WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędzia SO Lucyna Morys - Magiera

Sędzia SR del. Maryla Majewska – Lewandowska

Protokolant Iwona Reterska

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2016 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

przeciwko D. J. i G. J.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 9 marca 2016 r., sygn. akt I C 1482/13

1.  prostuje w komparycji zaskarżonego wyroku oznaczenie strony pozwanej jako również G. J.;

2.  oddala apelację;

3.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania odwoławczego;

4.  przyznaje adwokat M. K. od Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Rybniku) 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 138 (sto trzydzieści osiem) złotych podatku od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu pozwanemu w postępowaniu odwoławczym.

SSR del. Maryla Majewska – Lewandowska SSO Andrzej Dyrda SSO Lucyna Morys – Magiera

Powód (...) Spółka z o.o. w G. domagał się zasądzenia solidarnie od pozwanych G. J. i D. J. kwoty 2.581,24 zł wraz z ustawowymi odsetkami (od kwoty 2.377,21 zł od dnia 1 maja 2013r. i od kwoty 204,03 zł od dnia złożenia pozwu) oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, iż na podstawie łączącej go z pozwaną G. J. umowy, wystawił faktury za zużycie energii elektrycznej, oraz świadczenie usług na łączną kwotę 2.377,21 zł. W dniu 12 grudnia 2012r. D. J. przystąpił do spłaty długu pozwanej. Pomimo wezwania do zapłaty do tej pory powód nie został zaspokojony. Poza należnościami z tytułu zaległych płatności pozwem dochodzone są skapitalizowane odsetki za opóźnienie w wysokości 204,03 zł.

Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w całości nakazem zapłaty z dnia 24 września 2013r. Sprzeciw od nakazu zapłaty wniósł pozwany D. J. wskazując, że nie otrzymał wezwania do zapłaty i wnosząc o umorzenie długu lub o rozłożenie go na raty z jednoczesnym umorzeniem odsetek. Nadto stwierdził, że ze względu na swoją trudną sytuację materialną i zdrowotną nie jest w stanie spłacić zadłużenia bez pomocy siostry G. J..

Sąd Rejonowy w Rybniku wyrokiem z dnia 9 marca 2016r. zasądził od pozwanego D. J. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w G. kwotę 2.377,21 zł z ustawowymi odsetkami od 1 maja 2013r. do 31 grudnia 2015r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016r.; kwotę 204,03 zł z ustawowymi odsetkami od 8 lipca 2013r. do 31 grudnia 2015r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016r., przy czym za powyższe kwoty pozwany odpowiada solidarnie z G. J.;

Nadto zasądził od pozwanego D. J. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w G. 717,17 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, przy czym za powyższą kwotę pozwany odpowiada solidarnie z G. J.; oraz przyznał od Skarbu Państwa adwokat M. K. wynagrodzenie z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu w wysokości 738 zł.

Orzeczenie to poprzedził ustaleniem, że w związku z łączącym powoda (...) Spółka z o.o. w G. z pozwaną G. J. stosunkiem prawnym wystawione zostały faktury za energię elektryczną i świadczone usługi dystrybucyjne na łączną kwotę 2.377,21 zł. Wobec nieterminowej spłaty zadłużenia wystawiane były nadto noty odsetkowe – łącznie na kwotę 204,03 zł.

W dniu 12 grudnia 2012r. D. J. złożył wniosek o zawarcie umowy o kompleksowe dostarczanie energii elektrycznej do mieszkania zajmowanego wraz z siostrą G. J.. Warunkiem podpisania takiej umowy stało się zobowiązanie do spłaty istniejącego zadłużenia. W związku z tym pozwany podpisał Program długoterminowej spłaty wierzytelności, w którym oświadczył, iż przystępuje do długu siostry uznając należności w kwocie 2.926,87 zł. Jednocześnie powód wyraził zgodę pozwanym na spłatę zadłużenia w ratach. W chwili podpisywania oświadczenia pozwany był świadomy, że istnieje zadłużenie i czuł się zobowiązany do jego spłaty, ponieważ także mieszkał w tym mieszkaniu. Rozumiał także, że aby podpisać nową umowę musi spłacić zadłużenie siostry. Ostatecznie spłacone zostały tylko dwie raty wynikające z Programu spłaty wierzytelności.

Pismem z dnia 13 czerwca 2013r. D. J. wezwany został do wpłaty za energię elektryczną i świadczone usługi dystrybucyjne wraz z odsetkami na łączną kwotę 2.581,24 zł Wezwanie odebrała osoba trzecia.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy wskazał, że bezsporną jest okoliczność istnienia zadłużenia pozwanej względem powoda.

Sąd uznał, że podpisane w dniu 12 grudnia 2012r. przez D. J. oświadczenie, na podstawie którego przystąpił on do długu siostry G. J. oraz, iż uznaje należność i zobowiązuje się ją spłacić w określonych ratach, zostało przez niego złożone świadomie.

W ocenie Sądu, powyższe oświadczenie stanowiło przystąpienie do długu na podstawie umowy osoby trzeciej (pozwanego) z wierzycielem (stroną powodową). Sąd uznał, że wobec złożenia stosownego oświadczenia, D. J. zaczął odpowiadać solidarnie z G. J. za powstałe zadłużenie.

Sąd uznał, że umowne przystąpienie osoby trzeciej do długu jest dopuszczalne w ramach swobody umów i nie wymaga ani formy szczególnej, ani też zgody dłużnika czy wierzyciela, a zatem, w okolicznościach niniejszej sprawy było skuteczne.

O odsetkach Sąd orzekł po myśli art. 481 k.c. w związku z art. 455 k.c., a o kosztach procesu na podstawie art. 98 k.p.c.

Sąd przyznał pełnomocnikowi pozwanego ze środków Skarbu Państwa wynagrodzenie z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

Apelację od tego orzeczenia wniósł pozwany.

Zarzucił naruszenie przepisów postępowania co miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a mianowicie art 233 § 1 k.p.c. poprzez oparcie zaskarżonego wyroku tylko na dowodach z dokumentów i przesłuchania pozwanego ,podczas gdy wszechstronne rozważenie materiału dowodowego prowadzić do zgoła innych wniosków .że pozwany w chwili podpisywania umowy z powodem nie znał konsekwencji prawnych o jogo postępowania., z tych też względów pozew winien być oddalony w całości.

Na tych podstawach wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu nieopłaconej ani całości ani w części za obie instancje, względnie o uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi 1 instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenie powoda, a następnie ustalił wszystkie okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Poczynione ustalenia dotyczące okoliczności faktycznych mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materialne dowodowym, który w zakresie dokonanych ustaleń jest logicznych i wzajemnie spójny, natomiast informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem się uzupełniają i potwierdzają, przez co są w pełni wiarygodne.

Ustalenia te Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Odnosząc się do podniesionego w apelacji zarzutu naruszenia prawa procesowego, wskazać należy, że przepis art. 233 k.p.c. odnosi się wprost do oceny dowodów wskazując, według jakich kryteriów winna być ona przeprowadzona. Wyraża zasadę swobodnej oceny dowodów stanowiąc w § 1, że Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Skuteczne naruszenie zasady z art. 233 § 1 k.p.c. następuje w sytuacji uchybienia przez Sąd zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, które wyłącznie mogą zostać przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Oznacza to, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Z tego wynika, że tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002r., II CKN 817/00).

Nie można również pominąć, iż same, nawet poważne wątpliwości co do trafności oceny dokonanej przez sąd pierwszej instancji, jeżeli tylko nie wykroczyła ona poza granice zakreślone w art. 233 § 1 k.p.c., nie powinny stwarzać podstawy do zajęcia przez sąd drugiej instancji odmiennego stanowiska (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r., I UK 347/11).

Mając na względzie powyższe, apelujący, stawiając zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., jest obowiązany wykazać, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Pozwany, tymczasem, nie wskazuje uchybieniu przez Sąd rodzinny regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj.: regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów, poprzestając wyłącznie na kwestionowaniu uznania skutecznie przyjętej przez niego odpowiedzialności za zobowiązania pozwanej G. J..

Wskazać zatem należy, że z ustalonego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że pozwany przystąpił do długu, a jego oświadczenie było niewadliwe. Pomimo, iż w stosunku do pozwanego stwierdzono umiarkowany stopień niepełnosprawności (k. 46), jak również stwierdzono w stosunku do niego osobowość borderline (k. 51) to jednak brak jest podstaw, aby występujące o niego schorzenia spowodowały, że w chwili podpisywania umowy nie miał on ani zdolności ani rozeznania co do charakteru i treści składanego przez niego oświadczenia. Wątpliwości co do świadomości nie stwarzają również zeznania pozwanego złożone na rozprawie w dniu 2 kwietnia 2015r. (k. 106).

Nadto, pomimo treści apelacji, nie mam żadnych podstaw do stwierdzenia, aby pozwany uchylił się od skutków prawnych swego oświadczenia złożonego w dniu 12 grudnia 2012r. złożonego pod wpływem błędu.

Oddalenie wniosku o przesłuchanie świadka B. H. postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2015r. nie zostało zastrzeżone w trybie art. 162 k.p.c., a zatem nie mogło być skutecznie kwestionowane w toku postępowania odwoławczego.

Z przyczyn wskazanych powyżej apelację oddalono na podstawie art. 385 k.p.c.

Uwzględniając trudną sytuacją majątkową i zdrowotną pozwanego, Sąd nie obciążył go kosztami postępowania odwoławczego na podstawie art. 102 k.p.c.

Na podstawie art. 350 § 1 i 3 k.p.c. sprostowano oznaczenie strony pozwanej.

Wynagrodzenie za pomoc prawną świadczoną pozwanemu D. J. z urzędu przez adwokat M. K. przyznano na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze w związku z § 4 ust. 1 i 3 oraz § 8 pkt 3 w związku z § 16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu

SSR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Andrzej Dyrda SSO Magdalena Balion – Hajduk