UZASADNIENIE

Powódka Centrum (...) T. K. (1), T. K. (2) Sp. J. w D. w pozwie złożonym w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia - Śródmieścia we Wrocławiu w dniu 13 października 2016 roku, a skierowanym przeciwko M. P. domagała się zasądzenia kwoty 14.169,52 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 października 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w tym kosztami zastępstwa prawnego w kwocie 2.400 zł.

W uzasadnieniu podała, że dochodzona należność wynika z umowy zlecenia na wykonanie robót blacharsko – lakierniczych zawartej w dniu 22 lipca 2013 roku. Na podstawie tej umowy powódka zobowiązała się naprawić uszkodzony w wypadku samochód pozwanego marki V. (...) o nr rejestracyjnym (...). Pozwany upoważnił powódkę do odbioru przyznanej przez ubezpieczyciela kwoty odszkodowania. Zobowiązał się jednocześnie do pokrycia kosztów dokonanej naprawy w przypadku ustalenia okoliczności powodujących brak odpowiedzialności ubezpieczyciela za powstałą szkodę. Ponadto pozwany zobowiązał się do dopłacenia różnicy warsztatowi powódki, jeżeli z ustalonych okoliczności, warunków ubezpieczenia AC lub innych przepisów wynika, że należne odszkodowanie jest niższe od kosztów naprawy pojazdu. Całkowity koszt naprawy opiewał na kwotę 27.624,52 zł. Powyższa należność została pokryta przez ubezpieczyciela do kwoty 13.455 zł. Różnica stanowi kwotę dochodzoną pozwem. Powód w dniu 3 września 2013 roku odebrał samochód, nie zgłaszając zastrzeżeń. W dniu 22 września 2015 roku powódka wystosowała do pozwanego wezwanie do zapłaty, pozostało ono bez odpowiedzi.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu, pozwany zgłosił przede wszystkim zarzut niewłaściwości z uwagi na miejsce zamieszkania pozwanego oraz siedzibę powoda i miejsce zawarcia umowy. Wniósł o oddalenie roszczenia jako pozbawionego podstaw faktycznych i prawnych. Zarzucił, że zawarł z powódką umowę wyłącznie dlatego, że rozlicznie między powódką jako wykonującą naprawę a ubezpieczycielem odpowiedzialnym z tytułu umowy ubezpieczenia AC miało mieć charakter bezgotówkowy. W konsekwencji w zleceniu jako cenę wskazano „0”. Pozwany nigdy nie akceptował załączonej do pozwu faktury, bowiem powódka przesłała ją ubezpieczycielowi. Pozwany nie wyrażał zgody na koszty naprawy w wysokości wskazanej w fakturze. Ponadto podniósł zarzut przedawnienia roszczenia z uwagi na upływ 2 letniego terminu do dochodzenia roszczeń z umowy o dzieło. Pojazd wydano pozwanemu w dniu 3 września 2013 roku i termin do dochodzenia należności z tytułu wynagrodzenia upłynął w dniu 3 września 2015 roku.

W odpowiedzi na sprzeciw powódka podniosła, że pozwany zobowiązał się do uiszczenia różnicy w wypadku nieuznania roszczeń przez ubezpieczyciela. Ponadto naprowadzała, że strony łączyła umowa zlecenia o czym świadczy treść stosunku prawnego. Wyegzekwowaną od ubezpieczyciela kwotę 13.455 zł powódka zaliczyła na koszt wynagrodzenia z tytułu robocizny blacharsko – lakierniczej do wysokości 4.001,81 zł, a w pozostałej części na zakup materiałów oraz części do uszkodzonego pojazdu. Do zapłaty pozostała należność stanowiąca koszt części zamiennych. Roszczenia z tytułu sprzedaży podlegają trzyletniemu terminowi przedawnienia, który został przez powódkę zachowany.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany M. P. był użytkownikiem i współwłaścicielem pojazdu marki V. (...) nr rejestracyjny (...). Samochód został wyprodukowany w 2010 roku, pojemność silnika wynosiła 1598 cm³. Pierwsza rejestracja auta w kraju miała miejsce w dniu 5 kwietnia 2013 roku. Współwłaścicielem pojazdu w 2013 roku była matka pozwanego J. P.. Umowę ubezpieczenia w zakresie AC współwłaściciele zawarli z (...) S.A. w S..

Dowód: dowód rejestracyjny – k. 13 - 14, zeznania pozwanego – k. 74 – 75

W 2013 roku w czasie jazdy samochód został uszkodzony przez kolizję z sarną, która nagle wybiegła na jezdnię. Pozwany poszukiwał zakładu naprawczego celem dokonania naprawy uszkodzonego pojazdu oraz rozliczenia bezgotówkowo z ubezpieczycielem, któremu pozwany uprzednio zgłosił szkodę. Ponieważ powódkę łączyła z ubezpieczycielem pozwanego umowa o bezgotówkowe naprawy, pozwany zdecydował się pozostawić uszkodzony samochód do naprawy w warsztacie powódki.

Dowód: zeznania powoda – k. 74

Przedstawiciel ubezpieczyciela dokonał oględzin pojazdu w celu ustalenia kosztów naprawy. Ubezpieczyciel zakwestionował zgłoszone jako pozostające w związku ze zdarzeniem: uszkodzenia filtra paliwa, wentylatora elektrycznego oraz wygłuszenie maski. Przeprowadzono ponowne oględziny w obecności pozwanego. Koszty wymiany tych części określono na kwotę 1.384,55 zł, pozwany na żądanie powódki poniósł te koszty we własnym zakresie. Fakturę wystawiono w dniu 3 września 2013 roku, a pozwany zapłacił należność gotówką.

Dowód: zeznania pozwanego – k. 74, faktura – k. 79, zeznania świadka T. K. (3) – k. 63

Pozwany w dniu 22 lipca 2013 roku podpisał deklarację formy rozliczenia szkody, z treści której wynikało, że wnosi o wypłatę przez ubezpieczyciela odszkodowania w związku ze szkodą nr (...) w oparciu o przedstawione faktury na rzecz powódki – Centrum (...) Sp. J. w D.. W przypadku braku faktur, ubezpieczyciel miała wypłacić powódce kwotę bezsporną. Pozwany zobowiązał się także do pokrycia kosztu dokonanej naprawy lub zwrócić wypłacone odszkodowanie w terminie 14 dni od daty wezwania w przypadku ustalenia okoliczności powodujących brak odpowiedzialności Towarzystwa (...) za powstałą szkodę. Dopłacenia różnicy, jeżeli z ustalonych okoliczności, warunków ubezpieczenia AC lub innych przepisów wynika, że należne odszkodowanie jest niższe od kosztu dokonanej naprawy.

Dowód: deklaracja – k. 15

W dniu 3 września 2013 roku powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę łączną brutto 27.624,52 zł, obejmującą koszt części zamiennych do samochodu V. (...) ( 19.094,82 zł) oraz koszt konserwacji, materiałów lakierniczych, robocizny blacharskiej i robocizny lakierniczej ( 4.137,86 zł).

Dowód: faktura – k. 16 – 18

Pismem z dnia 2 sierpnia 2013 roku (...) S.A. w S. zawiadomiło powódkę o przyznaniu odszkodowania z tytułu szkody w pojeździe pozwanego w kwocie 12.035,96 zł brutto. Kolejnym pismem z dnia 23 sierpnia 2013 roku powódka została powiadomiona o przyznaniu dalszego odszkodowania w kwocie 1.419,04 zł. W tym ostatnim piśmie wskazano, że koszt naprawy pojazdu przekroczył 70% jego wartości. Wartość rynkową oceniono na 40.900 zł a wartość pozostałości na 27.445 zł. W związku z czym należne odszkodowanie określono na kwotę 13.455 zł.

Dowód: pisma (...) S.A. – k. 19 – 21

W dniu 3 września 2013 roku pozwany z narzeczoną odebrali naprawiony samochód. Żadna ze stron nie zgłaszała zastrzeżeń ani roszczeń.

Dowód: zeznania powoda – k. 75, zeznania świadka T. K. (3) – k. 64

Powódka pismem z dnia 2 listopada 2013 roku odwołała się od powyższej decyzji, wskazując, że koszt naprawy nie przekroczył 70% wartości pojazdu.

Dowód: odwołanie – k. 22

Ubezpieczyciel pismem z dnia 13 listopada 2013 roku odmówił zmiany decyzji w przedmiocie ustalenia należnego odszkodowania, wskazując, że wartość pojazdu w dniu powstania szkody wyniosła 38.900 zł. Tym samym koszt naprawy przekroczył 70% wartości pojazdu.

Dowód: pismo – k. 23 - 24

Pismem z dnia 22 września 2015 roku nadanym do pozwanego w dniu następnym, powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 14.169,52 zł z ustawowymi odsetkami. Określiła termin zapłaty do dnia 30 września 2015 roku.

Dowód: pismo wraz z dowodem nadania – k. 25 – 27

Sąd zważył:

Strony zawarły umowę, której przedmiotem była naprawa uszkodzonego samochodu, w szczególności polegać miała na wymianie części uszkodzonych w kolizji drogowej, na wykonaniu prac blacharskich, konserwacyjnych i lakierniczych.

W ocenie powódki strony zawarły umowę zlecenia na wykonanie napraw i umowę sprzedaży części zamiennych. Pozwany twierdził, że zawarł z powódką umowę o dzieło, przy czym jej istotą było rozliczenie kosztów tej naprawy bezpośrednio przez powódkę z ubezpieczycielem pozwanego. Dla pozwanego miała to być naprawa bezgotówkowa.

Nie budzi wątpliwości treść podpisanego przez pozwanego oświadczenia, z którego wynikało, że zobowiązał się zapłacić powódce za naprawę również wówczas, gdy z przyczyn wskazanych w tymże oświadczeniu ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania. Tym samym nie sposób dać wiary pozwanemu, że na takie postanowienie umowy nie wyraził zgody. Odmowa wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela wynikała z warunków umowy łączącej pozwanego z ubezpieczycielem, co nie budzi wątpliwości.

Nie można jednak pominąć faktu, iż w dniu 3 września 2013 roku powódka wydała pozwanemu naprawiony pojazd, domagając się zapłaty wyłącznie kwoty 1.384,55 zł, jako zakwestionowanej przez ubezpieczyciela. Należność tę pozwany zapłacił, a powódka nie uprzedziła pozwanego o możliwości żądania kwoty wyższej, choć ubezpieczyciel zawiadomił ją wcześniej o przyznaniu dużo niższego odszkodowania. Okoliczność ta przemawia za uznaniem za wiarygodne twierdzeń pozwanego, że powódka nie informowała go o kosztach naprawy oraz o stanowisku ubezpieczyciela. Tym samym, co zarzuca pozwany, powódka nie dała pozwanemu możliwości dokonania oceny zasadności i celowości kosztów naprawy pojazdu. W kontekście odmowy wypłaty odszkodowania z uwagi na zawyżony koszt naprawy w stosunku do wartości pojazdu należy tę okoliczność uznać za istotną. W tym miejscu godzi się podkreślić, że nawet sama powódka nie twierdziła, a tym samym nie wykazała, by informowała pozwanego o przewidywanych i faktycznych kosztach naprawy. Ten zaś fakt należy wziąć pod uwagę w kontekście zgłoszonego przez pozwanego zarzutu przedawnienia oraz oceny tego zarzutu przez pryzmat braku sprzeczności z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.).

Przed dokonaniem oceny skuteczności zarzutu przedawnienia należy określić rodzaj łączącej strony umowy a to wobec sprzeczności stanowisk w tej kwestii. Treść umowy, szczególnie określenie jej przedmiotu przemawia za uznaniem, że strony zawarły umowę o dzieło. Jej celem miała być naprawa pojazdu, a więc powstanie określonego rezultatu, który mógł być poddany ocenie tak co do tego czy cel został osiągnięty jak i co do możliwości sprawdzenia istnienia wad fizycznych wykonanego dzieła.

Jak stanowi przepis art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Zgodnie z przepisem art. 646 k.c. roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane.

Jeśli nawet przyjąć, że strony zawarły umowę podobną do umowy zlecenia, to jest umowę o świadczenie usług określoną w przepisie art. 750 k.c. (choć wniosku takiego nie sposób wyprowadzić z treści umowy), to i tak w myśl przepisu art. 751 k.c. z upływem lat dwóch przedawniają się roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju; to samo dotyczy roszczeń z tytułu zaliczek udzielonych tym osobom.

Skoro powódka złożyła pozew w dniu 12 października 2015 roku a pojazd wydano 3 września 2013 roku, dwuletni termin upłynął przed wytoczeniem powództwa. Tym samym nie doszło do przerwania biegu przedawnienia w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 1 k.c. Zarzut pozwanego oparty na przepisie art. 117 § 2 k.c. należy uznać za zasadny.

Powódka wywodziła, że termin przedawnienia jej roszczenia określony jest w art. 118 k.c., wynosi więc 3 lata, gdyż dotyczy roszczenia związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej i dokonanej w jej ramach sprzedaży części zamiennych. Nie sposób podzielić powyższej argumentacji, bowiem, jak to wyżej wykazano, strony zawarły umowę o dzieło, w ramach której powódka jako przyjmujący zamówienie dostarczała materiału do wykonania dzieła.

Skoro przyjęto, iż strony łączyła umowa o dzieło, należało zastosować termin z art. 646 k.c., w konsekwencji – uwzględnić zgłoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia (art. 117 § 2 k.c.) i powództwo na podstawie powołanych przepisów oddalić.

Na marginesie można podnieść, że z przepisu art. 554 k.c. wynika, że roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem lat dwóch.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów powództwo oddalono.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. stosownie do wyniku procesu. Od powódki zasądzono na rzecz pozwanego koszty zastępstwa prawnego wraz z opłatą od pełnomocnictwa.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE