UZASADNIENIE

Postanowieniem 26 sierpnia 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. umorzył postępowanie przeciwko oskarżonym podnosząc, iż przepisy ustawy o grach hazardowych wypełniające blankietową normę art. 107 § 1 k.k.s. jako mające tzw. charakter techniczny nie mogły być stosowane w związku z brakiem ich notyfikacji Komisji Europejskiej.

Postanowienie Sądu Rejonowego zaskarżył w całości zażaleniem na niekorzyść oskarżonych oskarżyciel publiczny – Naczelnik Urzędu Celnego II w Ł. zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu obrazę art. 107 § 1 k.k.s., polegającą na błędnym przyjęciu, że przepis ten, jako mający charakter blankietowy, nie może być wypełniony przepisami art. 6 i 14 ustawy o grach hazardowych i jednocześnie nie może stać się podstawą odpowiedzialności oskarżonych. W zażaleniu podniesiony został także zarzut obrazy art. 339 § 3 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. poprzez umorzenie postanowienia na posiedzeniu w sytuacji, gdy materiał dowodowy zebrany w postępowaniu przygotowawczym wymagał oceny na rozprawie, a także obrazy art. 339 § 5 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. poprzez niepowiadomienie oskarżyciela publicznego o terminie posiedzenia.

Podnosząc powyższe zarzuty oskarżyciel publiczny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Postanowieniem z dnia 4 listopada 2015 roku Sąd Okręgowy w Łodzi zawiesił postępowanie w przedmiotowej sprawie do czasu udzielenia odpowiedzi przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej na pytanie prejudycjalne Sądu Okręgowego w Łodzi dotyczące możliwości zróżnicowania skutków braku notyfikacji przepisów technicznych ustawy o grach hazardowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

W przedmiotowej sprawie odpadła przesłanka zawieszenia postępowania, bowiem w dniu 13 października 2016 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C 303/15 udzielił odpowiedzi na pytanie prejudycjalne Sądu Okręgowego w Łodzi stwierdzając, iż art. 1 dyrektywy 98/34 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz.U. 1998, L 204, s. 37 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 13, t. 20, s. 337), zmienionej dyrektywą 98/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 lipca 1998 r., należy interpretować w ten sposób, że przepis krajowy, taki jak art. 6 ustawy o grach hazardowych, nie wchodzi w zakres pojęcia „przepisów technicznych” w rozumieniu tej dyrektywy, podlegających obowiązkowi notyfikacji.

Odnosząc się natomiast do zażalenia Naczelnika Urzędu Celnego II w Ł. należy uznać, że co do zasady było ono słuszne skutkując uchyleniem zaskarżonego postanowienia i przekazaniem sprawy sądowi I instancji do merytorycznego rozpoznania.

Argumenty podniesione w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sądu Rejonowego o braku możliwości stosowania wobec oskarżonych nienotyfikowanych przepisów technicznych ustawy o grach hazardowych siłą rzeczy nie mogą zostać uznane za trafne, bowiem powołany przez Sąd Rejonowy przepis art. 6 ustawy o grach hazardowych nie posiada charakteru przepisu technicznego w rozumieniu dyrektywy 98/34.

Jako nie zasługujące na uwzględnienie i pozostające w oderwaniu od okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy uznać należało stwierdzenie Sądu Rejonowego, zawarte na k. 124 uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, iż nie sposób przyjąć, aby jakikolwiek podmiot mógł mieć świadomości karalności zachowania związanego z naruszeniem przepisów ustawy o grach hazardowych.

Po pierwsze należy wskazać, że D. K. został prawomocnie skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Siemianowicach Śląskich z dnia 14 listopada 2012 roku w sprawie II K 625/12 za urządzanie w dniu(...)roku gier na automatach H. S. bez stosownego zezwolenia wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych (odpis wyroku k. 87). Fakt ten z pewnością nie mógł wzbudzić w oskarżonym przekonania o braku karalności zachowania związanego z naruszeniem przepisów ustawy o grach hazardowych, a mimo tego w dniu (...)roku miał dopuścić się analogicznego zachowania.

Po wtóre ustawa Kodeks karny skarbowy jak i ustawa o grach hazardowych nigdy nie zostały skutecznie wyeliminowane z porządku prawnego np. poprzez orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego co miałoby wywoływać przekonanie o niekaralności zachowania objętego dyspozycją art. 107 § 1 k.k.s.

Redakcja przepisu art. 107 § 1 k.k.s. jak i przepisów art. 6 i 14 ustawy o grach hazardowych jest jasna i nie może budzić żadnych wątpliwości interpretacyjnych, jak wywodzi Sąd Rejonowy, powołując się na rzekomo niski stopień jasności wskazanych przepisów.

Przepis art. 107 § 1 k.k.s. penalizuje zachowanie polegające na urządzaniu lub prowadzeniu gry losowej, gry na automacie lub zakładu wzajemnego wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia. Poprzez odesłanie do ustawy o grach hazardowych stanowi on zatem normę blankietową. Brak jest przy tym jakichkolwiek wątpliwości co do jego jasności redakcyjnej.

Przepis art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych formułuje obowiązek urządzania gier cylindrycznych, gier w karty, w tym turniejów gry pokera, gier w kości oraz gier na automatach wyłącznie w kasynach gry na zasadach i warunkach określonych w zatwierdzonym regulaminie i udzielonej koncesji lub udzielonym zezwoleniu. Natomiast przepis art. 6 ustawy o grach hazardowych, którego techniczny charakter wykluczył TSUE w orzeczeniu w sprawie C- 303/15, przewiduje wymóg prowadzenia działalności w zakresie gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości oraz gier na automatach tylko na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry. Także w zakresie redakcji i wykładni tego przepisu nie można odpowiedzialnie wskazać na występowanie wątpliwości, które utrudniałyby jego wykładnię.

Naruszenie obowiązku wynikającego z tego przepisu może wypełniać blankietową normę art. 107 § 1 k.k.s. skutkując odpowiedzialności karną za zarzucane oskarżonym zachowanie.

Kwestia skutków ewentualnego braku notyfikacji przepisu art. 6 ustawy o grach hazardowych, polegających na niemożności jego stosowania w konkretnej sprawie przy założeniu, że potencjalnie mógłby on mieć charakter techniczny, w żadnym razie nie może być interpretowana jako błąd co do prawa lub błąd co do wykładni skutkujący nieodpowiedzialnością oskarżonych. Jedyną instytucją powołaną do wykładni przepisów prawa europejskiego jest bowiem Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Samodzielna ocena dokonywana przez podmiot do tego nieuprawniony skutkowałaby bowiem całkowicie dowolnym stosowaniem się bądź nie do obowiązujących przepisów prawa prowadząc do chaosu i anarchii. Oskarżeni w przedmiotowej sprawie nie podejmowali żadnych działań mających na celu uzyskanie od Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odpowiedzi na pytanie co do ewentualnego technicznego charakteru przepisu art. 6 ustawy o grach hazardowych. Nie powstrzymali się także ze swoją działalnością do czasu udzielenia takiej odpowiedzi co najmniej godząc się na to, że swoim zachowaniem naruszają przepis art. 6 ustawy o grach hazardowych, a przez to popełniają przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 k.k.s.

Umorzenie postępowania przed rozpoczęciem rozprawy w oparciu o przyjęcie, że czyny oskarżonych nie wypełniały ustawowych znamion czynu zabronionego było zatem błędne.

Błędne było także powoływanie jako podstawy umorzenia postępowania przed przeprowadzeniem rozprawy ewentualnych braków dowodowych postępowania przygotowawczego polegających na przyjęciu losowego charakteru automatów do gier w oparciu o eksperyment procesowy zamiast w oparciu o opinię biegłego. Okoliczność ta w żadnym razie nie mogła uzasadniać umorzenia postępowania w trybie art. 339 § 3 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s., ale mogłaby ewentualnie stanowić podstawę przekazania sprawy do uzupełnienia braków postępowania przygotowawczego pod tym wszakże warunkiem, że uzupełnienie tychże braków w postępowaniu sądowym powodowałoby znaczne trudności, czego w przedmiotowej sprawie nie można stwierdzić.

Nie był natomiast zarzut zażalenia dotyczący obrazy przepisu art. 339 § 5 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. poprzez niepowiadomienie oskarżyciela publicznego o terminie posiedzenia. Zawiadomienie o terminie posiedzenia pokwitowane przez oskarżyciela znajduje się bowiem na k. 113 akt sprawy. Nieuwzględnienie tego zarzutu w świetle wyżej dokonanych rozważań odnoszących się do wykluczenia technicznego charakteru przepisu art. 6 ustawy o grach hazardowych nie miało wpływu na uchylenie zaskarżonego orzeczenia.

Sąd Rejonowy winien skierować przedmiotową sprawę do rozpoznania na rozprawie celem przeprowadzenia postępowania dowodowego, a następnie dokonać jego oceny i wydać rozstrzygnięcie.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uchylił zaskarżone postanowienie przekazując sprawę Sądowi Rejonowemu dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi do merytorycznego rozpoznania.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE