Decyzją z dnia 13 października 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał T. S. emeryturę od dnia 1 września 2015 roku, tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Do wyliczenia emerytury przyjęto:
- kwotę składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 176.005,13 złotych,
- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego 423.608,73 złotych,
- sumę pobranych emerytur 152.953,64 złotych,
- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach tj. 219,80 miesięcy.
W związku z tym kwota emerytury wyniosła 2032,12 złotych.
Organ zawiesił wypłatę tak ustalonej emerytury z uwagi na zbieg prawa do więcej niż jednego świadczenia ze świadczeniem korzystniejszym dla wnioskodawczyni.
(decyzja k. 11 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 29 września 2015r.)
W dniu 13 listopada 2015 roku wnioskodawczyni odwołała się od powyższej decyzji, kwestionując pomniejszenie podstawy wymiaru emerytury o kwotę pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne. (odwołanie k. 2-4)
Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 14 grudnia 2015 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 6)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
T. S., urodzona (...), w dniu 29 września 2015 roku złożyła wniosek o emeryturę. (wniosek o emeryturę k. 1-8 28 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 29 września 2015r.)
Decyzją z dnia 14 kwietnia 2009 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych – I Oddział w Ł. przyznał T. S. emeryturę od dnia 1 marca 2009 roku, tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych, tj. od stycznia 1999 roku do grudnia 2008 roku, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 104,50%, co przemnożone przez kwotę bazową 2.578,26 złotych dało kwotę 2.694,28 złotych. Do ustalenia wysokości emerytury uwzględniono 360 miesięcy składkowych, 100 miesięcy nieskładkowych. Wysokość świadczenia została ustalona na kwotę 1.826,63 złotych. (decyzja k 29-30 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 31 marca 2009 roku)
W dniu 29 września 2015 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przeliczenie emerytury. (wniosek k 393-396 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 31 marca 2009 roku)
W tym samym dniu wniosła także o przyznanie emerytury kapitałowej. (wniosek k 1-8 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 29 września 2015 roku)
Decyzją z dnia 13 października 20015 roku (znak (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych – I Oddział w Ł. przeliczył od dnia 1 września 2015 roku emeryturę wnioskodawczyni uwzględniając jej okres zatrudnienia od 18 lipca 2015 roku do 31 sierpnia 2015 roku. Wysokość świadczenia ustalono na kwotę 2.499,57 złotych. (decyzja k 409 pliku akt ZUS zainicjowanego wnioskiem z dnia 31 marca 2009 roku)
Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie niespornych w sprawie dowodów z dokumentów. Ostatecznie w toku procesu wnioskodawczyni nie zakwestionowała sumy pobranych emerytur.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie jest niezasadne.
Zgodnie bowiem z brzmieniem art.25 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. 2015 poz. 748, ze zm.) podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art.40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.
W myśl zaś przepisu art.25 ust.1b jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2014 r. poz. 191 i 1198, z 2015 r. poz. 357, 1268 i 1418 oraz z 2016 r. poz. 668), podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Pobranie emerytur na podstawie wskazanych wyżej przepisów oznacza skonsumowanie części kapitału składkowego, w związku z czym od 1 stycznia 2013 roku odlicza się od niego sumę wypłaconych emerytur.
Ustalenia Sądu dokonane w przedmiotowej sprawie wykazały, że wnioskodawczyni pobierała od 1 marca 2009 roku emeryturę przyznaną jej na podstawie wskazanego przepisu art.46 w zw. z art.29 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Mając na uwadze, że wnioskodawczyni, urodzona w dniu (...) wniosek o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym złożyła w dniu 29 września 2015 roku, a więc pod rządami regulacji prawnej wymienionej wyżej - art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, przepis ten będzie miał zastosowanie do obliczenia przyznanego ubezpieczonej świadczenia emerytalnego.
W niniejszej sprawie spór skoncentrowany został ostatecznie na kwestii prawidłowości przeliczenia emerytury przyznanej T. S. w związku z osiągnięciem przez nią w dniu 14 stycznia 2012 roku powszechnego wieku emerytalnego (60 lat).
Skarżąca nie zgodziła się bowiem z tym, by wysokość przyznanego jej świadczenia obliczona została zgodnie z art.25 ust.1b cytowanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który to wszedł w życie w styczniu 2013 r., a więc już po zrealizowaniu przez ubezpieczoną warunków emerytury z art.24 ww. ustawy.
W ocenie Sądu rozpoznającego przedmiotową sprawę argumenty ubezpieczonej nie są zasadne.
Wskazać bowiem należy, że zarówno w doktrynie, jak i judykaturze podkreśla się odrębność instytucji nabycia prawa do świadczenia od jego wypłaty.
Zgodnie bowiem z brzmieniem art.100 cytowanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.
W przypadku wnioskodawczyni realizacja wszystkich przesłanek emerytury opisanej w art.24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nastąpiła z dniem 14 stycznia 2012 roku, a więc wraz z osiągnięciem przez ubezpieczoną powszechnego wieku emerytalnego (60 lat). Fakt nabycia przez ubezpieczoną prawa do emerytury nie był w niniejszej sprawie w żaden sposób kwestionowany. Skarżąca nabyła prawo do świadczenia na podstawie przepisów obowiązujących w dniu 14 stycznia 2012 roku.
Jednakże wskazać należy, że samo spełnienie się przesłanek warunkujących prawo do świadczenia in abstracto nie stanowi jeszcze postawy do wypłaty świadczenia. Podstawę taką stanowi wniosek o przyznanie, a następnie wypłacenie świadczenia. Konsekwencją tego jest to, że dopiero złożenie wniosku o świadczenie powoduje obowiązek jego wypłaty (por. wyrok Sądu Najwyższego z 10 lutego 2012 roku w sprawie o sygn. akt II UK 146/11 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 stycznia 2015 roku, sygn. akt III AUa 376/14).
Decyzją swą organ rentowy potwierdził fakt spełnienia przez wnioskodawczynię warunków emerytury opisanych w treści art.24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w brzmieniu obowiązującym w chwili realizacji ostatniej z przesłanek, stwierdzając tym samym istnienie po stronie ubezpieczonej prawa do dochodzonego świadczenia (decyzja ma bowiem charakter deklaratoryjny), jak również dokonał konkretyzacji tegoż uprawnienia określając m.in. datę początkową wypłaty świadczenia oraz jego wysokość, zgodnie z przepisami obowiązującymi w chwili złożenia wniosku.
Podkreślić należy, iż o ile ocena spełnienia warunków do nabycia prawa do świadczenia następuje, jak to wskazano wcześniej, według przesłanek warunkujących nabycie tego prawa obowiązujących w dacie spełnienia ostatniej przesłanki - o tyle określenie wysokości świadczenia związane jest z datą złożenia wniosku o świadczenie.
Wynika to wprost z treści art.25 ust.1 cytowanej ustawy, zgodnie z którym (również w brzmieniu obowiązującym na dzień 14 stycznia 2012 roku, tj. dzień osiągniecia przez wnioskodawczynię wieku 60 lat) podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art.24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Tak więc to z datą, od której przysługuje wypłata emerytury - co realizuje się zgodnie z art.129 ust.1 cytowanej ustawy po złożeniu wniosku przez ubezpieczonego - a nie z datą nabycia prawa do świadczenia, - co w przypadku wnioskodawczyni zrealizowało się w dniu 14 stycznia 2012 roku - następuje ustalanie wysokości świadczenia, konsekwentnie według regulacji prawnej obowiązującej na datę od jakiej przyznano prawo do wypłaty świadczenia.
W styczniu 2013 roku wszedł natomiast w życie przepis art.25 ust.1b dodany do ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę wcześniejszą, podstawę obliczenia emerytury w wieku powszechnym pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Jako, że ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury dopiero w dniu 29 września 2015 roku do ustalenia wysokości świadczenia podlegającego wypłacie organ rentowy w sposób prawidłowy zastosował przywołany przepis art.25 ust.1b ustawy o emeryturach i rentach obowiązujący w dacie ustalania wysokości świadczenia.
W tym stanie rzeczy stwierdzić należy, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu.
Dlatego też Sąd na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie.