Sygn. akt II Ca 538/13
Dnia 12 września 2013 r.
Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Anatol Gul
Sędziowie: SO Alicja Chrzan
SO Piotr Rajczakowski
Protokolant: Agnieszka Ingram
po rozpoznaniu w dniu 12 września 2013r. w Świdnicy
na rozprawie
sprawy z wniosku W. S., A. S. i B. S.
przy udziale (...) Spółki z o.o. we W.
o ustanowienie służebności przesyłu
na skutek apelacji uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu
z dnia 24 kwietnia 2013 r., sygn. akt VIII Ns 767/11
p o s t a n a w i a:
uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w Wałbrzychu do ponownego rozpoznania.
Sygn. akt II Ca 538/ 13
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Wałbrzychu ustanowił na nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), na działce nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Wałbrzychu prowadzi księgę wieczystą nr (...), służebność przesyłu na rzecz uczestnika postępowania (...) spółki z o.o. we W., polegającą na korzystaniu zgodnie z przeznaczeniem z urządzeń gazociągu niskiego ciśnienia De 63 przebiegających przez wskazaną wyżej działkę w sposób oznaczony kolorem brązowym na mapie sporządzonej przez biegłego sądowego E. K. stanowiącej załącznik nr 1 do opinii tego biegłego z dnia 2 sierpnia 2012 r., oraz prawie korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie niezbędnym do dokonywania konserwacji, remontów i modernizacji opisanego wyżej gazociągu wraz z prawem wejścia i wjazdu na tę działkę odpowiednim sprzętem, za wynagrodzeniem w wysokości 1.630,00 zł; zasądził solidarnie na rzecz wnioskodawców od uczestnika postępowania kw 1.454,41 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania i oddalić dalej idące wnioskodawców oraz uczestnika postępowania o zasądzenie na ich rzecz z kosztów postępowania.
Sąd Rejonowy ustalił między innymi następujący stan faktyczny:
Wnioskodawcy W. S. i A. S. są właścicielami nieruchomości w postaci zabudowanej działki gruntu nr (...) położonej w W. przy ul. (...). Na powyższej nieruchomości wbudowany jest gazociąg niskiego ciśnienia De 63. Inwestorem w roku 1994 przedmiotowego rurociągu był Zakład (...) w W.. Powyższa sieć gazowa należy obecnie do (...) spółki z o.o. Zakładu (...).
Sąd Rejonowy wydając powyższy wyrok wskazał na treść art. 305 2 § 2 kc., art. 49 § 1 kc, art. 520 § 3 kpc.
Uczestnik postępowania zaskarżając powyższe postanowienie, zarzucił mu:
1. naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 233§1 w zw. z art. 232 zd.2 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów polegające na uznaniu za udowodnione własności spornej sieci gazowej, podczas gdy materiał dowodowy zgromadzony w sprawie w postaci:
twierdzeń uczestnika postępowania kategorycznie zaprzeczającego własności sieci;
aktów notarialnych nie potwierdzających nabycie spornych składników majątkowych;
pisma spółek (...) SA i (...) SA ogólnie odnoszących się do własności spornego majątku; nie pozwalał na takie przyjęcie;
2. naruszenie prawa procesowego, tj. art. 520 § 1 i §2 k.p.c. poprzez pominięcie ogólnych zasad orzekania o kosztach postępowania obowiązujących w postępowaniu nieprocesowym z udziałem stron o sprzecznych interesach (art. 520§2 k.p.c.) skutkujące oddaleniem wniosku uczestnika postępowania o zasądzenie kosztów postępowania, oraz obciążeniem tegoż uczestnika kosztami zaliczki sądowej w połowie,
- podczas, gdy nie można było uznać, iż uczestnik postępowania niesumiennie, czy też oczywiście niewłaściwie, a co więcej charakter i przebieg postępowania uzasadniały w pełni zastosowanie art. 520 §2 k.p.c. i zasądzenie na tej podstawie od wnioskodawców na rzecz uczestnika postępowania kosztów postępowania w wysokości stosownej do wyniku postępowania.
Uczestnik postępowania mając na uwadze powyższe zarzuty, wniósł o:
1. zmianę zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku,
2. zasądzenie od wnioskodawców na rzecz uczestnika postępowania
kosztów postępowania l-instancyjnego oraz apelacyjnego, w tym
kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm
przepisanych oraz zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Sąd Okręgowy zważył co następuje: Apelacja jest zasadna.
Wskazane przez Sąd Rejonowy dowody w postaci:
- korespondencji mailowej (...) SA Oddziału we W. z dnia 28 grudnia 2011 roku do kancelarii prawnej reprezentującej powoda, informującej, że na terenie W. występuje sieć gazowa wysokiego i podwyższonego średniego ciśnienia będąca własnością (...) SA oraz sieć gazowa podwyższonego średniego, średniego i niskiego ciśnienia należąca do (...) sp. z o.o. Zakładu (...), a nadto informującej, że bliższych informacji będzie można udzielić po przesłaniu mapy z zaznaczonym miejscem lokalizacji;
- korespondencji mailowej kancelarii prawnej reprezentującej powoda z dnia 13 marca 2012 roku do (...) SA Oddziału we W. przesyłającej mapę z zaznaczonym miejscem lokalizacji i prośbą o wskazanie bliższych informacji odnośnie sprawy własności wskazanego rurociągu niskiego ciśnienia De 63przebiegającego przez nieruchomość położoną w W. przy ul. (...);
- korespondencji mailowej (...) SA Oddziału we W. z dnia 14 marca 2012 do kancelarii reprezentującej powoda, informującej, że w sprawie eksploatacji sieci gazowej niskiego i średniego ciśnienia należy zwrócić się do Zakładu (...) w W. oraz informującej, (vide: k. 248-249);
- pisma (...) we W. z dnia 16 kwietnia 2012 roku wskazującego, że operatorem systemów dystrybucyjnych jest (...) sp. z o.o. Zakład (...) w W. (vide: k. 281);
- aktu założycielskiego z dnia 27 listopada 2002 roku zawiązującego przez Spółkę Akcyjną (...) Spółka Akcyjna spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. o kapitale zakładowym 50.000 zł, przy czym udziały w kapitale zakładowym zostały objęte w całości przez jednego wspólnika spółki, to jest (...) Spółkę Akcyjną. Przedmiotem działalności spółki z ograniczoną działalnością jest między innymi produkcja ciepła i dystrybucja ciepła nie są wystarczające do przyjęcia, że właścicielem przedmiotowego rurociągu niskiego ciśnienia De 63 przebiegającego przez nieruchomość położoną w W. przy ul. (...), a wybudowanego w 1994 roku jest (...) sp. z o.o. Zakład (...), bowiem w przedłożonym przez uczestnika odpisie aktualnym z Rejestru Przedsiębiorców w KRS według stanu na dzień 6 sierpnia 2010 roku, który Sąd Okręgowy dopuścił jako dowód w sprawie na okoliczność zmian w kapitale zakładowym uczestnika, zarejestrowano podwyższenie odpowiednio w dniach 27 listopada 2002 roku, 31 grudnia 2002 roku, 2 sierpnia 2005 roku, 31 sierpnia 2005 roku, 5 czerwca 2007 roku, 20 listopada 2007 roku, podwyższenie kapitału zakładowego ostatecznie do kwoty 658.384 zł, przy czym udziały w podwyższonym kapitale zakładowym jedyny wspólnik, to jest (...) Spółka Akcyjna w powyższych datach objął za aport.
Przede wszystkim wskazać należy, że zgodnie z art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h. podział spółki kapitałowej może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na spółkę nowo zawiązaną, a w myśl art. 531 § 1 k.s.h. nowo zawiązana spółka powstała w związku z podziałem wstępuje z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału, zawierającym dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom nowo zawiązanym (art. 534 § 1 pkt 7 k.s.h.) i zgłoszonym do sądu rejestrowego spółki dzielonej (art. 535 § 1 k.s.h.).
Nadto zgodnie z treścią art. 158 k.s.h., jeżeli wkładem do spółki w celu pokrycia udziału ma być w całości albo w części wkład niepieniężny (aport), umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również wartość nominalną objętych w zamian udziałów. W myśl art. 313 § 4 k.s.h. jeżeli akcjonariusze w zamian za akcje wnoszą wkłady niepieniężne należy w akcie notarialnym wymienić osoby wnoszące wkłady i przedmiot wkładu.
Uczestnik postępowania, na wezwanie Sądu z dnia 19 marca 2013r. (vide: k. 237) w miejsce wskazanych w powyższych przepisach dokumentów przedłożył tylko i wyłącznie akt założycielski z dnia 27 listopada 2002 roku zawiązujący przez Spółkę Akcyjną (...) Spółka Akcyjna spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. o kapitale zakładowym 50.000 zł. W oparciu o powyższy dokument Sąd Rejonowy w istocie nie mógł ustalić czy uczestnik postępowania jest właścicielem przedmiotowego rurociągu.
Wobec tego, skoro Sąd Rejonowy nie ustalił czy uczestnik postępowania ma legitymację bierną w procesie, to Sąd Okręgowy na podstawie art.386 § 4 k.p.c. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, bowiem wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego co do własności przedmiotowego rurociągu w całości.
Sąd Rejonowy rozpoznając sprawę ponownie mieć będzie na uwadze fakt, że inwestorem w roku 1994 przedmiotowego rurociągu był Zakład (...) w W.. Zatem Sąd Rejonowy, wzywając ponownie uczestnika postępowania do przedłożenia dowodów wskazujących właściciela przedmiotowego rurociągu, w pierwszej kolejności zobowiąże go do wykazania, w oparciu o dokumenty znajdujące się w KRS, że majątek tej jednostki organizacyjnej stał się częścią składową (...) Spółki Akcyjnej (art, 313 §4 k.s.h.), a następnie, że prawa i obowiązki dotyczące tego majątku zostały ujęte w planie podziału powyższej Spółki Akcyjnej sporządzonym w związku z zawiązaniem (...) sp. z o.o. Zakładu (...) (art. 534 § 1 pkt 7 k.s.h.) lub zostały wniesione w postaci aportu przez tę Spółkę Akcyjną do (...) sp. z o.o. Zakładu (...) (art.158 k.s.h.).
Ponieważ rozpoznanie kolejnych zarzutów apelacji nie może decydować o treści rozstrzygnięcia, to analizowanie ich staje się zbędne ( wyrok SN z dnia 15 października 2009 roku, I CSK 94/09 ).
Sąd Okręgowy rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej pozostawia Sądowi pierwszej instancji (art. 108 § 2 k.p.c).