WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu Wydział II Karny w składzie:

Sędzia: SSR Ewa Lemanowicz-Pawlak

Protokolant: sekr. sądowy Katarzyna Pietrzak

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń Centrum – Zachód w Toruniu Mirosława Olejnika

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2016 r.

sprawy:

skazanego L. K. (1) , ur. (...) w S., syna W. i K. z domu C.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1. wyrokiem Sądu Rejonowego w Działdowie z dnia 27 czerwca 2012r. sygn.. akt IIK 315/12 za czyn z art. 278 § 1 kk popełniony dnia 15.02.2012r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 3-letni okres próby. Postanowieniem z dnia 21.01.2015r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności,

2. wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 17 września 2012r. sygn.. akt IXK 702/12 za czyn z art. 284§2kk w zb. z art. 276kk w zw. z art.11§2kk popełniony 27.03.2007r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 70 stawek dziennych po 10 zł oraz za czyn z art. 284§2kk popełniony od 15.02.2007r. do 16 marca 2007r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 30 stawek dziennych po 10 złotych; w miejsce w/w kar orzeczono karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 2-letni okres próby oraz karę łączną grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 10 zł. Postanowieniem z dnia 14.02.2011r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności;

3. wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 5 października 2012r. sygn. akt VIII K 712/12 za ciąg przestępstw z art. 284 § 2 kk popełniony od 31 grudnia 2010r. do dnia 3 stycznia 2011r. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 4-letni okres próby oraz karę grzywny w wysokości 10 stawek dziennych po 10 zł. Postanowieniem z dnia 25.02.2015r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności;

4. wyrokiem Sądu Rejonowego w Iławie z dnia 24 marca 2015 r. sygn. akt II K 140/15 za przestępstwo z art. 209§1kk popełnione w okresie od marca 2009r. do kwietnia 2014r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 3-letni okres próby.

o r z e k a :

I. na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1 kk w zw. z art. 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r ( Dz. U. z 2015 r., poz.396 ) o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych ustaw łączy kary pozbawienia wolności orzeczone na mocy wyroków Sądu Rejonowego w Toruniu o sygn.. VIII K 712/12, Sądu Rejonowego w Działdowie sygn. akt IIK 315/12 oraz Sądu Rejonowego w Gdyni sygn.. akt IXK 702/12 i wymierza skazanemu L. K. (1) karę łączną 2 ( dwóch) lat pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1i 2 kk w zw. z art. 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r ( Dz. U. z 2015 r., poz.396 ) o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych ustaw łączy grzywny orzeczone na mocy wyroków Sądu Rejonowego w Toruniu o sygn.. VIII K 712/12 oraz Sądu Rejonowego w Gdyni sygn.. akt IXK 702/12 i wymierza skazanemu L. K. (1) karę łączną grzywny w wysokości 100 ( sto ) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka jest równoważna kwocie 10 ( dziesięć) złotych

III. w pozostałym zakresie wyroki podlegające łączeniu podlegają odrębnemu wykonaniu;

IV. na mocy art. 577 kpk na poczet kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej w pkt I wyroku zalicza skazanemu okres odbywania kary pozbawienia wolności w sprawie Sądu Rejonowego w Gdyni sygn.. akt IXK 702/12 od dnia 9 września 2015r.

V. na podstawie art. 572kpk umarza postępowanie w przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym kary orzeczonej na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Iławie sygn. akt II K 140/15 ;

VI. kosztami postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego obciąża Skarb Państwa;

VII. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego M. T. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych powiększoną o należną stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów obrony udzielonej skazanemu z urzędu.

Sygn. akt IIK 241/16

UZASADNIENIE

L. K. (1) został skazany prawomocnymi wyrokami:

/ dowód: karta karna-k. 8-8v.

Wyrok w sprawie VIIIK 712/12 –k. 19-19v.;

Wyrok w sprawie (...) 315 –k. 22,

Wyrok w sprawie IX K 702/12 –k. 25-25v.;

Wyrok w sprawie IIK 140/15 –k. 27-27v./

Zgodnie z treścią art. 569 § 1 kpk właściwym do wydania wyroku łącznego jest Sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w pierwszej instancji, w sytuacji gdy zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów.

W tym miejscu należy wskazać, iż w realiach przedmiotowej sprawy nie miały zastosowania przepisy obowiązujące od 1 lipca 2015r., albowiem wszystkie wyroki skazujące L. K. zapadły przed tą datą. Zgodnie z treścią art. 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r ( Dz. U. z 2015 r., poz.396 ) o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych ustaw przepisów rozdziału IX ustawy o karze łącznej, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia tej ustawy.

Z przytoczonych wyżej względów sąd wydając rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie bazował na przepisach obowiązujących przed w/w nowelizacją kodeksu karnego.

Zgodnie z przepisem art. 569 § 1 k.p.k. przesłanki wydania wyroku łącznego są spełnione wtedy gdy zachodzą warunki orzeczenia kary łącznej określone w art. 85 k.k. a oskarżony został już prawomocnie skazany co najmniej dwoma prawomocnymi wyrokami.

Przepis art. 85 k.k. ( w brzmieniu obowiązującym przed 1.07.2015r.) wskazywał, że karę łączną sąd orzeka, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Warunki wskazane w art. 85 k.k. muszą być spełnione łącznie.

Pierwszy wyrok skazujący L. K. z podlegających analizie pod kątem przesłanek warunkujących wydanie wyroku łącznego zapadł w sprawie IIK 315/12 w dniu 27.06.2012r. Za pierwszy wyrok w rozumieniu powołanego powyżej przepisu przyjmuje się bowiem pierwszy chronologicznie wydany wyrok w sprawie o dany czyn. Czyny, objęte wyrokami w sprawach IIK 702/12 i (...) 712/12 zostały popełnione przed wydaniem w/w orzeczenia, w związku z tym w realiach przedmiotowej sprawy zachodziły podstawy do objęcia węzłem kary łącznej sankcji, orzeczonych we wskazanym powyżej sprawach.

Nie było natomiast podstaw, by połączyć z w/w karami karę orzeczoną w sprawie Sądu Rejonowego w Toruniu o sygn.. akt IIK 140/15, albowiem czyn objęty tym wyrokiem został popełniony po wydaniu wyroku w sprawie IIK 315/12. .

Przepis art. 572 k.p.k. nakazuje wydanie postanowienia o umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego, jeżeli nie zachodzą warunki do wydania takiego wyroku. Ponieważ brak było przesłanek do objęcia wyrokiem łącznym wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie o sygn. akt IIK 140/15 postępowanie w tym zakresie należało umorzyć.

Kryteria łączenia kar w wyroku łącznym określa art. 86 kk. Zgodnie z tym przepisem Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy. W związku z tym w realiach przedmiotowej sprawy zachodziły przesłanki do orzeczenia kary łącznej pozbawienia wolności w granicach od 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności przy zastosowaniu pełnej absorpcji (od najwyższej z jednostkowych kar wymierzonych) do ich sumy tj. 3 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd wydając wyrok łączny może wymierzyć karę łączną stosując zasadę pełnej absorpcji jak i zasadę pełnej kumulacji biorąc dodatkowo pod uwagę „czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono te kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak, a ponadto(…) czy okoliczności, które zaistniały już po wydaniu poprzednich wyroków( m.in. zachowanie się skazanego po wydaniu poszczególnych wyroków jednostkowych), przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej [Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 września 2006 r. sygn. akt II AKa 244/06]. Związek przedmiotowy zbiegających się realnie przestępstw ocenia się według tożsamości lub podobieństwa dóbr naruszonych poszczególnymi z nich oraz zwartości czasowej i miejscowej ich popełnienia. Związek podmiotowy rozumie się natomiast jako podobieństwo rodzaju winy i zamiarów. ( wyrok SA w Krakowie z 14.03.2007r., IIAka 44/07,KZS 2007/4/27).

Należy podkreślić,iż w judykaturze i piśmiennictwie wskazuje się, że absorpcję kar należy stosować bardzo ostrożnie biorąc pod uwagę negatywną – co do sprawcy- przesłankę prognostyczną, jaką jest popełnienie kilku przestępstw. Zasadę absorpcji stosuje się bowiem , gdy przestępstwa objęte realnym zbiegiem , wskazują na bliską więź podmiotową i przedmiotową, są jednorodzajowe i popełnione zostały w bliskim związku czasowym i miejscowym, stanowiąc jeden zespól zachowań sprawcy, objęty jednym planem działania, mimo godzenia w różne dobra osobiste.

W realiach przedmiotowej sprawy zachodziła łączność podmiotowa i tożsamość przedmiotowa w sprawach IIK. 315/12, IIK 702/12 i (...) 712/12, gdyż wszystkie przestępstwa, za które L. K. został skazany na mocy w/w orzeczeń były skierowane przeciwko mieniu .Z drugiej jednak strony dzielił je znaczny odstęp czasu ( tj. marzec 2007r., 31.12.2010r. do 3.01.2011r. i 15.02.2012r.), ich popełnienie nie było również związane z jakimś szerszym zamiarem sprawcy, realizacją jego celu. Skazany dokonał ich ponadto przeciwko różnym pokrzywdzonym.

Okoliczności te zdaniem sądu, nie mogą stanowić zatem wystarczającej podstawy do zastosowania całkowitej absorpcji. Redukowanie kar poprzez stosowanie całkowitej absorpcji stanowiłoby nadużycie instytucji kary łącznej, która ma służyć bynajmniej nie ograniczaniu odpowiedzialności karnej sprawcy, lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynów, jakich się sprawca dopuścił, by nie została wypaczona przez prostą arytmetykę kar.

W judykaturze podkreśla się, iż na ogół nie ma powodu , by orzekać karę łączną w dolnych granicach, tj. w wysokości najsurowszej ze zbiegających się kar. Popełnienie więcej niż jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstąpienia od absorpcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych. Zatem jak wskazano wyżej całkowitą zasadę absorpcji stosować należy wyjątkowo albo wtedy, gdy wszystkie czyny wskazują na bliską więź podmiotową i przedmiotową albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną albo też istnieją jakieś szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego (wyrok SA w Katowicach z 20.05.2008r. IIAKa 129/08).

Jakkolwiek przy wymiarze kary łącznej dopuszczalne jest stosowanie zarówno zasady pełnej absorpcji, jak i zasady pełnej kumulacji, to jednak są to rozstrzygnięcia skrajne, które znajdują zastosowanie w zupełnie wyjątkowych , nietypowych sytuacjach. ( vide: I.).

Sąd szczegółowo analizował wiele okoliczności mających wpływ na wymiar kary łącznej w tym również opinię z zakładu karnego dotyczącą zarówno jego zachowania przed osadzeniem w jednostce penitencjarnej, jak i podczas odbywania kary. Wynika z niej, iż przed osadzeniem w zakładzie karnym skazany przebywał w Ośrodku (...) w K., podczas krótkiego pobytu w w/w miejscu był postrzegany jako osoba spokojna, nie nadużywająca alkoholu, życzliwa dla wczasowiczów, właścicielka rozważała ewentualność zatrudnienia go na umowę o pracę. Skazany został doprowadzony do ZK w M., w stopniu pozytywnym przestrzega dyscypliny i porządku , zachowanie w warunkach izolacji penitencjarnej zostało ocenione jako właściwe, raz był nagrodzony regulaminowo, nie był karany dyscyplinarnie. Deklaruje krytyczny stosunek do popełnionych czynów zabronionych. Karę pozbawienia wolności odbywa w zakładzie karnym typu półotwartego, w systemie zwykłym.

Natomiast z akt kuratorskich oraz postanowień w przedmiocie zarządzenia wykonania kar pozbawienia wolności wynika, iż L. K. nie naprawił szkód wyrządzonych czynami zabronionymi, objętych wyrokami podlegającymi łączeniu, a ponadto jego miejsce pobytu nie było znane kuratorom sprawującym dozór.

Reasumując należy zatem wskazać, iż zdaniem sądu nie zachodził pomiędzy poszczególnymi czynami tak bliski związek przedmiotowy, aby zastosować zasadę pełnej absorpcji. W ocenie sądu pozytywna opinia z zakładu karnego nie może być głównym determinantem wymiaru kary, świadczy ona wyłącznie o tym,iż skazany zaczął przystosowywać się do warunkach izolacji penitencjarnej, a nie o tym,że można wysnuć w stosunku do niego pozytywną prognozę kryminologiczną. Prawidłowości ustaleń sądu we wskazanym powyżej zakresie nie może dezawuować fakt, iż w ostatnim miejscu pobytu przed osadzeniem w zakładzie karnym cieszył się dobrą opinią, wszakże przebywał tam przez krótki okres, co znamienne nie informując kuratora o swym miejscu pobytu, jak również nie realizując żadnego z nałożonych przez sądy obowiązków naprawienia szkód.

Ponadto należy ponownie zaakcentować ,iż popełnienie dwóch lub więcej przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji. W ocenie sądu z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie zatem ostatecznie wymierzona skazanemu kara łączna w wysokości 2 lat pozbawienia wolności, jawi się, jako kara w wymiarze najbardziej racjonalnym.

Zdaniem Sądu orzeczony wymiar kary łącznej będzie stanowił dla oskarżonego dostateczną dolegliwość i spełni cele zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, jak i generalnej, nie będzie bowiem w odczuciu społecznym postrzegany jako bezzasadne premiowanie wielokrotnych sprawców przestępstw.

Sąd orzekł także, że pozostałe orzeczenia zawarte w łączonych wyrokach podlegają odrębnemu wykonaniu.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie z art. 624 § 1 kpk oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983, Nr 49, poz. 223 ze zm.) uznając, iż uiszczenie stosownych kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe ze względu na jego sytuację finansową, albowiem przebywając w Zakładzie Karnym nie ma możliwości pozyskania środków na pokrycie tych należności sądowych.

O kosztach obrony udzielonej skazanemu z urzędu orzeczono na podstawie §11 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 5.11.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U. z 2015r. poz.1800) uwzględniając charakter sprawy oraz nakład pracy adwokata.