UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. zaskarżoną decyzją z dnia 27 sierpnia 2015 r. odmówił E. G. prawa do emerytury.

W uzasadnieniu swej decyzji organ rentowy wskazał, iż odwołująca nie spełnia przesłanek przyznania świadczenia emerytalnego określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353 z póź. zm.), bowiem nie udokumentowała 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wymienionej w wykazie A bądź B stosownie do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z póź. zm.), a tylko 12 lat, 11 miesiące pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy nie uwzględnił okresu od 21 .06.1976 r. do 19.07.1979 r. jako okresu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ ze świadectwa pracy z dnia 7 sierpnia 1979 r. wystawionym przez (...) Zakłady (...) w T. wynika, iż wnioskodawczyni była zatrudniona na stanowisku pracownika akordowego.

E. G. w odwołaniu od decyzji domagała się jej zmiany i przyznania emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ponieważ w spornym okresie była zatrudniona w Zakładach (...) ( potem (...)) w warunkach szkodliwych na stanowisku kaletnika.

Po uwzględnieniu tego okresu legitymuje się ponad 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołania wniósł o jego oddalenie w związku z niespełnieniem przez odwołującego przesłanek z art. 184 i 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z przyczyn podanych w uzasadnieniu.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

E. G. urodzona ur. (...) w dniu (...) 2014 r. osiągnęła 55 lata życia. Na dzień 01.01.1999 r. legitymuje się okresem zatrudnienia wynoszącym 23 lata, 2 miesiące i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy uznał jej 12 lat, 11 miesięcy okresu pracy w szczególnych warunkach tj. zatrudnienie w na stanowisku malarza ceramiki.

W dniu 27.07.2015 r. odwołująca wystąpiła z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury.

/okoliczności bezsporne/

Odwołująca w spornym okresie od 21 .06.1976 r. do 19.07.1979 r. zatrudniona była w Zakładach (...) ( następnie S.) w T. W. przed zatrudnieniem tam uczęszczała do przyzakładowej szkoły zawodowej od (...) 1976 r. . Po szkole od razu podjęła tam pracę bez żadnego stażu. W zakładzie tym szyto wyroby skórzane i wojskowe takie jak pokrowce skórzane na czołgi, pasy wojskowe, plecaki wojskowe, wszystko ze skóry. Wnioskodawczyni w świadectwie pracy miała wpisane stanowisko pracy - pracownik akordowy. Tak tez było określone jej stanowisko w umowie o pracę.

( bezsporne)

Wnioskodawczyni wykonywała w trakcie zatrudnienia takie same obowiązki jak G. S. . Do ich obowiązków należało ręczne szycie pasów ze skóry , toreb . portmonetek , plecaków wojskowych i klejenie ich klejami toksycznymi . G. S. ma zaliczony okres pracy w T. jako okres pracy w warunkach szczególnych.

( dowód: zeznania świadków G. S. i H. K. - k. 34i 35 akt sprawy oraz dowód z zeznań wnioskodawczyni - k. 15 i 23 akt sprawy oraz świadectwo pracy G. S. - k. 4 akt sprawy )

W. pracowała w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kaletnik przy klejeniu wyrobów klejami toksycznymi oraz ich szyciu . Innych prac nie wykonywała. Prace te związaną ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów' przemysłu skórzanego na stanowisku kaletnik wymienione są w wykazie A, dział VII poz. 14 pkt. 7 stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w' szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny materiału dowodowego :

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków pracujących w spornym okresie z E. G. , tj. G. S. i H. K., które pracowały w spornym okresie razem ze skarżącą. Dla Sądu najistotniejsze były zeznania G. S. , która realizowała takie same obowiązki i otrzymała świadectwo pracy , w którym pracodawca potwierdził charakter jej pracy w warunkach szczególnych . Fakt, iż wnioskodawczyni nie miała takiej adnotacji w świadectwie pracy wynika w szczególności z tego, że było ono wystawione w 1979 r. czyli jeszcze przed wejściem w życie rozporządzenia z 1983 r. Okoliczność zaś, że i w świadectwie pracy i umowie o pracę miała określone stanowisko pracy - pracownik akordowy nie ma dla Sądu znaczenia, gdyż nie było to określenie stanowiska pracy tylko rodzaju wynagradzania. Wszak z niekwestionowanych przez organ rentowy zeznań świadków wynika, że do jej obowiązków należało ręczne szycie pasów ze skóry , toreb . portmonetek , plecaków wojskowych i klejenie ich klejami toksycznymi, a zakład , w którym pracowała zajmował się wyłącznie produkcją wyrobów ze skóry. Wspomniane dowody pozwoliły ustalić rzeczywisty charakter świadczonej przez odwołującą pracy w trakcie zatrudnienia w Zakładach (...) w T.

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom odwołującej, ponieważ były spójne konsekwentne i nie zawierały wewnętrznych sprzeczności. Depozycje te potwierdzały pozostałe dowody.

Okoliczność, ze odwołująca nie dysponuje świadectwem pracy w warunkach szczególnych nie przesądza że nie wykonywała ona tego rodzaju pracy .

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest uzasadnione .

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie czy przysługuje prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.). Z §1 Rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze , wymienione w§4-l 5 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. § 2 ust. 1 rozporządzenia ustala, ze za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkachjest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. §4 pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet;

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Kwestią sporną pomiędzy stronami było ustalenie, czy E. G. . w trakcie zatrudniona w Zakładach (...) ( następnie S.) w Tomaszowie Maz w okresie od 21 .06.1976 r. do 19.07.1979 r . wykonywała pracę związaną ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego skoro nie przedłożyła świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach .

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji. Natomiast w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia (§ 4 ust. 3). W myśl §21 ust. 1,4 i 5 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia.

W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury lub renty z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w §

22 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia

mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 maja 1985 r., III UZP 5/85 wyjaśnił, że w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe dopuszczalne jest przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Pogląd ten został rozwinięty w znowelizowanym art. 473 kpc, który stanowi, że w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron. W postępowaniu przed tymi sądami okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń mogą być udowadniane wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi (por. wyr. SN z dnia 02.02.1996 r. II URN 3/95 OSNP 1996/16/239). Skoro więc w niniejszej sprawie odwołująca nie dysponowała świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a pracodawca nie istnieje zasadnym stało się ustalenie okoliczności w jakich odwołująca świadczył pracę na podstawie zeznań świadków jej zeznań oraz dowodów z dokumentów. W oparciu o nie Sąd ustalił, iż odwołująca była zatrudniony w warunkach szczególnych w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała pracę związaną ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego na

stanowisku kaletnik wymienionym w wykazie A, dział VII poz. 14 będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, do prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Jej praca polegała na wyklejeniu klejami toksycznymi, a następnie szyciu wyrobów skórzanych takich jak : pasy wojskowe, torby, plecaki, portmonetki.

Po uwzględnieniu tych okresów uznanych przez ZUS w wymiarze 12 lat i 11 miesięcy odwołująca legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szkodliwych określonych w wykazie A w wymiarze co najmniej 15 lat.

Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę odwołująca spełnia przesłanki do przyznania tzw. wcześniejszej emerytury, wynikające z treści art. 32 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a w szczególności § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z późń. zm.) ponieważ osiągnęła wiek 55 lat ((...) r.), oraz na dzień 01.01.1999 r. posiada wymagany okres zatrudnienia (ponad 23 letni okres składkowy i nieskładkowy), a przede wszystkim spełnia kwestionowaną dotąd przez organ rentowy przesłankę w postaci co najmniej 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ po uznaniu jej spornego okresu pracy w warunkach szczególnych od 21 .06.1976 r. do 19.07.1979 r i doliczeniu do już uznanego okresu pracy w szczególnych warunkach legitymuje się ponad 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Dlatego też mając na uwadze powyższe rozważania Sąd działając na mocy wskazanych wyżej przepisów prawa zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego w ten sposób, że przyznał odwołującej prawo do emerytury od dnia 27 lipca 2015 roku, to jest od miesiąca zgłoszenia wniosku o emeryturę na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego i na podstawie art.

477 14 §2 kpc.

WYROK

UZASADNIENIE