UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 1 czerwca 2011 roku powód P. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego S. P. kwoty 28.187,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 959,81 złotych od dnia 24 sierpnia 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 691,36 złotych od dnia 27 sierpnia 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 4.663,35 złotych od dnia 29 sierpnia 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 3.265,70 złotych od dnia 2 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 1.176,08 złotych od dnia 3 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 6.056,76 złotych od dnia 4 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 120,79 złotych od dnia 4 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 1.185,84 złotych od dnia 5 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 4.582,45 złotych od dnia 10 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 160,00 złotych od dnia 11 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 903,20 złotych od dnia 11 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 2.095,41 złotych od dnia 19 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 1.351,89 złotych od dnia 26 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 197,64 złotych od dnia 29 września 2009 roku do dnia zapłaty, od kwoty 219,61 złotych od dnia 1 października 2009 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 558,03 złotych od dnia 6 października 2009 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu. Powód wskazał, że dochodzona pozwem kwota stanowi nie uiszczoną za sprzedane pozwanemu towary (pozew k. 2-8).

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że powód niezasadnie nie uwzględnił wpłaty kwoty 19.302,70 złotych dokonanej gotówką przez pozwanego w dniu 18 czerwca 2009 roku, nadto podniósł, że na fakturach wystawionych przez powoda na kwotę 4.582,45 złotych (faktura VAT nr (...)) oraz na kwotę 6.056,76 złotych (faktura VAT nr (...)) nie ma podpisu pozwanego świadczącego o tym, że pobrał materiały i jest zobowiązany do uiszczenia ceny wskazanej na fakturach (sprzeciw od nakazu zapłaty k. 44-45, 50-55).

W piśmie procesowym z dnia 16 maja 2012 roku pozwany zgłosił zarzut potrącenia kwoty 19.302,72 złotych z tytułu dokonania podwójnej zapłaty tej kwoty (pismo procesowe z 16 maja 2012r. k. 123-128).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. K. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) w okresie od 31 lipca 2009 roku do 14 września 2009 roku sprzedał S. P. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...) towary opisane w następujących fakturach VAT:

- faktura VAT nr (...) z 31 lipca 2009 roku na kwotę 25.959,81 złotych, z terminem płatności do dnia 21 sierpnia 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 5 sierpnia 2009 roku na kwotę 691,36 złotych, z terminem płatności do dnia 26 sierpnia 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 7 sierpnia 2009 roku na kwotę 4.663,35 złotych, z terminem płatności do dnia 28 sierpnia 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 11 sierpnia 2009 roku na kwotę 3.265,70 złotych, z terminem płatności do dnia 1 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 12 sierpnia 2009 roku na kwotę 1.176,08 złotych, z terminem płatności do dnia 2 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 13 sierpnia 2009 roku na kwotę 6.056,76 złotych, z terminem płatności do dnia 3 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 13 sierpnia 2009 roku na kwotę 120,79 złotych, z terminem płatności do dnia 3 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 14 sierpnia 2009 roku na kwotę 1.185,84 złotych, z terminem płatności do dnia 4 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 19 sierpnia 2009 roku na kwotę 4.582,45 złotych, z terminem płatności do dnia 9 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 20 sierpnia 2009 roku na kwotę 160,00 złotych, z terminem płatności do dnia 10 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 20 sierpnia 2009 roku na kwotę 903,20 złotych, z terminem płatności do dnia 10 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 28 sierpnia 2009 roku na kwotę 2.095,41 złotych, z terminem płatności do dnia 18 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 4 września 2009 roku na kwotę 1.351,89 złotych, z terminem płatności do dnia 25 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 7 września 2009 roku na kwotę 197,64 złotych, z terminem płatności do dnia 28 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 9 września 2009 roku na kwotę 219,61 złotych, z terminem płatności do dnia 30 września 2009 roku,

- faktura VAT nr (...) z 14 września 2009 roku na kwotę 558,03 złotych, z terminem płatności do dnia 5 października 2009 roku,

Wszystkie wyżej opisane faktury S. P. zaksięgował i rozliczył podatkowo.

(dowód: faktury VAT k. 9-27)

S. P. wpłacił część kwoty wynikającej z faktury VAT nr (...) z dnia 31 lipca 2009 roku, do zapłaty pozostała kwota 959,81 złotych.

(dowód: okoliczność niesporna)

W dniu 18 czerwca 2009 roku S. P. zlecił przelew kwoty 19.302,70 złotych tytułem zapłaty za faktury VAT nr (...). Po dokonanym przelewie S. P. zwrócił się do pracownika P. P. W. – o możliwość zakupu kolejnego towaru z odroczonym terminem płatności okazując dowód zlecenia przelewu wyżej opisanej kwoty. Ponieważ wpłata nie została jeszcze zaksięgowana, P. W. zamiast usunięcia zaległości z systemu księgowego na podstawie okazanego dowodu przelewu, wystawił omyłkowo dowód przyjęcia tej kwoty gotówką. W rzeczywistości S. P. kwoty tej gotówką nie wpłacił.

(dowód: rozrachunki z kontrahentami k. 30; lista transakcji rozrachunkowych k 103-109; opis operacji bankowych k. 110-114; dowód wpłaty nr (...) k. 72; potwierdzenie przelewu k. 73; zeznania świadka P. W. - k. 131-138; zeznania świadka M. W. k. 207-209)

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o twierdzenia przyznane lub uznane za przyznane przez drugą stronę, dokumenty zgromadzone w aktach sprawy a także zaznania świadków P. W. oraz M. W..

Postanowieniem z dnia 28 lutego 2014 roku pominięto wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka S. T. na okoliczność dostarczenia towaru w szczególności z faktury nr (...).

Z uwagi na to, iż pozew w niniejszej sprawie wpłynął w dniu 1 czerwca 2011 r. zastosowanie znajdą przepisy kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu nieuwzględniającym nowelizacji przepisów dokonanej ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2011.233.1381), która w art. 9 ust. 1 przewidywała, że przepisy niniejszej ustawy stosuje się do postępowań wszczętych po dniu jej wejścia w życie, z zastrzeżeniem ust. 2-7, podczas gdy ustawa co do zasady weszła w życie po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia, tj. 3 maja 2012 r.

Zgodnie z brzmieniem art. 47912 § 1 k.p.c. w brzmieniu sprzed 3 maja 2012 r. w pozwie powód jest obowiązany podać wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, że ich powołanie w pozwie nie było możliwe albo że potrzeba powołania wynikła później. W tym przypadku dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie dwutygodniowym od dnia, w którym powołanie ich stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania.

Wyżej opisany wniosek dowodowy mógł i powinien być złożony już w pozwie, a najpóźniej w odpowiedzi na sprzeciw. Wbrew twierdzeniom pełnomocnika powoda konieczność jego zgłoszenia nie wynikała z zeznań świadka P. W.. S. T. był bowiem kierowcą powoda wożącym towar do kontrahentów. W związku z tym powód miał o tym wiedzę już w chwili wytoczenia powództwa.

Sąd pominął również dowód z przesłuchania stron z uwagi na niestawiennictwo pozwanego. Przesłuchanie jednej ze stron byłoby bowiem niecelowe.

Zarządzeniem z dnia 26 sierpnia 2014 roku zwrócono wniosek pozwanego o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Zgodnie z art. 1171 § 1 k.p.c. osoba fizyczna dołącza do wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o swoim stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru. Jeżeli wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego składany jest łącznie z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych, osoba fizyczna dołącza tylko jedno oświadczenie.

Zarządzeniem z dnia 27 maja 2014 roku zobowiązano pozwanego do uzupełnienia braków formalnych wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu poprzez złożenie wypełnionego oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Jednocześnie zlecono przesłanie druku tego oświadczenia. W odpowiedzi na zarządzenie pozwany sporządził pismo, które ogólnikowo opisywało jego sytuację majątkową, jednak nie zawierało wszystkich koniecznych informacji opisanych w obowiązującym druku. W konsekwencji wniosek pozwanego podlegał zwrotowi.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W myśl art. 535 k.c., przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Sprzedaż jest umową dwustronnie zobowiązującą. Do podstawowych obowiązków sprzedającego należą przeniesienie na kupującego własności rzeczy oraz jej wydanie kupującemu. Z kolei obowiązkiem kupującego jest zapłacenie ceny.

W przedmiotowej sprawie powód dochodził zapłaty za towary sprzedane pozwanemu, a szczegółowo opisane w dołączonych do pozwu fakturach VAT.

Pozwany wnosząc o oddalenie powództwa podniósł dwa zarzuty: nie wykazania dostarczenia towaru opisanego w fakturach VAT nr (...) na kwotę 4.582,45 złotych oraz nr (...) na kwotę 6.056,76 złotych, a także nie uwzględnienia wpłaty kwoty 19.302,70 złotych dokonanej gotówką w dniu 18 czerwca 2009 roku (następnie pozwany podniósł zarzut potrącenia tej kwoty z wierzytelnością dochodzoną przez powoda).

W ocenie Sądu powód wykazał fakt zawarcia umów sprzedaży towarów opisanych w fakturach VAT nr (...) oraz dostarczenia tych towarów.

Należy wskazać, że zarządzeniem z dnia 27 maja 2014 roku zobowiązano pozwanego do złożenia księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych (o ile są prowadzone) za okres od 1 kwietnia 2009 roku do 30 kwietnia 2010 roku w terminie 14 dni pod rygorem z art. 233 § 2 k.p.c. Pozwany odmówił złożenia wyżej opisanych dokumentów księgowych. W związku z tym należało przyjąć, że pozwany przyjął, zaksięgował i rozliczył podatkowo obie sporne faktury.

Faktura jest dokumentem księgowym, rozliczeniowym, jednym z tzw. dowodów źródłowych stwierdzających dokonanie danej operacji gospodarczej. Wystawienie faktury, następnie jej przyjęcie przez kontrahenta, zaksięgowanie bez żadnych korekt i zastrzeżeń daje podstawę do domniemania, że dokonywane w ewidencji księgowej zapisy są odzwierciedleniem rzeczywistego stanu, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem zafakturowanej operacji gospodarczej (wyrok SA w Katowicach z dnia 24 października 2002 roku, I ACa 219/02). Pozwany nie podnosił aby prowadzone przez niego księgi rachunkowe nie odzwierciedlały rzeczywistych transakcji gospodarczych. W konsekwencji należało przyjąć domniemanie, że zaksięgowane faktury VAT dokumentują rzeczywiste umowy sprzedaży towarów, a powód wykonał swoje zobowiązanie prawidłowo (pozwany przed procesem nigdy nie kwestionował faktu dostarczenia towaru). Pozwany nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych, które mogłyby to domniemanie obalić.

Odnosząc się do drugiego zarzutu pozwanego należy stwierdzić, że rzeczywiście powód wystawił w dniu 18 czerwca 2009 roku potwierdzenie przyjęcia od pozwanego gotówki w kwocie 19.302,70 złotych tytułem zapłaty za faktury VAT nr (...) (k. 72). Należy jednak stwierdzić, że powód w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego wykazał, że wystawienie tego dokumentu nastąpiło omyłkowo. Z zeznań świadków P. W. i M. W. wynika, że pozwany zwrócił się z prośbą o zakup kolejnego towaru z odroczonym terminem płatności okazując dowód zlecenia przelewu dotychczasowego zadłużenia (bez uiszczenia tej kwoty nie byłoby możliwości sprzedaży pozwanemu nowego towaru z odroczonym terminem płatności). Ponieważ wpłata nie została jeszcze zaksięgowana, P. W. zamiast usunięcia zaległości z systemu księgowego na podstawie okazanego dowodu przelewu, wystawił omyłkowo dowód przyjęcia tej kwoty gotówką. W rzeczywistości S. P. kwoty tej gotówką nie wpłacił. Zeznania świadków P. W. i M. W. są spójne, logiczne i przekonujące. Znajdują również potwierdzenie w porównaniu dokumentu KP (k. 72) oraz potwierdzenia przelewu (k. 73). W obu tych dokumentach są wpisane te same numery faktur i oba pochodzą z tej samej daty. Pozwany nie wskazywał przyczyn, dla których zapłaciłby dwukrotnie, w tym samym dniu, tak znaczną kwotę, na poczet tych samych faktur. Wręcz przeciwnie, nigdy przed procesem nie podnosił tej okoliczności, w tym w szczególności nie żądał zwrotu tej kwoty, lub jej zaliczenia na poczet innego zadłużenia. Zupełnie nielogiczne byłoby dokonanie przez pozwanego najpierw przelewu kwoty 19.302,70 złotych, a następnie w tym samym dniu wpłaty takiej samej kwoty gotówką.

W konsekwencji należało przyjąć, że pozwany nie wykazał aby posiadał jakąkolwiek nadpłatę, która mogłaby zostać zaliczona poczet wierzytelności dochodzonej w przedmiotowy procesie. Tym samym również zarzut potrącenia nie zasługiwał na uwzględnienie (nie istnieje wierzytelność zgłoszona do potrącenia).

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Termin spełnienia świadczenia wynika z zaakceptowanych przez pozwanego faktur VAT.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w sentencji.

O kosztach Sąd orzekł w punkcie II sentencji wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadną odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwany przegrał sprawę w całości. Na koszty procesu poniesione przez powoda w łącznej kwocie 3.827,00 zł, składa się uiszczona opłata od pozwu w kwocie 1410,00 zł i wynagrodzenie pełnomocnika powoda ustalone na kwotę 2.400 zł na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) wraz z kwotą 17 zł kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.