Sygn. akt III AUz 282/16
Dnia 28 listopada 2016 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach
III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
|
Przewodniczący : |
SSA Marek Procek |
|
Sędziowie : |
SSA Jolanta Pietrzak |
|
SSO del. Anna Petri (spr.) |
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
sprawy z odwołania (...) Spółki z o.o. w Warszawie
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
przy udziale zainteresowanego K. S.
o ustalenie podstawy wymiaru składek
w związku z zażaleniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
na postanowienie Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach
z dnia 21 czerwca 2016r., sygn. akt X U 1325/16
postanawia: oddalić zażalenie.
/-/ SSA J.Pietrzak /-/ SSA M.Procek /-/ SSO del. A.Petri
Sędzia Przewodniczący Sędzia
Sygn. akt III AUz 282/16
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Katowicach stwierdził swą niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu
w Warszawie.
Sąd I instancji wskazał, że skoro strona odwołująca ma siedzibę w okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie, to mając na uwadze treść art. 461 § 2 k.p.c. w związku
z art. 200 k.p.c. przy zastosowaniu art. 41 k.c., należało przekazać sprawę do rozpoznania sądowi właściwemu.
Zażalenie na to postanowienie wniósł organ rentowy.
Skarżący zarzucił Sądowi I instancji naruszenie przepisów postępowania - art. 15
§ 1 k.p.c., poprzez jego niezastosowanie oraz art. 200, art. 461 k.p.c. i art. 15 § 1 k.p.c.
przez błędną wykładnię prowadzącą do przyjęcia, że uzasadnione jest stwierdzenie niewłaściwości Sądu w Katowicach i przekazanie Sądowi w Warszawie sprawy z odwołania płatnika w sytuacji, gdy równocześnie wniesione odwołanie zainteresowanego od tej samej decyzji podlega rozpoznaniu przez Sąd Okręgowy w Katowicach.
Skarżący podniósł, że skoro w Sądzie Okręgowym w Katowicach zawisła już sprawa
z odwołania zainteresowanego od tej samej decyzji, zatem ten Sąd winien także rozpatrzyć odwołanie płatnika, za czym przemawia nie tylko wola odwołującego i pozostałych stron procesu oraz względy ekonomiki procesowej, ale także względy orzecznicze i proceduralne. Trudno bowiem przyjąć za dopuszczalne i usprawiedliwione, aby w jednej sprawie
(przy zachowaniu tożsamości podmiotowej i przedmiotowej) procedowały i orzekały dwa niezależne od siebie Sądy.
Wnoszący zażalenie zauważył, że przedmiotem kontroli sądowej w sprawie
z odwołania wniesionego przez zainteresowanego jest ta sama decyzja, która ma być przedmiotem kontroli sądowej w niniejszej sprawie (tożsamość przedmiotowa),
co przy tożsamości podmiotowej stron (ten sam płatnik i ten sam ubezpieczony - każdy z nich jest stroną postępowania, zaś fakt, że każdy z nich wniósł odwołanie od tej samej decyzji oznacza, że obydwa podmioty występują w tej samej roli - odwołujących od decyzji tego samego organu), oznacza stan zawisłości sprawy przed Sądem Okręgowym w Katowicach oraz utrwalenie właściwości po myśli art. 15 § 1 k.p.c., czego Sąd orzekający w ogóle
nie wziął pod uwagę.
W ocenie organu rentowego, na przeszkodzie ewentualnemu przekazaniu sprawy
do Sądu w Warszawie i prowadzeniu odrębnego procesu przez ten Sąd stoi negatywna przesłanka procesowa, której nieuwzględnienie prowadzić będzie do niedopuszczalnej sytuacji, w której mogłyby zapaść dwa różne rozstrzygnięcia co do tej samej decyzji administracyjnej.
Zaskarżone postanowienie zostało uzupełnione postanowieniem Sądu Okręgowego
w Katowicach z dnia 20 października 2016r., poprzez wpisanie w jego sentencji K. S., jako osoby, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Sąd Apelacyjny w całości podziela słuszność rozstrzygnięcia Sądu I instancji.
Zgodnie z brzmieniem prawidłowo powołanego przez ten Sąd przepisu art. 461
§ 2 k.p.c., w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych - jeżeli przepis szczególny
nie stanowi inaczej - właściwy jest sąd, w którego okręgu ma miejsce zamieszkania (siedzibę) strona odwołująca się od decyzji wydanej przez organ rentowy. Z mocy art. 200 § 1 k.p.c., sąd, który stwierdzi swą niewłaściwość, przekaże sprawę sądowi właściwemu. Postanowienie sądu może zapaść na posiedzeniu niejawnym.
Zarzuty stawiane zaskarżonemu rozstrzygnięciu przez organ rentowy nie mogą odnieść żadnego skutku, którego zresztą skarżący nie sprecyzował. Odwołanie
w niniejszej sprawie złożył płatnik, mający siedzibę w Warszawie, co z mocy
powołanej regulacji obligowało Sąd I instancji do przekazania jej do rozpoznania
sądowi właściwemu miejscowo. Bezzasadność naruszenia przez ten Sąd art. 461 k.p.c. potwierdza już samo nie przywołanie przez skarżącego jednostki redakcyjnej
tego przepisu.
Nie sposób także podzielić zarzutu organu rentowego naruszenia przez Sąd I instancji art. 15 § 1 k.p.c., który przewiduje, iż sąd właściwy w chwili wniesienia pozwu pozostaje właściwy aż do ukończenia postępowania, choćby podstawy właściwości zmieniły się
w toku sprawy. Uwadze skarżącego uszła okoliczność, iż Sąd Okręgowy w Katowicach
od momentu wniesienia przez płatnika składek mającego siedzibę w Warszawie odwołania, pełniącego rolę pozwu, nie był właściwy miejscowo do jego rozpoznania, jak trafnie wskazał Sąd I instancji.
Bez znaczenia pozostaje przy tym eksponowana w zażaleniu okoliczność,
że przed Sądem Okręgowym w Katowicach toczy się już postępowanie z odwołania K. S. od tej samej decyzji organu rentowego z 23 marca 2016r.
O ile przy tym w owym postępowaniu ma on status odwołującego, o tyle
w niniejszej sprawie nie jest odwołującym, lecz inną osobą, której praw
i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja, o jakiej mowa w art. 477
11 § 1 k.p.c.
W owym postępowaniu, toczącym się z jego odwołania, Sąd Okręgowy w Katowicach
jest właściwy do jego rozpoznania, z uwagi na miejsce zamieszkania
odwołującego.
Gdyby przy tym za słuszny uznać stawiany przez skarżącego zarzut zawisłości sporu, wynikający z tożsamości przedmiotu postępowania i tożsamości jego stron, wówczas później wniesione odwołanie należałoby odrzucić na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Obliguje
on do odrzucenia pozwu (w niniejszym przypadku - odwołania), gdy sprawa o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami jest w toku. Skutek przyjęcia za zasadny
tego zarzutu byłby zatem znacznie dalej idący, niż zakłada skarżący. Dopuszczenie
do prowadzenia dwóch spraw tych samych stron o to samo prowadziłoby bowiem
do nieważności postępowania, a nie do niewłaściwości sądu. Dlatego też nie sposób
przyjąć, iż w niniejszym przypadku występuje tożsamość stron, a co za tym idzie - zawisłość sporu. Każda ze stron w każdym postępowaniu występuje bowiem w odmiennej
roli procesowej, co nie pozwala uznać, iż w tej specyficznej sytuacji występuje zawisłość sporu.
W celu stanowiącego przedmiot obaw skarżącego uniknięcia rozpoznania
odwołania od tej samej decyzji organu rentowego przez różne sądy, strony mogą
skorzystać z przewidzianej przez ustawodawcę w art. 461 § 3 k.p.c. możliwości złożenia
w jednym z sądów właściwych do rozpoznania odwołań zgodnego wniosku
o przekazanie sprawy do drugiego z nich ze względów celowości. Przeciwdziałać
wydaniu odmiennych orzeczeń przez każdy z tych sądów można także,
poprzez zawieszenie z mocy art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. jednego z postępowań
do czasu rozstrzygnięcia pierwszego z nich, od którego zależał będzie wynik drugiego
sporu.
Reasumując, w przypadku wniesienia odrębnych odwołań od tej samej decyzji zarówno przez płatnika składek, jaki i inną osobę, której praw i obowiązków
dotyczy zaskarżona decyzja, każdy z sądów właściwych, z uwagi na miejsce
ich zamieszkania (siedziby), jest właściwy miejscowo do rozstrzygnięcia
każdego z tych odwołań. Brak podstaw prawnych do przyjęcia innego wniosku.
Taką samą konstatację organu orzekającego należało więc uznać za trafną.
Mając powyższe na względzie, na mocy art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. należało oddalić zażalenie, jako bezzasadne.
/-/ SSA J.Pietrzak /-/ SSA M.Procek /-/ SSO del. A.Petri
Sędzia Przewodniczący Sędzia
JR