Sygn. akt VIII GC 228/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Robert Bury

Protokolant:

st. sek. sąd. Agata Furga

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2016 roku w Szczecinie

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko G. R.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego G. R. na rzecz powódki M. G. kwotę 86.182,31 zł (osiemdziesięciu sześciu tysięcy stu osiemdziesięciu dwóch złotych trzydziestu jeden groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

a)  10.497,39 zł od dnia 19 października 2015 roku;

b)  10.301 zł od dnia 26 października 2015 roku;

c)  9.404,93 zł od dnia 3 listopada 2015 roku;

d)  6.047,60 zł od dnia 8 listopada 2015 roku;

e)  9.872 zł od dnia 16 listopada 2015 roku;

f)  13.183,80 zł od dnia 23 listopada 2015 roku;

g)  9.279,90 zł od dnia 30 listopada 2015 roku;

h)  10.541,60 zł od dnia 8 grudnia 2015 roku;

i)  4.736,50 zł od dnia 14 grudnia 2015 roku;

j)  2.222,59 zł od dnia 21 grudnia 2015 roku;

k)  95 zł od dnia 28 grudnia 2015 roku;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 11.527 zł (jedenastu tysięcy pięciuset dwudziestu siedmiu złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Robert Bury

sygnatura akt VIII GC 228/16

UZASADNIENIE

Powódka M. G. domagała się do pozwanego G. R. zasądzenia kwoty 86.182,31 zł. Podając podstawę faktyczną zgłoszonego roszczenia twierdziła, że zawarła z pozwanym umowę sprzedaży paliw do pojazdów silnikowych. Powódka odwołała się do szeregu faktur wystawionych w toku współpracy między stronami; według przytoczeń faktycznych pozwu, paliwo miało być wydawane pozwanemu na podstawie dokumentów nazwanych wydaniami kredytowymi, następnie, według zbiorczych zestawień wystawiano faktury.

Pozwany domagał się oddalenia powództwa nie zaprzeczając, aby strony łączyła umowa sprzedaży o treści podawanej przez powódkę, podniósł jednak zarzut potrącenia. Twierdził, że nabył do L. R. wierzytelność względem powódki z tytułu częściowego odszkodowania w związku z bezumownym korzystaniem przez nią z nieruchomości nr 86/1, położonej w P. obręb 5.

Sąd ustalił co następuje:

Strony zawarły umowę sprzedaży paliw, które było wydawane pozwanemu przez pewien okres czasu na podstawie dokumentów nazwanych przez powódkę wydaniami kredytowymi. Umową sprzedaży objęto również drobne akcesoria samochodowe.

Dowód: kopie dokumentów wydania kredytowego, karty 20 do 103.

Pracownicy powódki sporządzili dokumenty nazwane zbiorczymi zestawieniami wydanych towarów, w których wskazywali w jakich datach, do jakiego samochód i przez kogo kierowanego tankowano paliwo.

Dowód: kopie zbiorczych zestawień wydanych towarów, karty 104 do 115.

Opierając się na wskazanych dokumentach powódka wystawiła faktury stwierdzające obowiązek zapłaty przez pozwanego kwot: 12.537,24 zł do dnia 18 października 2015 roku (pozwany zapłacił kwotę 2039,85 zł); 10.301 zł do dnia 25 października 2015 roku, 9.404,93 zł do dnia 1 listopada 2015 roku, 6.047,60 zł do dnia 7 listopada 2015 roku, 9.872 zł do dnia 15 listopada 2015 roku, 13.183,80 zł do dnia 22 listopada 2015 roku, 9.279,90 zł do dnia 29 listopada 2015 roku, 10.541,60 zł do dnia 7 grudnia 2015 roku, 4.736,50 zł do dnia 13 grudnia 2015 roku, 2.222,59 zł do dnia 20 grudnia 2015 roku, 95 zł do dnia 27 grudnia 2015 roku.

Dowód: kopie faktur VAT, karty 9 do 19, kopia dowodu wpłaty, karta 115.

Pozwany nie zapłacił całej ceny za sprzedany towar.

Okoliczność bezsporna.

Sąd zważył, co następuje.

1.  Powództwo jest zasadne. Powódka wywodzi roszczenie z treści art. 535 § 2 k.c. i art. 354 § 1 k.c. domagając się od pozwanego realnego wykonania zobowiązania zgodnie z jego treścią, więc zapłaty ceny przez kupującego. Istotne dla rozstrzygnięcia fakty, które powinny być przedmiotem dowodu (art. 227 k.p.c.), zostały przez pozwanego przyznane w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. Pozwany nie odniósł się do twierdzeń strony powodowej o istnieniu umowy sprzedaży, ilości sprzedanego paliwa, wysokości ceny oraz terminów płatności; podniósł jedynie zarzut potrącenia. Zgłoszenie w procesie zarzutu potrącenia jest jednoznaczne z przyznaniem okoliczności faktycznych składających się na podstawę faktyczną powództwa (art. 230 k.p.c.). W rozpoznanej sprawie, strona pozwana powołała się na fakt potrącenia, który miał miejsce przed procesem; twierdzenie o skuteczności potrącenia zostało powtórzone w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Twierdzenie potrącającego o istnieniu przysługującej jemu wierzytelności mieści w sobie twierdzenie o istnieniu wierzytelności potrącanej. Jedynie w takiej sytuacji może dojść do korzystnego dla pozwanego rozstrzygnięcia, którego niezbędnym warunkiem staje się ustalenie, że potrącane wierzytelności uległy umorzeniu. Za fakty przyznane (art. 230 k.p.c.) należało przyjąć, że pozwany pozostaje dłużnikiem powódki w zakresie obowiązku zapłaty kwot, zgodnie z wystawionymi fakturami i w terminach płatności z nich wynikających. Ponadto ustalenie to uzasadniają kopie dokumentów wymienionych wyżej.

2.  Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym odwołuje się do faktu potrącenia przed procesem, jednak nie przedstawiono w nim żadnych twierdzeń i dowodów dla uzasadnienia zasady i wysokości roszczenia z tytułu używania nieruchomości cedenta bez tytułu prawnego. Pozwany nie odwołał się do okoliczności i dowodów, które mogłoby stanowić podstawę dla ustalenia, czy powódka używa rzeczy cedenta bez tytułu prawnego, w jakim zakresie i jak kształtuje się wynagrodzenie z tego tytułu. Wysokość wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości bez tytułu prawnego, przy braku innych dowodów, może być ustalona dowodem z opinii biegłego, fakt ten wymaga wiadomości o charakterze specjalnym, o których mowa w art. 278 k.p.c. Dowody przedstawione przez stronę pozwaną w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie mogły stanowić podstawy do ustalenia, czy i w jakim cedentowi przysługiwało roszczenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości.

3.  Powódka zaprzeczyła twierdzeniom pozwanego o istnieniu wierzytelności zdatnej do potrącenia (pismo z dnia 6 lipca 2016 roku, karta 150.). Strona powodowa zaprzeczając skuteczności potrącenia domagała się przeprowadzenia szeregu dowodów ze źródeł osobowych oraz z dokumentów. Przeprowadzenie tych dowodów pozostawało bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy: w sytuacji, kiedy pozwany nie powołał dowodów dla istnienia wierzytelności potrącającej, dowodzenie przez stronę powodową, że nie istnieje wierzytelność potrącająca jest bezprzedmiotowe. Innymi słowy, kiedy pozwany nie udowodnił, że przysługuje jemu wierzytelności zdatna do potrącenia, to dowody strony powodowej zmierzające do wykazania, że wierzytelność pozwanemu nie przysługuje, nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia. W takiej sytuacji dowody strony powodowej należy potraktować jako zmierzające jedynie do zwłoki w postępowaniu, jako że rozstrzygnięcie sprawy możliwe było już przy ocenie dowodów przedstawionych w pozwie i sprzeciwie od nakazu zapłaty, co uzasadnia ich pominięcie zgodnie z art. 217 § 3 k.p.c.

4.  Pełnomocnik strony pozwanej w toku sprawy, po wniesieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty, 18 października 2006 roku nadał w urzędzie pocztowym pismo zawierające wnioski dowodowe mające na celu wykazanie, czy i w jakim zakresie powódka używa bez tytułu prawnego nieruchomości cedenta; wniesiono również o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu wyceny nieruchomości dla ustalenia wysokości roszczenia z tego tytułu. Uzasadnieniem dla zgłoszenia wniosków dowodowych na tym etapie był brak zwłoki w postępowaniu (karta 188 verte). Rozprawa została wyznaczona na dzień 25 października; nie wezwano świadków przedstawionych przez stronę powodową, a mających wykazywać bezzasadność oświadczenia o potrąceniu z przyczyn wyżej wyeksplikowanych: jeżeli pozwany nie przeprowadził dowodu głównego dla istnienia swojej wierzytelności, dowód przeciwieństwa strony powodowej staje się bezprzedmiotowy.

5.  Stosownie do art. 503 § 1 k.p.c., w sprzeciwie od nakazu zapłaty należy powołać okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Norma prawna wskazanego przepisu wyraża co do zasady ciężar procesowy pozwanego przywołania w sprzeciwie od nakazu zapłaty wszystkich faktów i dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Jak na to wskazano, w sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana nie powołała okoliczności i dowodów pozwalających na ustalenie, w jakim zakresie powódka używała nieruchomości cedenta wierzytelności oraz jaka jest wysokość roszczenia z tego tytułu. Fakty i dowody powołane w sprzeciwie nie mogły być podstawą do ustaleń czy i w jakiej wysokości stronie pozwanej przysługuje wierzytelność wzajemna. Twierdzenia i dowody powołane przez pozwanego w piśmie z 14 października 2016 roku, zmierzające do wykazania okoliczności istotnych dla ustalenia wierzytelności potrącającej, są spóźnione, a ich późniejsze powoływanie reglamentowane jest okolicznościami z art. 503 § 1 k.p.c.

6.  Przeprowadzenie tych dowodów spowodowałoby zwłokę w postępowaniu; wydanie wyroku możliwe było już po pierwszym terminie rozprawy w oparciu o twierdzenia i dowody zgłoszone w pozwie i sprzeciwie od nakazu zapłaty. Pozwany nie przeprowadził dowodu głównego, zatem dowód przeciwieństwa strony powodowej jest bezcelowy. Uwzględnienie spóźnionego materiału procesowego odwlekłoby wydanie orzeczenia, postępowanie trwałoby dłużej, niż przy pominięciu tego materiału. Uwzględnienie dowodów zgłoszonych przez pozwanego w kolejnym piśmie procesowym spowodowałoby konieczność odroczenia rozprawy. Pozwany nie zrealizował obowiązku wspierania procesu, a stosownie do art. 6 § 2 k.p.c., strony i uczestnicy postępowania obowiązani są przytaczać wszystkie okoliczności faktyczne i dowody bez zwłoki, aby postępowanie mogło być przeprowadzone sprawnie i szybko.

7.  Pozwany nie argumentował przedstawienia spóźnionych dowodów brakiem winy w ich powołaniu w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Nie sposób również poszukiwać usprawiedliwienia zgłoszenia spóźnionych dowodów w szczególnych okolicznościach sprawy. Proces miał przebieg typowy i toczył się między profesjonalistami; pozwany konsekwentnie twierdząc, że przysługuje jemu wierzytelność wzajemna może wszcząć proces przeciwko powódce, uzasadniany wyrok nie stanowi prejudykatu w ewentualnie kolejnym procesie. Nie istnieje wyjątkowa okoliczność wskazująca na przeprowadzenie spóźnionych dowodów.

8.  Powództwo jest bezzasadne jedynie w zakresie jednego dnia odsetek od kwoty 9.404,93 zł, jej płatność wskazano na dzień 1 listopada 2015 roku, jest to dzień ustawowo wolny od pracy, więc termin przypadał na 2 listopada (art. 115 k.c.), a pozwany pozostaje w opóźnieniu od dnia 3 listopada 2015 roku (art. 481 § 1 k.c.).

9.  Pozwany przegrał sprawę w całości, zgodnie z art. 98 k.p.c. zobowiązany jest do zwrotu powódce celowych kosztów procesu, wynagrodzenia adwokata ustalonego na podstawie § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zmianami, w poprzednim brzmieniu, por. § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U. z 2016 roku, poz. 1668), opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz opłaty od pozwu w kwocie 4310 zł.

SSO Robert Bury