Sygn. akt III AUa 1142/15
Dnia 23 listopada 2016 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący - Sędzia: SA Anna Michalik
Sędziowie: SA Magdalena Kostro-Wesołowska (spr.)
SA Aleksandra Tobiasz-Skrzypek
Protokolant: st.sekr.sądowy Marta Brzezińska
po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2016 r. w Warszawie
sprawy Z. R.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W.
o rentę z tytułu niezdolności do pracy
na skutek apelacji Z. R.
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XIV Wydział Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 23 marca 2015 r. sygn. akt XIV U 6159/13
I. uchyla zaskarżony wyrok w zakresie żądania przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy za okres od 1 grudnia 2014 r. i w tej części postępowanie umarza;
II. zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. z 29 listopada 2013 r. znak: (...) w ten sposób, że przyznaje Z. R. prawo do renty okresowej z tytułu częściowej niezdolności do pracy poczynając od dnia 1 czerwca
2013 r. do 30 listopada 2014 r., nie stwierdzając odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji;
III. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. na rzecz Z. R. kwotę 30 (trzydzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej.
Ubezpieczony Z. R. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. z 29 listopada 2013 r. odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wobec niespełnienia warunku posiadania okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego łącznie co najmniej 5 lat, przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy, przy uznaniu powstania niezdolności do pracy we wrześniu 2012 r. Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania. Sąd Okręgowy w Warszawie XIV Wydział Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 23 marca 2015 r. oddalił odwołanie.
Sąd ustalił, że ubezpieczony (ur. (...)) 24 czerwca 2013 r. wystąpił z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz orzecznik orzeczeniem z 12 sierpnia 2013 r. ustalił, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy do 31 sierpnia 2016 r., a niezdolność powstała we wrześniu 2012 r. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego organ rentowy przyjął, że w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed złożeniem wniosku o rentę ubezpieczony udowodnił łącznie 3 lata, 5 miesięcy i 29 dni okresów składkowych i nieskładkowych, a w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed powstaniem niezdolności do pracy wykazał łącznie 3 lata, 7 miesięcy i 29 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Wobec braku wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego zaskarżoną decyzją odmówiono wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W postępowaniu sądowym wywołanym wniesieniem odwołania od powyższej decyzji wnioskodawca w piśmie procesowym złożonym na rozprawie w dniu 12 sierpnia 2014 r. zakwestionował wyliczenie przez organ rentowy okresów składkowych i nieskładkowych oraz sygnalizował podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników. W odpowiedzi na powyższe organ rentowy odniósł się do wszystkich okresów sygnalizowanych przez odwołującego się i podniósł również, że na podstawie przedłożonego zaświadczenia nie można ustalić, czy składki na ubezpieczenie społeczne rolników zostały opłacone.
W piśmie procesowym z 24 listopada 2014 r. organ rentowy wyjaśnił, że okres od 1 listopada 2001 r. do 31 grudnia 2001 r. został, decyzją z 20 listopada 2014 r., uwzględniony jako składkowy; tak jak dzień 28 listopada 2005 r.; zaś okres od 1 do 14 lutego 2013 r. jako nieskładkowy został uwzględniony decyzją z 21 listopada 2014 r. W pozostałym zakresie organ rentowy podtrzymał dotychczasowe stanowisko i przedłożył decyzję odmowną z 21 listopada 2014 r. (k. 47-48 i 49 a. s.). Po przedstawieniu odwołującemu się na rozprawie 27 listopada 2014r. powyższego pisma organu rentowego odwołujący się wskazał, że od 10 października 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. były za niego opłacane składki na ubezpieczenie społeczne rolników i zobowiązał się złożyć w organie rentowym dokument stwierdzający ten fakt. Przy piśmie procesowym z 10 grudnia 2014 r. (data wpływu 15 grudnia 2014 r.) odwołujący się złożył odpis pisma z tej daty, skierowanego do organu rentowego wraz z zaświadczeniem Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego Placówki Terenowej w S. stwierdzającym, że odwołujący się podlegał ubezpieczeniu w okresie od 20 października 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. W piśmie procesowym z 19 lutego 2015 r. organ rentowy wyjaśnił, że decyzją z 13 lutego 2015 r. przyznano odwołującemu się prawo do renty od 1 grudnia 2014 r., tj. od miesiąca złożenia dokumentu potwierdzającego spełnienie warunku stażowego do nabycia prawa do świadczenia.
Wnioskodawca popierał odwołanie, wnosił o jego uwzględnienie i przyznanie mu renty od 1 września 2012 r.
Przy takich ustaleniach faktycznych Sąd Okręgowy uznał odwołanie za niezasadne. Wskazał, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie (art. 477 9 i art. 477 14 k.p.c.) i tylko w tym zakresie wyznaczonym decyzją podlega ona kontroli zarówno pod względem formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności. W sprawie, w trakcie postępowania sądowego w dniu 13 lutego 2015r. została wydana decyzja przyznająca odwołującemu się prawo do renty począwszy od 1 grudnia 2014 r. Decyzja ta, według Sądu Okręgowego, nie pozostawała w żadnym związku z zaskarżoną decyzją odmowną, od której wniesienie odwołania skutkowało toczeniem się postępowania sądowego.
Zaskarżona decyzja została wydana w związku z wnioskiem z 24 czerwca 2013 r., zaś decyzja z 13 lutego 2015 r. zapadła w związku z wnioskiem z dnia 10 grudnia 2014 r.
Zdaniem Sądu Okręgowego, organ rentowy zasadnie potraktował pismo odwołującego się z 10 grudnia 2014 r., przy którym przekazał on zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, jako nowy wniosek o przyznanie prawa do renty w związku z podleganiem ubezpieczeniu społecznemu rolników. Decyzja z 13 lutego 2015 r. nie była przedmiotem postępowania sądowego i nie pozostawała w żadnym związku z zaskarżoną decyzją, dlatego też żądanie zgłoszone na rozprawie o przyznanie renty od 1 września 2012 r. nie mogło być brane pod uwagę. W chwili wydawania zaskarżonej decyzji organ rentowy nie miał żadnej informacji na temat podlegania odwołującego się ubezpieczeniu społecznemu rolników, wnioskodawca takiej informacji nie przedstawił.
Dlatego też organ rentowy prawidłowo odmówił prawa do renty z uwagi na brak wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego.
W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego w postępowaniu sądowym w związku z odwołaniem od decyzji organu rentowego brany jest pod uwagę stan, który istniał w chwili wydawania zaskarżonej decyzji. W postępowaniu przez organem rentowym i w odwołaniu wnioskodawca nie wskazywał, że podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników. Tę okoliczność podał dopiero w piśmie procesowym z 7 lipca 2014 r., co zobligowało organ rentowy do zażądania złożenia zaświadczenia o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników. Takie zaświadczenie wnioskodawca złożył dopiero przy piśmie z 10 grudnia 2014 r.
W zaistniałej sytuacji, według Sądu Okręgowego, nie można przyjąć, że decyzja z 13 lutego 2015 r. o przyznaniu prawa do renty jest decyzją zamienną w odniesieniu do zaskarżonej decyzji odmownej i dlatego nie zaistniały przesłanki do umorzenia postępowania w trybie art. 477 13 k.p.c. Przedmiotem postępowania sądowego nie była decyzja z 13 lutego 2015 r. o przyznaniu prawa do renty i dlatego też żądanie zgłoszone na rozprawie przyznania renty od 1 września 2012 r. pozostawało poza przedmiotem rozpoznania i nie miał do niego zastosowania przepis art. 477 10 § 2 k.p.c. Z takim żądaniem wnioskodawca winien zwrócić się bezpośrednio do organu rentowego.
Wzgląd na powyższe skutkował tym, że Sąd Okręgowy podzielił stanowisko organu rentowego „zawarte w zaskarżonej decyzji”, wobec czego odwołanie zostało oddalone. Apelację od wyroku Sądu Okręgowego złożył ubezpieczony. Apelujący zaskarżył wyrok w całości, zarzucając: - popełnienie istotnych uchybień procesowych mających wpływ na wynik sprawy, „a co za tym idzie nierozpatrzenie w całości żądań, tj. nieuwzględnienie żądania dokonania wypłaty przyznanego, a zaległego świadczenia rentowego według orzeczenia lekarza od 1 września 2012 r.”;
- popełnienie istotnych uchybień procesowych mających wpływ na wynik sprawy, co nastąpiło przez błędne zastosowanie art. 477 13 k.p.c. oraz art. 477 10 § 2 k.p.c., nie uwzględnienie powyższych przepisów, a w szczególności poprzez umorzenie całości postępowania, a nie części pomimo faktu, iż w trakcie postępowania sądowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił tylko część żądania z odwołania; - błędne zastosowanie art. 477 14 k.p.c. poprzez zastosowanie § 1 a nie jego § 2 i 3, co doprowadziło do wydania orzeczenia krzywdzącego ubezpieczonego.
Wskazując na takie zarzuty apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i wydanie orzeczenia zgodnego z wniesionym odwołaniem, tj. przyznanie mu renty zgodnie z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS, czyli z dniem 1 września 2012 r.
W uzasadnieniu apelacji skarżący podniósł, że w organie rentowym faktycznie złożył wszystkie dokumenty niezbędne do starania się o rentę. Chciał przedłożyć także dokumenty, wydane przez organ rentowy, i poświadczające opłacanie składek oraz dokumenty dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników KRUS, „jednak odmówiono mu ich złożenia”, argumentując że już się w ZUS znajdują. Okazało się jednak, że organ rentowy nie posiada informacji o składkach wpłacanych za skarżącego do KRUS. Dlatego nie można przyjąć, że decyzja organu rentowego przyznająca rentę (z 13 lutego 2015 r.), wydana w trakcie postępowania sądowego, została wydana niezależnie od toczącego się postępowania. Według skarżącego, to „właśnie postępowania sądowe zmusiło organ rentowy do zrewidowania wyliczeń i zawczasu przyznania mu racji”. Niezrozumiałe jest przy tym przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że apelujący domagał się przyznania renty od 1 września 2012 r. dopiero na rozprawie, gdy takie żądanie znalazło się już we wniesionym 22 października 2013 r. pozwie. Dlatego Sąd pierwszej instancji nie mógł zastosować art. 477 10 § 2 k.p.c. W związku z tym, że w toku postępowania sądowego organ rentowy zmienił tylko częściowo swoją decyzję o odmowie przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, przyznając to świadczenie ale dopiero od 1 grudnia 2014 r., apelujący wniósł o przyznanie renty począwszy od 1 września 2012r. zgodnie z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS. Na rozprawie apelacyjnej w dniu 23 listopada 2016 r. wnioskodawca zmodyfikował wniosek apelacyjny w ten sposób, że wniósł o uwzględnienie apelacji poprzez zmianę decyzji i przyznanie prawa do renty od czerwca 2013 r. do 1 grudnia 2014 r. (za okres zamknięty, od zgłoszenia wniosku). Organ rentowy, w wykonaniu zobowiązania Sądu Apelacyjnego, w piśmie procesowym z 22 sierpnia 2016 r. wyjaśnił, że decyzją z 13 lutego 2015 r. uwzględniono następujące okresy, nie uwzględnione w zaskarżonej decyzji odmownej z 29 listopada 2013 r.:
- od 1 listopada 2013 r. do 30 czerwca 2014 r. - okres składkowy - okres przebyty po wydaniu zaskarżonej decyzji odmownej, - od 20 października 2010 r. do 31.12.2011 r. - okres uzupełniający niezbędny do nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy - potwierdzenie opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne rolników - zaświadczenie z 2 grudnia 2014 r., wydane przez KRUS PT w S. o opłacaniu składek zostało złożone przez odwołującego (na wezwanie Sądu Okręgowego) 12 grudnia 2014 r. - do Oddziału wpłynęło 17 grudnia 2014 r. Ponadto po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego zakwalifikowano jako okresy nieskładkowe okresy, które uprzednio uznano za składkowe (k -125 a. r.):
- od 14 czerwca 2012r. do 5 lipca 2012 r.,
- od 16 lipca 2012 r. do 25 lipca 2012 r.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje. Sprawa z zakresu ubezpieczeń społecznych jest sprawą cywilną w znaczeniu formalnym, podlegającą rozstrzygnięciu wedle reguł właściwych dla tej kategorii spraw, z odpowiednimi modyfikacjami wynikającymi z przepisów regulujących odrębne postępowanie z zakresu ubezpieczeń społecznych. Rozpoczyna się ono wniesieniem odwołania, które pełni rolę pozwu (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z 19 czerwca 1998 r., II UKN 105/98, OSNAPiUS 1999 nr 16, poz. 529 oraz postanowienie z 29 maja 2006 r., I UK 314/05, OSNP 2007 nr 11-12, poz. 173). Odpowiednio zatem uznanie powództwa polega w tym postępowaniu na wydaniu przez organ rentowy (przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd) decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony, co powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części (art. 477 13 k.p.c.), nie prowadzi natomiast do wydania wyroku. To szczególne uregulowanie dotyczące skutków tego specyficznego uznania powództwa jest wynikiem właśnie odrębności postępowania z zakresu ubezpieczeń społecznych, w których jedynie etap odwoławczy przenosi się na drogę postępowania przez sądem powszechnym, a po jego zakończeniu, sprawa wraca do postępowania administracyjnego. Skoro organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji (art. 104 § 1 k.p.a.), konieczna jest decyzja wykonująca wyrok sądu. Stąd też wydana wcześniej, przed zakończeniem postępowania odwoławczego, decyzja uwzględniająca żądanie odwołania (przyznająca świadczenie) powoduje zbędność dalszego postępowania odwoławczego, czego wyrazem jest unormowanie wynikające z art. 477 13 k.p.c. Skoro Kodeks postępowania cywilnego dopuszcza wydanie decyzji w uwzględnieniu żądania odwołania, co odpowiada uznaniu powództwa, to art. 477 13 k.p.c. stanowi samodzielną podstawę uchylenia bądź zmiany decyzji (na korzyść odwołującego się). Co do zasady, decyzja uwzględniająca w całości lub w części żądanie stron w rozumieniu art. 477 13 k.p.c., to nie tylko decyzja zmieniająca, lecz każda forma decyzji, byleby z niej w sposób jednoznaczny wynikało, że rozstrzyga o materialnoprawnym stosunku, będącym przedmiotem wcześniejszej decyzji i to zgodnie z żądaniem odwołania. Jeśli więc odwołujący się żądał i żąda przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, to wydanie, w toku sądowego postępowania odwoławczego mającego za przedmiot odmowne rozstrzygnięcie organu rentowego, decyzji przyznającej mu to świadczenie, stanowi uznanie powództwa w sposób przewidziany w art. 477 13 k.p.c. Prowadzi zatem do zaspokojenia żądania, w okolicznościach sprawy do zaspokojenia żądania odwołującego się w części obejmującej okres od 1 grudnia 2014 r., gdyż od tego dnia świadczenie rentowe decyzją z 13 lutego 2015 r. zostało przyznane.
W takim stanie rzeczy, w ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy winien był uznać, że cel postępowania w części został osiągnięty i wydanie wyroku w tej właśnie części, w tym zakresie stało się zbędne. Jak wynika z powyższego, Sąd Apelacyjny nie podzielił poglądu Sądu Okręgowego, który legł u podstaw oddalenia odwołania, że decyzja z 13 lutego 2015 r. nie pozostawała w żadnym związku z zaskarżoną decyzją odmowną, od której wniesienie odwołania skutkowało toczeniem się postępowania sądowego, a każda z nich zapadła w wyniku rozpoznania odrębnego wniosku, bowiem organ rentowy zasadnie potraktował pismo odwołującego się z 10 grudnia 2014 r., przy którym przekazał on zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, jako nowy wniosek o przyznanie prawa do renty w związku z podleganiem ubezpieczeniu społecznemu rolników. Zważyć należy, że w związku z wnioskiem o rentę zgłoszonym 24 czerwca 2013 r. organ rentowy na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika z dnia 12 sierpnia 2013 r. ustalił, że wnioskodawca jest niezdolny do pracy okresowo do 31 sierpnia 2016 r., a niezdolność ta powstała we wrześniu 2012 r. Wnosząc do Sądu Okręgowego jeszcze przed wydaniem zaskarżonej decyzji, bo w dniu 23 października 2013 r., pismo nazwane „pozwem” i domagając się w nim rozpoznania wniosku o rentę, wnioskodawca żądał przyznania mu świadczenia rentowego „według orzeczenia lekarza orzecznika” uznającego częściową niezdolność do pracy na okres 4 lat od września 2012 r. We wniesionym następnie odwołaniu od objętej sporem decyzji kwestionował przyjęcie przez organ rentowy, że nie wykazał przesłanki posiadania wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych. W sądowym postępowaniu odwoławczym, jak podał Sąd Okręgowy, ujawniła się okoliczność, że w dziesięcioleciu liczonym od powstania niezdolności do pracy wnioskodawca legitymuje się wymaganym 5 letnim okresem składkowym i nieskładkowym, ponieważ od 20 października 2010r. do 31 grudnia 2011 r. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników i na to ubezpieczenie zostały odprowadzone składki. Okoliczność ta została wykazana za pomocą odpowiedniego zaświadczenia wystawionego przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, które, w wykonaniu zobowiązania nałożonego przez Sąd Okręgowy na rozprawie w dniu 27 listopada 2014 r., wnioskodawca złożył w organie rentowym 10 grudnia 2014 r. (data nadania na poczcie). Wbrew twierdzeniu Sądu Okręgowego, w żadnym razie złożenie w toku trwającego postępowania odwoławczego, którego celem jest wyjaśnienie, czy spełniony został warunek posiadania wymaganego stażu ubezpieczeniowego w odpowiednim dziesięcioleciu, przedmiotowego zaświadczenia wystawionego przez KRUS nie może być traktowane jako zgłoszenie nowego wniosku o przyznanie świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy. Dokument ten, przedłożony w organie rentowym na żądanie Sądu pierwszej instancji, jest środkiem dowodowym, zmierzającym do wykazania, że sporna przesłanka warunkująca nabycie prawa do renty jest spełniona i była spełniona tak w dacie zgłoszenia wniosku, jak i w miesiącu wystąpienia z wnioskiem. Zważyć należy, że moment nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określa art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2016r., poz. 887, dalej jako: ustawa emerytalna), ustanawiający generalną zasadę, w myśl której prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Nabycie prawa do świadczenia następuje więc ex lege i co do zasady nie jest uzależnione ani od złożenia przez ubezpieczonego stosownego wniosku, ani też od ustalenia (potwierdzenia) tego prawa decyzją organu rentowego, która ma jedynie charakter deklaratoryjny. Przewidziany w art. 116 ust. 1 ustawy emerytalnej wniosek o świadczenie nie jest elementem prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, gdyż przesłanki tego prawa określa art. 57 tej ustawy, lecz stanowi jedynie żądanie realizacji świadczenia nabytego z mocy prawa. Nie jest wątpliwe w świetle zgromadzonej dokumentacji, orzeczenia lekarza orzecznika z 12 sierpnia 2013 r., decyzji z 21 listopada 2014 r. oraz decyzji z 13 lutego 2015 r., że wnioskodawca wszystkie przesłanki nabycia prawa do renty spełnił 30 września 2012 r., a o przyznanie tego świadczenia wystąpił w dniu 24 czerwca 2013 r. Jeden z warunków koniecznych powstania prawa bezspornie wykazał w sądowym postępowaniu odwoławczym, wobec czego organ rentowy przez wydanie decyzji w dniu 13 lutego 2015 r. w istocie zmienił decyzję objętą sporem uwzględniając roszczenie o rentę za okres od 1 grudnia 2014 r., co trafnie podniesiono w apelacji. Przedstawienie dowodu w postępowaniu odwoławczym, a zatem, gdy decyzja pozostaje nieprawomocna, celem wykazania spornej przesłanki nie może być kwalifikowane jako złożenie nowego wniosku o świadczenie. Okoliczność, że przy wydaniu spornego rozstrzygnięcia organ rentowy nie dysponował informacją i dowodem opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne rolników jest bez znaczenia dla stwierdzenia, że do nabycia ex lege prawa do renty doszło już wcześniej, a więc wystąpienie z wnioskiem o świadczenie aktualizowało jego realizację. Decyzja sporna pozostawała nieprawomocna, wyjaśnieniu w postępowaniu odwoławczym podlegały okoliczności, które zaistniały przed wydaniem tego rozstrzygnięcia przez organ rentowy. Wyjaśniły się one pozytywnie dla wnioskodawcy i obiektywny stan rzeczy był taki, że wszystkie przesłanki nabycia prawa do renty były spełnione. Dlatego należało zmienić zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję z 29 listopada 2013 r. przez przyznanie wnioskodawcy prawa do dochodzonego świadczenia za okres zamknięty, tj. za okres od 1 czerwca 2013 r. do 30 listopada 2014 r. Jak bowiem wynika z akt rentowych wnioskodawca do 10 kwietnia 2013 r. pobierał zasiłek chorobowy, za dalszy okres (11 kwietnia – 30 czerwca 2013 r.) tego zasiłku mu odmówiono (zestawienie stażu ubezpieczeniowego – akta rentowe), co potwierdził na rozprawie apelacyjnej, a wniosek o rentę został zgłoszony zgłosił 24 czerwca 2013 r. Tak więc prawo do świadczenia wobec spełnienia wszystkich przesłanek 30 września 2012 r. po myśli art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej winno być przyznane począwszy od 1 czerwca 2013 r., stosownie do art. 129 ust. 1 ustawy, do 30 listopada 2014 r., ponieważ od 1 grudnia 2014 r. roszczenie wnioskodawcy z tego tytułu zostało zaspokojone decyzją z 13 lutego 2015 r. Sąd Okręgowy oddalając odwołanie naruszył nie tylko przepisy procedury w postaci art. 477 13 k.p.c., ale również prawo materialne - art. 57 ustawy emerytalnej i jej art. 129 ust. 1. Sąd Apelacyjny dodatkowo zauważa, że wbrew temu, co organ rentowy podniósł w piśmie procesowym z 19 lutego 2015 r. ( 60 a. s.) w sprawie przy wydawaniu decyzji uwzględniającej w części żądanie odwołującego się data przyznania prawa nie mogła być określona na podstawie art. 133 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej, ponieważ decyzja ta nie została wydana po uprawomocnieniu się decyzji pierwszorazowej. Natomiast okoliczność braku po stronie organu rentowego informacji o okresie podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłaceniu składek skutkuje tym, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, tzn. nie ponosi odpowiedzialności za to, że nie ustalił, że wnioskodawca posiada wymagany staż ubezpieczeniowy w dziesięcioleciu przypadającym wstecz od powstania niezdolności do pracy. Pozytywne ustalenie tej przesłanki nastąpiło dopiero w sądowym postępowaniu odwoławczym wobec wykazania okoliczności opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Organ rentowy w toku prowadzonego postępowania uczynić tego nie mógł, ponieważ nie wskazano na tę okoliczność. Wobec tego na podstawie art. 118 ust. 1a należało przyjąć brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Kierując się powyższymi względami Sąd Apelacyjny z mocy art. 386 § 3 k.p.c. w związku z art. 477 13 k.p.c. postanowił, jak w pkt I sentencji, a z mocy art. 386 § 1 k.p.c. orzekł, jak w pkt II sentencji. O kosztach procesu w instancji odwoławczej Sąd Apelacyjny rozstrzygnął mając na względzie zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania, na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 109 § 1 k.p.c.