia całego pozostałego do spłaty kredytu wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności, co też uczyniła.

Zarzut pozwanej o niezawiadomieniu jej o wypowiedzeniu umowy nie może się ostać, skoro Bank wysłał do pozwanej stosowne zawiadomienia na adres wskazany w umowie i była dwukrotnie awizowana. Wprawdzie przesyłka nie została odebrana przez pozwaną, ale powoda nie mogą obciążać negatywne konsekwencje braku odbioru przesyłek przez pozwaną, czy też w jej imieniu matkę. Podnieść należy, iż art. 61 kc nie wymaga zapoznania się z pismem przez osobę, której składa się oświadczenia. Wystarczające jest jedynie przesłanie pisma na adres, gdzie osoba ta zamieszkuje. W przypadku listu poleconego awizowanego w skrzynce odbiorczej adresata momentem złożenia oświadczenia woli będzie chwila, w której w ramach normalnego postępowania adresat najwcześniej mógł list odebrać na poczcie. Zatem konsekwencje powyższych zaniechań obciążają pozwaną.

Niezasadny był również zarzut pozwanej dotyczący nieprawidłowego i dowolnego naliczenia przez powoda odsetek. Zdaniem Sądu, powód obok rozliczenia stanowiącego wydruk z systemów bankowych, przedkłada rozliczenie księgowe, które składa się z dwóch dokumentów, tj. rozliczenia Umowy kredytu od dnia jego udzielenia do dnia wypowiedzenia oraz rozliczenie Umowy kredytu po dniu wypowiedzenia. Rozliczenie Umowy kredytu od dnia jego udzielenia do dnia wypowiedzenia uwzględnia wysokości udzielonego kredytu, dokonywane przez pozwaną wpłaty, aktualny kurs walut, sposób rozliczenia dokonywanych wpłat, wysokość naliczonych odsetek umownych zwykłych i umownych podwyższonych, wysokości naliczonych opłat i prowizji. Załączone przez powoda rozliczenie Umowy kredytu zostało sporządzone przez osobę umocowaną merytorycznie i kompetencyjnie w oparciu o systemy bankowe.

Przedstawione rozliczenia jako wiarygodne, w ocenie Sądu, mogły być podstawą ustaleń w zakresie dochodzonych należności, a dowodów przeciwnych pozwana nie zaproponowała. Ponadto na podstawie art. 481 § 2 zd. 2 kc w związku z zapisami umowy powodowi przysługuje prawo do naliczania od niespłaconej kwoty kapitału odsetek karnych w wysokości podwojonego oprocentowania umownego, z tym zastrzeżeniem, że wysokość odsetek karnych nie może w stosunku rocznym przekraczać stopy procentowej stanowiącej czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP – na dzień sporządzenia pozwu było to 10 %. Nadto pozwana zaakceptował wysokość oprocentowania dla zadłużenia przeterminowanego, które miało charakter oprocentowania zmiennego, ale nie przekraczającego zgodnie z art. 359 § 2 1 kc wskazanej wyżej wysokości stopy kredytu lombardowego NBP.

Wreszcie okoliczność, iż pozwana przekazywała środki na spłatę kredytu K. G., który miał następnie dokonywać spłaty kredytu, nie może świadczyć o zwolnieniu pozwanej z odpowiedzialności za spłatę zobowiązania wynikającego z Umowy kredytu hipotecznego. Wzajemne uzgodnienia dokonywane przez pozwaną z K. G. w zakresie sposobu spłaty kredytu nie odnoszą skutku w stosunku do wierzyciela. Dla powoda bez znaczenia jest, który z dłużników solidarnych fizycznie dokonuje spłaty zobowiązania, natomiast liczy się skutek w postaci spłaty zobowiązania, który natomiast nie nastąpił.

Końcowo Sąd zauważa, że pozwana miała obowiązek poinformować bank o zmianie swojego miejsca pobytu (zamieszkania), a także o zmianie stanu cywilnego, czego nie uczyniła, a tym samym nie dotrzymała i z tego powodu warunków udzielenia kredytu, co jest samodzielną okolicznością do wypowiedzenia umowy kredytowej przez powoda.

Reasumując należy podkreślić, iż powoływanie się przez pozwaną na zaniedbania ze strony byłego męża, nie mogą mieć żadnego wpływu na zasadność dochodzonego roszczenia. Pozwana mogła na bieżąco kontrolować sytuację związana z regulowaniem zobowiązania kredytowego, którego również sama była stroną. Ponadto decydując się na podpisanie umowy i korzystanie z środków udostępnionych przez Bank, musi się liczyć z koniecznością zapłaty za zaciągnięte zobowiązania. Pozwana nie przedstawił żadnych dowodów na potwierdzenie podnoszonych przez siebie okoliczności (art. 6 kc), zaś same jej twierdzenia nie mogą zostać uznane za wystarczające.

W tych okolicznościach należało orzec jak w punkcie I sentencji wyroku, na podstawie art. 353 1 kc w zw. z art. 61 kc i art. 69 i n. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe i inne (Dz.U.2015.128 j.t.) oraz w zw. z art. 481 kc.

Od pozwanej jako od strony przegrywającej sprawę na podstawie art. 98 § 1 kpc zasądzono koszty procesu w kwocie 3 852,14 zł.

SSO Barbara Migas