UZASADNIENIE

W pozwie przeciwko (...) S.A w R. powód Z. D. (1) domagał się:

4) pozbawienia wobec Z. D. (1) wykonalności w całości tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia 13 marca 2002 roku w sprawie II Nc 17/02 – na podstawie którego Z. D. (1) był zobowiązany do zapłaty na rzecz Przedsiębiorstwa Handlowo – Produkcyjnego (...) S.A w R. kwoty 110 217,40 złotych (sto dziesięć tysięcy dwieście siedemnaście złotych 40/100) z ustawowymi odsetkami w wysokości 30% od dnia 11 listopada 2001 roku do dnia 14 grudnia 2001 i 20% od dnia 15 grudnia 2001 roku oraz kwotą 4772,72 złotych (cztery tysiące siedemset siedemdziesiąt siedem złotych 72/100) w tym kwotę 3000 złotych (trzy tysiące) tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

5) zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

6) zabezpieczenie powództwa poprzez uchylenie zajęcia świadczeń emerytalno – rentowych z dnia 19 kwietnia 2016 roku dokonanego przez Komornika Sądowego działającego przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim w sprawie Km 2093/02 oraz uchylenie czynności komorniczej z dotyczącej innego zajęcia oraz zawieszenie postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 2093/02.

Podniósł, iż przede wszystkim roszczenie stwierdzone wyżej opisanym nakazem zapłaty przedawniło się, bowiem od uprawomocnienia się nakazu zapłaty czyli od 13 marca 2002 roku do dnia 19 kwietnia 2016 roku żadna czynność egzekucyjna nie została podjęta przez wierzyciela. Natomiast samo złożenia u komornika wniosku o wszczęcie egzekucji w dniu 25.11.2002 roku wobec wymienionych we wniosku dłużników wobec powoda było nieskuteczne, bowiem we wniosku wskazano nie Z. D. (1) a Z. D. (2). Nadto nawet przy przyjęciu, iż wniosek egzekucyjny został złożony w dniu 25.11.2002 roku to pierwsza czynność egzekucyjna wobec Z. D. (1) miała miejsce w dniu 19 kwietnia 2016 roku, kiedy to dokonano zajęcia świadczeń emerytalnych powoda. W ocenie powoda w tej sytuacji działa norma prawna art. 125 k.c. i powództwo winno zostać oddalone.

Jedynie posiłkowo powód podniósł, że postępowanie wierzyciela – przy przyjęciu, że bieg terminu przedawnienia został przerwany poprzez postępowanie egzekucyjne – to biorąc pod uwagę całokształt okoliczności było naruszeniem zasad współżycia społecznego (art.5 k.c.) i również z tych względów powództwo winno zostać oddalone. (Pozew k. 1 – 4 akt sprawy)

Przed wniesieniem pozwu w dniu 23 maja 2016 roku powód został zwolniony od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości. (Postanowienie z dnia 23 maja 2016 roku w sprawie II Co 38/16 dołączonej do akt sprawy)

W dniu 29 czerwca 2016 roku sąd postanowieniem:

1) uchylił czynność zajęcia świadczeń emerytalno – rentowych z tytułu egzekucji roszczeń niealimentacyjnych, dokonaną w dniu 19 kwietnia 2016 roku przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim P. S. w sprawie I KM 2093/02, na podstawie której Komornik sądowy zgodnie z wnioskiem wierzyciela (...) S.A. w R., działając na podstawie tytułu wykonawczego Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. z dnia 13.03.2002 roku sygnatura akt II Nc 17/02/7, zobowiązał do potrącania dłużnikowi Z. D. (1) PESEL (...) zamieszkałego w M. ul. (...) należności z tytułu pobieranych przez dłużnika świadczeń do wysokości egzekwowanego roszczenia:

a) należność główna – 110 217,40 złotych,

b) odsetki wyliczone na dzień 19.04.2016 roku 200 890,03 złotych,

c) dalsze odsetki w kwocie 15,06 złotych za każdy dzień aż do dnia zapłaty,

d) koszty sądowe 4 784,72 złotych,

e) koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym 205,03 złotych,

f) koszty egzekucyjne 58 210,81 złotych

i zobowiązał Zakład Ubezpieczeń Społecznych do przekazywania kwot na konto Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim,

2) zwiesił postępowania egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim przeciwko dłużnikowi Z. D. (1) z wniosku (...) S.A w R. w sprawie IKM 2093/02,

3) dalej idący wniosek oddalił.

Postanowienie o zabezpieczeniu uprawomocniło się w dniu 19 lipca 2016 roku. (Postanowienie k. 36 – 41 akt sprawy)

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka Akcyjna w R. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych bądź spisu kosztów o ile spis taki zostanie złożony.

Pozwany podkreślił, iż wniosek egzekucyjny został złożony przeciwko powodowi we właściwy sposób w dniu 25 listopada 2002 roku a omyłkowe podanie niewłaściwego nazwiska nie mogło niweczyć jego skuteczności. Stąd nie działa w tej sprawie norma prawna art. 125 k.c. bowiem bieg przedawnienia został przerwany zgodnie z treścią art. 123 § 1 pkt. 1 k.c. Pozwany zanegował też argumentację powoda co do naruszenia normy prawnej art. 5 k.c. (Odpowiedź na pozew k. 32 – 33 akt sprawy)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 marca 2002 roku w sprawie II Nc 17/02 Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z powództwa Przedsiębiorstwa Handlowo – Produkcyjnego (...) S.A w R. nakazał pozwanym i między innymi Z. D. (1) aby solidarnie zapłacili 110 217,40 złotych z odsetkami w nakazie opisanymi oraz z kosztami postępowania. W dniu 8 kwietnia 2002 roku nakazowi zapłaty została nadana klauzula wykonalności.

Dowód: nakaz zapłaty – akta II Nc 17/02, klauzula wykonalności – akta komornicze Km 2093/12,

W dniu 25 listopada 2002 roku wierzyciel Przedsiębiorstwo Handlowo – Produkcyjne (...) S.A w R. złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w oparciu o tytuł wykonawczy wyżej opisany. Jako dłużników wskazał między innymi Z. D. (2). Od dnia 3 stycznia 2003 roku – kiedy to komornik podjął pierwszą czynność egzekucyjną wobec dłużnika B. G. – do 12 marca 2015 roku, kiedy to postępowanie egzekucyjne zostało zawieszone wobec B. G. – egzekucja toczyła się wyłącznie w stosunku do B. G.. W dniu 8 lutego 2016 roku Komornik zawiadomił wierzyciela o bezskuteczności egzekucji również wobec dłużnika Z. D. (2). W dniu 24 lutego 2016 roku wierzyciel – (...) S.A w R. złożył pismo w postępowaniu egzekucyjnym i wniósł o wystąpienie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustalenie miejsca pracy G. W., Z. D. (2) i M. D.. W dniu 2 marca 2016 roku Komornik wystąpił do Urzędu Gminy w M. z wnioskiem o udostępnienie danych z rejestru mieszkańców, dotyczących Z. D. (2) zamieszkałego w M. przy ulicy (...). W dniu 17 marca 2016 roku Komornik uzyskał informację od Wójta Gminy M., iż Z. D. (1) zamieszkuje pod tym adresem. Z kolei Komornik w dniu 14 kwietnia 2016 roku uzyskał z ZUS O/R. informację, iż Z. D. (1) podlega ubezpieczeniu jako emeryt od 01.03.2013 roku. W dniu 19 kwietnia 2016 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim dokonał zajęcia świadczeń emerytalno – rentowych z tytułu egzekucji roszczeń niealimentacyjnych, w sprawie I KM 2093/02, na podstawie której zgodnie z wnioskiem wierzyciela (...) S.A. w R., działając na podstawie tytułu wykonawczego Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. z dnia 13.03.2002 roku sygnatura akt II Nc 17/02/7, zobowiązał do potrącania dłużnikowi Z. D. (1) PESEL (...) zamieszkałego w M. ul. (...) należności z tytułu pobieranych przez dłużnika świadczeń do wysokości egzekwowanego roszczenia:

a) należność główna – 110 217,40 złotych,

b) odsetki wyliczone na dzień 19.04.2016 roku 200 890,03 złotych,

c) dalsze odsetki w kwocie 15,06 złotych za każdy dzień aż do dnia zapłaty,

d) koszty sądowe 4 784,72 złotych,

e) koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym 205,03 złotych,

f) koszty egzekucyjne 58 210,81 złotych

i zobowiązał Zakład Ubezpieczeń Społecznych do przekazywania kwot na konto Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim.

Nadto w tym samym dniu Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim P. S. w sprawie I KM 2093/02 zajął wierzytelność i zawiadomił, że w celu zaspokojenia należności w kwocie:

a) należność główna – 110 217,40 złotych,

b) odsetki wyliczone na dzień 19.04.2016 roku 200 890,03 złotych,

c) dalsze odsetki w kwocie 15,06 złotych za każdy dzień aż do dnia zapłaty,

d) koszty sądowe 4 784,72 złotych,

e) koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym 205,03 złotych,

f) koszty egzekucyjne 58 210,81 złotych,

przypadającej od dłużnika Z. D. (1) PESEL (...) zamieszkałego w M. ul. (...) na rzecz wierzyciela (...) S.A. w R. na podstawie tytułu wykonawczego Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. z dnia 13.03.2002 roku sygnatura akt II Nc 17/02/7 zajęta jest do wysokości egzekwowanej kwoty wierzytelność należna dłużnikowi z tytułu zwieranych umów i wykonywania świadczeń i zobowiązał P. Z. (Z.) aby należnej wierzytelności nie uiszczał do rąk dłużnika, lecz złożył je na konto Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim.

Dowód: czynności egzekucyjne dokonane w dniu 19 kwietnia 2016 roku k. 59 i 61 akt sprawy I KM 2093/02 wykonane przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim P. S.,

Zawiadomienie o zajęciu świadczenia emerytalnego i wierzytelności Z. D. (1) otrzymał w dniu 20 kwietnia 2016 roku. ZUS O/R. zawiadomił Komornika Sądowego, iż miesięczne świadczenie Z. D. (1) to kwota 2137,46 złotych i potrącenie ze świadczenia wprowadzone zostało począwszy od należności za czerwiec 2016 roku.

Dowód: zawiadomienie z ZUS O/R. k. 71 akt sprawy Km 2093/02, dowód doręczenia k. 64 akt sprawy komorniczej,

Sąd zważył co następuje:

Powództwo powoda okazało się zasadne.

Bezsporne w sprawie było, iż:

- wydany został nakaz zapłaty przeciwko L. G., G. W., Z. D. (1), M. D., B. G., w sprawie II Nc 17/02, zwany w dalszej części uzasadnienia przedmiotowym nakazem,

- klauzula wykonalności temu nakazowi została nadana w dniu 4 kwietnia 2002 roku,

- wierzyciel (wówczas Przedsiębiorstwo Handlowo – Produkcyjne (...) S.A w R. a aktualnie (...) S.A w R.) złożył wniosek do Komornika przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim w dniu 25 listopada 2016 roku wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko L. G., G. W., Z. D. (2), M. D. i B. G.,

- pierwsza czynność egzekucyjna wobec dłużnika Z. D. (1) miała miejsce w dniu 19 kwietnia 2016 roku,

- pozwana nie negowała swego następstwa prawnego, co też wynika z odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego.

Spornym było, czy roszczenie, stwierdzone prawomocnym nakazem zapłaty wobec Z. D. (1), uległo na podstawie art. 125 k.c. przedawnieniu?

W ocenie sądu roszczenie stwierdzone prawomocnym przedmiotowym nakazem zapłaty, opatrzone klauzulą wykonalności, wobec Z. D. (1) uległo przedawnieniu na podstawie art. 125 k.c.

Zdaniem sądu pierwszą czynnością egzekucyjną w sprawie II Km 2093/02, prowadzonej przed Komornikiem działającym przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim przeciwko Z. D. (1) była czynność z dnia 19 kwietnia 2016 roku o zajęciu wierzytelności - świadczeń emerytalno – rentowych, uzyskiwanych z ZUS przez Z. D. (1) o czym Z. D. (1) został zawiadomiony w dniu 20.04.2016 roku.

Wcześniej, w ocenie sądu, nie było skutecznie złożonego wniosku przeciwko dłużnikowi Z. D. (1) bowiem we wniosku z dnia 25 listopada 2002 roku wierzyciel wskazał jako dłużnika Z. D. (2). Fakt, iż podany został prawidłowy adres zamieszkania Z. D. (1), nie oznacza iż wniosek egzekucyjny został złożony skutecznie bowiem istniała rozbieżność w nazwisku dłużnika pomiędzy wnioskiem (wskazano nazwisko D. a tytułem wykonawczym (przedmiotowym nakazem zapłaty) opatrzonym klauzulą wykonalności w dniu 8 kwietnia 2002 roku, gdzie jako dłużnika wskazano Z. D. (1). Zatem faktycznie okres przedawnienia roszczenia stwierdzonego tytułem egzekucyjnym – opisanym nakazem zapłaty – winno się liczyć od dnia nadania przedmiotowemu nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności, czyli od dnia 8 kwietnia 2002 roku – taka data wynika z postanowienia Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w G. na klauzuli na nakazie zapłaty. Czyli od 9 kwietnia 2002 roku do 8 kwietnia 2012 roku świadczenie stwierdzone tytułem wykonawczym mogło być wobec dłużników egzekwowane. Jasnym jest, iż na podstawie art. 123 § 1 bieg przedawnienia przerywa się:

1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Natomiast stosownie do treści art. 124 k.c. § 1. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

§ 2. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

W ocenie sądu postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności zostało zakończone z dniem 8.04.2002 roku i stąd od tego dnia rozpoczął bieg nowy termin przedawnienia. Natomiast złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w sposób taki, iż występowała różnica pomiędzy nazwiskiem dłużnika we wniosku a nazwiskiem dłużnika w tytule wykonawczym, nie mogło być uznane za skuteczne i dlatego też nie mogło przerwać biegu terminu przedawnienia wedle art. 123 k.c. z konsekwencjami z normy prawnej art. 124 k.c. Wniosek egzekucyjny był składany przez profesjonalistę i brak jest podstaw do stwierdzenia, iż błąd ten był jedynie pomyłką pisarską bowiem był powielany praktycznie w każdym piśmie procesowym do dnia 24 lutego 2016 roku. Trzeba podkreślić, iż w ocenie sadu, dłużnik nie może ponosić konsekwencji błędnych działań wierzyciela oraz organu egzekucyjnego. W tym drugim przypadku organ egzekucyjny winien dokonać sprawdzenia wniosku w trybie art. 126 k.p.c. w zw. z art. 13§2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie składania wniosku. Jako, iż pomiędzy tytułem wykonawczym a wnioskiem była różnica w nazwisku jednego z dłużników organ egzekucyjny winien wezwać wierzyciela do usunięcia braku formalnego wniosku egzekucyjnego w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu tego wniosku i ile brak w postaci podania prawidłowego nazwiska dłużnika nie zostałby usunięty. (art. 130 §1 k.p.c. w związku z art. 13§2 k.p.c.) Tego rodzaju procedura nie została zastosowana, a organ egzekucyjny samodzielnie ustalił w dniu 17 marca 2016 roku, iż pod adresem – 1 M. 238 w M. zamieszkuje Z. D. (1) (pismo k. 55 akt egzekucyjnych) i ewentualnie od tego momentu można twierdzić, iż skutecznie został przez wierzyciela złożony wniosek o wszczęcie egzekucji wobec pozwanego Z. D. (1). Do tego momentu na pewno skutecznego wniosku o egzekucję świadczenia z przedmiotowego nakazu zapłaty wobec Z. D. (1) nie było. Jednak w tej sprawie sąd wyraża zdanie, iż skuteczne wszczęcie egzekucji wobec Z. D. (1) miał miejsce dopiero wraz z pierwszą czynnością egzekucyjną z dnia 19 kwietnia 2016 roku, co jest jednak zupełnie nieistotne z punktu widzenia takiego, że zarówno w dniu 17 marca 2016 roku jak i w dniu 19 kwietnia 2016 roku świadczenie stwierdzone nakazem zapłaty było już przedawnione bowiem od 8.04.2002 roku do każdej z tych dat już wcześniej (9.04.2012 roku) upłynęło już 10 lat.

Próba dowodzenia przez pozwanego, iż skutecznie wszczęto egzekucję przeciwko Z. D. (1) w dniu 21 kwietnia 2010 roku, gdzie w aktach II Km 2093/02 istnieje pismo kierowane do profesjonalnego pełnomocnika wierzyciela z prośbą o podanie numeru rachunku bankowego, na który należy przekazywać wyegzekwowane w toku postępowania egzekucyjnego kwoty, jest o tyle nieskuteczna, iż jest to pismo kierowane przez organ egzekucyjny do wierzyciela i w żaden sposób nie można przyjąć, iż w tym czasie została skutecznie wszczęta egzekucja przeciwko Z. D. (1) tym bardziej, iż nadal określany jest on jako Z. D. (2). W konsekwencji należało uznać, że na podstawie art. 125 k.c. roszczenie stwierdzone nakazem zapłaty uległo przedawnieniu.

W konsekwencji na podstawie art. 840§1 pkt.2 k.p.c. powód miał prawo domagania się pozbawienia wykonalności w całości tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty z dnia 13 marca 2002 roku wydanemu w sprawie II Nc 17/02 przez Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. opatrzonego w dniu 8 kwietnia 2002 roku klauzulą wykonalności, bowiem po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie (roszczenie uległo przedawnieniu) sprawiające, że roszczenie nie może być egzekwowane. Stąd orzeczenie sądu jak w punkcie 1 wyroku.

Powód w całości wygrał proces zatem należało na jego rzecz zasądzić koszty postępowania, które sprowadzały się do wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika art. 98 §1 kpc w związku z art. 99 kpc, w związku z § 2 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804) w kwocie:

- 14400 złotych,

- 17 złotych jako opłata od pełnomocnictwa.

Natomiast w oparciu o treść przepisu art. 113 ustęp 1 w związku z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2006 Nr 126, poz. 876 z późniejszymi zmianami) sąd nakazał pozwanemu uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Okręgowy w Gliwicach kwotę:

- 18 716 złotych tytułem opłaty sądowej.

Sędzia Jarosław Klon

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE